“Tôi sẽ không chần chừ một khi tôi đã tránh được nó.”

2.1. Tại sao lại bỏ cuộc?

“Bỏ cuộc = Hành động từ bỏ hoặc đánh mất ý chí khi thực hiện 1 công việc nào đó”

1. Bỏ cuộc – Thiếu sức mạnh ý chí

Đã bao giờ bạn cảm thấy muốn từ bỏ hoặc tạm dừng công việc mà bạn đang thực hiện chưa?

Bạn biết không, chẳng phải chỉ mình bạn cảm thấy thế đâu. Rất nhiều người, kể cả bản thân tôi, cũng đã từng trải qua cảm giác này. Nguyên nhân của sự chần chừ là do ý chỉ chúng ta không đủ mạnh để thúc đẩy ta tiến về phía trước. Cảm giác muốn từ bỏ có thể bắt nguồn từ :

• Thất bại triền miên

• Thiếu khao khát và động lực

• Bị người khác đánh giá thấp

• Bị nhiều trở ngại bao vây

Dĩ nhiên, còn rất nhiều yếu tố khác khiến ta nảy sinh ý định bỏ cuộc nhưng nguyên nhân chính là do ta đã nếm trải quá nhiều thất bại.

2. Nhưng tôi đã thất bại nhiều lần quá rồi

Trong đời mình, mỗi chúng ta đều phải đối mặt với nhiều khó khăn, thất bại. Điều đó khiến ta hoài nghi liệu có nên tiếp tục công việc được giao hay không? Đây là điều hoàn toàn tự nhiên thôi. Thử tưởng tượng bạn thi trượt hết lần này đến lần khác xem, chắc chắn là bạn sẽ cảm thấy thất vọng và không muốn thi nữa. 1 người bạn của tôi đã thi trượt bằng lái xe nhiều lần đến mức anh chán nản và không muốn thi thêm lần nào nữa. Lần cuối cùng tôi gặp anh, anh vẫn chưa có bằng lái.

Tôi cũng đã từng gặp nhiều thất bại, từ bị điểm kém trong các bài kiểm tra đến bị các nhà xuất bản từ chối in sách. Thực tế là cuốn sách bạn đang cầm trên tay đã được viết đi viết lại rất nhiều lần trước khi được phép xuất bản. Hẳn bạn cũng hình dung được cảm giác thất vọng của tôi như thế nào. Tuy nhiên, tôi đã không ngừng cố gắng để hoàn tất cuốn sách này và cuối cùng đã xuất bản được nó.

Thất bại là 1 phần tất yếu của cuộc sống. Có thể ở trường, bạn thi trượt hoặc bị người bạn thích từ chối 1 cách thẳng thừng. Hay khi ở nhà, bạn không được thông minh như các anh chị mình. 1 số thất bại lại mang ý nghĩa tích cực vì nó giúp ta nhận thức được sai lầm của mình và rút ra nhiều kinh nghiệm quý báu. Nhưng việc thất bại quá nhiều lần cũng có thể khiến trái tim rắn rỏi nhất tan vỡ.

Nếu bạn thất bại quá nhiều lần, mọi người sẽ bắt đầu đánh giá bạn và gán cho bạn cái mác chẳng lấy gì làm hay ho.

3. Bị gán mác

Nhà xã hội học Howard Becker là người đầu tiên sử dụng cụm từ “gán mác”. Việc bị gán mác có thể khiến 1 người gắn chặt với 1 đặc tính tiêu cực nào đó. Chẳng hạn, nếu Tom bị gán mác nói dối – giống cậu bé chăn cừu trong truyện ngụ ngôn – thì sẽ có rất ít người tin là cậu nói thật.

