Được tự do đi sai đường còn tốt hơn đi đúng đường mà bị kìm kẹp.

– THOMAS H. HUXLEY, Nhà sinh vật học Anh, người ủng hộ mạnh mẽ các học thuyết của Darwin

12. Biến mất

► LÀM THẾ NÀO ĐỂ THOÁT KHỎI VĂN PHÒNG

Bằng cách làm việc chăm chỉ 8 giờ một ngày, cuối cùng bạn sẽ trở thành ông chủ và làm việc 12 giờ một ngày.

– ROBERT FROST, nhà thơ người Mĩ đã từng đoạt bốn giải Pulitzer

PALO ALTO, CALIFORNIA

Tôi sẽ không tính tiền phụ phí điện thoại đâu đấy nhé. “Tôi cũng đâu có yêu cầu ông làm vậy.”

Im lặng. Sau đó là cái gật đầu, một tiếng cười lớn và một nụ cười đầu hàng.

“OK, tốt thôi.”

Và mọi việc là vậy đấy, quá nhanh chóng. Dave Camarillo, 42 tuổi, một nhân viên trung thành, đã phá vỡ mọi rào cản để bắt đầu cuộc sống thứ hai của mình.

Anh không bị sa thải, không bị mắng mỏ. Dường như ông chủ của anh giải quyết tình huống này rất tốt. Dave đã hoàn thành công việc, mặc dù anh đã ở Trung Quốc 30 ngày mà không nói cho ai biết.

“Mọi việc không khó khăn bằng một nửa so với những gì tôi nghĩ.”

Dave làm việc cùng hơn 10.000 nhân viên khác tại Hewlett- Packard (HP1), và dù có nhiều khó khăn song anh thực sự yêu thích công việc này. Anh đã làm nhân viên hỗ trợ kỹ thuật cho khách hàng ở 45 bang và 22 nước trong suốt bảy năm qua và không hề có ý định thành lập công ty riêng. Tuy nhiên, sáu tháng trước anh gặp một rắc rối nhỏ.

1 Tập đoàn công nghệ thông tin có doanh thu lớn nhất thế giới.

Một cô gái đã xuất hiện trong cuộc đời anh. Cô ta cao 1m58 và nặng 50kg.

Anh gặp cô trong một chuyến viếng thăm khách hàng ở Thẩm Quyến, Trung Quốc, và giờ là lúc phải gặp bố mẹ cô, thật là rắc rối.

Dave mới bắt đầu nhận được các cuộc gọi yêu cầu hỗ trợ kỹ thuật tại nhà và chẳng phải ngôi nhà là trái tim của chúng ta sao, làm việc tại nhà quả là thoải mái. Một vé máy bay và một chiếc điện thoại ba băng tần T-Mobile, và anh đã ở đâu đó trên Đại Tây Dương, trong chuyến đi bảy ngày đầu tiên của mình. Vượt qua 12 khung giờ, anh cầu hôn, cô đồng ý, và chẳng có ai hướng về nước Mĩ nữa cả.

Chuyến đi thứ hai là 30 ngày cùng gia đình Trung Quốc, và kết quả là cô Shumei Wu đã trở thành bà Shumei Camarillo. Ở Palo Alto, tập đoàn HP vẫn tiếp tục tham vọng thống trị thế giới mà chẳng cần biết hay quan tâm đến việc Dave đã ở đâu. Anh đã chuyển hướng các cuộc gọi tới máy của cô vợ mới cưới và tất cả đều được giải quyết ổn thỏa.

Trở lại Mĩ, sau khi hi vọng vào điều tốt nhất và chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra, Dave đã giành được huy hiệu Eagle Scout mobility1. Tương lai có vẻ dễ dàng hơn. Mỗi mùa hè anh sẽ dành hai tháng ở Trung Quốc, sau đó sang Úc và châu Âu để bù đắp lại khoảng thời gian đã mất – tất cả đều có sự ủng hộ nhiệt tình của ông chủ.

Chìa khóa để giải bài toán của anh rất đơn giản: Anh đã nhận được sự tha thứ thay vì sự cho phép.

1 Hướng đạo sinh Đại bàng di động: Thứ bậc cao nhất trong chương trình hướng đạo sinh của Hội Hướng đạo sinh Mĩ.

“Tôi đã không đi du lịch trong suốt 30 năm cuộc đời – vậy tại sao lại không chứ?”

* * *

ĐÓ CHÍNH XÁC là câu hỏi mọi người nên hỏi – Tại sao lại không? Không chỉ đơn thuần là tiền, NR được định hình bằng một sức mạnh khác – sự di động không giới hạn. Điều này không chỉ giới hạn ở những ông chủ mới hay người làm việc tự do mà với cả những nhân viên bình thường1.

Không chỉ bản thân họ, mà ngày càng nhiều công ty muốn họ làm vậy. BestBuy – nhà kinh doanh đồ điện tử tiêu dùng khổng lồ – đang gửi hàng nghìn nhân viên từ trụ sở chính ở Minnesota về nhà và khẳng định tăng doanh thu 10 – 20%, đồng thời lại giảm chi phí. Câu thần chú mới là: Làm việc ở bất cứ nơi đâu và bất cứ nơi nào bạn muốn, nhưng phải hoàn thành công việc.

Ở Nhật, từ trước đến nay rất nhiều người tham gia vào cuộc chạy đua từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều được gọi là sarari-man – viên chức hưởng lương – và, trong một vài năm qua, một cụm từ mới đã xuất hiện: datsu-sara suru – thoát khỏi (datsu) cuộc sống viên chức (sara).

Giờ thì đến lượt bạn nhé, hãy học điệu nhảy datsu-sara2.

Đánh đổi giữa ông chủ và bia: Một bài học từ lễ hội Oktoberfest3

Nhằm tạo ra đòn bẩy để tự giải phóng mình, chúng ta cần làm hai việc: Chứng minh lợi ích kinh doanh của làm việc từ xa và khiến việc từ chối yêu cầu được làm việc từ xa của bạn là vô lý và không đem lại lợi ích.

1 Nếu bạn là một doanh nhân thì cũng đừng bỏ qua chương này. Phần giới thiệu các công cụ và chiến thuật làm việc từ xa là không thể thiếu để giải quyết những bài toán

mang tầm quốc tế sau này.

2 Phụ nữ Nhật cũng sử dụng động từ này mặc dù nhân viên nữ thường được gọi là “OL” – office ladies (những quý bà văn phòng).

3 Lễ hội bia được tổ chức vào cuối tháng 9 và kéo dài 16 ngày.

Bạn còn nhớ Sherwood chứ?

Những chiếc áo sơ mi kiểu Pháp của anh đã bắt đầu có kết quả tốt và anh đang muốn khám phá mọi nơi trên đất Mĩ trong chuyến du ngoạn toàn cầu của mình. Hiện tại, anh đã có thừa tiền nhưng anh cần phải thoát khỏi sự giám sát từ văn phòng trước khi có thể áp dụng các công cụ tiết kiệm thời gian trong Sự Loại Trừ và khởi hành chuyến du lịch.

Anh là một kỹ sư cơ khí. Từ khi loại bỏ được đến 90% các yếu tố gây xao lãng và mất thời gian, anh đã thiết kế được gấp đôi số mẫu chỉ trong một nửa thời gian so với trước đây. Người giám sát của anh đã nhận thấy bước tiến quan trọng này và giá trị công việc của anh với công ty tăng lên. Giá trị lớn hơn đồng nghĩa với nhiều lợi thế hơn trong đàm phán. Sherwood chắc chắn chứng tỏ được năng suất làm việc và hiệu quả làm việc để chứng tỏ được những bước nhảy vọt trong giai đoạn thử nghiệm làm việc từ xa không hề ảnh hưởng đến công việc hiện tại của anh.

