Bí mật của cảm xúc
– 10 – HAI LOẠI HOÓC-MÔN CHÍNH TẠO NÊN CẢM XÚC TỐT
Như chúng ta đã biết, cảm xúc chính là một trạng thái hóa học của não bộ.
Qua nghiên cứu những tác động của các loại nội tiết tố (hormones) lên con người, các nhà khoa học đã phát hiện ra có hai loại chất ảnh hưởng mạnh mẽ đến não bộ. Ðó là các nội tiết tố Endorphin và Sérotonin.
ENDORPHIN
Ðây là tác nhân chính tạo nên cảm xúc sung sướng. Tùy hàm lượng Endorphin trong não cao hay thấp mà chúng ta sẽ có được cảm giác sung sướng nhiều hay ít.
Khi bạn đạt được điều mong muốn, hay khi bạn yêu đương, não bộ kích hoạt để cơ thể tạo ra một lượng lớn Endorphin. Nội tiết tố này, đến lượt mình sẽ tác động lên trung tâm xúc cảm của não, tạo cho bạn cảm xúc hạnh phúc và thỏa mãn.
Trong nhiều trường hợp khác, Endorphin còn là chất có tác động giảm đau rất hiệu quả. Mỗi khi bạn va chạm mạnh vào vật thể cứng, một xung thần kinh tạo cảm giác đau đớn sẽ được gởi tới hệ thần kinh trung ương. Do tác động của xung thần kinh này, trong não sẽ xuất hiện một số phản ứng hóa học và cho ta cảm giác đau đớn. Ngay sau đó, não bộ sẽ khởi động cơ chế thiết lập lại mức cân bằng các hoóc-môn, bằng cách tiết ra một lượng Endorphin, giúp hóa giải cảm xúc đau đớn, tức đưa não bộ về trạng thái cảm xúc trung tính.
Do có nguồn gốc hoá học tương tự như endorphin, các loại chất ma túy như morphine, heroin, cocaine,… khi được đưa vào máu thì cũng tạo ra các tác động lên hệ thần kinh cảm nhận giống như endorphin, nhưng cũng đồng thời tạo ra một số hoạt chất độc, hủy hoại các tế bào não. Do vậy mà rất nhiều người đã lạm dụng ma túy như một cách dễ dàng để đạt cảm giác sung sướng và thực tế là họ cũng đang tự hủy hoại bộ não của mình.
SÉROTONIN
Sérotonin là loại nội tiết tố giúp tạo ra các cảm giác yên tâm, hài lòng.
Trong phần lớn cuộc đời của con người, chúng ta không ngừng lo lắng, chờ đợi, đau khổ, sợ hãi.
Lo rằng không đủ tiền trang trải các phí tổn đáp ứng nhu cầu của bản thân và gia đình, lo vì không thực hiện tốt công việc được giao, khổ sở vì phải chờ đợi tại những nơi phải đến giao dịch, đau khổ vì những thất bại, bị phản bội, tức giận vì bị coi thường, sợ hãi vì đã làm hỏng công việc được giao…
Vì tất cả chúng ta đều sống và phản ứng theo bản năng nên cuộc đời luôn đầy rẫy những vấn đề gây nên các cảm xúc xấu, thậm chí rất xấu. Mỗi khi chúng ta bị những cảm xúc xấu tác động, các hoạt động dẫn truyền thần kinh bị bế tắc. Cơ chế tự bảo vệ sẽ khởi động để não tiết ra một lượng sérotonin cần thiết, giúp phục hồi mức dẫn truyền thần kinh, hóa giải tác động của các loại nội tiết tố có hại tới cơ thể.
Trên thực tế cơ thể thường phải rất nỗ lực để cung cấp đủ sérotonin nhằm hóa giải hết các cảm xúc xấu do não bộ của chúng ta tạo ra.
Nhận biết các cơ chế tác động của sérotonin, nhiều loại thuốc chống trầm cảm đã được tạo ra giúp con người giải tỏa và hạn chế được những cảm xúc xấu. Các loại thuốc như Paxil, Prozac, Zoloft kích thích cơ thể tạo ra nhiều sérotonin hơn.
Thực tế tại Mỹ và các nước phát triển, rất nhiều người sau khi sử dụng những thuốc này trong một thời gian dài, hoặc sử dụng với liều cao đều có những vấn đề về thần kinh và bị nghiện. Do vậy cơ quan quản lý dược phẩm FDA của Mỹ đã ra lệnh cấm và hạn chế sử dụng những loại thuốc này.
Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.