1 người bạn đã kể cho tôi nghe câu chuyện về Robert – 1 học sinh có học lực dưới mức trung bình và gặp nhiều khó khăn trong học tập. Dù rất cố gắng nhưng Robert vẫn không thể hiểu các bài giảng trên lớp và thường xuyên bị điểm kém trong các bài kiểm tra. Các giáo viên tích cực giúp đỡ Robert nhưng vẫn không thể cải thiện được điểm số của mình. Ít lâu sau, cậu bé bị bạn bè và giáo viên gán cho cái mác chẳng mấy tốt đẹp. Tệ hơn, chính Robert cũng tự xem mình là “kẻ vô vọng”. Kết quả là lòng tự tôn của cậu bé xuống đến mức thấp nhất. Điều này đã ảnh hưởng xấu đến mối quan hệ với cha mẹ và bạn bè. Cậu sống khép kín với tất cả mọi người. Vì bị gán mác tiêu cực nên chẳng có gì lạ khi Robert có xu hướng chần chừ khi được giao 1 việc gì đó.

4. Phó mặc cho số phận

Tôi chắc rằng tất cả chúng ta đều đã từng xem những chương trình truyền hình hay những bộ phim về các cặp đôi tình cờ gặp nhau, yêu nhau và sống hạnh phúc đến đầu bạc răng long. Nhưng đó là cuộc sống trên phim ảnh, còn trong đời thực thì điều này có xảy ra không?

1 số người luôn muốn phó mặc cuộc đời mình cho số phận. Họ cho rằng cuộc đời họ đã được định đoạt sẵn và thế là họ cứ để cho dòng đời cuốn đi, tựa như 1 con thuyền ra khơi không có cánh buồm vậy. Chính vì thế, họ không có động lực để làm việc và việc duy nhất họ làm là chần chừ trước mọi thứ.

2.2. Tại sao ta không suy nghĩ tích cực và xác định lại tư tưởng của mình?

“Xác định lại tư tưởng = Cho phép tâm trí mình suy nghĩ theo hướng tích cực hơn”

Giải quyết cảm giác muốn bỏ cuộc thật không dễ chút nào. Nó đòi hỏi ta phải thay đổi suy nghĩ về thất bại, tức là xác định lại tư tưởng của mình. Có 2 phương pháp để vượt qua cảm giác muốn bỏ cuộc, 1 là “thay đổi cái mác” và 2 là “hình dung chiến thắng”.

1. Thay đổi những cái mác

Nhiều khi ta muốn bỏ cuộc vì những lời nhận xét không hay từ mọi người xung quanh. Chính vì thế, ta phải biết vượt qua những nhận xét tiêu cực này để nhìn nhận bản thân 1 cách tích cực hơn. Phương pháp này giúp ta xoay chuyển cái mác của thất bại về phía công việc chứ không phải bản thân. Vì vậy, hãy ghi nhớ những điều sau :

• Cái thất bại là nỗ lực của ta

• Cái đáng bị vứt bỏ là phương pháp mà ta đang áp dụng

• Cái gây thất vọng là kết quá mà ta đạt được

Hãy xác định lại tư tưởng để tập trung vào thất bại của công việc chứ không nhìn nhận bản thân mình là kẻ thất bại.

Có người đã từng nói rằng : “Cả thế giới có thể đánh giá thấp bạn nhưng bạn không thể đánh giá thấp bản thân mình”. Không ai có thể đánh giá thấp bạn trừ khi bạn cho phép người đó làm thế. Vì vậy, hãy tự tin vào mình. Hãy tin rằng bạn có thể vươn tới thành công trong tương lai. Bây giờ, chúng ta thử áp dụng kiến thức này và 3 điều ghi nhớ trên vào trường hợp của Robert đã đề cập trước đó. Nếu Robert hiểu được rằng đối tượng bị gán mác không phải là cậu mà chính là việc học tập của cậu thì cậu sẽ tự tin với bản thân mình hơn. Khi ấy, Robert sẽ thất vọng với kết quả mà mình đạt được chứ không phải bản thân mình.

Bạn không nên để thất bại ngăn mình tiến về phía trước. Hãy suy nghĩ tích cực và rút ra kinh nghiệm. Thực tế, những người thành công luôn dùng thất bại như 1 công cụ để học hỏi và hoàn thiện bản thân. Họ có thể nghi ngờ phương pháp làm việc đã dẫn họ đến thất bại chứ không bao giờ nghi ngờ về khả năng của chính mình.

