Vừa rồi các báo có đưa tin hai nhà leo núi can đảm, một thổ dân dẫn đường tên Tensing và một người Anh tên Hillary đã đạp chân lên đỉnh Everest cao ngót 9.000 thước, đỉnh núi cao nhất thế giới.

Trong đầu hôm sớm mai, hai nhà thám hiểm này đã thành hai vị anh hùng. Họ đặng nữ hoàng Elisabeth tặng huy chương quý nhất “George Cross”. Ảnh của họ đặng dùng làm con tem. Riêng về trường hợp của Tensing vì quốc tịch không rõ rệt nên hai xứ Ấn Độ và Népal đang tranh giành. Ai cũng bảo rằng chàng là đứa con quý của mình.

Thói thường chúng ta ai cũng sùng mộ những anh hùng, những công trình vĩ đại. Nhất là những bạn trẻ, bao giờ cũng mơ ước những kỳ công bất hủ, bao giờ cũng muốn mưu đồ đại sự. Họ nghĩ rằng chỉ có việc lớn mới xứng đáng cho họ làm.

Nhưng cơ hội để làm công việc lớn hiếm lắm. Nếu chúng ta chỉ chờ dịp để làm một công việc phi thường mà các báo phải nêu lên trang nhất như việc bác sĩ Bombard vượt đại tây dương trên một chiếc bè, như việc của hai nhà thám hiểm Hy Mã Lạp Sơn như vừa kể trên, hoặc để lập những kỳ công mà sử sách phải ghi chép như công nghiệp của Trần Hưng Đạo, Nguyễn Huệ thì có khi suốt đời chúng ta không làm nên công việc gì cả.

Trái lại, ai chẳng có dịp để làm những công việc nhỏ? Một thiếu nữ lãnh dạy lớp truyền bá quốc ngữ vào buổi tối. Một người cha làm việc để thổ huyết để chăn nuôi bầy con dại cho chúng nó nên người. Một nhà văn vật lộn với đói nghèo chứ không chịu bẻ cong ngòi bút để xu phụ tiền tài. Một học sinh vùi đầu vào đống sách học cho tốt chương trình.

Nhưng việc nhỏ này cũng đòi hỏi người làm có một chí khí, một cang trường, một lòng hy sinh chẳng kém gì những việc lớn như phiêu lưu hay mạo hiểm. Nói về những người cha gia đình đông con, một người nào đã chẳng gọi là “những nhà phiêu lưu của thế kỷ”.

Những việc nho nhỏ ấy càng cao quý vì đó là những việc thường làm trong âm thầm lặng lẽ, trước sự hờ hững của loài người. Chỉ có những tâm hồn cao thượng mới có thể làm những việc mà không cần người chứng kiến.

Chúng tôi đồng ý với ông Andrew Carnegie khi ông khuyên các bạn trẻ “hãy ước mơ những việc cả”. Nhưng chúng tôi muốn nhấn thêm… song trước đó các anh HÃY LÀM XONG NHỮNG VIỆC NHỎ.

Biết tập mình làm công những việc nhỏ hằng ngày tức là dự bị để làm nên những việc lớn sau này.