“Ta đã thấy qua trên bản đồ”, – quan tòa Dee nói “huyện lỵ có tường thành phòng thủ tự nhiên. Vị trí đóng ở cách đầu sông ba dặm nơi tiếp giáp với một nhánh sông lớn. Ngay tại cửa sông được bố trí đồn bót vững vàng bao quát một vùng rộng lớn, có lính canh kiểm tra thuyền bè qua lại. Mấy năm trước đây, trong thời kỳ chiến tranh với Hàn Quốc, từng ngăn chặn không cho tàu chiến xâm nhập vào nội địa. Phía Bắc là một dãy thành đá dựng thẳng, xuôi về phía nam là một vùng đầm lầy. Peng-lai lúc bấy giờ là cửa khẩu quan trọng đón tiếp thương thuyền từ hai nước Hàn Quốc và Nhật Bản.”

“Tôi nghe nói ở kinh đô người nước Hàn đến đây lập nghiệp có cả thủy thủ, chủ tàu, nhà sư. Họ xây dựng khu phố Hàn Quốc, nằm bên kia bờ nhánh sông về hướng Đông huyện lỵ, cạnh đó có một ngôi chùa cổ nổi tiếng” – Lão Hoong nói xen vào.

“Ông có thể làm quen với một nàng người Hàn Quốc; rồi ông vào chùa xin thầy tha tội cho” – Chiao Tai đùa với Ma Joong.

Hai tên lính canh bước đến mở cổng, mấy vị khách cưỡi ngựa ngang qua dãy phố có nhiều quán xá cho tới lúc dừng lại ngay trước cổng thành thuộc khu vực Pháp đình. Đoàn người đi tiếp tới cổng chính phía Nam, mấy tên lính canh đang ngồi trên ghế dài bên trên treo chiếc phèn la bằng đồng to tướng.

Lính canh đứng phắt ngay dậy kính cẩn chào đón quan tòa. Lão Hoong để ý thấy mấy tên lính canh nhìn theo có vẻ dò xét.

Một tên lính canh hướng dẫn đoàn người qua phía bên tòa nhà chính. Họ nhìn thấy bốn viên chức đang cặm cụi cầm bút, một ông thầy râu tóc bạc phơ đứng bên cạnh chỉ dẫn.

Lão nhanh nhẹn bước đến chào giọng nói lắp bắp, lão tự giới thiệu mình chánh lục sự Tang, tạm thời lo việc quản lý hành chánh.

“Già này thật có lỗi với quan lớn”, – lão vừa mở lời vẻ bối rối. “Quan lớn đến nơi mà không hay biết, kẻ hèn này chưa kịp chuẩn bị buổi tiệc để đón tiếp, với lại…”

Quan tòa vội cắt ngang: “Ta nghĩ lẽ ra ta phải cho lính biên phòng chạy đi báo trước. Đây không phải lỗi của riêng ông, dù sao ta đã đến nơi rồi, ngươi cũng nên hướng dẫn ta xem qua cơ quan pháp đình”.

Lão Tang bắt đầu đưa mọi người đến xem phòng xử án. Sàn gạch được dọn dẹp sạch sẽ, một dãy ghế dài lưng dựa cao, phía sau là vải gấm màu hồng điều sáng chói. Trên tường căng màn vải tơ lụa màu tím nhạt. Chính giữa tòa nhà như thông lệ là nơi bày tượng kỳ lân, tượng trưng cho tinh thần thấu hiểu mọi lý lẽ được bọc một lớp thêu kim tuyến.

Mọi người bước qua cánh cửa thông phía sau tấm màn băng qua lối đi hẹp ở hành lang tới văn phòng ngài quan tòa. Gian nhà được bảo quản cẩn thận: không bám một vết bụi trên mặt bàn giấy, tường mới vừa được quét vôi. Chiếc ghế trường kỷ nằm sát chân tường được bọc lớp vải gấm màu lục thẫm. Dừng lại liếc nhìn qua gian nhà lưu trữ văn thư đặt cạnh văn phòng làm việc, xong quan tòa Dee bước ra bên ngoài dãy sân kế tiếp nhìn qua bên dãy nhà tiếp khách. Lão chánh lục sự trình bày rối rít dãy nhà khách không mở cửa đón khách từ lúc quan điều tra bỏ đi, vì thế nên bàn ghế còn kê lộn xộn không đúng chỗ. Nhìn cái vẻ ngượng nghịu, dáng người chúi xuống, quan tòa lấy làm lạ, trông lão có vẻ không được tự nhiên.

