Tiếng cười là một trong những thứ bị xã hội kìm nén nhiều nhất trên khắp thế giới, trong mọi thời đại.

Xã hội muốn bạn nghiêm chỉnh. Cha mẹ muốn con cái họ nghiêm chỉnh, thầy giáo muốn học sinh của mình nghiêm chỉnh, ông chủ muốn người hầu nghiêm chỉnh, chỉ huy muốn quân đội của họ nghiêm chỉnh. Nghiêm chỉnh được yêu cầu ở mọi người.

Tiếng cười là nguy hiểm và có tính nổi dậy. Khi thầy giáo đang dạy bạn và bạn bắt đầu cười, điều đó sẽ bị coi là xúc phạm. Cha mẹ bạn đang nói điều gì đó với bạn và bạn bắt đầu cười – điều đó sẽ bị coi là xúc phạm. Nghiêm chỉnh được coi là tôn kính, kính trọng.

Một cách tự nhiên, tiếng cười đã bị kìm nén nhiều tới mức ngay cả cuộc sống khắp xung quanh vui nhộn mà chẳng ai cười. Nếu tiếng cười của bạn được tự do khỏi xiềng xích, khỏi tù túng, bạn sẽ ngạc nhiên – ở từng bước đi đều có cái gì đó vui nhộn xảy ra.

Cuộc sống không nghiêm chỉnh.

Chỉ nghĩa địa mới nghiêm chỉnh, chết là nghiêm chỉnh.

Cuộc sống là tình yêu, cuộc sống là tiếng cười, cuộc sống là điệu vũ, bài ca.

Nhưng chúng ta sẽ phải cho cuộc sống chiều hướng mới. Quá khứ đã làm què quặt cuộc sống rất tồi tệ, nó đã làm bạn gần như tịt tiếng cười, cũng giống như có những người mù mầu.

Có mười phần trăm số người bị mù mầu – đó là số phần trăm lớn, nhưng họ không nhận biết rằng họ mù mầu.

George Bernard Shaw bị mù mầu, và ông ấy đi tới biết điều đó khi ông ấy sáu mươi tuổi. Vào sinh nhật của ông ấy ai đó đã gửi tới một quà tặng, bộ com lê đẹp, áo com lê, nhưng người này lại quên không gửi cà vạt. Thế là Bernard Shaw đi cùng cô thư kí của mình để tìm cà vạt tương xứng. Ông ấy thích bộ com lê này lắm. Ông ấy nhìn các cà vạt và chọn một chiếc, và người thư kí ngạc nhiên; cô ấy không thể tin được vào điều đó – bởi vì bộ com lê mầu vàng còn chiếc cà vạt lại mầu lục. Cô ấy nói, “Ông làm gì vậy? Cái này trông rất kì.”

Ông ấy nói, “Sao nó lại trông kì? Cùng mầu đấy thôi.”

Người quản lí, người bán hàng… họ tất cả đều tụ lại, và họ cố gắng đủ mọi cách để tìm ra… Ông ấy không thể phân biệt được giữa mầu vàng và mầu lục; chúng cả hai dường như là một mầu với ông ấy. Ông ấy bị mù mầu. Nhưng sáu mươi năm ông ấy đã không nhận biết về điều đó. Và có mười phần trăm dân trên thế giới bị mù mầu. Họ bị thiếu mầu nào đó, hay có thể họ bị lẫn mầu đó với mầu khác nào đó.

Việc kìm nén thường xuyên tiếng cười đã làm cho bạn thành tịt cười.

Các tình huống đang xảy ra ở mọi nơi, nhưng bạn không thể thấy được rằng có lí do nào để cười. Nếu tiếng cười của bạn được tự do khỏi tù túng, toàn thế giới sẽ đầy tiếng cười. Nó cần đầy tiếng cười; điều đó sẽ thay đổi gần như mọi thứ trong cuộc sống con người.

Bạn sẽ không thể khổ như bạn đang vậy. Thực tế, bạn không khổ như bạn trông vậy đâu – chính là khổ cộng với nghiêm chỉnh mới làm cho bạn trông khổ thế. Chỉ khổ cộng với tiếng cười, và bạn sẽ không trông khổ thế đâu!