Từ khi hủy bỏ mọi cuộc gặp và thảo luận trực tiếp, anh đã chuyển khoảng 80% việc liên lạc với ông chủ và đồng nghiệp sang Email và 20% còn lại sang điện thoại. Không những vậy, anh còn sử dụng các mẹo trong Chương 7 để cắt giảm một nửa số Email trùng lặp và không quan trọng. Điều này sẽ khiến Ban Giám đốc ít chú ý hơn đến sự vắng mặt của anh. Sherwood đang làm việc hết tốc lực với sự giám sát của cấp trên ngày càng giảm.

Cuộc đào tẩu của Sherwood bao gồm năm bước: Bắt đầu vào ngày 12 tháng Bảy, kéo dài trong hai tháng của mùa kinh doanh thấp điểm và kết thúc lễ hội Oktoberfest ở Munich, Đức. Chuyến đi hai tuần này được xem như bài thử nghiệm cuối cùng trước

khi đưa ra những kế hoạch du ngoạn lớn và táo bạo hơn.

Bước 1: Tăng đầu tư

Trước hết, vào ngày 12 tháng Bảy, anh nói chuyện với ông chủ về việc đào tạo thêm cho nhân viên. Anh đề xuất công ty chi trả cho một khóa học thiết kế công nghiệp kéo dài bốn tuần để giúp anh phục vụ khách hàng tốt hơn, trong đó có nhắc đến lợi ích cho ông chủ và công ty (nghĩa là anh sẽ giảm việc đi lại giữa các phòng ban, tăng kết quả làm việc với khách hàng và thời gian tính phí). Sherwood muốn công ty đầu tư vào anh càng nhiều càng tốt để nếu anh rời công ty thì tổn thất sẽ lớn hơn nhiều.

Bước 2: Tăng hiệu suất làm việc ngoài văn phòng

Sau đó, anh gọi điện để xin nghỉ ốm vào ngày thứ Ba và thứ Tư của tuần kế tiếp, ngày 18 và 19 tháng Bảy, để thể hiện năng suất làm việc từ xa của mình.1 Anh quyết định xin nghỉ vào giữa thứ Ba và thứ Tư vì hai lí do: một là nghe ít giống một lời nói dối để xin nghỉ cuối tuần ba ngày liền và hai là để anh tự kiểm tra mình làm việc một mình như thế nào khi không có mấy ngày nghỉ cuối tuần trợ giúp. Anh đảm bảo sẽ tăng gấp đôi hiệu suất công việc của cả hai ngày, để một Email cho ông chủ chú ý, và giữ lại những ghi chép định lượng về những việc anh đã làm để sử dụng trong các cuộc đàm phán sau đó. Vì Sherwood chỉ có thể sử dụng chương trình CAD2 trên máy tính văn phòng nên anh đã cài phần mềm tiếp cận từ xa được dùng thử miễn phí GoToMyPC3 để ở nhà nhưng có thể điều khiển máy tính ở văn phòng.

1 Bạn có thể nghĩ ra bất cứ lí do gì để xin nghỉ cũng được (lắp điện thoại hay thay cáp, sửa nhà…) hoặc nếu bạn không thích gian lận thì hãy làm bù vào hai ngày cuối tuần.

2 Computer-aided design (Thiết kế với sự trợ giúp của máy tính): Một phần mềm mà các kỹ sư, kiến trúc sư, nhà thiết kế… hay sử dụng.

3 Giải pháp điều khiển máy tính từ xa toàn diện nhất.

Bước 3: Định lượng hiệu quả công việc

Bước thứ ba, Sherwood đưa ra danh sách những việc khác anh có thể làm ngoài văn phòng kèm theo lời giải thích. Anh nhận thấy mình phải chứng minh được làm việc từ xa là một quyết định kinh doanh tốt chứ không phải đặc quyền cho một cá nhân. Kết quả định lượng cuối cùng là tăng ba thiết kế mỗi ngày so với mức trung bình của anh và thêm ba giờ có tính phí với khách hàng. Anh lấy lí do ít phải di chuyển và ít bị xao lãng bởi tiếng ồn ở văn phòng để giải thích cho điều này.

Bước 4: Chuẩn bị một giai đoạn thử nghiệm có thể hủy bỏ được

Bước thứ tư, sau khi đã hoàn thành các thử thách dễ chịu ở các chương trước, Sherwood tự tin đề xuất kế hoạch thử nghiệm một buổi/tuần làm việc từ xa, kéo dài hai tuần. Anh đã chuẩn bị trước một bản thảo nhưng không trình bày bằng PowerPoint hay một cái gì đó nghiêm trọng hay không thể thay đổi được.

Một tuần sau khi xin nghỉ, Sherwood gõ cửa phòng ông chủ vào khoảng 3 giờ chiều thứ Năm ngày 27 tháng Bảy và mọi chuyện diễn ra như đoạn hội thoại sau. Những cụm từ cố định đã được in nghiêng và phần chú thích sẽ cho thấy các điểm cần thương lượng.

Sherwood: Chào Bill. Anh có thời gian rảnh chứ?

Bill: Chắc chắn rồi. Có chuyện gì thế?

Sherwood: Tôi chỉ muốn đề xuất một ý kiến với anh. Hai phút thôi.

Bill: OK, anh nói đi.

Sherwood: Anh biết đấy, tuần trước tôi bị ốm. Nói ngắn gọn là tôi đã quyết định làm việc ở nhà dù cảm thấy rất mệt. Thật là buồn cười, tôi đã nghĩ mình chẳng làm được gì cả, nhưng cuối cùng lại thiết kế thêm được ba mẫu mà thông thường tôi phải làm trong

hai ngày. Còn nữa, tôi làm việc thêm được ba giờ vì không phải đi lại, không bị ảnh hưởng của tiếng ồn ở văn phòng, không bị mất tập trung… Vâng, điều tôi muốn nói ở đây là tôi muốn đề xuất, chỉ thử nghiệm thôi, làm việc ở nhà vào thứ Hai và thứ Ba trong hai tuần. Anh có thể chấm dứt việc này bất cứ khi nào anh muốn, và tôi sẽ đến cơ quan nếu có cuộc họp, nhưng tôi muốn thử, chỉ hai tuần thôi, để xem kết quả thế nào. Tôi tự tin 100% rằng tôi sẽ làm được gấp đôi lượng công việc. Anh thấy ổn và hợp lý chứ?

Bill: Ừm… Vậy nếu chúng ta cần chia sẻ thiết kế của khách hàng thì sao?

Sherwood: Tôi vẫn dùng chương trình GoToMyPC để kết nối với máy tính ở văn phòng khi bị ốm. Tôi có thể xem mọi thứ từ xa, và tôi sẽ luôn đem theo di động 24/24 giờ. Vậy… Anh nghĩ sao? Hãy bắt đầu thử nghiệm vào sáng thứ Hai tới và xem tôi làm tốt thế nào nhé?1

Bill: Uhm… OK, được thôi. Nhưng chỉ là thử nghiệm thôi đấy. Tôi có cuộc họp trong 5 phút nữa và đang rất vội, chúng ta sẽ nói chuyện sau.

Sherwood: Tuyệt. Rất cám ơn anh đã dành thời gian cho tôi. Tôi sẽ báo cáo tình hình với anh. Chắc chắn anh sẽ thấy dễ chịu đến bất ngờ đấy.

Sherwood không hi vọng sẽ xin được làm việc tại nhà hai ngày một tuần. Anh xin hai ngày để trong trường hợp ông chủ không đồng ý, anh có thể giảm xuống còn một ngày (một cách nhượng bộ). Tại sao Sherwooh không xin làm việc tại nhà năm ngày một tuần? Có hai lý do. Thứ nhất, như vậy là quá nhiều để các ông chủ có thể chấp nhận ngay lập tức. Chúng ta cần một centimet và sau đó biến nó thành một mét mà không gây ra bất kỳ cú sốc nào. Thứ hai, bạn nên rèn luyện khả năng làm việc từ xa của mình trước khi tiến đến mục tiêu lớn hơn vì nó sẽ giúp làm giảm nguy cơ xảy ra trục trặc khiến bạn bị thu hồi quyền làm việc từ xa.

