Tôi Tài Giỏi, Bạn Cũng Thế
CHƯƠNG 4 : (TIẾP)
NIỀM TIN CÓ SỨC MẠNH PHI THƯỜNG
Bạn vừa hiểu ra rằng niềm tin của bạn có khả năng tạo ra sự khác biệt lớn lao như thế nào trong cuộc sống của bạn.
Nếu bạn tin rằng trường học rất nhạt nhẽo, bạn sẽ cảm thấy nó tẻ nhạt và đạt kết quả trung bình hoặc kém, nếu bạn tin rằng việc học rất thú vị, bạn sẽ cảm thấy nó thú vị và đạt kết quả tốt hơn. Nếu bạn tin rằng tiếng anh là một ngôn ngữ khó học nhất thế giới, bạn sẽ không bao giờ thành thạo tiếng anh.
Bạn hãy nhớ rằng niềm tin của chúng ta không bao giờ chính xác tuyệt đối, niềm tin chỉ đơn thuần là các ý kiến và khái niệm đồng hóa của chúng ta. Nhưng nếu chúng ta tin vào nó, niềm tin sẽ biến thành sự thật. Niềm tin có sức mạnh phi thường đến nỗi nó thật sự ảnh hưởng đến chúng ta không những về mặt tư duy trí tuệ, mà còn về mặt vật chất, thậm chí có thể biến đổi một số cơ chế sinh học trong người chúng ta.
Từ những năm 1940, các bác sĩ đã khám phá ra rằng khi bạn uống thuốc và khỏi bệnh, thật ra thành phần thuốc trong thuốc không phải là nguyên nhân duy nhất giúp bạn khỏi bệnh, niềm tin trong chính bản thân bạn cũng đóng góp một phần rất lớn vào việc chữa bệnh cho bạn. Đây gọi là tác dụng làm trấn an tinh thần của thuốc thông qua niềm tin. Lịch sử y học ghi lại rằng, các bác sĩ từng đưa ra cho các bệnh nhân ung thư ly nước đường và nói với họ đây là một loại thuốc mới rất hiệu quả trong việc làm tan khối u trong người họ. Khối u thật sự giảm dần và người bệnh dần dần hồi phục. Thần dược chữa bệnh cho họ chính là niềm tin của họ. Sau đây là một câu chuyện đáng kinh ngạc khác mà nhiều người trong chúng ta đã được nghe nói tới.
BÀI HỌC TỪ CUỘC SỐNG
CHẠY MỘT DẶM TRONG VÒNG ÍT HƠN BỐN PHÚT.
Đã từng có một niềm tin sai lầm trong hàng ngàn năm là con người không thể nào chạy hết một dặm (xấp xỉ 1.6 km) trong vòng ít hơn bốn phút. Nhiều người đã hình thành và tin tưởng vào kết luận này chỉ vì trước đó, một số người thử sức đều thất bại.
Một số nhà khoa học củng cố thêm niềm tin này bằng việc đưa ra các bằng chứng trong nghiên cứu cơ thể học rằng, con người không có đủ thể chất để chạy hết một dặm trong vòng ít hơn bốn phút. Sau đó, vào năm 1954, một người đàn ông rất bình thường tên là Roger Bannister phủ nhận định kiến này và tin rằng việc này có thể thực hiện được. Sau khi trải nghiệm qua nhiều cuộc rèn luyện thể chất, tinh thần, ông đã chiến thắng được “cuộc chiến” tưởng chừng như cầm chắc thất bại này. Tuy nhiên đây không phải là yếu tố đáng kinh ngạc tôi muốn nói tới.
Câu chuyện đáng chú ý ở chỗ là trong hàng ngàn năm trước khi Roger Bannister đạt thành công, không hề có một ai có thể làm việc ấy. Vậy mà, chỉ trong vòng một năm sau khi Bannister phá kỷ lục, có thêm ba mươi người khác cũng đạt kỷ lục tương tự. Càng ngạc nhiên hơn, trong năm tiếp theo, con số ấy tăng lên gấp mười lần, ba trăm người khác tiếp tục thành công. Phải chăng trong vòng hai năm ngắn ngủi, nhân loại đã sản sinh ra hàng trăm vận động viên tài năng hơn bất cứ vận động viên nào khác trong suốt nhiều ngàn năm trước đó? Dĩ nhiên là không!
Tại sao vậy? Bởi vì thành công của Banniser đã phá vỡ niềm tin hạn chế của con người rằng việc đó không thể thực hiện được. Với niềm tin mới rằng việc đó có thể làm được, hàng trăm hàng ngàn người đã thực hiện được điều mà không biết bao nhiêu thế hệ con người qua hàng ngàn năm trước đã thất bại.
