Truyền thuyết về thành Troy và Hy Lạp

CHƯƠNG 6 CHÀNG THESEUS Ở ĐẢO CRETE



Sau nhiều ngày lênh đênh trên biển, con thuyền đưa Theseus và những người đồng hành đến Crete đang đi qua những eo biển hẹp nằm phía dưới những đỉnh núi tuyệt đẹp tô điểm cho các hòn đảo. Tiếp theo họ đi qua một vùng biển rộng cách đất liền một đoạn đường khá xa. Họ trầm trồ nhìn ngắm đỉnh của ngọn núi lửa thuộc hòn đảo Crete, quả thật đây là lần đầu tiên trong đời họ được tận mắt nhìn thấy một ngọn núi cao và đẹp như vậy. Con thuyền đi vào trong bến, nơi có hàng trăm con thuyền khác đang nằm thả neo và một đám đông lớn đang tụ tập trên bờ. Mới nhìn quaiết Crete là một hòn đảo náo nhiệt, giàu có. Theseus nhìn ngắm những con thuyền không chán mắt. Chàng lẩm nhẩm đếm nhưng không tài nào đếm được chính xác có bao nhiêu con thuyền đang đậu trong bến cảng. Tất cả đều rất to và chắc chắn, xứng đáng được mệnh danh là chiến thuyền hạng nhất. Khu cảng nơi những con thuyền thả neo được bao bọc bởi những bức tường khổng lồ. Trong khi thuyền của Theseus cập bến, họ thấy hàng trăm lính gác của vua Minos, ai nấy đều được trang bị lá chắn khổng lồ, áo giáp làm bằng đồng và đội mũ bảo vệ có hai sừng phía trên đang tập trung trên bến cảng. Họ vây quanh nhóm người đến từ Athens rồi sau đó tất cả mọi người diễu hành đến thị trấn Knosos và lâu đài của đức vua. Quân đội trên hòn đảo này cũng được huấn luyện cẩn thận và nghiêm khắc Theseus có cảm giác họ tuân thủ một nguyên tắc nghiêm ngặt và qua đây chàng cũng phần nào hiểu được sức mạnh và quyền lực to lớn của vua Minos.

Nếu Theseus lấy làm kinh ngạc trước bến cảng của hòn đảo thì khi vào sâu trong thành phố chàng còn thấy ngạc nhiên hơn. Đó là một thành phố lớn dường như vô tận, xung quanh thành phố là một bức tường cao, cứ mấy chục mét lại có một tháp canh hình vuông với những ô cửa sổ nhỏ ở trên cao. Những ngọn tháp này giống hệt những ngọn tháp mà các bạn có thể thấy ở giữa những ngọn đồi sau những dòng suối nằm ở biên giới phía nam Scotland và phía bắc Anh. Những ngọn tháp đó được xây dựng khi nước Anh và Scotland đang giao chiến với nhau. Tuy nhiên, khi họ đi qua cổng của tòa tháp chính, thì thành phố dường như còn đáng chiêm ngưỡng hơn với những bức tường thành cao và dài bởi tất cả những gì bên trong nó đều không giống với những thành phố của Hi Lạp. Đường phố được lát phẳng bằng đá, uốn lượn giữa những ngôi nhà giống như những con đường của chúng ta. Nhà ở đây không chỉ có một tầng mà là những ngôi nhà hai hoặc ba tầng với lối kiến trúc độc đáo. Tầng dưới không có cửa sổ nhưng từ tầng hai trở lên, mỗi tầng có rất nhiều cửa sổ và mỗi cửa sổ có rất nhiều ô được sơn màu đỏ. Mỗi sổ mở ra một ban công và các ban công là nơi các quý bà, quý cô tập trung đông đúc trong những bộ trang phục vui vẻ, tươi mới, sặc sỡ giống như màu sắc của trang phục chúng ta mặc bây giờ. Đây là một điểm khác biệt giữa phụ nữ ở Crete với phụ nữ trên đất nước Hi Lạp. Những người phụ nữ ở đây thường đội mũ và thả tóc dài xuống thành từng lọn trên vai: họ mặc những chiếc áo màu trắng, áo khoác ngắn được thêu bằng vải lụa sáng màu và áo sơ mi có nhiều đường viền reo ở vạt áo Họ đứng trên ban công cười vui vẻ và nói chuyện với nhau. Khi đoàn diễu hành đi qua, họ nhìn xuống nhóm tù nhân với tâm trạng khác nhau. Một số người thì cảm thấy thương xót cho những cô gái đến từ Athens bởi họ còn quá trẻ lại vô cùng xinh đẹp. Những người khác vừa nhìn thấy Theseus dẫn đầu đoàn diễu hành với dáng vẻ hiên ngang, chàng lại cao hơn những người lính gác cao nhất trong đoàn một cái đầu liền ném hoa xuống chân chàng như thể họ đang chào đón một vị khách quý và hét to:

– Hãy cố lên hỡi hoàng tử trẻ đẹp trai.