1 Đừng xao nhãng khỏi mục đích của mình. Khi bạn thấy có dấu hiệu phản đối hay lo lắng, hãy nhanh chóng kết thúc câu chuyện.

Bước 5: Tăng thời gian làm việc từ xa

Sherwood đảm bảo rằng những ngày làm việc ngoài văn phòng là những ngày hiệu quả nhất từ trước đến giờ, và thậm chí anh còn giảm hiệu quả làm việc ở văn phòng để nhấn mạnh sự tương phản. Anh đặt một cuộc hẹn với ông chủ để bàn về kết quả làm việc vào ngày 15 tháng Tám và chuẩn bị danh sách những việc đã làm được ở nhà so với thời gian làm tại văn phòng. Anh đề xuất tăng thời gian làm việc từ xa lên bốn ngày một tuần, thử nghiệm trong hai tuần, và cũng sẵn sàng giảm xuống ba ngày nếu cần.

Sherwood: Mọi việc thậm chí còn tốt hơn cả mong đợi của tôi.

Những con số này thực sự có ý nghĩa và giờ tôi thấy yêu thích công việc hơn rất nhiều. Vì vậy, nếu anh thấy hợp lý thì tôi muốn đề nghị tăng thời gian làm việc tại nhà lên bốn ngày một tuần trong hai tuần tiếp theo. Tôi nghĩ rằng tôi nên đến vào ngày thứ Sáu1 để chuẩn bị cho tuần tiếp theo, nhưng cũng có thể là bất kỳ ngày nào anh muốn.

Bill: Sherwood, tôi thực sự không chắc chúng ta có thể làm vậy.

Sherwood: Vậy anh lo lắng điều gì?2

Bill: Dường như anh đang tiến xa dần. Ý tôi là anh muốn thôi việc?

Hơn nữa là nếu tất cả mọi người đều làm vậy thì sao?

Sherwood: Thực ra cũng có phần đúng như vậy3. Sự thực là lúc đầu tôi có ý định nghỉ việc vì phải đi đi về về và nhiều vấn đề bất cập khác, nhưng bây giờ tôi cảm thấy sự thay đổi này rất tuyệt4. Tôi làm việc tích cực hơn và thấy thoải mái hơn. Bên cạnh đó, sẽ không ai được phép làm việc từ xa trừ khi họ chứng minh được hiệu quả làm việc tăng lên, và tôi là một ví dụ hoàn hảo. Tuy nhiên, nếu họ có thể chứng minh được điều này thì sao lại không để họ thử? Nó sẽ giúp tiết kiệm chi phí cho công ty, tăng hiệu quả công việc và khiến nhân viên vui vẻ hơn. Vậy, anh nghĩ sao? Tôi có thể thử trong hai tuần và có mặt vào ngày thứ Sáu để xử lý công việc ở văn phòng được

không? Tôi sẽ báo cáo mọi việc và đương nhiên, anh có thể thay đổi quyết định bất cứ lúc nào.

1 Thứ Sáu là ngày tốt nhất để đến văn phòng. Mọi người thường thư giãn và có xu hướng ra về sớm.

2 Đừng chấp nhận một lời phản đối không rõ ràng. Làm rõ chi tiết sẽ giúp bạn vượt qua nó.

3 Đừng phản bác ngay sau khi bị từ chối. Hãy hiểu những lo lắng của ông chủ để tránh tranh cãi.

4 Chú ý rằng lời thừa nhận này có tác dụng như một lời đe dọa gián tiếp. Nó có thể khiến ông chủ tiếp tục suy nghĩ về việc từ chối nhưng sẽ giúp bạn tránh được kết quả thắng – thua trong quyết định cuối cùng.

Bill: Anh đúng là cứng đầu cứng cổ thật. Thôi được rồi, chúng ta sẽ thử xem sao, nhưng đừng có rêu rao chuyện này đấy nhé.

Sherwood: Tất nhiên rồi. Cám ơn Bill. Tôi sẽ không nói gì đâu. Gặp anh sau nhé.

Sherwood vẫn làm việc tốt ở nhà và giảm hiệu quả công việc khi ở văn phòng. Anh báo cáo kết quả với ông chủ và tiếp tục với bốn ngày một tuần trong vòng hai tuần cho tới thứ Ba, ngày 19 tháng Chín, khi anh yêu cầu được thử làm việc từ xa cả tuần trong khi anh đang đi thăm họ hàng ở một bang khác1. Nhóm của Sherwood đang thực hiện một dự án rất cần đến kinh nghiệm của anh và anh sẵn sàng nghỉ việc nếu ông chủ từ chối. Anh nhận ra rằng khi bạn cần thỏa thuận về một cái gì đó, việc có đạt được mục đích hay không chủ yếu phụ thuộc vào thời điểm chứ không phải cách thức bạn đưa ra yêu cầu. Anh không muốn bỏ việc dù thu nhập từ những chiếc áo sơmi cũng đã quá đủ cho chuyến đi mơ ước vào dịp Oktoberfest hay hơn thế nữa.

1 Việc này sẽ khiến ông chủ không thể gọi bạn đến văn phòng. Đây là khâu chuẩn bị

quan trọng cho bước nhảy đầu tiên ra nước ngoài.

Ông chủ của Sherwood bằng lòng mà không cần đến lời đe dọa nghỉ việc. Anh về nhà tối hôm đó và mua chiếc vé khứ hồi tới Munich để tham dự Oktoberfest với giá 524 đôla – ít hơn doanh thu bán áo sơmi trong một tuần.

Bây giờ, anh đã có thể làm mọi cách để tiết kiệm thời gian và vứt bỏ những thứ không cần thiết. Sau khi đã uống bia và nhảy múa, Sherwood lại chăm chỉ làm việc, kiếm tiền cho công ty và cho mình cơ hội du ngoạn khắp thế giới.

Nhưng đợi đã… Nếu ông chủ của bạn vẫn từ chối thì sao? Ừm… khi đó bắt buộc bạn phải ra tay. Nếu cấp trên không nhận thấy tác dụng của việc này thì bạn sẽ phải sử dụng đến chương tiếp theo để thuyết phục họ.

Một lựa chọn khác: Phương thức “đồng hồ cát”

Bạn có thể vắng mặt một thời gian, xin nghỉ làm từ xa, chứng minh hiệu quả làm việc trong thời gian đó và sau đó thảo luận về việc làm toàn thời gian ngoài văn phòng. Đây cũng là một phương thức tích cực mà một số NR gọi là phương thức “đồng hồ cát’’. Cụ thể là:

1. Sử dụng một kế hoạch đã chuẩn bị trước hay một tình huống khẩn cấp (chuyện gia đình, chuyện cá nhân, chuyển nhà, sửa nhà,…) để xin nghỉ một hay hai tuần.

2. Nói rằng bạn nhận ra bạn không thể không làm việc và rằng bạn muốn làm việc thay vì nghỉ phép.

3. Đề xuất kế hoạch làm việc từ xa và nếu cần thiết, chấp nhận cắt lương trong thời gian đó (và chỉ thời gian đó thôi) nếu hiệu quả công việc giảm sút.

4. Hợp tác với ông chủ để ông ta cũng tham gia vào quá trình này.

5. Biến hai tuần “nghỉ việc’’ thành hai tuần làm việc hiệu quả nhất bạn từng có.

6. Chỉ cho ông chủ thấy những kết quả cụ thể sau khi trở lại làm việc và nói với ông ta rằng bạn có thể làm việc tốt gấp đôi bình thường khi không phải đi lại hay bị làm phiền… Đề nghị được làm việc ở nhà một hay hai ngày mỗi tuần và thử nghiệm trong hai tuần.