Các căn hộ hiện đại có những bức tường mỏng tới mức dù bạn muốn hay không, bạn vẫn phải nghe điều đang diễn ra ở phía bên kia của bức tường. Theo một cách nào đó, điều đó rất con người.

Trong ngôi nhà căn hộ, toàn thể ngôi nhà căn hộ bị phân vân bởi một điều … Các đôi đang đánh nhau, ném gối, ném đồ đạc, đập chén bát, quát tháo, chồng đánh vợ, vợ la hét – và họ chẳng cần hệ thống tăng âm hay cái gì, và cả khu nhà căn hộ thích thú nghe.

Vấn đề duy nhất là với một gia đình người Sardarji. Từ căn buồng của anh ta họ chẳng bao giờ nghe thấy đánh nhau nào; ngược lại, họ bao giờ cũng nghe thấy tiếng cười. Cả đám đông phân vân: “Có chuyện gì thế nhỉ? Những người này chẳng bao giờ đánh nhau. Bao giờ cũng có tiếng cười – và cả hai cùng cười to tới mức cả khu nhà đều có thể nghe thấy!”

Một hôm họ quyết định rằng phải nhìn vào xem: “Chúng ta mất mát quá nhiều, còn họ lại tận hưởng nhiều thế. Bí mật của họ là gì?”

Thế là họ giữ người Sardarji khi anh ta về từ chợ, đang mang theo rau và các thứ khác. Họ tất cả ra giữ anh ta lại và họ nói, “Trước hết anh hãy nói cho chúng tôi bí mật là gì – sao anh cười khi mọi người đánh nhau?”

Người Sardar nói, “Đừng ép tôi, bởi vì bí mật này rất đáng ngượng.”

Họ nói, “Ngượng à? Nhưng chúng tôi tưởng anh đang làm điều lớn lao. Chúng tôi bao giờ cũng nghe thấy tiếng cười – hoặc anh cười hoặc vợ anh cười… không đánh nhau.”

Người Sardar nói, “Điều xảy ra là, cô ấy ném các thứ vào tôi. Nếu cô ấy ném trượt, thì tôi cười; nếu cô ấy ném trúng tôi thì cô ấy cười. Cùng điều đó diễn ra, nhưng chỉ có điều chúng tôi đã làm một thu xếp khác – phỏng có ích gì? Cho nên tôi đã học cách lẩn tránh cô ấy, và cô ấy học cách…”

Sau hai mươi năm vẫn anh Sardar đó muốn li dị vợ. Quan toà đã nghe nói về họ, rằng đây là đôi duy nhất trong cả thành phố chưa bao giờ biết tới đánh nhau. Họ đơn giản cười – cả thành phố biết họ là đôi cười.

Quan toà nói, “Điều gì đi sai? Anh nổi tiếng thế.”

Người Sardar nói, “Quên mọi chuyện đó đi – cho phép chúng tôi li dị.”

Nhưng quan toà nói, “Tôi phải biết lí do.”

Anh ta nói, “Lí do rất rõ ràng – cô ấy đánh tôi. Và điều đó quá nhiều; tôi đã bị những cú đánh đó trong nhiều năm.”

Quan toà hỏi, “Anh chị lấy nhau bao lâu rồi?”

Anh ta nói, “Gần ba mươi năm.”

Quan toà nói, “Nếu anh đã có khả năng chịu đựng người đàn bà này trong ba mươi năm, thế thì chỉ mười năm, hai mươi năm nữa…”

Anh ta nói, “Điều đó không phải là vấn đề. Ban đầu tôi thường tránh được, nhưng bây giờ cô ấy đã trở thành thiện nghệ thế… không cách nào để tôi tránh được! Thế là chỉ cô ấy cười, tôi đã không cười mười năm nay rồi. Điều này là không thể chịu đựng được. Lúc ban đầu thì hoàn hảo, gần như năm mươi-năm mươi, không có vấn đề gì. Tôi đã cười, cô ấy cũng cười. Nhưng bây giờ một trăm phần trăm số lần cô ấy cười, và một trăm phần trăm tôi chỉ đứng đó, trông như thằng ngu. Không, tôi không thể dung thứ được thêm nữa.”

Nhìn quanh cuộc sống và thử xem phía khôi hài của mọi sự.

Mọi biến cố đang xảy ra đều có phía khôi hài của riêng nó, bạn chỉ cần cảm giác khôi hài.