Nhìn dáng vẻ của chàng họ không tin rằng chàng là một tù nhân bình thường như những người khác. Nhiều cô gái còn nói với nhau giá như họ lấy được một người chồng đẹp trai và dũng mãnh như chàng trai trẻ kia thì hạnh phúc biết mấy.

Càng ngày mọi người càng tập trung đông trên đường phố, đoàn diễu hành dừng lại trước một ngôi nhà lớn cao hơn tất cả những ngôi nhà còn lại. Trên ban công của ngồi nhà có một người phụ nữ trẻ, xinh đẹp đang ngồi một mình trên ghế, còn những người khác đứng xung quanh nàng như thể họ là hầu gái của nàng. Người phụ nữ này ăn vận đẹp nhất, trẻ nhất, đẹp nhất và trang nghiêm nhất trong tất cả những phụ nữ trên ban công. Nếu ai đó ngước mắt nhìn lên thì chắc chắn người đầu tiên họ chú ý tới chính là cô gái xinh đẹp đó. Nàng không phải ai khác mà chính là công chúa Ariadne, con gái của đức vua Minos. Trông dáng vẻ của nàng rất nghiêm nghị, đầy vẻ cảm thương cho những người Athens đang đi phía dưới. Trong lúc đó, Theseus vô tình ngước nhìn lên, bốn mắt gặp nhau và họ nhìn nhau đăm đắm như không thể dứt ra được. Theseus chưa từng nghĩ nhiều đến bất cứ cô gái nào bởi với chàng tình yêu không phải là thứ quan trọng nhất. Chàng vẫn còn trẻ, lại khao khát lập được nhiều chiến công và phải lo lắng rất nhiều điều nên tâm trí chàng không dành nhiều cho phụ nữ. Nhưng lần này thì khác, đột nhiên, chàng trở nên nhợt nhạt và bối rối bởi chàng chưa từng nhìn thấy một cô gái nào đẹp như vậy. Vẻ đẹp của nàng có thể làm lu mờ tất cả những cô gái xinh đẹp xung quanh và khiến cho những loài hoa đẹp nhất cũng phải ghen tị. Còn Ariadne cũng không kém phần bối rối, hai má nàng đỏ ửng lên vì xấu hổ rồi nàng quay mặt đi chỗ khác để tránh ánh mắt của chàng hoàng tử đẹp trai. Tuy nhiên, đôi mắt của nàng vẫn kín đáo dõi theo từng bước đi của Theseus, bởi ngay từ cái nhìn đầu tiên nàng đã có cảm giác đây chính là tình yêu đích thực của nàng. Theseus biết cô gái xinh đẹp kia vẫn đang nhìn theo mình và một cảm giác kì lạ trào đến trong tim chàng.

Những người lính canh giải tán đám đông, còn bọn họ tiếp tục diễu binh cho đến khi đã vào bên trong những bức tường của lâu đài. Tường và cổng nơi đây đẹp hơn rất nhiều so với tường và cổng xung quanh thành phố. Theseus có cảm giác càng đi sâu, chàng càng tìm thấy nhiều điều thú vị. Hòn đảo này quả là một hòn đảo giàu có theo đúng nghĩa của nó: giàu có ở đây không chỉ là số lượng tiền bạc và của cải vật chất mà còn bao gồm cả nền văn hóa, các công trình kiến trúc và những tác phẩm nghệ thuật thu hút người xem. Tuy nhiên, điều ngạc nhiên lớn nhất trong số tất cả những điều khiến Theseus phải chú ý chính là tòa lâu đài của đức vua. Đó là một lâu đài được xây dựng trong một công viên rộng và chỉ tính riêng lâu đài này Theseus cũng đã có cảm giác nó còn rộng lớn hơn tất cả những thành phố và thị trấn mà chàng từng đến như Troezen, Aphidnae hay Athens. Nhìn từ xa có thể thấy rất nhiều mái nhà có kích thước và độ cao khác nhau. Hàng trăm ngàn mái nhà, hàng ngàn ô cửa sổ, ruộng bậc thang rồi các khu vườn cây cối um tùm, cỏ hoa tươi tốt Ngay cả tính đến thời bây giờ không có một tòa lâu đài của bất cứ ông vua nào có thể to lớn và vững chãi như lâu đài của Minos. Trong khuôn viên của lâu đài có rất nhiều vòi phun nước, nhiều loại hoa và cây cối toả ra mùi hương ngọt ngào đang đua nhau khoe sắc. Khi những người Athens được đưa vào bên trong lâu đài, họ cảm thấy dường như mình bị lạc giữa những hành lang uốn lượn và những đại sảnh lớn. Đây ắt phải là kì công của một nghệ nhân nổi tiếng nào đó. Theseus nhìn cung điện của đức vua với ánh mắt thèm muốn và ngưỡng mộ. Chàng ước gì sau này Athens cũng có được một tòa lâu đài giống như vậy.