7. Nâng cao tối đa năng suất làm việc trong những ngày đó.

8. Đề nghị chỉ đến làm ở văn phòng một hay hai ngày mỗi tuần.

9. Làm việc kém hiệu quả trong những ngày đến văn phòng.

10. Đề nghị được làm việc hoàn toàn từ xa – ông chủ chắc chắn sẽ đồng ý.

► CÂU HỎI VÀ HÀNH ĐỘNG

Gần đây, tôi đã được hỏi liệu tôi có sa thải một nhân viên đã mắc lỗi và làm thiệt hại của công ty 600.000 đôla. Tôi trả lời: “Không , tôi chỉ sử dụng 600.000 đôla đó để đào tạo anh ta.’’

– THOMAS J.WATSON, người sáng lập tập đoàn IBM

Trong khi các ông chủ có nhiều rắc rối nhất với Sự Tự Động vì họ sợ mất quyền kiểm soát thì các nhân viên lại bế tắc với Sự Loại

Trừ vì họ sợ phải nhận trách nhiệm kiểm soát. Hãy quyết tâm tìm ra lối thoát – quãng đời còn lại của bạn phụ thuộc vào nó.

Các câu hỏi và hành động dưới đây sẽ cho phép bạn thay thế phương thức làm-việc-dựa-trên-sự-có-mặt bằng sự tự-do-dựa-trên- kết-quả-làm-việc.

1. Giả sử rằng ông chủ của bạn là người biết cảm thông và bạn bị đau tim thì bạn sẽ làm việc từ xa trong bốn tuần như thế nào?

2. Nếu bạn gặp rào cản với một công việc dường như không thích hợp để làm việc từ

xa hay bạn dự đoán ông chủ sẽ không đồng ý; hãy đặt những câu hỏi sau:

– Bạn đạt được điều gì từ công việc này – mục đích là gì?

– Nếu bạn phải tìm cách khác để hoàn thành công việc – nếu cuộc sống của bạn phụ thuộc vào nó – thì bạn sẽ làm thế nào? Hội nghị từ xa? Hội nghị qua video? Sử dụng dịch vụ GoToMeeting1, GoToMyPC, hay những dịch vụ khác?

1 GotoMeeting là một giải pháp hỗ trợ khách hàng, giới thiệu sản phẩm trực tuyến.

– Tại sao ông chủ của bạn phản đối bạn làm việc từ xa? Tác động tiêu cực đầu tiên mà cách làm việc này gây ra cho công ty là gì và bạn sẽ làm gì để loại trừ hay giảm thiểu nó?

3. Đặt mình vào địa vị của ông chủ. Dựa trên kết quả làm việc của mình, bạn có tự tin khi làm việc ngoài văn phòng không?

Nếu câu trả lời là không, hãy đọc lại chương Sự Loại Trừ để cải thiện hiệu quả làm việc và suy nghĩ về phương thức “đồng hồ cát”.

4. Rèn luyện cách làm việc ngoài môi trường văn phòng.

5. Cố gắng làm việc hai hay ba giờ ở quán cà phê trong hai ngày thứ Bảy trước khi đề xuất thử nghiệm làm việc từ xa. Nếu bạn tập thể dục ở phòng tập thì trong hai tuần đó hãy tập ở nhà hay một nơi nào đó ngoài phòng tập. Mục đích ở đây là tách công việc của bạn ra khỏi môi trường quen thuộc và bảo đảm rằng bạn có thể làm việc một mình.

6. Đánh giá định lượng năng suất làm việc hiện nay.

7. Nếu bạn đã áp dụng nguyên lý 80/20, đặt ra nguyên tắc làm gián đoạn sự ngắt quãng và hoàn thành những công việc cơ bản có liên quan, khi đó công việc của bạn sẽ đạt hiệu quả cao nhất từ trước đến nay, xét về số lượng khách hàng phục vụ, doanh thu, số trang viết được và tốc độ giao dịch… Hãy ghi lại những con số này.

8. Tạo cơ hội để thể hiện hiệu quả làm việc từ xa trước khi đề nghị một chính sách chính thức.

9. Việc này để thử nghiệm khả năng làm việc bên ngoài môi trường văn phòng và chứng minh rằng bạn có thể làm việc tốt mà không cần sự giám sát.

10. Đưa ra chiến thuật để có thể chiến thắng câu trả lời “không’’ trước khi đề xuất.

11. Hãy ra chợ để mặc cả, đề nghị được nâng cấp miễn phí lên hạng nhất, yêu cầu bồi thường về dịch vụ nhà hàng kém… Hãy đòi hỏi cả thế giới này và luyện cách sử dụng những câu hỏi đầy ma lực dưới đây khi mọi người từ chối bạn.

12. “Tôi phải làm gì để thực hiện [mục tiêu của bạn]?’’

13. “Bạn sẽ đạt được [mục tiêu của bạn] trong hoàn cảnh nào?’’

14. “Đã có trường hợp ngoại lệ nào chưa?’’

15. “Tôi chắc chắn là phải có trường hợp ngoại lệ rồi chứ?’’

16. (Nếu câu trả lời cho một trong hai câu cuối là “không’’. hãy hỏi

“Tại sao không?’’ Nếu câu trả lời là “có’’, hãy hỏi “Tại sao?’’)

17. Đặt ông chủ vào tình thế bắt buộc – đề nghị được làm việc ở nhà thứ Hai hoặc thứ Sáu.

18. Hãy cân nhắc bước này hoặc bước tiếp theo khi việc sa thải bạn sẽ gây hậu quả quá lớn, thậm chí nếu hiệu quả làm việc từ xa của bạn có thấp hơn đôi chút.

19. Nếu ông chủ của bạn từ chối thì đã đến lúc đi tìm một ông chủ mới hoặc tự mình trở thành ông chủ. Công việc này sẽ không bao giờ đem lại sự tự do như bạn mong muốn. Nếu bạn quyết định “nhảy tàu’’, hãy để họ buộc bạn phải thôi việc – tự nghỉ việc thường không thú vị bằng cố tình bị sa thải và thưởng thức kỳ nghỉ trong thời

gian thất nghiệp tạm thời.

20. Kéo dài thời gian thử nghiệm thành công cho đến khi bạn được tự do toàn thời gian hay mức độ tự do bạn mong muốn.

21. Đừng đánh giá thấp vai trò của bạn đối với công ty. Hãy làm việc tốt và yêu cầu điều bạn muốn. Nếu bạn đã thử nhiều lần mà vẫn không được thì hãy chuyển chỗ làm việc khác. Thế giới này rất rộng lớn và dành cả cuộc đời bạn trong một văn phòng như vậy thật không đáng chút nào.

13. Không thể cứu vãn

► GIẾT CHẾT CÔNG VIỆC CỦA BẠN

Tất cả mọi hành động đều có rủi ro, vì vậy thận trọng không có nghĩa là tránh nguy hiểm mà là tính toán rủi ro và hành động quyết đoán. Mắc lỗi vì sự tham vọng chứ đừng mắc lỗi vì lười biếng. Dũng cảm để làm những việc lớn lao chứ đừng dũng cảm để chịu đựng.

– NICCOLÒ MACHIAVELLI1, tác giả The Prince

Sự cố gắng chỉ như việc thêm một tấm rèm cho bức tường nhà tù: Chỉ tốt hơn chứ không thể là tốt nhất. Trong chương này, “công việc’’ sẽ ám chỉ là một công ty nếu bạn là một người điều hành doanh nghiệp hay ám chỉ là một công việc bình thường nếu bạn là một nhân viên. Một số gợi ý chỉ giới hạn ở một trong hai loại, nhưng phần lớn đều áp dụng được với cả hai. Hãy bắt đầu nào!

