Thấy tôi bỏ đi, nó bèn rút gối ra khỏi đầu, tôi biết nó sẽ làm thế. Nó nằm ngửa, không thèm nhìn tôi. Tôi lại gần giường, ngồi xuống là nó lập tức quay phắt lưng lại. Nó tẩy chay tôi mới khiếp chứ, không tồi hơn bọn đấu kiếm ở Pencey, khi tôi quên tất cả dụng cụ thi đấu chết giẫm của chúng ở xe điện ngầm.

– Thế Hazel Weatherfield của em độ này sống ra sao? – Tôi hỏi – Em có viết thêm truy ện ngắn nào về nó không? Truyện em gửi anh bữa trước nằm trong vali ấy. Truyện rất khá, thật đấy.

– Bố sẽ giết anh.

Nó mà đã nhồi được điều gì vào sọ rồi thì phát khiếp!

– Không, không giết đâu. Cùng lắm, bố sẽ la hét một trận rồi tống vào trường quân sự. Bố sẽ chả làm gì anh hơn. Mà thứ hai là anh sẽ không có đây. Anh sẽ ở xa, một nơi nào đó thật xa, có lẽ, ở Colorado, ở cái trại chăn nuôi đó.

– Đừng có tán nhảm. Anh thì đi ngựa cũng chẳng biết.

– Biết tốt! Có gì mà không biết? Ở đó người ta sẽ dạy chỉ trong vòng hai phút! – Tôi nói. – Đừng có động đến cái băng! – Nó cứ giật giật miếng băng dính ở tay suốt. – Thế ai cắt tóc cho em thế? – Chỉ đến giờ tôi mới nhận ra cái đầu nó xấu khủng khiếp. Cứ như bị húi trọc, mà lại còn húi nham húi nhở nữa.

– Chẳng việc gì đến anh! – Đôi lúc nó ngắt lời tôi như vậy. Một cách trịch thượng, bạn hiểu không. – Có lẽ, anh lại thi trượt tất cả các môn chứ gì?- nó vẫn tiếp tục. Tôi bắt đầu thấy nực cười. Nó trò chuyện cứ như một bà giáo nào đó, mà bản thân thì vừa chui ra khỏi tã chứ lâu la gì.

– Không, không phải tất cả các môn – tôi nói. – Anh qua được môn tiếng Anh.- Rồi bỗng nhiên tôi bẹo vào dưới lưng nó. Nó nằm nghiêng khoanh tròn, mông cứ cựa quậy. Tôi bẹo nó không đau, nhưng nó muốn đập vào tay tôi, và đập trượt. Rồi tự nhiên nó nói:

– Ôi, tại sao, tại sao anh lại thế?- Có lẽ nó muốn nói: tại sao tôi lại cuốn xéo khỏi trường. Nhưng Phoebe nói điều đó thật thê thảm khiến tôi buồn nẫu ruột.

– Ôi, lạy Chúa, giá em đừng có hỏi anh, – tôi nói.- Ai cũng lặp đi lặp lại, không tài nào chịu nổi. Tại sao, tại sao… có đến hàng nghìn lý do! Anh chưa từng học ở cái trường nào đê tiện như thế. Cái gì cũng phô trương. Cái gì cũng giả tạo. Hoặc là đểu giả. Anh chưa từng gặp trong đời một bộ sưu tập nhiều thằng khốn kiếp đến thế. Ví như, nếu em ngồi ba hoa thiên địa trong một hội rồi bỗng nhiên có ai đó gõ cửa, muốn vào cũng sẽ không bao giờ vào được, nếu trông người đó hơi đần, và mặt đầy trứng cá. Cửa sẽ sập lại ngay trước mũi. Ở đó còn có một hội kín chết tiệt nữa, anh cũng gia nhập vì nhát gan. Rồi có một thằng chán khủng khiếp, mặt đầy trứng cá tên là Robert Ackley cũng muốn ghi tên nhưng nó không được nhận. Chỉ vì nó chán ngắt và mặt đầy trứng cá. Hãy tin lời anh, anh chưa từng gặp một trường nào thối đến thế.