Tường trong lâu đài được sơn những bức tranh có những chú cá đang bay trên một vùng biển trắng. Bên cạnh đó, có rất nhiều loại cá khác nhau bơi lội dưới biển khơi. Còn có cả những tranh vẽ những trận đấu bò, những chàng trai, cô gái đang trêu đùa với những chú bò hung dữ và ném những cành lau lên đầu chú ta. Một con bò tung một cô gái lên không trung. Trên tường của ban công là hình vẽ những cô gái xinh đẹp đang nhìn xuống. Còn có những bức tường được trang trí với hình những chú bò tót và hoẵng bằng thạch cao cứng trông rất thời trang và dường như đó là những bức tường được sơn sửa thoải mái nhất trong lâu đài. Một số bức tường nữa được sơn hình những chiếc lá và những bông hoa rất đẹp tạo nên sự phong phú, đa dạng trong lâu đài.

Các căn phòng trong lâu đài chứa đầy đồ vật đắt tiền, những chiếc ghế tựa được nạm vàng bạc, ngà voi, những chiếc hòm bên trong được tráng một lớp xứ bóng trong rất đẹp mắt. Có những tấm thảm đỏ trang trọng trải trong hành lang chứa những hàng lọ bình dài, mỗi chiếc bình có kích thước đủ lớn để chứa một người đàn ông ngồi bên trong giống như những chiếc bình trong câu chuyện của chàng Ali Baba và bốn mươi tên cướp. Bên cạnh đó có những viên đá mang từ Ai Cập về, trên mặt của chúng có khắc các vị thần và các ông vua cùng với loại chữ viết rất lạ của người Ai Cập. Một trong số những vật cũng khiến người đến thăm phải chú ý là những chiếc cốc bằng vàng bạc với hình dáng độc đáo. Tôi không thể kể ra đây một nửa những đồ đẹp mắt và quý giá trong lâu đài của vua Minos bởi chúng quá nhiều, quá phong phú. Điều quan trọng là chúng ta biết rằng nó là sự thật bởi tất cả những thứ bên trong lâu đài hoặc các hình vẽ của chúng đều đã được khai quật từ trong lòng đất và sau nhiều lần đào xới vẫn có rất nhiều đồ vật của lâu đài này tiếp tục được khám phá.

Những người đến từ Athens bỡ ngỡ, hoa mắt và cảm thấy như bị lạc trong những căn phòng và hành lang được trang trí đẹp mắt. Sau đó, họ được đưa đến đại sảnh lớn được gọi là phòng của ngôi báu, nơi vua Minos đang ngồi trên ngai vàng với rất nhiều vị chỉ huy, các đại thần, hoàng tử xung quanh. Tất cả bọn họ đều mặc những bộ quần áo choàng bằng lụa, đeo đồ trang sức bằng vàng. Các vị đại thần ngồi ở hai bên, ở giữa có một con đường nhỏ dẫn thẳng tới chỗ đức vua. Theseus đi đầu với dáng vẻ hiên ngang. Vua Minos đang ngồi trên ngai vàng, tay đỡ cằm và nhìn chăm chú về phía Theseus. Theseus cúi người xuống sau đó đứng thẳng dậy, mắt nhìn trực diện đức vua Minos.

Cuối cùng nhà vua lên tiếng:

– Các ngươi có tất cả mười năm người đúng vậy không?