TRANG BỊ CHO BẠN NHỮNG NIỀM TIN HỮU ÍCH.
Nếu việc tin tưởng vào một điều gì đó, dù xấu hay tốt, có thể biến nó thành sự thật, vậy thì tại sao bạn không đẩy lùi vào quá khứ tất cả những niềm tin nguy hại đã và đang giới hạn khả năng của bạn, thay vào đó là bạn tự trang bị cho mình những niềm tin mới chắp cánh đưa bạn bay cao, bay xa hơn?
Thay vì cứ giữ mãi những cái nhãn tồi tệ do người khác vô tình dán cho bạn, bạn hãy tự tạo cho mình những cái nhãn khác lạc quan hơn. Nếu muốn, bạn hoàn toàn có thể dán cho mình những cái nhãn như “Tôi có tư chất của một nhà lãnh đạo” hay “Tôi có khả năng quản lý thời gian tuyệt vời”. Trong bài tập sau đây, chúng ta sẽ thực hành việc này.
BƯỚC 1: Bắt đầu ngay bây giờ, bạn hãy viết ra tất cả những niềm tin làm giới hạn khả năng của bạn. Viết ra những niềm tin của bạn về bản thân, học tập, trường học, thầy cô, thậm chí về cuộc sống nói chung. Ví dụ: “Tôi làm toán rất tệ”, “Tôi rất lười”, “Trường học đáng nguyền rủa”, “Việc học rất khó khăn”. Hãy điền vào phần ghi chú dưới đây ngay bây giờ.
BƯỚC 2: Sau khi hoàn tất bước 1, bạn hãy kiểm tra tất cả những niềm tin tiêu cực vừa liệt kê. Trong mỗi niềm tin, hãy tìm ra tất cả các lý do có thể khiến bạn không tin vào nó. Nếu bạn chịu khó suy nghĩ, bạn sẽ luôn tìm ra một ngoại lệ cho niềm tin đó.
Sau đó, liệt kê lý do tại sao bạn có niềm tin đó lúc đầu. Lưu ý rằng lý do đó cũng có thể là một khái niệm bạn hình thành sau khi trải qua những sự việc trong quá khứ. Hãy suy nghĩ về những lý do khác nữa khiến bạn sở hữu niềm tin đó. Bạn hãy điền thông tin vào bốn cột bên dưới cho từng niềm tin tiêu cực của bạn. Một ví dụ đã được cho sẵn.
- Niềm tin giới hạn khả năng của bạn: Tôi có trí nhớ kém.
- Tại sao niềm tin này không phải là sự thật: Tôi có thể thuộc lòng lời bài hát dễ dàng. Tôi có thể nhớ tất cả tên của các nhà đô vật và thành tích của từng người.
- Niềm tin này được tạo ra vì: Tôi không thể nhớ những gì mình đã học cho kỳ thi.
- Lý do thật sự là vì: Tôi đã không áp dụng đúng phương pháp nhớ bài hiệu quả. Tôi đã không biết cách tạo hứng thú trong môn học.
BƯỚC 3: Bây giờ, bạn hãy viết ra những hậu quả bạn phải trả giá nếu bạn cứ tiếp tục tin vào những niềm tin giới hạn đó. Tin vào điều đó có khiến bạn thi trượt kỳ thi vào đại học không? Tin vào điều đó có làm phiền lòng cha mẹ bạn không? Bạn phải thật sự cảm thấy việc giải thoát bạn khỏi niềm tin giới hạn đó là một việc tuyệt đối cần thiết.
- Niềm tin giới hạn khả năng của bạn.
- Bạn phải trả giá như thế nào vì niềm tin này.
BƯỚC 4: Cuối cùng, bạn hãy viết ra những niềm tin mới đầy lạc quan, mạnh mẽ bạn phải có để thay thế những niềm tin giới hạn trước đây. Bạn muốn tin vào điều gì để đạt thành quả bạn khao khát? Tiếp theo, bạn hãy viết ra lý do và những thông tin hỗ trợ niềm tin mới này. Một lần nữa, nếu bạn chịu khó động não, bạn sẽ luôn tìm ra những lý do chính đáng cho một niềm tin đúng đắn.
- Niềm tin tích cực mới: Tôi là một người đầy quyết tâm.
- Thông tin hỗ trợ: Khi tôi chuẩn bị thi đấu bóng đá liên trường, tôi đã rèn luyện bốn giờ mỗi ngày sau khi đi học về, thậm chí cả khi tôi cảm thấy kiệt sức.
BẠN KHÔNG TÌM RA LÝ DO HỖ TRỢ NIỀM TIN CỦA BẠN Ư? HÃY TỰ TẠO RA CHÚNG.