Không tôn giáo nào đã chấp nhận khả năng khôi hài như một phẩm chất. Tôi muốn khả năng khôi hài là phẩm chất nền tảng của người tốt, của người đạo đức, của người tôn giáo. Và điều đó không cần nhiều xem xét đâu; bạn chỉ cần thử nhìn nó, và nó có ở mọi nơi.

Có lần tôi du hành trên xe bus khi tôi còn là sinh viên. Người soát vé xe bus gặp phiền toái vì có ba mươi mốt hành khách và anh ta thu được tiền chỉ cho ba mươi vé. Thế là anh ta hỏi, “Ai là người không đưa tiền?” Chẳng ai nói cả.

Anh ta nói, “Điều này thực lạ; bây giờ làm sao tôi tìm được?”

Tôi nói với anh ta, “Làm thế này: bảo người lái xe dừng xe lại, và bảo mọi người rằng chừng nào người chưa trả tiền chưa chịu thú nhận, xe sẽ không chạy.”

Anh ta nói, “Đúng rồi.” Xe bus dừng lại. Mọi người nhìn nhau, bây giờ phải làm gì? Chẳng ai biết người đã… Cuối cùng một người đứng lên và nói, “Tôi xin lỗi, tôi là người đã không đưa tiền. Tiền đây.”

Người soát vé hỏi, “Tên ông là gì?”

Anh ta nói, “Tên tôi là Achchelal.” Achchelal nghĩa là “người tốt.”

Và tôi ngạc nhiên rằng trong ba mươi người, chẳng ai cười cả! Khi anh ta nói “Achchelal” tôi không thể tin được vào điều đó – một “người tốt” làm điều như thế… và không ai dường như thấy khôi hài trong nó.

Nghiêm chỉnh đã trở thành gần như một phần của xương và máu chúng ta. Bạn sẽ phải làm nỗ lực nào đó để gạt bỏ nghiêm chỉnh, và bạn sẽ phải để ý – bất kì chỗ nào bạn có thể tìm ra cái gì đó khôi hài xảy ra, đừng bỏ lỡ cơ hội này. Mọi nơi đều có người trượt vỏ chuối – chỉ không ai nhìn họ thôi. Thực tế, điều đó bị coi là không lịch sự. Nó không phải vậy, bởi vì chuối mới trượt vỏ chuối thôi.

Tiếng cười cần việc học lớn lao, và tiếng cười là phương thuốc lớn lao. Nó có thể chữa cho nhiều căng thẳng, lo âu, lo nghĩ của bạn; toàn thể năng lượng có thể tuôn chảy vào trong tiếng cười. Và không cần phải có cơ hội nào đó, lí do nào đó.

Trong trại thiền của tôi, tôi thường có thiền cười: chẳng vì lí do gì, mọi người sẽ ngồi và chỉ bắt đầu cười. Ban đầu họ cảm thấy chút ít vụng về rằng chẳng có lí do gì – nhưng khi mọi người đang làm điều đó… họ cũng sẽ bắt đầu. Chẳng mấy chốc, mọi người đã trong tiếng cười lớn, mọi người cười lăn lộn trên đất. Họ cười vào chính sự kiện rằng nhiều người đang cười chẳng vì lí do nào cả; chẳng có gì, thậm chí không có chuyện tiếu lâm nào đã được kể. Và nó cứ diễn ra như sóng.

Cho nên không hại gì… ngay cả chỉ ngồi trong phòng mình, đóng cửa lại và để một giờ cho tiếng cười đơn giản. Cười chính mình. Nhưng học cười.

Nghiêm chỉnh là tội lỗi, và nó là bệnh tật.

Tiếng cười có cái đẹp mênh mông, sự nhẹ nhàng. Nó sẽ đem lại nhẹ nhàng cho bạn, và nó sẽ cho bạn đôi cánh để bay. Và cuộc sống tràn đầy những cơ hội thế. Bạn chỉ cần nhạy cảm. Và tạo ra cơ hội cho người khác cười. Tiếng cười nên là một trong những phẩm chất có giá trị nhất, yêu mến nhất của con người – bởi vì chỉ con người mới có thể cười, không con vật nào có khả năng về điều đó. Bởi vì nó là con người, nó phải có thứ tự cao nhất. Kìm nén nó là phá huỷ phẩm chất người.