Tôi đã bỏ ba việc và bị sa thải khỏi những việc còn lại. Đôi khi bị sa thải có thể khiến bạn bất ngờ và khó có thể vượt qua, song đó lại là một điều may mắn: Một ai đó đã đưa ra quyết định cho bạn, và bạn không thể gắn bó với công việc sai lầm đó cho đến cuối đời. Phần lớn mọi người đều không đủ may mắn để bị sa thải và buộc phải chịu đựng địa ngục trong suốt 30-40 năm.

1 Nhà ngoại giao, nhà triết học, nhà thơ, nhạc sĩ nổi tiếng người Ý.

Kiêu hãnh và Trừng phạt

Nếu bạn phải chơi thì trước hết hãy quyết định ba điều:

luật lệ, phần thưởng và thời điểm kết thúc.

– Ngạn ngữ Trung Quốc

Nếu chỉ vì khi bạn dành nhiều thời gian hay công sức cho một việc gì đó thì không có nghĩa là công việc đó hiệu quả và xứng đáng.

Nếu chỉ vì bạn bối rối khi phải thừa nhận rằng bạn đang giải quyết hậu quả của những quyết định sai lầm của 5, 10 hay 20 năm trước thì điều đó cũng không thể ngăn cản bạn đưa ra những quyết định đúng đắn vào lúc này. Nếu bạn để lòng kiêu hãnh ngăn cản bạn thì từ giờ đến 5, 10 hay 20 năm nữa, bạn sẽ thấy chán ghét cuộc sống vì những lý do tương tự. Tôi ghét phạm sai lầm và bó buộc cả đời với công ty của mình cho đến khi tôi buộc phải thay đổi hoặc đối mặt với thất bại – Tôi biết điều đó khó khăn như thế nào.

Giờ đây tất cả chúng ta đều ở trên một sân chơi bình đẳng và sự kiêu hãnh thật ngu ngốc.

Biết từ bỏ những thứ không hiệu quả là một tố chất cần thiết để trở thành người chiến thắng. Nếu bạn tham gia vào một dự án hay một công việc mà không xác định được khi nào quyết định là cần thiết khi nào không, cũng giống như khi bạn đi vào sòng bạc mà không biết sẽ đặt cược cái gì. Điều đó thật nguy hiểm và ngu ngốc.

“Nhưng anh không hiểu được tình thế của tôi đâu. Phức tạp lắm!” Có thật sự như vậy không? Đừng nhầm lẫn giữa phức tạp và khó khăn. Phần lớn các tình huống đều đơn giản – nhiều tình huống chỉ gây tâm lý khó hành động mà thôi. Vấn đề và giải pháp thường rất rõ ràng và đơn giản. Không phải bạn không biết nên làm gì. Đương nhiên

là bạn biết. Bạn chỉ lo sợ rằng kết quả sẽ còn tồi tệ hơn bây giờ mà thôi.

Ngay bây giờ tôi sẽ cho bạn biết: Nếu bạn đang ở điểm này thì mọi việc sẽ không tồi tệ hơn đâu. Hãy xem lại phần kiểm soát nỗi sợ và cắt đứt sợi dây ràng buộc.

Cũng giống như tháo một cái băng cứu thương: Không quá khó khăn và đau đớn như bạn nghĩ

Một người chịu đựng , chấp nhận khó khăn và nghịch cảnh sẽ như con bò đứng chịu mưa vậy.

– COLIN WILSON, người Anh, tác giả cuốn The Outsider; người ủng hộ thuyết hiện sinh mới
Có một vài nỗi ám ảnh lớn đến mức một số người như đang đi trên những con tàu đang chìm. Cũng có những giải pháp đơn giản để giúp họ thoát khỏi con tàu đó.

1. Thất nghiệp là tình trạng lâu dài

Hoàn toàn không phải vậy. Hãy sử dụng phần Câu hỏi và Hành động trong chương này và Chương 3 (phần Kiểm soát nỗi sợ) để xem bạn có thể theo đuổi con đường sự nghiệp mình đã lựa chọn hay mở một công ty trong tương lai như thế nào. Tôi chưa bao giờ thấy bất kỳ một sự thay đổi nào là không thể sửa chữa cả.

2. Tôi sẽ không thể thanh toán các hóa đơn

Chắc chắn là bạn có thể. Trước hết, bạn phải đặt mục tiêu kiếm được một công việc mới hay một nguồn tiền mới trước khi nghỉ việc. Như vậy, vấn đề đã được giải quyết.

Nếu bạn đổi việc hay bị sa thải, bạn hoàn toàn có thể tạm thời cắt giảm một số chi phí hay sống bằng tiền tiết kiệm trong một thời gian ngắn. Bạn có nhiều sự lựa chọn: cho thuê hay bán nhà. Luôn luôn có sự lựa chọn.

Có thể là hơi khó khăn, nhưng bạn sẽ không chết đói đâu. Để xe trong ga-ra và cắt hợp đồng bảo hiểm trong mấy tháng. Đi nhờ xe hay đi xe bus cho đến khi tìm được một cái xe khác. Thu xếp thêm một số khoản nợ trong thẻ tín dụng và nấu ăn thay vì đi ăn ngoài. Bán tất cả những thứ vớ vẩn đã tiêu tốn hàng trăm hay hàng nghìn đôla của bạn mà bạn không bao giờ dùng đến.

Liệt kê tất cả tài sản, tiền mặt, các khoản nợ và chi phí hàng tháng. Bạn có thể sống với số tiền hiện có hay sau khi đã bán bớt một số tài sản trong bao lâu?

Hãy xem xét tất cả các chi phí và tự hỏi: Nếu mình phải cắt giảm những khoản này để thay thận thì mình sẽ làm thế nào? Đừng cường điệu hóa mọi thứ khi không cần thiết – rất ít thứ có thể gây chết người, đặc biệt là với những người thông minh. Nếu bạn đã đi đến bước này thì mất việc hay nghỉ việc cũng chỉ giống như nghỉ ngơi một vài tuần (trừ khi bạn muốn nhiều hơn thế) trước khi bắt đầu một thứ tốt đẹp hơn.

3. Bảo hiểm sức khỏe và lương hưu sẽ biến mất nếu tôi nghỉ việc Không đúng như vậy.

Tôi đã lo lắng về cả hai điều này khi bị đuổi khỏi TrueSAN. Tôi đã nghĩ đến cảnh bị sâu răng và phải đi làm ở Wal-Mart1 để kiếm tiền sinh sống.

1 Tập đoàn bán lẻ lớn nhất thế giới của Mĩ.

Khi nhìn lại thực tế và xem xét các lựa chọn, tôi nhận thấy mình có thể nhận được dịch vụ y tế và nha khoa tương tự – từ một nhà cung cấp và một mạng lưới tương tự – với mức giá từ 300 đến 500 đôla một tháng. Chuyển Quỹ hưu 401(k)1 sang một công ty khác (tôi chọn Fidelity Investments) còn dễ dàng hơn: Không mất đến 30 phút qua điện thoại và không tốn một đồng nào.

1 Chương trình hưu trí 401(k) là một loại quỹ hưu được sắp xếp để người công nhân chọn cách thức cho phép chủ nhân trích một phần lương chưa đóng thuế của họ chuyển vào một quỹ hưu cho họ.

Giải quyết cả hai vấn đề này còn tốn ít thời gian hơn cả việc chờ câu trả lời qua điện thoại từ phía dịch vụ khách hàng để sửa đường dây điện nhà bạn.

4. Nó sẽ làm hỏng sơ yếu lý lịch của tôi

Tôi rất thích những câu chuyện viễn tưởng sáng tạo như vậy. Che giấu khoảng thời gian trống và biến những điểm khác thường thành những điểm cuốn hút khi đi xin việc không phải là một việc khó khăn. Như thế nào ư? Hãy làm một việc gì đó thú vị và khiến họ phải ghen tị. Nếu bạn nghỉ việc và ngồi yên một chỗ thì chính tôi cũng sẽ không thuê bạn.