– Đúng vậy thưa đức vua. – Theseus đáp lại. – Tôi tự nguyện đi đến đây và những người bạn của tôi cũng vậy. Không có gì bị coi là ép buộc ở đây cả.

– Vậy sao

– Thưa đức vua, người dân Athens mong muốn được tự do và chúng tôi sẽ cố gắng làm được điều đó.

Minos khẽ mỉm cười nói:

– Có một cách, ta luôn mở đường cho mọi người mà. Hãy giết chết Minotaur và các ngươi sẽ không phải nộp đồ tiến cống nữa.

– Tôi quyết tâm sẽ giết chết con quái vật đó.

Trong khi Theseus nói điều này, các vị chỉ huy quay sang bàn tán với nhau. Các hoàng tử và các thầy cúng tế cũng lắc đầu với vẻ thông cảm cho chàng trai trẻ. Họ nghĩ rằng chàng trai không hề biết rõ Minotaur nên mới dám tuyên bố như vậy. Công chúa Ariadne nhẹ nhàng đi lên phía trên đứng cạnh cha mình để quan sát mọi người được kĩ hơn. Theseus cúi người thấp xuống tỏ ý muốn chào nàng công chúa xinh đẹp rồi lại đứng thẳng người lên, mắt nhìn thẳng về phía Ariadne.

Vua Minos cũng tròn mắt ngạc nhiên và hỏi:

– Nhà ngươi nói với khí khái giống như con trai của đức vua vậy. Chắc ngươi không biết gì đến con ngư nhân đó, không biết gì về điều bất hạnh đang chờ đợi mình ở phía trước.

– Tất nhiên là tôi biết rõ tất cả sự bất hạnh mà những chàng trai, cô gái của chúng tôi phải chịu đựng. Tôi là Theseus, con trai của vua Aegeus.

– Đây đúng là một tin mới rồi. Hồi ta gặp vua Aegeus, ta không nghe nói ông ấy có một người con trai nhưng có rất nhiều cháu trai.

Theseus đáp lại nhà vua:

– Đó là chuyện trước kia thôi. Còn bây giờ ông không có cháu trai mà chỉ có một người con trai duy nhất là tôi, thưa đức vua Minos.

– Vậy sao? Vậy là ngươi đã giúp ta trả thù những kẻ giết chết con trai của ta. Như vậy rất công bằng, đó là thanh kiếm của ngươi đúng không? Chính ngươi đã giải thoát cho Aegeus khỏi những người con trai của Pallas.

– Không chỉ có tôi mà còn có những người bạn của tôi nữa, trong số đó có cả bảy chàng trai tuấn tú đang đứng trước mặt đức vua đây. Chúng tôi là những người bạn tốt và chúng tôi sẵn sàng chia sẻ khó khăn nguy hiểm và không hề hối hận.

Minos lại mỉm cười nói:

– Ta sẽ biết điều đó nếu nó là sự thật.

– Tất nhiên đó là sự thật rồi thưa đức vua.

Theseus nói lớn, chàng sờ tay xuống hông nơi chàng thường treo kiếm nhưng lúc này chàng làm gì có kiếm bên người.

Vua Minos nói:

– Ngươi vẫn còn rất trẻ và ta sẽ tìm hiểu thêm về những điều nhà ngươi vừa nói – Rồi ông ta hét lên với lính gác của mình – Hãy dẫn những chàng trai và cô gái này đến phòng của họ trong lâu đài. Mỗi người sẽ có một phòng riêng và mọi thứ trong phòng phải tương đương với những đồ vật dành cho các công chúa. Ngày mai ta sẽ họp bàn với các đại thần trong triều.

Theseus liếc mắt nhìn Ariadne. Nàng đứng bên cạnh cha và giơ tay phải lên như thể nàng muốn chỉnh lại khăn che đầu của mình nhưng thực tế là muốn chào chàng trai trẻ. Theseus nhận ra ám hiệu của công chúa và cúi chào nàng, vua Minos cùng những người khác. Rồi họ được đưa về những căn phòng đẹp và sang trọng hơn tất cả những gì họ có thể tưởng tượng trong giấc mơ của mình. Họ không ngờ mọi thứ nơi đây lại đẹp đến như vậy, chẳng thể chê bai hay phàn nàn về bất cứ chi tiết nào dù chỉ là nhỏ nhất. Mỗi người trong đoàn đến từ Athens đều được người hầu trong cung điện dẫn đi tắm và được mặc quần áo mới. Sau đó, họ quay trở về phòng và thấy thức ăn đã được dọn sẵn chỉ đợi họ về ăn. Trước cửa của mỗi phòng có hai người lính gác, tuy nhiên, riêng trước cửa phòng của Theseus có tới bốn người bởi vua Minos cho rằng chàng trai này rất dũng cảm và rất có thể sẽ làm gì đó mà ông không muốn. Vào ban đêm, người hầu trong cung điện mang thêm thức ăn đến cho Theseus cùng với rượu vang đỏ đựng trong một chiếc bình lớn được trang trí bằng dây thừng và vàng.

