LỜI SỐ 57

“Đừng bao giờ hỏi thợ cắt tóc xem đã đến lúc bạn phải cắt tóc chưa.”

*

Hỏi nhà tư vấn liệu bạn có gặp vấn đề gì không thì ông ta sẽ tìm ra cho bạn một vấn đề – ngay cả khi bạn không có vấn đề gì. Warren nhận thấy điều này rất đúng khi áp dụng cho các ông chủ ngân hàng đầu tư, nhà tư vấn quản trị, luật sư, thợ sửa xe, tư vấn chăm sóc sân vườn, và những dạng nghề tương tự. Những người được trả tiền để chỉnh sửa các vấn đề sẽ luôn tìm ra vấn đề bởi vì nếu không có vấn đề thì lấy gì để chỉnh sửa.

LỜI SỐ 58

“Các dự báo chỉ cho chúng ta biết về người dự báo nhiều hơn là về vấn đề được dự báo.”

*

Đa số mọi người đều quên rằng những nhà dự báo thường thiên về phản ánh mối quan tâm của những người trả lương cho họ – nếu họ được trả lương để đưa ra thông tin bi quan, họ sẽ bi quan đúng như thế; nếu cần phải lạc quan, thì bạn sẽ nhận được thông tin lạc quan. Con người ta thể hiện đúng những gì họ được trả tiền để thể hiện, không hơn không kém. Những người dự báo không có trong tay một quả cầu pha lê để nhìn vào đó mà thấy tương lai, nhưng họ cũng có những khoản thế chấp nhà cửa cần phải chi trả và có con cái cần phải vào đại họcệ Wall Street luôn mong muốn nhìn thấy các hoạt động giao dịch tấp nập, đồng nghĩa với việc họ cần phải có vô vàn lý do khiến bạn thay đổi danh mục đầu tư của mình. Nếu nhà dự báo loan tin rằng lãi suất tiết kiệm sẽ gia tăng, bạn sẽ bán cổ phiếu; nếu anh ta tuyên bố lãi suất sẽ giảm, bạn sẽ mua thêm cổ phiếu. Họ cũng làm tương tự với các cổ phiếu riêng lẻ dự đoán doanh thu quý này thấp và bạn sẽ bán ra, dự đoán doanh thư cao và bạn sẽ mua vào. Wall Street kiếm tiền từ những hoạt động chuyển nhượng tiền đầu tư từ nơi này sang nơi khác, vì vậy, lẽ đương nhiên là những nhà dự báo cho Wall Street, hay còn gọi là nhà phân tích, sẽ tìm ra hàng loạt lý do để bạn phải làm đúng như ý họ, nghĩa là chuyển khoản tiền đầu tư từ nơi này sang nơi khác, vấn đề là tất cả những hoạt động này không làm cho bạn giàu có thêm tí nào cả.

LỜI SỐ 59 

“Một cuộc trưng cầu ý kiến không thể thay thế cho suy nghĩ của bạn.”

Bạn cảm thấy thoải mái tự tin khi đầu tư theo đám đông. Ai cũng đồng ý với bạn. Tuy nhiên, khi bạn đầu tư theo đám đông, bạn phải lo lắng xem lúc nào đám đông sẽ rời bỏ cuộc chơi, bởi vì, cũng giống như khi bạn còn học trung học, không ai được yêu thích mãi mãi. Thường thì chẳng còn mấy hy vọng đi lên sau khi một cổ phiếu đã qua thời được yêu thích, điều này có nghĩa là bạn chịu nhiều rủi ro với tỉ lệ lợi nhuận thấp. Nếu bạn là một nhà đầu tư biết suy nghĩ, như Warren, bạn sẽ đi tìm những cổ phiếu đang trải qua giai đoạn không được ưa chuộng, bởi vì đây là nơi bạn tìm thấy những Ngôi sao của ngày mai được bán với giá cực rẻ, đồng nghĩa với việc rủi ro mất tiền thấp trong khi tiềm năng lợi nhuận lại cao.

LỜI SỐ 60

“Các trường kinh doanh khen ngợi những hành vi phức tạp, khó khăn thay vì cổ vũ hành vi đơn giản; nhưng chính hành vi đơn giản mới hiệu quả hơn.”