Phoebe của tôi im lặng. Nhìn gáy cũng biết là nó đang nghe. Nó rất biết nghe người khác nói chuyện. Và nực cười nhất là nó hiểu tất cả những gì người ta nói với nó. Hiểu thực sự. Tôi lại bắt đầu kể về Pencey, tôi đang muốn giãi bày mọi chuyện.

– Ở đó có một vài giáo viên tốt, nhưng dẫu sao họ cũng chỉ là những người giả tạo, – tôi nói. – Ví như ông già Spencer chẳng hạn. Vợ ông ấy thường thết bọn anh sôcôla nóng, nói chung cả hai người đều dễ mến. Nhưng em cứ thử nhìn xem, điều gì đã xảy ra với họ khi lão già Thurmer, hiệu trưởng trường anh đến ngồi ở bàn sau cùng vào giờ sử. Tứ thời lão đến, ngồi im lìm phía sau chừng nửa tiếng đồng hồ. Cứ như người ẩn danh ý. Chán chê rồi bắt đầu cắt ngang lời thầy Spencer bằng những chuyện đùa tếu ngu xuẩn của hắn. Còn ông già Spencer thì cố sức cười nịnh toàn thân cứ rung lên vì cười, làm như lão hiệu trưởng là thiên tài không bằng, quỷ tha ma bắt lão!

– Anh đừng chửi rủa thế!

– Ở đó, em sẽ phát buồn nôn, thật đấy! Cả cái ngày hội trường nữa, tất tật bọn cặn bã tốt nghiệp Pencey khéo từ năm 1776 đến giờ, tụ tập tại trường, diễu đi diễu lại khắp trường với đám vợ con. Em cứ nhìn một lão già chừng năm chục tuổi xem. Lão vào thẳng phòng bọn anh, dĩ nhiên có gõ cửa, rồi hỏi: Có thể vào nhà vệ sinh được không. Mà nhà vệ sinh lại ở cuối hành lang, bọn anh không tài nào hiểu nổi. Em biết lão nói gì với bọn anh không? Tôi muốn xem tên họ tôi có còn trên cửa nhà vệ sinh không. Em hiểu chứ, đến cả trăm năm trước, lão khắc cái tên thê thảm, ngu xuẩn, bất tài của lão lên cái cửa nhà vệ sinh và bây giờ muốn kiểm tra xem chúng có còn nguyên vẹn hay không. Bọn anh đành phải dẫn lão đến nơi và đứng đó chờ lão tìm kiếm tên họ chết tiệt trên các cánh cửa chết tiệt. Lão vừa tìm vừa kể tràng giang đại hải rằng, những năm học ở Pencey là những năm tốt đẹp nhất trong đời lão, rồi còn khuyên bảo bọn anh mấy lời chết giẫm nào đó cho tương lai, lạy Chúa, anh rầu cả người vì lão. Cũng không phải vì lão xấu xa gì. Nhưng nói chung, cũng đừng có vô duyên đến mức bắt người khác phải rầu rĩ, ngay cả người tốt cũng có thể mất hứng hoàn toàn. Lão phun ra một lô một lốc những lời khuyên vô dụng trong lúc tìm kiếm tên mình trên các cánh cửa, và chỉ có thế! Anh đã không quá bực nếu như cái lão chết giẫm ấy không bị ngột thở. Lão không sao thở nổi sau từng ấy bậc cầu thang. Lão vừa tìm tên họ mình vừa thở hồng hộc, vừa khịt mũi suốt. Vừa thương hại, vừa nực cười, đã thế lão còn lải nhải mãi với anh và Stradlater là phải khai thác, tận dụng mọi kiến thức ở Pencey, tất tật những gì có thể được. Ôi, lạy Chúa, Phoebe! Không tài nào giảng giải cho em hiểu được. Anh ghét tất cả mọi thứ ở Pencey. Không sao giải thích nổi!

