魯迅

Nhà văn Trung Quốc Lỗ Tấn (1881-1936)

NHÀ VĂN LỖ TẤN

Lỗ Tấn 鲁迅 (1881-1936), danh nhân văn hoá thế giới, tên thật là Chu Thụ Nhân 周树 , tự Dự Tài 豫才, quê huyện Thiệu Hưng, tỉnh Chiết Giang. Lỗ Tấn sinh trong một gia đình quan lại đã sa sút. Cha của ông là Chu Bá Nghi đỗ tú tài nhưng không được ra làm quan, bị bệnh mất sớm. Mẹ của ông là Lỗ Thuỵ. Bà đã sớm có ảnh hưởng đến khả năng văn chương của Lỗ Tấn qua vệc bà kể cho ông nghe nhiều truyện cổ dân gian. Lỗ Tấn là bút danh ông lấy từ họ mẹ. Năm 1899, ông đến Nam Kinh theo học ở Thuỷ sư học đường (trường đào tạo nhân viên hàng hải). Hai năm sau, ông thi vào trường Khoáng lộ học đường (đào tạo kỹ sư mỏ địa chất). Năm 1902, Lỗ Tấn du học Nhật Bản, tại đây ông tham gia Quang Phục hội, một tổ chức yêu nước của người Trung Quốc. Sau hai năm học tiếng Nhật, năm 1904, ông chính thức vào học ngành y ở trường Đại học Tiên Đài. Năm 1906, ông thôi học và bắt đầu hoạt động văn nghệ bằng việc dịch và viết một số tiểu luận giới thiệu các tác phẩm văn học châu Âu như thơ Puskin, tiểu thuyết khoa học viễn tưởng Jules Verne. Năm 1909, vì hoàn cảnh gia đình, Lỗ Tấn trở về Trung Quốc. Ông dạy ở trường trung học Thiệu Hưng và có làm hiệu trưởng trường sư phạm Thiệu Hưng một thời gian. Từ 1920 đến 1925, Lỗ Tấn làm việc tại các trường Đại học Bắc Kinh, Cao đẳng Sư phạm Bắc Kinh và Đại học nữ Sư phạm Bắc Kinh. Năm 1926, ông tới Hạ Môn (tỉnh Phúc Kiến) và làm việc tại trường Đại học Hạ Môn. Đầu năm 1927, Lỗ Tấn đến Quảng Châu, làm trưởng phòng giáo vụ kiêm chủ nhiệm khoa văn của trường Đại học Trung Sơn. Tháng 10 năm 1927, ông rời Quảng Châu tới Thượng Hải và ở lại đây đến lúc qua đời (1936).

Ở Việt Nam, Lỗ Tấn được đông đảo bạn đọc đón nhận và hầu hết các tác phẩm chủ yếu của ông đã được dịch ra tiếng Việt (truyện ngắn, tiểu luận, tạp văn). Riêng về thơ, toàn bộ 75 bài của ông cũng đã được giới thiệu và dịch ở Việt Nam.

Tác phẩm:

– Gào thét (truyện ngắn)

– Bàng hoàng (truyện ngắn)

– AQ chính truyện (truyện ngắn)

– Cỏ dại (thơ văn xuôi, NXB Văn nghệ Tp. Hồ Chí Minh, 2006)

– Thơ Lỗ Tấn (Phí Trọng Hậu, Phan Văn Các giới thiệu, dịch và chú
giải)
– Chuyện cũ viết lại (tạp văn)
– Tạp văn Lỗ Tấn.

–

嘲

運交華蓋欲何求?

未敢翻 已碰頭。
破帽遮顏過鬧市，
漏船載酒泛中流。
橫眉冷對千夫指，
俯 為孺 。
躲進 樓成 統，
管他冬夏與春秋。

TỰ TRÀO

Vận giao hoa cái dục hà cầu?

Vị cảm phiên thân dĩ bính đầu.

Phá mạo già nhan quá náo thị,

Lậu thuyền tải tửu phiếm trung lưu.

Hoành my lãnh đối thiên phu chỉ,

Phủ thủ cam vi nhụ tử ngưu.

Đoá tiến tiểu lâu thành nhất thống,

Quản tha đông hạ dữ xuân thu.

TỰ TRÀO

(Bản dịch của Hoàng Trung Thông)

Gặp khi vận rủi há mong cầu?

Chưa dám vươn thân đã cụng đầu

Mũ cũ che mày qua phố rộn

Thuyền rò chở rượu vượt sông sâu

Mắt trừng đối mặt phường hung bạo

Cổ cúi làm trâu đám tí nhau

Nấp chốn lầu con thành nhất thống

Kể gì Đông, Hạ với Xuân, Thu.