Trái lại, nếu trong sơ yếu lý lịch của bạn có một đến hai năm đi du lịch khám phá thế giới hay tham gia huấn luyện với một đội bóng đá chuyên nghiệp ở châu Âu thì sẽ có hai điều thú vị xảy ra khi bạn quay trở lại thế giới của công việc. Thứ nhất, bạn sẽ được mời phỏng vấn nhiều hơn vì bạn là người nổi bật. Thứ hai, những nhà tuyển dụng vốn đã chán ngán công việc của mình sẽ dành cả buổi phỏng vấn để hỏi han làm thế nào bạn làm được việc đó!

Nếu có bất kỳ một câu hỏi nào về lý do bạn nghỉ việc thì cũng có một câu trả lời không ai có thể phản đối được: “Tôi đã có cơ hội ngàn năm có một để [làm một việc thú vị và đáng ghen tị] và tôi không thể từ chối nó được. Tôi đã tính tôi sẽ được gì sau [20 – 40] năm làm việc cơ chứ?”

Nhân tố Bánh kem

Bạn có muốn tôi đưa cho bạn một công thức thành công không? Rất đơn giản, hãy nhân đôi tần suất thất bại của bạn.

– THOMAS J.WATSON, nhà sáng lập IBM MÙA HÈ 1999

Tôi biết có điều gì đó không ổn ngay từ trước khi tôi nếm thử chiếc bánh đó. Cái bánh

kem vẫn không đông lại sau tám tiếng để trong tủ lạnh. Khi tôi nghiêng cái bát để kiểm tra, nó chảy như một thứ canh sền sệt còn những chú người lùn trên chiếc bánh thì lắc lư. Đã có lỗi ở đâu đó. Có thể là bất cứ nguyên liệu nào dưới đây: Ba thanh bơ kem Philly, trứng, Stevia (một loại rau thơm), chất làm đông không mùi Vani kem chua.

Trong trường hợp này, nguyên nhân có thể do kết hợp các yếu tố trên hay thiếu một vài nguyên liệu nào đó khiến chiếc bánh không thể có hình thù của một chiếc bánh bình thường.

Tôi kiêng ăn đường và trước đây tôi đã từng sử dụng công thức này. Chiếc bánh ngon đến mức bạn cùng phòng của tôi đòi ăn cùng và nhất quyết muốn học cách làm.

Trước khi Splenda1 và các chất làm ngọt nhân tạo ra đời, tôi thường sử dụng stevia – một loại rau thơm ngọt hơn đường gấp 300 lần. Một giọt stevia ngọt bằng 300 túi đường. Đó là một thứ nguyên liệu nhạy cảm và tôi lại không phải là một đầu bếp khéo léo lắm khi dùng bột nở2 thay cho loại bột nổi3, và như thế cũng đủ tệ để khiến anh bạn của tôi phải nôn ọe. Tác phẩm mới của tôi bây giờ trông giống như một bữa tối ngon lành: nó có vị của bơ kem trộn với nước lạnh và 600 gói đường.

1 Một loại chất ngọt nhân tạo.

2 Một sản phẩm được cho thêm vào trong bánh để làm tăng độ phồng của bánh, làm cho những chiếc bánh trở nên ngon miệng và hấp dẫn hơn.

3 Dùng cho các loại bánh có độ nổi, xốp cần thiết, nhưng không làm thay đổi hương vị sản phẩm.

Sau đó, tôi làm một việc mà bất cứ người bình thường và có lí trí nào cũng làm được: ngao ngán túm lấy cái muôi lớn nhất và ngồi trước ti vi để đối mặt với sự trừng phạt. Tôi đã lãng phí cả ngày Chủ nhật và rất nhiều nguyên liệu – giờ đã đến lúc “hưởng” thành quả.

Sau một giờ và 20 thìa đầy, bát canh vẫn đặc như trước và tôi đã phải hứng chịu hậu quả. Không những tôi không có bất cứ thứ gì để ăn ngoài canh trong hai ngày mà tôi còn không dám nhìn vào bánh kem trong hơn bốn năm dù nó đã từng là món tráng miệng ưa thích của tôi.

Ngu ngốc ư? Tất nhiên rồi. Mọi người đều có thể ngu ngốc như vậy. Đây là một ví dụ nhỏ về những sai lầm lớn hơn mà mọi người có thể gặp trong công việc: tự bắt mình chịu đựng những việc có thể tránh được. Chắc chắn tôi đã học được một bài học và trả giá cho sai lầm đó. Và câu hỏi ở đây là: Để làm gì?

Có hai loại sai lầm: Sai lầm vì tham vọng và sai lầm vì sự lười biếng. Loại thứ nhất là kết quả của một quyết định hành động – làm gì.

Loại sai lầm này thường do thiếu thông tin vì ta không thể có hết mọi thông tin được.

Sai lầm này khiến bạn dũng cảm hơn. Thần may mắn ủng hộ những người dũng cảm.

Loại thứ hai là kết quả của một quyết định lười biếng – không làm một việc gì đó – từ chối thay đổi một tình thế xấu do sợ hãi cho dù đã có đủ thông tin. Những mối quan hệ tồi trở thành cuộc hôn nhân tồi và sự lựa chọn công việc sai lầm trở thành án tù chung thân.

“Đúng , nhưng nếu như trong công việc của tôi, việc đổi công ty liên tục bị phê phán thì sao? Tôi mới ở đây có một năm, và các giám đốc tương lai có thể nghĩ rằng…”

Họ sẽ nghĩ ư? Hãy tìm hiểu quan niệm của họ trước khi buộc mình vào thảm cảnh như vậy. Tôi chỉ nhìn thấy một yếu tố quan trọng với nhà quản lý: Hiệu quả làm việc. Nếu bạn là một nhân viên làm việc hiệu quả thì chuyện bạn nghỉ việc ở một công ty tồi sau ba tuần cũng chẳng có nghĩa lý gì. Mặt khác, nếu việc chịu đựng môi trường làm việc chán ngắt trong nhiều năm là một điều kiện tiên quyết để được thăng chức thì liệu có phải bạn đang chơi một trò chơi không đáng thắng?

Hậu quả của những quyết định sai lầm không thể tự khắc phục theo thời gian.

Vậy bạn đang ăn cái bánh nào?

► CÂU HỎI VÀ HÀNH ĐỘNG

Có hàng chục nghìn người không tài năng bằng bạn bỏ việc mỗi ngày. Điều này không có gì kỳ quặc hay nguy hiểm cả. Dưới đây là một vài cách luyện tập để bạn hiểu thay đổi công việc là một điều tự nhiên và đơn giản:

1. Trước hết, hãy kiểm tra thực tế: Bạn sẽ tìm được cái bạn mong muốn ở công việc hiện tại hay một nơi nào khác?

2. Nếu hôm nay bạn bị sa thải thì bạn sẽ xoay sở về tài chính như thế nào?

3. Xin nghỉ ốm một ngày và gửi sơ yếu lý lịch lên một số trang web xin việc.

Ngay cả khi bạn chưa có kế hoạch nghỉ việc, bạn cũng có thể gửi sơ yếu lý lịch lên những trang web như www.monster.com và www. careerbuilder.com, có thể sử dụng tên giả nếu bạn thích. Điều này sẽ cho bạn thấy bên cạnh công việc hiện tại, bạn luôn có những lựa chọn khác. Gọi những công ty săn đầu người nếu bạn thấy khả năng của mình phù hợp và gửi một Email ngắn như dưới đây đến bạn bè và những mối quan hệ ngoài công việc.

