LỜI SỐ 92

“Chúng ta không bao giờ quay đầu nhìn lại. Chúng ta biết rằng ở phía trước còn rất nhiều thứ để trông đợi nên không việc gì phải suy nghĩ tiếc nuối việc đã qua. Cũng chẳng thay đổi được gì nữa. Bạn chỉ có thể sống và đi tới.”

*

Warren chưa bao giờ phải tiếc nuối trong cuộc sống, trong kinh doanh, và đầu tư. Trong thế giới đầu tư lúc nào cũng có những cơ hội mà bạn bỏ lỡ, những cổ phiếu tăng giá mà bạn đã không mua. Nếu bạn bán đi cổ phiếu và nó tiếp tục tăng giá, bạn có thể ngồi tiếc nuối hàng tháng trời. Nếu bạn không bán và giá cổ phiếu tụt giảm, bạn có thể ngồi hàng năm trời để tiếc nuối, đổ lỗi cho bản thân và mọi người. Trong kinh doanh cũng vậy, nếu đưa ra hàng trăm quyết định trong đó có mười quyết định sai, bạn có thể bị vướng vào tình trạng cứ săm soi mãi sai lầm của mình mà lại bỏ qua những quyết định khác cần phải đưa ra.

Mỗi ngày, thế giới đầu tư liên tục diễu hành trước mặt bạn một loạt những cơ hội mới. Bạn không cần phải chú trọng quá mức đến các sai lầm ngoại trừ rút ra bài học kinh nghiệm từ đó. Điều bạn cần làm là hãy áp dụng bài học vào những vấn đề của ngày hôm nay. Trong cuộc chơi đầu tư bạn sẽ liên tục vuột mất nhiều thứ, nhưng chúng chẳng làm hại gì đến bạn. Cái bạn cần chú ý là những sai lầm trong hành động, và chúng vẫn còn ở phía trước.

LỜI SỐ 93

“Tôi muốn mình có thể giải thích được các sai lầm của mình. Điều này có nghĩa là tôi chỉ làm những gì mình hiểu rõ hoàn toàn.”

*

Nếu bạn không hiểu rõ những gì mình đang làm, thì tại sao bạn lại làm như thế? Cách thức đầu tư đúng đắn không phải dựa trên trực giác, nó là sự kết hợp giữa lý trí và khí chất phù hợp. Đôi khi không biết càng hay, ngoại trừ khi bạn đầu tư. Nếu bạn muốn giải thích được tại sao bạn mắc sai lầm, bạn cần phải biết giải thích về những gì bạn đà làm đúng, và tại sao bạn lại chọn làm như vậy. Bạn cần phân biệt rõ giữa một công ty tốt và một công ty tồi, và bạn cần biết rõ cách xác định việc một công ty đang được định giá quá thấp hay quá cao. Nếu bạn không làm được như thế, hãy tìm một người khác giúp bạn, nếu không sẽ giống như trong trò chơi ném xúc xắc, cơ hội thắng thường không thuộc về bạn.

LỜI SỐ 94

“Nếu bạn không phạm sai lầm, bạn sẽ không thể ra quyết định.”

*

Có những người có thể ra quyết định, nhưng cũng có những người không thể làm việc này. Người nào có thể ra quyết định là người lãnh đạo, và những người không thể sẽ phải tuân theo. Bao hàm trong việc ra quyết định là phạm sai lầm, bởi vì bất cứ ai nếu phải đưa ra hàng tá quyết định mỗi ngày cũng sẽ có lúc phạm sai lầm. Tuy nhiên, nếu cứ phạm sai lầm nhiều lần, thì bạn sẽ không còn làm lãnh đạo được nữa, những người dưới quyền của bạn sẽ tìm người khác để thay thế. CEO có thể phạm sai lầm miễn là vẫn mang về tiền bạc cho cổ đông. Một phần quan trọng trong việc ra quyết định là để bạn tiếp tục ra những quyết định tiếp theo. Nếu bạn ngập ngừng, nghĩa là bạn đã quyết định không ra quyết định nữa. Nếu nhiều lần ngập ngừng thì mọi thứ sẽ chất chồng lại. Không có cái gì xong thì công ty sẽ không làm ra tiền. Nếu bạn quyết định và nhận thấy nó sai, Warren cho rằng tốt nhất không nên săm soi nó quá kỹ, và rằng bạn nên nhìn vào quyết định tiếp theo. Khi người ta hỏi Seymour Cray, nhà thiết kế tài hoa của công ty siêu máy tính Cray, đâu là điểm nổi bật của ông so với những kỹ sư khác, ông trả lời rằng đó là sẵn sàng chấp nhận sai lầm như một phần của quy trình thử nghiệm. Cray cho biết những kỹ sư khác thường dừng lại sau ba lần thử, nhưng ông thì vẫn tiếp tục cho đến khi nào đạt dược đúng như tính toán mới thôi, cho dù là phải làm sai hàng trăm lần. Con đường dẫn đến thành công vĩ đại thường được trải hàng tấn sai lầm, vì vậy nên bỏ qua và tiếp tục dấn bước. Còn nếu bạn không thích làm lãnh đạo, bạn vẫn có thể làm người đi sau.