“Lão sắp xếp mọi thứ thật chu đáo” – quan tòa vừa mở lời khen, thấy yên bụng.

Lão Tang cúi rạp mình nói ấp úng “Thưa… ngài, già này phục vụ tại cơ quan được bốn chục năm. Từ lúc khởi nghiệp làm một chân chạy giấy, tôi thích được nhìn thấy mọi việc có trật tự kỷ cương. Ở pháp đình này mọi việc giải quyết rốt ráo, chỉ có mấy năm gần đây thôi, chuyện nó khác lắm.”

Giọng lão chùng xuống, lão vội bước tới mở cửa phòng tiếp khách.

Lúc mọi người đứng vây quanh chiếc bàn tròn được chạm trổ tinh vi chính giữa gian phòng, lão Tang trịnh trọng trao chiếc ấn pháp đình cho quan tòa. Ngài xem xét kỹ, xong đặt bút ký nhận. Ngài đã chính thức nhận chức vụ quan tòa huyện Peng-lai. Đưa tay vuốt râu ngài nói: “Ta xếp hồ sơ vụ án ngài cựu quan tòa ưu tiên hàng đầu, trong lúc này, ta sẽ mời các thân nhân hào sĩ, tuân thủ đúng theo tục lệ địa phương. Ngoài những người giúp việc tại Pháp đình, ta còn gặp toán lính canh gác bốn cổng thành”.

“Dạ còn một cổng thứ năm, thưa Ngài!” – Lão Tang nhắc nhở. “Cổng lính canh khu nhà ở Hàn Quốc”.

“Hắn có phải là người Trung Quốc?” – Quan tòa Dee gặng hỏi.

“Dạ thưa ngài không phải. Nhưng hắn nói tiếng Hoa sành sỏi lắm!”. Lão Tang đáp. Lão húng hắng ho lấy bàn tay che, rồi lại kể, giọng ngại ngùng. “Tôi e là tình huống có vẻ khác thường, viêc chỉ huy lính canh địa phương xác định khu nhà người Hàn Quốc nằm ở mạn Đông là khu biêt lập. Khu nhà này có lính cánh gác riêng bảo vệ, người của ta chỉ vào đó mỗi khi lính canh yêu cầu được giúp đỡ”.

“Tình thế có vẻ khác thường!” – quan tòa nói nhỏ. “Ta sẽ dành thời gian xem xét việc này. Thôi bây giờ lão lo việc tập hợp mọi người lại trong phòng xử án. Trong lúc chờ đợi ta xem qua nơi ở, nghỉ ngơi cho khỏe.”

Lão Tang vẻ lúng túng, ngập ngừng một lúc, lão nói: “Chỗ ở của ngài thì đầy đủ tiện nghi, nhưng hè năm rồi ngài cựu quan tòa đã cho sơn phết lại toàn bộ. Khổ thay đồ đạc mới đóng, hành lý còn nguyên. Đến lúc này chờ tin tức từ người anh là người thân duy nhất cũng chưa nghe thấy. Những món đồ dùng không biết gửi lại cho ai. Từ lúc ngài Wang góa vợ, chỉ dùng người giúp việc ở địa phương và tất cả nghỉ việc sau cái chết… của ngài.”

“Vậy thì lúc quan điều tra về đây ngủ lại chỗ nào?” – quan tòa ngạc nhiên hỏi lại.

“Quan ngủ lại trên chiếc ghế trường kỷ trong phòng làm việc, thưa ngài.” – Lão Tang có vẻ không vui đáp. “Tôi lấy làm tiếc vì đã không chuẩn bị tươm tất, thật là thất lễ với ngài quá.”

“Chả sao cả” – quan tòa Dee nhanh miệng nói. “Ta chưa có ý định đưa gia đình và người hầu về đây cho đến khi nào ta giải quyết xong vụ án. Bây giờ ta trở lại phòng riêng thay quần áo, người nhớ chỉ dẫn chỗ ở cho mấy người theo hầu ta.”