Bỗng Phoebe nói một câu gì đó nhưng tôi không nghe rõ vì nó lại rúc đầu xuống dưới gối.

– Gì cơ? Quay mặt lại đây nào Anh cóc nghe thấy gì hết khi em cứ thì thầm sau cái gối.

– Anh thì có thích cái gì bao giờ!

Tôi còn phiền muộn hơn khi nó nói câu ấy.

– Không, anh thích chứ. Thích nhiều cái. Đừng có nói vậy. Em nói thế làm gì?

– Vì đó là sự thật. Anh không thích tất cả trường học, không thích tất cả mọi thứ trên đời. Anh không thích – chỉ đơn giản vậy thôi!

– Không đúng! Em nhầm rồi – chính thế, em nhầm rồi! Em bịa đặt những thứ quái quỷ gì về anh thế? – Tôi rầu rĩ khủng khiếp vì những lời nó nói.

– Không, em không hề bịa. Anh thử gọi ra một thứ gì anh yêu trên đời xem nào! Gọi cái gì? Cái mà anh yêu á? Thật không may, tôi không sao nghĩ ra được. Đôi lúc khó tập trung kinh khủng.

– Em muốn nói cái gì anh rất yêu phải không? – tôi cố trì hoãn.

Phoebe không trả lời ngay. Nó tránh xa khỏi tôi có trời mà biết đến mức nào, đến tận cuối góc giường, đến cả gần trăm dặm chứ không ít.

– Nào em trả lời ngay đi! Gọi tên cái gì đó anh yêu hay chỉ thích nói chung?

– Cái gì anh yêu.

– Được – Nhưng tôi không tài nào nghĩ ra được. Tôi nhớ lại hai cô tu sĩ mà tôi đã quyên tiền vào cái giỏ đan cũ kỹ. Đặc biệt tôi nhớ cô đeo kính gọng kim loại. Tôi nhớ cả thằng bé học cùng tôi ở trường Elkton Hills, James Castle kể một chuyện phét lác kinh khủng về Phil Stabile, gọi nó là thằng ngốc tự phụ và một trong những thằng bạn đê tiện của Stabile đến mách nó. Khi đó Stabile cùng sáu thằng đểu cáng khác đến phòng James Castle đóng cửa lại, cố bắt nó nói lại lời mình, nhưng James từ chối. Thế là bọn chúng đập cho nó một trận. Tôi không thể nói được chúng nó làm những gì với James – hèn hạ kinh khủng – nhưng dù vậy nó vẫn không đồng ý nhắc lại lời mình. Các bạn cứ thử nhìn nó xem: gầy nhom, bé xíu, tay như que củi. Rồi kết cục, bạn biết, nó làm gì thay việc từ chối những lời đã nói không? Nó nhảy qua cửa sổ. Tôi đang ở nhà tắm lúc đó mà cũng nghe thấy nó ngã cái đánh uỵch. Tôi cứ nghĩ, có cái gì đó bị rớt qua cửa sổ, đài bán dẫn hay tủ đầu giường. Rồi tôi nghe thấy tất cả chạy dọc hành lang xuống cầu thang. Tôi khoác vội áo choàng rồi cũng lao xuống. Ở đó, trên cái bậc thang, thằng James Castle của bọn tôi đang nằm. Nó đã chết, xung quanh đầy máu, răng văng ra xa, ai cũng sợ khi lại gần. Nó bận chiếc áo len dài tay mà tôi cho mượn. Mấy thằng khốn kiếp nhốt nó trong phòng chẳng sao hết, chỉ bị đuổi khỏi trường. Thậm chí chúng cũng không phải ngồi tù.