Theseus ăn hết thức ăn nhưng không hề uống rượu. Khi chàng dùng bữa xong, chàng mở cửa phòng rồi mang toàn bộ số rượu và cốc ra ngoài, chàng nói:

– Tôi chỉ biết uống nước thôi. Tôi không thích trong phòng mình lại có mùi rượu. Vậy xin gửi các anh số rượu này.

Những người lính gác cảm ơn chàng và chỉ một lát sau chàng đã nghe thấy tiếng của họ chúc tụng nhau loại rượu ngon nhất của đức vua. Một lát sau, chàng không hề nghe thấy giọng nói của cả bốn người bọn họ mà chỉ nghe thấy tiếng ngáy đều đều

Theseus nhẹ nhàng mở cửa ra thì thấy những người lính gác đang nằm ngủ ngay trên ngưỡng cửa. Vậy là họ đã uống quá nhiều và quá say nên quên nhiệm vụ canh gác chàng. Có một thứ gì đó rất sáng chiếu vào mắt chàng: một người phụ nữ trong chiếc áo choàng màu đen trên tay cầm ngọn đèn đang tiến lại phía cửa phòng của chàng, đi sau người phụ nữ đó là một người khác. Theseus nhẹ nhàng quay trở về phòng. Ánh sáng phát ra từ chiếc đèn trên tay cô gái chiếu rõ một khe hở giữa cánh cửa và bản lề của nó. Nàng Ariadne bước vào phòng của Theseus, theo sau nàng là một người phụ nữ già chính là người vú nuôi thân tín của nàng. Nàng thì thầm:

– Có phải chàng đoán được ám hiệu của ta không? Trong rượu có thuốc ngủ đó, ta đã cố tình đưa đến phòng chàng.

Theseus quỳ xuống chân nàng và gật đầu.

– Ta có thể chỉ cho chàng lối chạy trốn và mang đến cho chàng một thanh kiếm để phòng thân.

– Cảm ơn lòng tốt của nàng. Ta không thể chạy trốn trong lúc này. Nàng làm ơn cho ta một thanh kiếm và chỉ đường cho ta tới chỗ con quái vật Minotaur. Ta đến đây để giết chết nó mà.

Khuôn mặt Ariadne trở nên nhợt nhạt, tay nàng run rẩy đầy vẻ sợ hãi.

– Ta cầu xin chàng đấy. Chàng hãy chạy trốn đi, đó là một con quái thú hung dữ, không ai có thể giết chết được nó đâu.

Theseus hiểu rõ tấm thịnh tình của nàng công chúa xinh đẹp, nhưng chàng nhẹ nhàng nói

– Xin nàng hãy nói cho ta biết nhanh lên. Ta sẽ không chạy trốn đâu bởi nếu ta làm một việc hèn hạ như vậy thì đức vua Minos sẽ không bao giờ khoan thứ cho chúng ta. Ta chỉ rời khỏi Crete khi nào đã gặp con quái thú Minotaur, bởi bàn tay nó đã nhuốm máu bao nhiêu người dân của ta. Ta không bắt buộc phải đến đây mà ta tự nguyện. Ta muốn làm một việc gì đó cho người dân Athens bởi ta là hoàng tử con vua Aegeus, ta phải có trách nhiệm san sẻ nỗi lo lắng của cha ta.