“Thưa ngài, dãy nhà bên kia có đủ chỗ, cả nhà tôi cũng ở bên đó.” – Lão Tang ân cần đáp.

“Lại chuyện lạ nữa!” – quan tòa nói xen vào giọng lạnh tanh. “Thế sao ngươi không dọn vào ở trong khuôn viên Pháp đình? Phục vụ trong nghề lâu năm người phải nắm vững quy luật chứ?”

“Thưa ngài, tôi có chỗ ở riêng trên tầng gác thượng phía sau dãy nhà tiếp khách, nhưng bây giờ nhà đang sửa mái, nên tôi qua ở tạm bên đó mong là ngài bỏ qua cho.” – Lão Tang vội phân bua.

“Thôi được!” – quan tòa cắt ngang. “Ta muốn cho mấy người trợ lý ở bên trong khuôn viên Pháp đình. Ta nghĩ là người nên sắp xếp cho họ một chỗ ở trong nhà bảo vệ”.

Lão Tang nghiên mình chào cáo lui cùng với Ma Joong và Chiao Tai. Còn lão Hoong theo quan tòa trở lại phòng riêng. Lão soạn trang phục quan tòa ra rồi rót trà nóng phục vụ ngài Quan tòa dùng khăn nóng lau mặt, chợt ngài hỏi: “Này Hoong, người thấy cái lão ấy ra sao nhỉ?”

“Lão ấy có vẻ kiểu cách” – lão Hoong đáp. “Tôi nghĩ là mình đến bất thình lình khiến lão ấy cuống quýt.”

“Ta nghĩ khác” – quan tòa ngẫm nghĩ “trông lão ấy có vẻ sợ sệt chuyện gì đó bên trong pháp đình này, cho nên lão dời qua ở tạm dãy nhà trọ bên kia. Được thôi, ta sẽ tìm hiểu nay mai.”

Lão Tang trở lại cho hay mọi người có mặt đông đủ ở phòng xử án. Quan tòa thay mũ thường đội mũ đen cánh chuồn xong ngài bước ra ngay, lão Hoong và Tang theo sau.

Ngài ngồi vào ghế dài, ra dấu cho Ma Joong và Chao Tai bước tới đứng sau lưng.

Quan tòa nói vài lời cho có lệ, xong rồi lão Tang lần lượt trình diện trước quan tòa từng người một, tổng số có đến bốn chục người đang quỳ dưới sàn nhà lát đá. Quan tòa nhìn thấy mọi người ăn mặc áo dài xanh tươm tất, còn toán lính canh khoác áo da đầu đội mũ sắt bóng loáng. Nhìn khắp một lượt ai nấy có vẻ ngoài đạo mạo. Ngài không thích cái vẻ mặt táo tợn của người chỉ huy toán lính canh, ngài chợt nghĩ mấy tên chỉ huy thường đăm đăm quan sát mọi việc xung quanh. Quan tư pháp là ngài Shen, một bô lão được trọng vọng, với vẻ mặt thông thái sáng sủa. Lão Tang nói nhỏ cho quan tòa nghe ngài Shen là một danh y ở địa phương này một nhà quý tộc đáng kính.

Điểm danh xong, quan tòa công bố Hoong Liang là thừa phát lại của tòa, chuyên lo kiểm tra công việc thường ngày. Ma Joong và Chiao Tai phụ trách đội lính canh bảo vệ, duy trì trật tự kỷ cương canh giữ nhà ngục.

Lúc trở lại phòng riêng quan tòa ra lệnh cho Ma Joong và Chiao Tai đi kiểm tra bót gác và nhà giam tội nhân. Rồi ngài ra lệnh tiếp: “Các ngươi còn phải lo cho đội lính canh tập luyện quân sự để đánh giá khả năng. Kế đến các người đi dạo ngoài phố quan sát mọi sinh hoạt người dân ra sao. Ta cũng muốn đi cùng nhưng ngặt có việc phải làm. Buổi tối nay ta cần nhận định rõ tầm vóc của vụ án ngài cựu quan tòa. Xong việc trở về báo cho ta rõ nội trong đêm nay.”