Nếu bạn không thể tìm ra bất kỳ lý do nào để hỗ trợ niềm tin mới của bạn, hãy làm theo Roger Bannister. Bannister muốn tin rằng ông có thể chạy hết một dặm trong vòng ít hơn bốn phút nhưng ông không hề có một lý do nào để hỗ trợ niềm tin đó bởi vì, chính bản thân ông chưa từng thử làm việc đó trước đây. Bên cạnh đó, còn rất nhiều “bằng chứng khoa học” cho rằng một việc như thế là không thể làm được. Hơn nữa, rõ ràng là trong suốt hàng ngàn năm qua, chưa có ai trước Bannister làm được việc đó cả.
Thế là Bannister tự tạo ra lý do hỗ trợ niềm tin trong tâm trí mình. Ông tưởng tượng đi tưởng tượng lại giây phút thành công cho đến khi tâm trí ông phải xác định rằng thất bại không thể xảy ra. Sau cùng, Bannister đã biến những gì tưởng tượng trong tâm trí mình thành hiện thực.
NĂM NIỀM TIN MẠNH MẼ CỦA NGƯỜI THÀNH CÔNG.
Bạn hãy nhớ rằng để trở thành người thành công, bạn cần phải hiểu được niềm tin của người thành công. Nếu bạn cũng trang bị cho mình những niềm tin tương tự, bạn sẽ đạt được những thành quả tương tự trong cuộc sống. Sau đây là bảng tóm tắt năm niềm tin phổ biến nhất của tất cả những người thành công mà tôi từng gặp.
1. ĐỂ THAY ĐỔI CUỘC SỐNG, TÔI PHẢI THAY ĐỔI.
Chịu trách nhiệm về tất cả những gì xảy ra trong cuộc sống của bạn là một thái độ đáng quý. Nếu bạn đạt điểm kém, nếu thầy giáo không thích bạn hoặc nếu cha mẹ đối xử với bạn như một đứa trẻ, bạn chính là người gây ra những điều đó thông qua những hành vi và ý nghĩ tiêu cực của mình. Bằng việc nhận trách nhiệm về mình, bạn đặt bản thân vào vị trí làm chủ cuộc sống của bạn. Bởi vì bạn tạo ra tình huống hiện tại, bạn hoàn toàn có thể thay đổi nó.
2. KHÔNG CÓ THẤT BẠI, CHỈ CÓ KINH NGHIỆM.
Những học sinh xuất sắc cũng trải qua thất bại nhưng khi đó, họ nghĩ về thất bại như những kinh nghiệm quý báu. Những học sinh này xem thất bại, sai lầm như nguồn thông tin hữu ích họ có thể học hỏi được nhiều điều và dùng nó để tiếp tục thay đổi phương pháp học cho đến khi họ thành công. Không như những học sinh khác, họ không cho phép thất bại làm họ nản lòng. Trong cuộc sống cũng thế, những người thành công coi thất bại là những bài học kinh nghiệm, và những bài học kinh nghiệm không phải là thất bại thật sự. Đối với họ, thất bại chỉ là khi họ bỏ cuộc.
3. NẾU MỌI NGƯỜI LÀM ĐƯỢC, TÔI CŨNG CÓ THỂ LÀM ĐƯỢC.
Tất cả chúng ta về cơ bản đều có cùng một công suất não bộ hoặc cùng một cấu tạo hệ thần kinh. Vậy tại sao một số trong chúng ta lại đạt thành tích xuất sắc trong khi số còn lại chỉ đạt kết quả trung bình? Bởi vì những người siêu thành công biết cách tận dụng sức mạnh phi thường trong não bộ của họ. Điều này, cùng với quyết tâm cao độ, giúp họ đạt được những thành tích đỉnh cao mà bạn chưa bao giờ dám mơ tới. Nhưng bây giờ, bạn sẽ được học các phương pháp siêu hiệu quả để có thể tận dụng triệt để bộ não thiên tài của bạn và đạt được những siêu thành tích ấy.
4. HỌC CHÍNH LÀ CHƠI.
Một định nghĩa vô lý ư? Xin hãy nghĩ lại. Những học sinh xuất sắc cảm thấy thích thú với việc học cũng như lúc họ giải trí. Giải trí mang lại cho họ niềm vui nhất thời. Tuy nhiên, thành công trong việc học mang lại cho họ không những niềm vui lâu dài mà còn cả sự hạnh phúc vì được gia đình tin tưởng, bạn bè quý mến, nể trọng, thầy cô tin yêu. Rồi đến khi trưởng thành, những thành công trong học tập sẽ là tiền đề tốt cho những thành công khác, mở ra con đường tương lai thênh thang trước mắt. Họ cũng hiểu rằng trước khi muốn giỏi một việc gì đó, họ phải yêu thích công việc đó. Bạn muốn học giỏi ư? Hãy yêu thích việc học trước đã. Trong cuốn sách này, bạn sẽ học cách làm thế nào để yêu thích việc học.
