Nhiều người cho rằng khiêm tốn chưa hẳn đã tốt. Theo tôi, khiêm tốn là một đức tính có ý nghĩa vô cùng to lớn. Đó chính là nguồn sức mạnh mà bạn có thể phát huy để đạt được thành công trong cuộc sống. 

Khiêm tốn được xem là điều kiện tiên quyết của đạo Cơ đốc giáo. Chính nhờ đức tính này mà Mahatma Gandhi [iii] đã mang lại nền độc lập cho Ấn Độ. Đồng thời, cũng nhờ khiêm tốn mà Giáo sư Albert Schweitzer [iv]đã góp phần xây dựng nên một khu vực châu Phi tốt đẹp hơn. 

Tính khiêm tốn đặc biệt cần thiết nếu bạn muốn trở thành người thành đạt, bất kể mục tiêu đề ra của bạn là gì. Và bạn sẽ nhận thấy rằng tính khiêm tốn quan trọng đến nhường nào khi bạn đã đạt đến đỉnh cao của thành công. Nếu không khiêm tốn, bạn sẽ không thể có được sự thông minh, sáng suốt vì một trong những điểm nổi bật nhất của một người thông minh chính là khả năng tự nhận khuyết điểm. 

Thiếu tính khiêm tốn, bạn sẽ không thể nhận ra cái mà tôi cho là “cơ hội đạt được thành công mới” sau mỗi lần gặp phải nghịch cảnh hay thất bại. Mỗi thất bại đều ẩn chứa trong nó cơ hội nhằm giúp bạn có thể nhanh chóng vượt qua và thậm chí còn vươn xa hơn nữa. Lấy ví dụ bằng câu chuyện của R. G. LeTourneau khi ông bắt đầu thành lập một garage ô tô, nhưng công việc lại không thuận buồm xuôi gió buộc ông chuyển sang nghề thầu xây dựng. Ông nhận thầu công trình đập nước Hoover nhưng không may gặp phải nhiều đá cứng. Những khó khăn và chậm trễ trong việc dời bỏ những tảng đá cứng này khiến ông mất gần như tất cả. 

Nhưng LeTourneau không hề phàn nàn hay đổ lỗi cho bất kỳ ai về số phận nghiệt ngã mà ông đang gặp phải, cũng không hề than trách vận mệnh đối với những mất mát to lớn ấy. Ông tự nhận hoàn toàn trách nhiệm về bản thân. Mỗi khi gặp phải thất bại, ông đều cầu nguyện. Chính nhờ thế, ông tự tìm ra cho mình “cơ hội để đạt được thành công mới” ẩn nấp trong thất bại sau cùng. Ông quyết định chuyển hướng sang nghề chế tạo, sản xuất ra các loại máy móc có thể đào xới bất kỳ loại đất đá nào ra khỏi mặt đất. 

Kết quả là, giờ đây khắp nơi trên thế giới đều dùng máy xúc LeTourneau. LeTourneau hiện có rất nhiều nhà máy sản xuất và sở hữu nguồn tài sản lên đến hàng tỉ đôla. Nhưng câu chuyện về tính khiêm tốn chưa dừng ở đây. Để bày tỏ lòng biết ơn của mình đối với những vận may giúp ông có được thành công như ngày hôm nay, LeTourneau đã dành phần lớn tài sản của mình đóng góp cho các nhà thờ và dành phần lớn thời gian để truyền giáo. 

Đôi khi, khiêm tốn sẽ biến thất bại thành một vận may tinh thần. Vài năm trước đây, tôi có dịp đến thăm Lee Braxton – một nhà doanh nghiệp trước đây đã từng là thị trưởng của Whiteville, Bắc California. Đấy cũng là hôm mà anh ta nhận ra rằng mình đang gặp tổn thất về tài chính to lớn do sơ suất, trước một đối tác kinh doanh mà anh ta vẫn tin tưởng trong nhiều năm. 

“Hiện nay anh đã xây dựng và quản lý thành công bao nhiêu công ty rồi?”, tôi hỏi. 

“Tổng số phải đến 15 công ty”, Braxton trả lời, “bao gồm cả Ngân hàng quốc gia First National Bank của Whiteville. Và tôi chưa bao giờ bị thua lỗ đến một đồng. Đó chính là lý do vì sao tổn thất này khiến tôi phiền muộn đến vậy. Đây thực sự là một cú đấm vào lòng tự hào và kiêu hãnh của tôi”. 

“Tốt đấy”, tôi nói, “Anh đang có cơ hội để nhận ra rằng thất bại cũng như thành công đều có ý nghĩa như nhau. Thất bại này của anh sẽ trở thành một vận may lớn nếu nó dạy cho anh biết cách khiêm tốn và trân trọng tất cả những gì anh đã đạt được. Với thất bại này, anh có thể thành công hơn bao giờ hết”. 

Gương mặt của Braxton ánh lên một nụ cười rạng rỡ. “Ồ, đúng đấy, tôi đã không hề nghĩ về thất bại này theo chiều hướng đó”. 

Vài tháng sau, tôi nhận được một lá thư của Braxton. Trong thư anh kể rằng thu nhập của anh đã tăng đến đỉnh cao, thậm chí giúp anh đủ bù đắp khoản tiền thua lỗ lần trước. Qua đó cho thấy, khiêm tốn chính là một nguồn sức mạnh vô biên của con người. 

“Khiêm tốn là thành trì của cái đẹp.”

“MODESTY IS THE CITADEL OF BEAUTY.” – Demades