Hai tên đệ tử bước ra, lão Tang trở vào cùng với hai người giúp việc tay cầm hai cây đèn cầy. Quan tòa Dee chỉ lão Tang ngồi xuống ghế đẩu phía trước bàn giấy gần chỗ thừa phát lại Hoong. Người giúp việc đặt đèn cầy trên bàn lặng lẽ rút lui.

“Cho đến nay” – quan tòa nhìn về phía lão Tang, “tôi lưu ý còn người chỉ huy toán giúp việc trong danh sách ghi tên Fan Choong vẫn chưa đến trình diện. Hắn có đau ốm gì không?”

Lão Tang vỗ trán, miệng lắp bắp nói: “Lẽ ra tôi phải trình ra trước, thưa ngài. Hồi đầu tháng này hắn về thủ phủ Pien-bo nghỉ phép. Đúng hạn hắn phải trở về sáng hôm qua. Không thấy hắn tôi đã cho lính xuống làng Fan ở phía Tây cổng thành tìm kiếm. Người làng cho hay hôm qua hắn có dắt theo một người hầu hạ về đây đến trưa thì bỏ đi. Rắc rối thật, từ nào tới giờ Fan là tay cự phách, một chỉ huy xuất sắc, đủ bản lĩnh, đi lại giờ giấc nghiêm chỉnh. Tôi chưa hiểu có việc gì bất trắc cho hắn ta không?”

“Biết đâu là hắn bị cọp vồ?” – quan tòa Dee nôn nóng nói xen vào.

“Thưa ngài, không đâu!” – Lão Tang lớn tiếng. “Dạ không bao giờ có chuyện đó!”. Vẻ mặt lão biến sắc, ánh sáng đèn cầy hắt vào nhìn thấy rõ cặp mắt lão trợn trừng, kinh ngạc.

“Thôi lão đừng có cuống cuồng như vây!” – quan tòa nổi quạu nói. “Ta hiểu ngươi vì quá lo nghĩ về cái chết của người thầy tiền nhiệm, nhưng đã qua hai tuần rồi. Còn gì đâu mà sợ hãi nữa?”

Lão Tang đưa tay quệt mồ hôi đọng trên chân mày.

“Tôi mong ngài thứ lỗi cho” – lão nói lầm bầm trong miêng. “Hồi tuần trước người ta tìm thấy xác một nông dân chết trong rừng già, cổ họng bị cắn xé nát bét. Vậy là chung quanh đây phải có thú dữ ăn thịt người. Từ đó đêm nào tôi cũng ngủ không yên, tôi thành thật xin ngài tha lỗi cho”.

“Được rồi,” – quan tòa Dee nói: “ta có hai người đầu đều là thợ săn nhiều kinh nghiệm, ta hứa nay mai sẽ cho họ vào rừng giết cọp. Rót cho ta một chén trà nóng, ta bắt tay vào việc”.

Lão Tang vừa rót đầy chén trà, quan tòa hớp vài ngụm xong ngài dựa lưng vô thành ghế.

“Ta muốn nghe ngươi thuật lại đầu đuôi vụ án.” Ngài nói.

Đưa tay vuốt râu, lão Tang dè dặt mở đầu câu chuyện. “Thưa ngài – vị quan tòa trước đây là một người thuộc dòng dõi quý tộc, có văn hóa. Ngài rất vô tư chính trực, không bỏ sót qua mọi chi tiết, giải quyết công việc đến nơi đến chốn, và chính xác. Ngài trạc tuổi ngũ tuần, nhưng có nhiều kinh nghiệm nghiệp vụ, ngài năng nổ và nhiệt tình.”

“Gia đình quan có ân oán giang hồ với ai quanh đây không?” – Ngài Dee hỏi.

“Dạ thưa, không” – Lão Tang phân bua “Quan xét việc sáng suốt, công minh, nhân dân kính phục. Có thể nói khắp vùng này ngài rất được lòng dân.”

Quan tòa gật gù, lão Tang kể tiếp câu chuyện.