Tôi không thể nhớ lại được gì hơn. Hai cô tu sĩ mà tôi đã cùng ăn sáng, và James Castle học cùng tôi ở trường Elkton Hills. Nực cười nhất nói thực ra lại là ở chỗ tôi hầu như không biết James Castle. Nó là một thằng bé rất trầm tính. Bọn tôi học cùng một lớp, nhưng nó ngồi ở góc bên kia và rất hiếm khi lên bảng trả lời. Mà tôi nói chuyện với nó, chỉ có đúng một lần khi nó hỏi mượn tôi cái áo len dài tay ấy. Tôi suýt chết vì ngạc nhiên khi nó ngỏ lời, thật bất ngờ kinh khủng. Tôi nhớ, tôi đang đánh răng trong phòng rửa mặt thì nó lại gần nói là em họ nó rủ đi trượt băng. Thậm chí, tôi còn không nghĩ là nó biết tôi có áo len dài tay rất ấm. Tôi chỉ biết mỗi một điều về nó là trong sổ đầu bài của lớp nó đứng trên tôi. Cable R, Calbe U, Castle, Caulfield – đến giờ tôi vẫn nhớ. Còn nếu nói sự thật, thì suýt nữa tôi đã từ chối không cho nó mượn áo. Chỉ đơn giản là vì tôi hầu như không biết gì về nó.

– Gì nào? – Phoebe hỏi, trước đấy nó có nói gì đó nhưng tôi không nghe thấy

– Anh không thể gọi ra được thứ gì, đúng không?

– Không, anh có thể. Có thể chứ.

– Thế thì làm đi!

– Anh yêu thằng Allie, – tôi nói, – và anh thích ngồi ở đây, thế này, trò chuyện với em, và nhớ lại mọi chuyện.

– Allie chết rồi, -lúc nào anh cũng lặp đi lặp lại mỗi câu đó. Một khi người ta chết và đã lên trời thì không thể yêu người ấy thực sự được.

– Anh biết là nó đã chết! Chả lẽ, theo em, anh không biết hay sao? Nhưng dẫu sao anh vẫn có thể yêu nó! Vì khi người đã chết thì không được ngừng yêu người đó, quỷ tha ma bắt, nhất là khi người đó đã từng tốt hơn tất cả những ai còn sống, hiểu chưa? Phoebe chẳng nói gì hết, khi chẳng có gì để nói thì bao giờ nó cũng im lặng.

– Với lại bây giờ anh thích ở đây, – tôi nói. – Em hiểu không, bây giờ, tại đây. Ngồi bên em, tán gẫu mọi chuyện.

– Ồ, không, hoàn toàn không phải điều đó.

– Sao lại không? Tại sao lại không phải là điều đó, quỷ tha ma bắt?

– Đừng có chửi rủa nữa! Thôi được, hãy nói ra thêm một cái gì nữa đi. Hãy nói anh muốn trở thành người như thế nào. Bác học hay luật sư, hoặc gì đó nữa.

– Bác học gì anh! Anh không có khiếu khoa học

– Thế thì luật sư như bố.

– Luật sư, có lẽ, cũng không tồi, nhưng dù sao anh cũng chả thích, – tôi nói. – Em hiểu không, không tồi khi họ cứu sống những con người vô tội và nói chung khi họ nghiên cứu công việc gì đó, nhưng vấn đề là ở chỗ các luật sư không làm những việc tương tự. Nếu trở thành luật sư thì chỉ có chạy theo tiền, chơi golf, chơi bridge, mua xe hơi, uống các loại cocktail rồi ăn mặc đỏm dáng. Mà nói chung, thậm chí nếu em có cứu người suốt đi chăng nữa thì làm sao em biết được làm thế để làm gì, để cứu sống con người trên thực tế, hay chỉ để trở thành luật sư nổi tiếng, để tất cả mọi người vỗ vai chúc mừng em, khi thắng được một vụ án chết giẫm. Tóm lại, cứ như trong phim ấy, những bộ phim tồi tệ. Làm sao mà nhận ra được, em làm tất cả chỉ để phô trương, hay làm một cách thực sự, tất cả những cái đó có là giả tạo hay không? Trời mới biết được!