5. LINH HOẠT GIÚP BẠN LÀM CHỦ CUỘC SỐNG.
Người thành công biết rõ rằng sự linh hoạt là yếu tố cần thiết của thành công. Họ có thể thay đổi cách thức hành động và phương pháp làm việc của họ để đạt đến mục tiêu. Họ hiểu rằng những người không biết cách linh hoạt hoặc không muốn điều chỉnh bản thân luôn bị bỏ lại phía sau.
Tiếp tục cuốn sách này, bạn sẽ được học cách sử dụng bộ não của bạn theo cách mà bạn chưa bao giờ biết tới. Bạn có thể cảm thấy không thoải mái lúc đầu bởi vì bạn đã quá quen với những phương pháp không có ích cho việc học hoặc thành công. Để thoát khỏi vết lún thất bại và vươn tới những tầm cao, bạn phải gạt bỏ đi những thói quen hoặc phương pháp cũ kỹ đó để tiếp thu kiến thức mới. Cuộc sống của bạn sẽ thay đổi từ bây giờ.
BÀI HỌC TỪ CUỘC SỐNG
THAY ĐỔI ĐẾN TỪ TRONG BẠN
Chris là một thiếu niên mười sáu tuổi lúc nào cũng cáu gắt và dễ làm phiền lòng người khác. Cậu cảm thấy nói chuyện với cha mẹ thật khó khăn. Cậu cảm thấy họ không tin tưởng cậu, cách họ quản lý cậu cũng thật nực cười.
Chris phải về nhà trước bảy giờ tối vào ngày thường, còn vào cuối tuần, cậu chỉ được phép đi chơi đến mười giờ khuya. Trong khi đó, mấy đứa bạn cậu đều đi chơi rất khuya vào cuối tuần mà không hề bị la rầy. Những cố gắng năn nỉ cha đừng xem cậu như một đứa trẻ đều bị bỏ ngoài tai. Để chống đối, Chris cố ý về trễ hơn giờ quy định và lần nào cậu cũng phải lãnh nhận sự trừng phạt của người cha đang cơn thịnh nộ.
Khi Chris đến gặp tôi xin được tư vấn (sau khi lãnh đạo vài buổi cắm trại trong chương trình Thiếu Niên Siêu Đẳng, tôi trở thành nhà tư vấn nghiệp dư cho những thiếu niên gặp vấn đề trong cuộc sống), điều đầu tiên tôi nói với Chris là cậu phải chịu trách nhiệm về việc cha cậu không tin tưởng cậu. Christ rất ngạc nhiên khi nghe tôi nói điều đó, nhưng cậu vẫn lắng nghe kỹ lưỡng khi tôi giải thích với cậu rằng nếu cậu muốn thay đổi tình huống hiện tại, cậu phải thay đổi hành vi của mình trước. “Làm thế nào?”, cậu muốn biết cách thay đổi và tôi đã hướng dẫn cậu một vài cách.
Để thay đổi, Chris luôn về nhà trước giờ quy định. Cậu cũng dọn dẹp phòng riêng mà không cần nhắc nhở. Mẹ cậu càng vui hơn khi thấy cậu biết phụ giúp mẹ trong nhà bếp. Vào một ngày kia, khi cậu có dự định đi xem phim, cậu thay đổi ý định và thưa với cha cậu trong sự ngạc nhiên của người cha “Con nghĩ rằng con không đi xem phim hôm nay. Con có bài kiểm tra ngày mai và con cảm thấy mình chưa chuẩn bị bài kỹ”.
Đoán xem chuyện gì xảy ra tiếp theo? Cha mẹ cậu bắt đầu thay đổi cách họ quản lý cậu. Họ bắt đầu đối xử với cậu như một người đàn ông trưởng thành và có trách nhiệm với bản thân. Chỉ sau vài tháng, họ cho phép cậu được tự do hơn. Đạt được kết quả ấy, cậu lại càng có trách nhiệm với những việc làm của bản thân hơn, cư xử như một người đàn ông trưởng thành thật thụ. Chắc hẳn tôi không cần phải kể thêm. Sau tất cả những nỗ lực thật sự, chứ không phải là một vở kịch dài, những gì Chris đạt được không chỉ là sự tín nhiệm của cha mẹ mà còn cả sự chững chạc, chín chắn của một người đàn ông thành công.
Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.