“Cách đây hai tuần, vào buổi sáng, khi phiên tòa thứ nhất chuẩn bị bắt đầu, người quản gia đến gặp tôi báo cáo không thấy quan ngủ trong phòng, cửa thư phòng vẫn khóa bên trong. Quan thường thức khuya đọc sách, ghi chép đến tận nửa đêm, tôi đoán ngài ngủ gục trên chồng sách. Tôi bước tới gõ cửa liên hồi. Chờ mãi không nghe thấy động tĩnh, tôi lo ngài mệt rồi ngất đi. Tôi gọi người chỉ huy lính gác đến cạy cửa”.

Lão Tang nuốt nước miếng, môi miệng giật giật. Một lúc sau lão kể tiếp.

Quan tòa Wang nằm sóng sượt dưới sàn nhà, mắt ngước nhìn trừng trừng về phía trần nhà. Chén trà lăn ra trên chiếc chiếu phía trước. Tôi sờ vào thấy lạnh ngắt, tôi đi mời ngay quan điều tra tư pháp, ngài cho hay quan chết hồi khuya. Ngài đã khám nghiệm mẫu nước trà còn sót trong bình”.

“Lúc đó bình trà đặt chỗ nào?” – quan tòa Dee cắt ngang.

“Để trên tủ chè bên góc trái, thưa ngài” – Lão Tang đáp. “Bình nước trà còn gần đầy, thầy Shen rót một ít trà cho chó thử, nó lăn ra chết ngay. Thầy đun sôi lại nước trà, hơi nước bốc mùi vị có thuốc độc và trên bếp còn cái ấm khô khốc không còn nước”.

“Ai thường múc nước nấu trà?” – quan tòa hỏi.

“Tự quan múc lấy.” – Lão Tang khai ngay.

Quan tòa nhướng mày, lão Tang nhanh miệng kể thêm.

“Quan tòa là một người sành uống trà, quan luôn luôn tự mình đi múc nước giếng trong khu vườn, rồi tự tay đun trà ngay bên trong thư phòng. Bộ trà gồm bình, chén và hộp đựng trà là những món đồ cổ vô giá. Quan cất trong tủ chè bên dưới bếp, khóa cẩn thận. Tôi đề nghị quan điều tra tư pháp thử qua mấy lá trà đựng trong hộp, vẫn không thấy đốc”.

“Sau đó ngươi còn tính chuyện gì nữa không?” – quan tòa hỏi lại.

“Tôi cho một phái viên đi trình báo cho quan quận trưởng Pien-foo, rồi tạm thời khâm liệm và đặt quan tài tại phòng riêng của ngài quan tòa. Thư phòng được niêm lại. Qua bữa sau quan điều tra của pháp đình từ kinh đô được phái về. Quan ra lệnh người chỉ huy lính canh bố trí sáu tên cảnh vệ thuộc quyền của quan, tiến hành cuộc thẩm tra nội vụ. Quan thẩm vấn tất cả những kẻ hầu hạ, rồi quan…”

“Ta hiểu” – quan tòa Dee sốt ruột. “Ta đã xem qua bản báo cáo, không có ai lén bỏ thuốc độc vào nước trà. Ngươi còn nhớ rõ quan điều tra ra về vào lúc nào không?”

“Buổi sáng ngày thứ tư” – Lão Tang chậm rãi đáp. “Rồi quan ra lệnh cho tôi chuyển quan tài qua bên chùa Bạch Vân, phía Đông cổng thành chờ người anh về quyết định nơi chôn cất. Quan cho mấy người lính hầu trở lại đồn bót báo cho tôi hay quan đã thu giữ tất cả giấy tờ mang đi”. Lão Tang trông có vẻ bứt rứt, lão nói tiếp: “Tôi đoán quan lấy cớ thoái thác với lý do phải trở về kinh đô gấp”.

“Có phải ông ấy bảo là vụ án đến đó là xong một bước nên dành lại phần việc kế tiếp cho ngài quan tòa mới nhậm chức” – quan tòa nhanh miệng nói.

Lão Tang cảm thấy nhẹ cả người, lão vội nói: “Tôi mong là quan đủ sức khỏe để điều tra”.