Các bạn yêu quý,

Mình đang cân nhắc chuyển việc làm và quan tâm đến mọi cơ hội. Không có việc gì là kỳ quặc hay tầm thường cả. (Nếu bạn biết bạn muốn hay không muốn điều gì, cứ viết thêm vào “Mình rất thích…” hay “Mình muốn tránh…”)

Hãy thông báo cho mình bất kỳ việc gì bạn biết nhé! Tim

Hãy xin nghỉ ốm hoặc nghỉ phép trong một ngày làm việc bình thường để hoàn thành những việc trên. Ngày hôm đó sẽ khiến bạn nghĩ như mình đang thất nghiệp và giảm nỗi lo sợ về một cuộc sống không có công việc.

Trong thế giới của hành động và thỏa thuận này, chỉ có một nguyên tắc duy nhất bao trùm tất cả: Người nào có nhiều lựa chọn hơn sẽ có nhiều quyền lực hơn. Đừng đợi đến khi bạn cần mới bắt đầu tìm kiếm các lựa chọn. Hãy nhìn vào tương lai ngay từ bây giờ và bạn sẽ thấy dễ hành động và quyết đoán hơn.

4. Nếu bạn điều hành một công ty thì hãy tưởng tượng rằng bạn vừa bị kiện và phải tuyên bố phá sản. Công ty đã vỡ nợ và phải đóng cửa. Đây là việc bạn phải làm và không có nguồn tài chính nào cho các lựa chọn khác. Khi đó bạn sẽ làm gì để sống sót?

► CÔNG CỤ VÀ BÍ QUYẾT Đưa ra quyết định dễ dàng hơn
– IworkWithFools (www.iworkwithfools.com)

Iworkwithfools cho phép bạn đọc hay bí mật chia sẻ những câu chuyện về ông giám đốc hay một đồng nghiệp ngớ ngẩn chúng ta phải đương đầu hàng ngày.

Bóp cò

– I-Resign (www.i-resign.com)

Trang web này cung cấp mọi thứ từ những lời khuyên khi đi tìm công việc khác đến những mẫu thư xin nghỉ việc – cũng là một phần yêu thích của tôi. Đừng bỏ qua các diễn đàn thảo luận lý thú và lá thư “Tư vấn từ London”.

Mở tài khoản lương hưu

Nếu bạn muốn được tư vấn và sẵn sàng mất phí thì hãy tham khảo:

– Franklin-Templeton (www.franklintempleton.com) (800-527-2020)

– American Funds (www.americanfunds.com) (800-421-0180)

Nếu bạn muốn tự đầu tư, hãy xem xét các công ty:

– Fidelity Investments (www.fidelity.com) (800-343-3548)

– Vanguard (www.vanguard.com) (800-414-1321)

Bảo hiểm y tế cho những người thất nghiệp hoặc tự kinh doanh

– Truy cập trang web www.fourhourworkweek.com để thấy nhiều lựa chọn và đề xuất hơn.

– Ehealthinsurance (www.ehealthinsurance.com) (800-977-8860)

– AETNA (www.aetna.com)

– Kaiser Permanente (www. kaiserpermanente.org) (800-207-5048)

14. Nghỉ hưu ngắn hạn

► THEO ĐUỔI LỐI SỐNG DI ĐỘNG

Xét về lâu dài, khả năng ứng biến còn cần thiết hơn khả năng nghiên cứu.

ROLF POTTS, tác giả cuốn Vagabonding

Sau khi trở về từ lễ hội Oktoberfest, Sherwood cảm thấy khá mệt mỏi song đó lại là quãng thời gian hạnh phúc nhất của anh trong suốt bốn năm qua. Chế độ làm việc từ xa đã được chấp nhận và Sherwood chính thức tham gia vào thế giới của NR. Tất cả những gì anh cần bây giờ là một ý tưởng về việc làm thế nào để tận dụng sự tự do và những công cụ cần thiết để theo đuổi lối sống tự do gần như vô hạn với một khoản tiền có hạn.

Nếu bạn đã thực hiện tất cả các bước, loại trừ tự động hóa và cắt bỏ sợi dây ràng buộc vào một vị trí duy nhất thì đã đến lúc bạn tự thưởng cho mình hưởng thụ những điều kỳ diệu và khám phá thế giới.

Thậm chí, ngay cả khi bạn không muốn đi du lịch hay nghĩ rằng bạn không thể đi được vì cuộc sống gia đình, vì khoản nợ đang phải trả hay vì những đứa trẻ thì chương này vẫn là bước tiếp theo của bạn. Có những thay đổi cơ bản mà tôi và phần lớn những người khác đều trì hoãn cho đến khi sự vắng mặt (hay việc chuẩn bị để vắng mặt) buộc chúng tôi phải thay đổi.

Sự thay đổi đó bắt đầu từ một ngôi làng nhỏ ở Mexico.

Truyện ngụ ngôn và những kẻ săn tìm vận may

Một thương nhân Mĩ đi nghỉ ở một ngôi làng nhỏ ven biển của Mexico theo lệnh của bác sĩ. Buổi sáng đầu tiên, sau khi bị một cuộc gọi từ văn phòng đánh thức, anh ta không thể ngủ tiếp được và đi dạo dọc bến tàu cho thư thái đầu óc. Một con thuyền nhỏ chỉ có duy nhất một ngư dân vừa cập bến, và bên trong thuyền có mấy con cá ngừ vây vàng lớn. Người Mĩ đánh giá rất cao chất lượng cá của Mexico.

Thương nhân người Mĩ hỏi: “Anh mất bao lâu để bắt chúng?” “Chỉ một lúc thôi”, anh chàng Mexico trả lời bằng một câu tiếng Anh chuẩn đến bất ngờ.

Sau đó, thương nhân người Mĩ hỏi: “Sao anh không ở ngoài biển lâu hơn một chút và bắt nhiều cá hơn?”

“Tôi đã kiếm đủ tiền để nuôi gia đình và cho bạn bè một ít” – anh chàng Mexico vừa trả lời vừa đổ cá vào giỏ.

“Nhưng… anh làm gì với khoảng thời gian còn lại?”

Anh chàng Mexico ngước nhìn lên và cười: “Tôi thức dậy muộn, đi câu cá một lát, chơi với con cái, ngủ trưa với vợ tôi – Julia, đi vào làng mỗi tối để uống rượu và chơi ghi-ta với bạn bè. Tôi có một cuộc sống đầy đủ và bận rộn, anh bạn ạ!”

Thương nhân người Mĩ đứng yên và cười: “Tôi là một thạc sĩ quản trị kinh doanh của Trường Đại học Havard, và tôi có thể giúp anh. Anh nên dành nhiều thời gian hơn để

câu cá, và mua chiếc thuyền lớn hơn với số tiền kiếm được. Sau đó, anh sẽ nhanh chóng mua thêm được vài chiếc thuyền nữa với những mẻ lưới lớn hơn. Cuối cùng, anh sẽ có cả một đội thuyền đánh cá.”

“Thay vì bán cho người trung gian, anh có thể bán trực tiếp cho

khách hàng và sau này, anh sẽ mở được nhà máy sản xuất đồ hộp của riêng mình. Anh có thể quản lý toàn bộ sản phẩm, quá trình chế biến và phân phối. Đương nhiên, anh sẽ phải rời khỏi ngôi làng bé nhỏ này để chuyển tới thành phố Mexico, sau đó là Los Angeles và cuối cùng là New York. Ở đó, doanh nghiệp của anh có thể hoạt động tốt nhất.”

Anh ngư dân Mexico hỏi: “Nhưng tất cả những việc đó sẽ mất bao lâu?”

“15 đến 20 năm. Tối đa là 25 năm.” “Sau đó thì sao hả anh bạn?”

Thương nhân người Mĩ cười và trả lời: “Đó là quãng thời gian đẹp nhất. Khi có cơ hội, anh có thể phát hành cổ phiếu ra công chúng và trở nên giàu có. Anh sẽ có hàng triệu đôla.”

“Hàng triệu ư? Sau đó thì sao?”

