Tội ác và trừng phạt là cuốn tiểu thuyết hoàn chỉnh và hay nhất của toàn bộ hệ thống tác phẩm Dostoevsky, và cũng là một trong những tác phẩm có nội dung bi thảm nhất của nền văn học nhân loại. Với bút pháp nghệ thuật đặc sắc, tác giả đã vẽ lên một bức tranh ảm đạm về số phận bế tắc của lớp người dưới đáy xã hội Nga, nhất là tầng lớp trẻ trong trắng, nhiều khát vọng. Tác phẩm còn là lời tố cáo mãnh liệt tầng lớp tư sản hãnh tiến, giẫm đạp lên đạo đức, nhân phẩm, tài năng.Nội dung sâu sắc như trên được chuyển tải bằng nghệ thuật phân tích tâm lý sâu sắc, tinh tế đến mức kỳ diệu đào đến tận đáy sâu tâm hồn của nhân vật, tới cả đường gân thớ thịt dưới làn da con người; bằng sự đan xen giữa tuyến cốt truyện trung tâm "tội ác và trừng phạt" với một số tuyến độc lập khác, như tuyến cốt truyện gia đình Marmeladop, tuyến cốt truyện Dunhia... Chính trong quan hệ đối chiếu đó mà chiều sâu xã hội cùng những tâm tư phức tạp của con người có điều kiện được bộc lộ một cách chân thật.Tạp chí Time đã bình chọn Tội ác và trừng phạt là một trong số những cuốn sách vĩ đại nhất mọi thời đại.