“Quan nhận nhiệm vụ mới ở mấy tỉnh phía Nam.” – quan tòa nhắc lại. Ngài đứng ngay dậy nói tiếp. “Ta phải đi ngay đến thư phòng, khi ta đi rồi ngươi bàn bạc với thừa phát lại Hoong lo sắp xếp công việc phiên tòa sáng ngày mai”.

Quan tòa cầm lấy cây đèn cầy rồi bước ra.

Khu nhà ở của ngài cựu quan tòa nằm phía bên kia khuất sau dãy nhà khách. Trời vừa tạnh mưa, nhưng lớp mù sương vẫn còn giăng đầy trên đầu ngọn cây, trên mấy luống bông trông rất thẳng hàng đẹp mắt. Quan tòa Dee đẩy cửa bước vào bên trong gian nhà còn bỏ trống.

Nhìn qua sơ đồ bố trí nhà kèm theo bản báo cáo thì ngài đoán ra rằng thư phòng nằm ở cuối dãy hành lang chính. Bước vào bên trong nhìn ra có hai lối đi hai bên, ánh sáng ngọn đèn lờ mờ, ngài chưa thể nhận rõ lối đi hướng về đâu chợt ngài dừng chân lại, qua ánh sáng le lét của ngọn đèn cũng đủ soi rõ bóng dáng một người cao gầy vừa bước ngang qua, suýt chạm vào người ông.

Người đàn ông đứng im tại chỗ, dán cặp mắt nhìn kỳ dị mơ hồ. Gương mặt trông bình thường chỉ khác là một dấu bớt bên bò má trái lớn bằng cỡ đồng tiền. Quan tòa kinh ngạc nhìn hắn không đội mũ, mái tóc bạc bới ngược trên đỉnh đầu. Ngài chỉ nhìn thấy lờ mờ hắn mặc áo xám thắt dải thắt lưng đen.

Quan tòa Dee định hỏi hắn là ai, chợt bóng người lùi bước rồi biến mất theo dãy hành lang tối om. Ngài càm cây đèn cầy rọi theo chợt ngọn đèn vụt tắt.

“Này lại đây!” – Ngài Dee thét vang, âm thanh tiếng nói của ngài dội ngược lại, không có tiếng trả lời, bốn bề im phăng phắc.

“Tên này hỗn láo thật” – Ngài Dee tức giận nói lầm bầm trong miệng. Dò dẫm từng bước theo chân tường, ngài tìm ra lối đi trở lại khu vườn, nhanh chân bước về phòng riêng.

Lão Tang đến giao cho thừa phát lại Hoong một chồng hồ sơ cao nghệu. Quan tòa cáu gắt ra lệnh cho lão Tang: “Nghe ta dặn đây, không ai được mặc thường phục trong phạm vi pháp đình ngay cả những giờ nghỉ việc hoặc ban đêm cũng vậy. Lúc nãy ta nhìn thấy một người lạ mặc áo thường đầu không đội mũ. Tên này đúng là dân quê láo xược, không thèm quay lại lúc ta gặng hỏi. Ngươi hãy đi bắt hắn lại đây cho ta, ta sẽ mắng cho một trận!”.

Lão Tang run rẩy, lão đứng đó hoảng hốt đưa mắt nhìn về phía quan tòa. Ngài chợt thấy thương hại lão, ngài nhỏ nhẹ nói: “Vậy là, nay mai hắn sẽ quay trở lại. Ngươi có biết tên đó là ai không? có thể là tên lính phiên gác đêm không chừng.”

Lão Tang chợt hoảng vía nhìn qua cánh cửa còn để hé mở phía sau lưng quan tòa: “Có… có phải hắn mặc áo xám?”

“Đúng là hắn!” – Ngài Dee nhắc lại.

“Và hắn có cái bớt bên gò má trái?”

“Có đấy!” – Ngài nói cụt ngủn. “Nhưng mà lão đừng có lo nghĩ nữa! Nói cho ta nghe, hắn là ai vậy?”

Lão Tang cúi rạp người xuống, lão đáp giọng hờ hững: “Thưa ngài, đấy là hồn ma ngài cựu quan tòa!”.

Xa xa có tiếng động mạnh và cánh cửa đóng sầm dội lại chỗ hai thầy trò đang đứng.