Chuyện về Sir John Falstaff

NHỮNG CHUYỆN KHỐN KHỔ CUỐI CÙNG CỦA XƠ JOHN FALSTAFF



Một ngày nào đó, xơ John gặp lại một trong những người bạn học cũ ở trường Saint Clément, quan tòa Shallow. Cả hai đều hết sức vui mừng gặp lại nhau và tán gẫu về thời xa xưa, về những “chiến công” thời học sinh và về những cuộc phiêu lưu của những người bạn khác. Trong khi nghe Shallow ba hoa về thời kỳ học sinh của anh ta, xơ John đã nhận ra rằng: “quả thật là cánh già bọn mình thích nói phét”. Tuy vậy, điều đó vẫn không giảm chút nào tính khoác lác một tấc đến trời của ngài. Ngài chủ tâm lòe viên quan tòa tỉnh lẻ đã bị sự ba hoa của ngài hiệp sĩ to béo làm cho lóa mắt. Ngài được mời đến lưu lại vài ngày ở nhà Shallow tại quận Gloster và Shallow đã phá tan gia sản để thết đãi ông bạn vàng. Ngài hiệp sĩ “cao quý” đã ngốn một cách ngon lành chim câu, gà mái béo, đùi cừu và bánh kẹo, nốc từng vại rượu vang ngon Tây Ban Nha và trong thâm tâm, ngài vui mừng khi nhớ đến hoàng tử Henry, tự nhủ rằng mình sẽ làm cho hoàng tử cười đến nôn ruột khi miêu tả cho hoàng tử hình của Shallow, một con sếu có râu, gầy đến nỗi nếu người ta xẻ thịt mình ra thì có thể nặn được bốn tá “con sếu” như vậy.

Thế rồi, vào một buổi tối, giữa lúc ngài đang hóng mát ở trong vườn của viên quan tòa, một chiến hữu cũ của ngài là Pistol hộc tốc chạy đến, nói rằng anh ta mang theo một cái tin quý như vàng, rồi sau khi nhăn nhăn nhó nhó mới nói ra điều bí mật: vua Henry đệ tứ vừa mới băng hà.

– Xơ John ơi! Bây giờ con cừu non của xơ đã thành vua rồi. Đó là Henry đệ ngũ.

Xơ John đứng phắt dậy, đầy vẻ kiêu kỳ ra lệnh cho dắt ngựa đến và bắt đầu hứa hươu hứa vượn với kẻ này người khác:

– Ta chắc chắn đức vua trẻ đang héo hon mong chờ ta. Bây giờ thì các huân tước của nước Anh phải tuân lệnh ta. Những người nào từng là bạn cũ của ta sẽ sung sướng bao nhiêu. Này, bác Shallow, bác hãy chọn những chức vụ nào mà bác thích nhất trong nước đi, bác sẽ được cử vào những chức vụ đó; còn chú, Pistol, ta sẽ làm cho chú ngợp đầu vì chức tước!

Xơ John đến Luân Đôn, cùng đi có viên quan tòa, Pistol và một số người khác. Họ đi vào trung tâm thành phố đúng vào lúc đám gia nhân đang rải lau sậy ra đường và dẹp chỗ, bởi vì theo tiếng kèn đồng, đoàn xa giá sắp rời nhà thờ Westminster, nơi mà Henry đệ ngũ vừa làm lễ đăng quang. Shallow choáng ngợp vì biến cố này, đã cho Falstaff vay một nghìn đồng Pix-tôn[xv] để chi phí cho cuộc hành trình và xơ John than thở rằng không đủ thì giờ để sửa sang lại trang phục, để mua sắm quần áo mới. Ngài tiếc phải ăn mặc theo trang phục đi đường, nhưng lại tự an ủi:

– Việc ăn mặc luộm thuộm để bệ kiến đức vua càng thích hợp. Nó chứng tỏ ta đã vội vàng biết bao để gặp người. Ta sẽ có cái dáng dấp của một kẻ chạy trạm suốt ngày, suốt đêm, không có ý nghĩa nào khác hơn, công việc nào khác hơn là đến gặp người.

Tiếng kèn đồng rú lên và họ xếp hàng đứng trên lề đường. Nhưng xơ John khốn khổ được biết rằng vua Henry đệ ngũ không trả các món nợ của hoàng tử Henry, rằng người không còn biết đến những chiến hữu vui vẻ thuở nào của chàng Hal! Đáp lại những lời thắm thiết của ngài hiệp sĩ to béo, đức vua mớI, nói một cách nghiêm khắc:

– Ta không biết đến nhà ngươi, hỡi lão già kia! Lão hãy nghĩ đến việc cầu nguyện đi!

Những sợi tóc bạc kia chẳng thích hợp chút nào với một thằng hề! Trong cơn mộng của một giấc ngủ dài ta đã thấy một người giống thằng hề ấy, cũng to béo quái dị như thế, cũng già như thế, cũng ba hoa độ như hắn. Nhưng khi tỉnh dậy, ta đã quên giấc mộng đó. Hãy từ bỏ cuộc sống phàm ăn phàm uống của ngươi đi! Ngươi hãy nhớ rằng nấm mồ sẽ mở ra cho nhà ngươi một lỗ huyệt rộng gấp ba lần so với người khác. Nhà ngươi đừng đáp lại ta bằng những lỡi giễu cợt. Nhà ngươi chớ có nghĩ rằng ngày nay ta vẫn là con người của ngày hôm qua. Trời đất biết và vũ trụ cũng sẽ biết rằng con người của ta vào thời trai trẻ đã trở thành hoàn toàn xa lạ với ta bây giờ. Ta sẽ trừ khử tất cả những kẻ trước đây đánh bạn với ta và đã làm cho ta lầm lạc, ta nghiêm cấm nhà ngươi được đến gần ta, dù là ở ngoài vạn dặm. Còn về phần cuộc sống của ngươi, ta sẽ đảm bảo để cho ngươi không túng quẫn mà đi làm bậy. Khi nào ta biết được rằng nhà ngươi đã cải tà quy chánh, lúc đó ta sẵn sàng hứa rằng sẽ cho ngươi việc làm tùy theo năng lực và phẩm giá của ngươi.

Bị bỏ tù vì những tội lỗi đã phạm rồi được thả ra, ngài Falstaff to béo uất ức vì bị nhà vua bỏ rơi, không sống được bao lâu nữa. Ngài lê thân xác về quán trọ Eastcheap, ốm liệt giường vì bị sốt, rồi như một đứa trẻ con, giữa chính ngọ và một giờ, vào lúc nước triều xuống, ngài đã qua đời một cách nhẹ nhàng, vừa nhìn những ngón tay của mình vừa nói đến những cánh đồng xanh:

Phàm ăn, say rượu, nói dối quẩn quanh,

Lừa đảo, ăn sương, báng bổ thần linh

Giá treo cổ, đáng tội chết trăm lần,

Nhưng chung quy lại là người tốt trên cõi trần.

Không nghi ngờ gì nữa, chính một nhà thơ già người Pháp chúng ta đã viết nên bài điếu văn tốt nhất như vậy về xơ John to béo.

Chú thích:

[xv] Pix-tôn: đơn vị tiền tệ cũ ở một số nước châu Âu (Anh, Pháp, Ý…)


Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.