2. Thất bại ư, thất bại nào?

Tôi xin chia sẻ với bạn câu chuyện về những người đã tìm cách rút kinh nghiệm từ thất bại để đạt được những thành quả to lớn trong cuộc đời.

Thomas Edison đã thất bại 10.000 lần trước khi phát minh thành công bóng đèn điện. J.K.Rowling, tác giả của Harry Potter, đã bị hơn10 nhà xuất bản từ chối bản thảo tập 1 của bộ sách. Giờ đây, bộ tiểu thuyết này của bà trở nên vô cùng nổi tiếng và được chuyển thể thành hàng loạt phim ăn khách. Ngôi sao điện ảnh Thành Long đã không thành công trong lần đóng phim đầu tiên ở Hollywood, Battle Creek Brawl thậm chí là thất bại thảm hại. Hẳn Thành Long thất vọng lắm chứ, nhưng điều đó đâu ngăn cản anh vùng lên ở những bộ phim cực kỳ ăn khách sau đó như Giờ cao điểm hay Hiệp sĩ Thượng Hải.

Thất bại không phải là cái cớ để ta chần chừ. Ngược lại, nó phải là động lực tiếp thêm sức mạnh để ta vươn tới thành công trong tương lai.

3. Hình dung chiến thắng

“Hình dung” là 1 công cụ rất hữu hiệu giúp ta có thêm năng lượng để hành động. Các vận động viên chuyên nghiệp luôn áp dụng phương pháp này khi tập luyện cũng như tham gia thi đấu.

Fosbury – vận động viên nhảy cao đoạt huy chương vàng Olympic 1968 – đã dùng trí tưởng tượng của mình để luyện tập và chiến thắng. Ngày đó, ông liên tục hình dung cảnh mình nháy qua xà và cách thực hiện thành công cú nhảy của mình.

Việc hình dung hay tưởng tượng bản thân đang thực hiện 1 công việc nào đó sẽ khiến ta có cảm giác đang làm điều đó thực sự. Vì thế, đến khi bắt tay vào hành động, ta đã quen với những khó khăn của nó và không còn cảm thấy lạ lẫm nữa. Đây là 1 chiến thuật hiệu quả giúp ta vượt qua sự chần chừ.

Bạn hãy thực hành theo bài tập sau đây : hãy hình dung cảnh bạn đang trong 1 buổi thi tuyển vũ công hoặc đang ngồi trong lớp làm bài kiểm tra. Cố gắng hình dung khung cảnh lúc đó và điều bạn làm ngay khi bắt đầu. Với cảnh thi tuyển vũ công, bạn có thể hình dung mình đang bước ra sân khấu và cuối chào ban giám khảo. Hãy hình dung những bước di chuyển đầu tiên của bạn khi nhạc nổi lên. Tất cả diễn ra thật tự nhiên và trôi chảy. Khi phần thi của bạn kết thúc, những tiếng vỗ tay hoan nghênh vang lên giòn giã. Bạn cuối chào và tự tin rời khỏi sân khấu.

Nếu bạn thường xuyên thực hành bài tập này, trí óc bạn sẽ ghi nhớ những động tác và bước nhảy mà bạn đã tưởng tượng ra. Quan trọng hơn, bạn sẽ hình thành cho mình ý thức tự tin, để không cảm thấy hồi hợp khi đến với buổi thi tuyển thực sự. Khi ấy, bạn sẽ cảm thấy đó không phải là lần đầu tiên mình tham gia cuộc thi tuyển đó nữa.

Vì thế, hãy hình thành cho mình thái độ tích cực để không cảm thấy không sợ khi thực hiện nhiệm vụ của mình. Thậm chí ngay cả khi bạn không đạt được kết quả như mong đợi, thì bạn cũng đã học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm bổ ích. Và đây chính là điều vô giá giúp chúng ta trưởng thành.

Kết luận : Đôi khi chúng ta phó mặc cuộc đời cho số phận bởi ta đã thất bại quá nhiều lần và bị người khác gán cho mình cái mác tiêu cực. Vì vậy, hãy xác định lại tư tưởng để nhìn nhận mọi việc theo chiều hướng tích cực hơn. Việc này luôn có ích cho bạn đấy.