Ariadne yêu Theseus ngay từ cái nhìn đầu tiên và bây giờ nàng lại càng yêu chàng hơn. Nàng biết chàng cũng yêu mình, chỉ là tạm thời giữa họ vẫn có một khoảng cách mà thôi. Tuy nhiên, nàng là một cô gái dũng cảm, nàng không sợ hãi hay cầu xin chàng chạy trốn nữa. Nàng ra hiệu cho Theseus rồi bước ra ngoài. Họ bước đi thật nhẹ nhàng tránh bị vua cha phát hiện. Tuy nhiên, ra tới ngưỡng cửa, Theseus giơ tay lên và Ariadne dừng lại. Chàng lấy hai thanh kiếm từ những người lính canh đang ngủ phòng trường hợp cần dùng đến. Một thanh kiếm dài với lưỡi kiếm thẳng, nhỏ nhưng rất khỏe với một điểm sắc nhọn ở trên đầu, chiếc kia nhỏ, ngắn nhưng có hai lưỡi. Theseus treo hai thanh kiếm vào thắt lưng, còn Ariadne đi bộ xuống hành lang tối. Theseus theo sau nàng, người vú già đi theo sau chàng. Chàng lấy hai thanh kiếm của những người lính gác bởi vì chàng sợ rằng nếu Ariadne đưa cho chàng một thanh kiếm thì có thể vua Minos sẽ phát hiện ra rằng chính nàng là người giúp đỡ chàng và như vậy nàng sẽ bị trừng phạt. Theseus không muốn có bất cứ chuyện gì không hay xảy đến với nàng công chúa xinh đẹp, người khiến trái tim chàng rung động lần đầu tiên trong đời. Ariadne hiểu được điều này và nàng cảm thấy vô cùng hạnh phúc nhưng cả hai người bọn họ không ai nói với ai câu nào. Nhiều khi im lặng cũng nói lên nhiều điều mà lời nói không diễn tả hết. Hai người lặng lẽ đi về phía trước.

Họ đi nhanh và nhẹ nhàng, cố gắng không phát ra tiếng động dù là nhỏ nhất. Họ đi qua những hành lang lớn cho đến khi đến trước cửa phòng của nàng. Tới đây, nàng giơ tay lên và Theseus dừng lại, nàng tiến lên phía trước, rút vật gì đó từ ngực áo ra. Rồi nàng lại dẫn đường, đưa chàng xuống dưới những bậc cầu thang rộng giữa những cột trụ lớn dẫn vào trong một đại sảnh. Tới đây nàng rẽ sang một cầu thang hẹp hơn, sau đó tới một vùng đất gồ ghề dẫn tới một chiếc hang tối trên một ngọn đồi. Đằng sau động là một chiếc cửa dát đồng và Ariadne dùng chìa khóa mở cửa ra. Nàng dừng lại rồi lấy ra một cuộn dây đồng mỏng nhưng rất chắc đưa cho Theseus. Nàng nói:

– Chàng hãy cầm lấy vật này và vào trong cánh cửa ta vừa mở đây. Đầu tiên hãy buộc đầu cuộn dây đồng vào một tảng đá, rồi sau đó chàng hãy đi qua mê cung, khi chàng quay trở lại cuộn dây đồng này sẽ dẫn đường cho chàng đến lối ra. Chàng cũng nên cầm chiếc chìa khóa này nữa, để mở và khóa cửa từ bên trong. Nếu chàng trở về thì hãy để chiếc chìa khóa ở trong một hốc nhỏ trên tường phía trong cửa ngoài của lâu đài. Ta không biết làm gì hơn để giúp chàng nữa. Ta thực sự lo lắng cho chàng.

Nàng dừng lại, nhìn Theseus với đôi mắt u sầu. Theseus vòng tay ôm nàng công chúa xinh đẹp và họ hôn nhau giống như những người yêu nhau đang nói lời chia tay mà không biết đến bao giờ mới có ngày tái ngộ. Trong lúc hôn nhau, hai người có cảm giác dường như họ đã thuộc về nhau từ rất lâu rồi. Tình yêu họ dành cho nhau thật sâu sắc, nó có thể vượt qua tất cả ranh giới về khoảng cách và phong tục.

Cuối cùng, nàng thở dài nói:

– Bình minh sắp đến rồi đó. Tạm biệt chàng, cầu cho các vị thần luôn ở bên và che chở cho chàng. Em sẽ canh chừng cho chàng vào ban đêm. Em sẽ nói cho chàng biết một khẩu lệnh, cứ nghe thấy khẩu lệnh đó thì chàng sẽ biết được phía trước có lính canh hay không.

Rồi nàng nói cho chàng nghe khẩu lệnh. Sau đó, nàng mở cửa và đưa cho chàng chìa khóa, còn vú nuôi đưa cho chàng chiếc đèn mà bà đang cầm trên tay cùng một ít thức ăn để chàng mang theo.


Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.