Con bé Phoebe có hiểu những gì tôi đơm đặt không, tôi không tin tưởng lắm. Dẫu sao, nó vẫn còn quá nhỏ. Nhưng được cái nó nghe tôi chăm chú. Thật dễ chịu khi người ta chịu nghe bạn.

– Bố sẽ giết anh, đơn giản là sẽ giết anh. – Nó nhắc lại. Nhưng tôi chẳng nghe nó. Một ý nghĩ vụt thoáng trong óc tôi, một ý nghĩ man rợ kinh khủng.

– Em biết anh muốn trở thành người như thế nào không? – Tôi nói. – Biết không? Quỷ tha ma bắt tất cả đi.

– Đừng có chửi rủa nữa! Nào, anh sẽ làm gì hả?

– Em biết bài hát này không – “Nếu bạn bắt được ai đó trong ruộng lúa mạch vào buổi chiều”.

– Không phải thế! Thế này cơ “Nếu ai đó gọi ai buổi chiều ngoài đồng lúa mạch…”. Đó là thơ của Robert Bunrns.

– Anh biết là thơ của Bunrns rồi.

Nó đúng. Đúng là “Nếu ai đó gọi ai buổi chiều ngoài đồng lúa mạch”. Tôi quên, thực thế.

– Anh tưởng đó là “bắt ai đó trong ruộng lúa mạch vào buổi chiều chứ”, – tôi nhắc lại lần nữa. Anh cứ hình dung bọn con nít chơi trên cánh đồng khổng lồ vào buổi chiều, trong đám lúa mạch. Có đến nghìn đứa trẻ mà xung quanh không có lấy một người lớn nào, ngoài anh. Còn anh thì đứng tận rìa vách đá trên vực thẳm, em hiểu không? Và việc của anh là luôn sẵn sàng tóm lấy bọn trẻ để chúng không lăn tõm xuống vực. Em hiểu không, chúng chơi đùa mà chẳng hề nhìn xem mình chạy đi đâu, thế là anh đuổi theo chúng, tóm chúng lại. Đấy, tất cả công việc của anh là ở đó.

Canh giữ lũ trẻ trên bờ vực thẳm trong đồng lúa mạch. Anh biết, đó chỉ là điều ngu xuẩn, nhưng là cái duy nhất anh muốn làm thực sự. Có lẽ, anh là một thằng ngốc. Phoebe im lặng khá lâu. Sau đó nó chỉ lặp lại:

– Bố sẽ giết anh.

– Thây kệ, anh nhổ vào tất cả! – Tôi đứng dậy khỏi giường vì định gọi điện cho một người, ông giáo tiếng Anh của tôi ở trường Elkton Hills. Thầy Antolini hiện đang sống ở New York. Thầy rời trường Elkton Hills, nhận chức giảng viên tiếng Anh tại Trường đại học tổng hợp New York. Anh cần gọi điện, – tôi nói. – Anh sẽ quay lại ngay. Em đừng ngủ nhé, nghe thấy không? – Tôi rất không muốn nó ngủ thiếp đi trong khi tôi gọi điện. Tôi biết nó sẽ không làm thế nhưng vẫn dặn lại cho chắc chắn.

– Holden! Thế là tôi ngoảnh lại.

Nó ngồi trên giường, rất kháu khỉnh, đơn giản là trông nó thật tuyệt!

– Có một đứa dạy em nấc, con bé Phyllis Mufgulis ấy mà! – Nó nói – Nghe này! Tôi nghe nhưng chả thấy gì đặc biệt hết.

– Cũng không tồi! – Tôi phán.

Rồi tôi vào phòng khách gọi điện cho thầy giáo cũ Antolini.