*

Triết gia người Anh thời Trung cổ và tu sĩ dòng Franciscan William xứ Ockham (sống trong khoảng 1285 – 1349), được gọi thân mật trong giới học thuật là Billy Occam, đã đưa ra ý tưởng rằng cách giải thích đơn giản nhất thường là cách giải thích tốt nhất. Vấn đề của ý tưởng này là các nhà thuyết giảng trong bất cứ ngành nghề nào cũng cần đến sự phức tạp để ngăn cản những người ngoại đạo chiếm mất sự huyền ảo của họ. Nếu bạn hiểu rõ quy trình đầu tư, bạn sẽ không cần đến những nhà phân tích hay tư vấn đầu tư, và bạn cũng không cần đến các quỹ hỗ tương hay bất cứ nhà rao giảng nào trong “nghề” này.

Tìm một công ty vĩ đại và mua lại với giá tuyệt vời và sau đó nắm giữ suốt hai mươi năm không phải là một việc quá khó khăn để học hỏi và thu lợi nhuận, trong khi các nhà rao giảng tại Wall Street đều thuyết giáo về những chiến lược đầu tư ngắn hạn, mà nói cho đúng, chỉ được thiết kế để mang lại giàu có cho người tư vấn chứ không phải người được tư vấn.

LỜI SỐ 61 

“Con người dường như sở hữu một tính cách ngang bướng chỉ làm khó khăn thêm những vấn đề đơn giản. ”

*

Mỗi ngành nghề chuyên môn rõ ràng đều là một âm mưu chống lại người bình thường ngoại đạo. Chỉ khi nào một vấn đề quá hóc búa không thể hiểu được thì người ta mới cần đến các chuyên gia, những người có thể đòi chi phí rất cao để giải thích mọi thứ. Sự phức tạp càng cao, thì nhu cầu phải có chuyên gia hướng dẫn càng tăng. Wall Street là một ngành kinh doanh chuyên môn về chọn cổ phiếu đầu tư, vì vậy các nhà môi giới luôn cố gắng trình bày trò chơi đầu tư này một cách cực kỳ phức tạp khó hiểu đối với người thường, ngoại trừ những người chuyên nghiệp. Kế hoạch của họ rất đơn giản – họ sẽ làm giàu bằng cách giúp bạn giàu có, và họ phải giữ chân bạn bằng cách thuyết phục bạn rằng trò chơi đầu tư rất phức tạp đến mức bạn không thể hiểu được. Nhưng chưa có ai từng đặt câu hỏi tại sao nếu họ thông minh khôn khéo đến thế họ lại cần dùng đến tiền của người khác để làm giàu? Có thể họ cần tiền của bạn vì trò chơi này không liên quan gì đến việc làm giàu từ đầu tư. Thay vào đó, họ làm giàu bằng số tiền hoa hồng họ tính cho bạn khi mua và bán các khoản đầu tư. Như Woody Allen đã từng nói: “Người môi giới giao dịch chứng khoán là người đầu tư bằng tiền của người khác cho đến khi số tiền này bốc hơi hoàn toàn.”

LỜI SỐ 62

“Đề nghị nắm giữ một vật gì đó suốt 30 năm đòi hỏi sự hy sinh cá nhân thậm chí còn rất hiếm thấy trong một tu viện, huống chi là trong ngôi nhà của người môi giới.”

Người môi giới chứng khoán cho bạn sẽ chết đói mất nếu anh ta áp dụng theo chiến lược của Warren là mua và giữ. Không phải họ không tin tưởng rằng điều này sẽ mang đến tưởng thưởng xứng đáng; vấn đề là nếu như vậy thì người môi giới sẽ không được hưởng gì cả. Họ kiếm tiền từ những phần trăm hoa hồng nhận được khi mua và bán cổ phiếu cho bạn. Nếu họ càng mua bán tích cực, thì họ càng kiếm được nhiều tiền, và họ luôn có lý do chính đáng thuyết phục bạn mua món này bán món kia. Nếu người môi giới của bạn đem khoe với bạn nhiều hơn một ý tưởng hay ho mỗi năm, thì có nhiều khả năng là anh ta đã hơi ảo tưởng. Nếu người môi giới của bạn khuyên bạn nên bán số cổ phiếu anh ta mới vừa tư vấn cho bạn mua hồi tháng trước bởi vì tình hình thị trường đã thay đổi, thì anh ta có vẻ như không phải ảo tưởng – anh ta chỉ không trung thực mà thôi.