“Sau đó anh có thể nghỉ hưu và chuyển tới một ngôi làng nhỏ ven biển. Ở đó anh có thể dậy muộn, đi câu cá, chơi với con cái, ngủ trưa cùng vợ, đi dạo trong làng mỗi tối để uống rượu và chơi ghi-ta với bạn bè…”

GẦN ĐÂY TÔI CÓ ĐI ĂN TRƯA ở San Francisco với một người bạn tốt trước đây đã từng ở cùng phòng với tôi. Anh ta chuẩn bị tốt nghiệp một trường kinh doanh hàng đầu và về làm cho một ngân hàng đầu tư. Anh rất ghét phải về nhà vào lúc nửa đêm nhưng anh giải thích với tôi rằng, nếu anh làm 80 giờ một tuần trong chín năm, anh có thể trở thành một Giám đốc Điều hành và kiếm được 3 đến 10 triệu đôla mỗi năm. Sau đó, anh sẽ là người thành công.

“Này anh bạn, anh sẽ làm gì với 3 hay 10 triệu mỗi năm cơ chứ?”

tôi hỏi.

“Tôi sẽ đi nghỉ dài ngày ở Thái Lan”, anh ta trả lời.

Câu chuyện này cho thấy một trong những quan niệm sai lầm nhất của thời hiện đại: Du lịch khám phá thế giới chỉ dành cho những người cực kỳ giàu có. Tôi cũng đã từng nói:

“Tôi sẽ làm cho công ty trong 15 năm. Sau đó tôi sẽ thành ông chủ và có thể làm việc ít hơn. Khi có một triệu đôla trong ngân hàng, tôi sẽ đầu tư vào những thứ an toàn như trái phiếu, nhận 80.000 đôla tiền lãi mỗi năm, sau đó nghỉ hưu và đi du lịch vùng Caribe.”

“Tôi sẽ chỉ làm việc cho công ty tư vấn đến năm 35 tuổi, sau đó nghỉ hưu và đi du lịch khắp Trung Quốc bằng xe máy.”

Nếu ước mơ – mục đích phấn đấu trong cả sự nghiệp của bạn – là được sống thoải mái

ở Thái Lan, đi du thuyền quanh Caribe hay lái xe máy quanh Trung Quốc thì sao nhỉ? Tất cả đều có thể được thực hiện với ít hơn 3.000 đôla. Tôi đã thử cả ba. Và đây là hai ví dụ cụ thể.1

1 Đồng đôla trong chương này được tính vào thời điểm ngay sau cuộc tái bầu cử của Tổng thống Bush năm 2004 – thời điểm tỷ giá đôla thấp nhất trong vòng 20 năm qua.

250 đôla: Năm ngày trên hòn đảo nhiệt đới dành cho nghiên cứu của học viện Smithsonian với ba ngư dân địa phương. Họ đã bắt cá và nấu nướng cho tôi. Họ còn hướng dẫn tôi tới khu vực lặn tuyệt vời ở Panama.

150 đôla: Ba ngày thuê một chiếc máy bay riêng ở vùng làm rượu Mendoza của Argentina và bay lượn trên những vườn nho đẹp nhất của vùng núi Andes tuyết phủ trắng xóa với một hướng dẫn viên riêng.

Câu hỏi: Gần đây nhất bạn đã làm gì với 400 đôla? Có thể là hai hay ba kỳ nghỉ cuối tuần vô nghĩa để quên đi tuần làm việc vừa qua như ở phần lớn các thành phố Mĩ. 400 đôla không đáng bao nhiêu cho tám ngày thay đổi cuộc đời. Nhưng tôi không chỉ đề xuất tám ngày. Đó chỉ là thời gian nghỉ trong một quá trình dài. Tôi còn đề xuất nhiều hơn thế, hơn rất nhiều.

Sự ra đời của nghỉ hưu ngắn hạn và cái chết của những kỳ nghỉ

Tháng Hai năm 2004, tôi cảm thấy tồi tệ và kiệt sức.

Chuyến đi tuyệt vời của tôi bắt đầu với một kế hoạch đến Costa Rica trong bốn tuần vào tháng Ba năm 2004 để nghỉ ngơi và luyện tiếng Tây Ban Nha. Tôi cần phải lấy lại sức và bốn tuần dường như là “hợp lý” cho dù bạn có nói gì về chuyến này đi chăng nữa.

Một người bạn thông thạo vùng Trung Mĩ đã nói cho tôi biết kế hoạch đó không thể thực hiện được vì Costa Rica đang chuẩn bị bước vào mùa mưa. Những cơn mưa xối xả không phải điều tôi mong muốn, vì vậy tôi đã chuyển mục tiêu sang bốn tuần ở Tây Ban Nha. Đó là một chuyến đi dài xuyên Đại Tây Dương và Tây Ban Nha cũng nằm gần nhiều nước tôi muốn đến thăm. Tôi đã nhanh chóng mất khái niệm “hợp lý” và quyết định rằng tôi xứng đáng được hưởng ba tháng để tìm hiểu nguồn gốc của mình ở vùng Scandinavi sau bốn tuần ở Tây Ban Nha.

Nếu có việc quan trọng hay thảm họa nào thì chắc chắn nó sẽ xảy ra trong bốn tuần đầu tiên, vì vậy thực sự không có bất kỳ rủi ro nào khi kéo dài chuyến đi của tôi thành ba tháng. Ba tháng. Ba tháng chắc chắn sẽ rất tuyệt.

Ba tháng đó cuối cùng lại thành 15 tháng, và tôi bắt đầu tự hỏi: “Thay vì để dành 20 – 30 năm nghỉ hưu đến cuối đời, sao mình không chia nó thành những quãng nhỏ hơn nhỉ?”

Cơ hội thưởng thức những chuyến đi

Nếu bạn đã quen làm việc 50 tuần một năm thì rất có thể bạn sẽ cao hứng đi du lịch tới 10 nước chỉ trong vòng 14 ngày và kiệt sức, ngay cả khi có cơ hội được đi dài ngày hơn. Chuyện này cũng giống như một chú chó sắp chết đói được đưa đến một bữa tiệc đứng với tất cả những món ăn nó yêu thích. Nó sẽ ăn cho đến khi bị chết vì no.

Tôi đã kéo dài chuyến đi ba tháng của mình thành 15 tháng, đến thăm bảy nước và ở tại ít nhất là 20 khách sạn với một người bạn mới. Chuyến đi diễn ra nhanh như một trận nổ bom song cũng giống như một lần được thực sự trải nghiệm cuộc sống. Chúng tôi khó mà nhớ được đã làm gì ở những nước nào (trừ Amsterdam1). Phần lớn thời gian trong chuyến đi, chúng tôi bị ốm và cũng rất thất vọng khi phải bỏ một vài chỗ chỉ vì đã đặt trước vé máy bay.

1 Thành phố thuộc Hà Lan, đương nhiên ở đây tôi nói đến những cuộc dạo chơi thú vị bằng xe đạp và món bánh nướng nổi tiếng.

Tôi khuyên các bạn nên làm điều hoàn toàn ngược lại.

Nghỉ hưu ngắn hạn – cơ hội được thưởng thức những chuyến đi – sẽ cho phép bạn chuyển đến ở một nơi trong vòng sáu tháng trước khi về nhà hay chuyển đến một nơi khác. Nó khác khái niệm “kỳ nghỉ” về mọi mặt. Nghỉ hưu ngắn hạn là một cơ hội để thư giãn, nhưng không phải để trốn chạy mà là tạo ra một khoảng lặng để kiểm nghiệm cuộc đời. Bạn trốn chạy khỏi điều gì khi đã thực hiện bước Loại Trừ và Tự Động Hóa? Thay vì nhìn cuộc sống qua những bức ảnh ở những khách sạn na ná nhau, chúng ta phải cảm nhận nó để khiến nó thay đổi chúng ta.

Nghỉ hưu ngắn hạn cũng khác với nghỉ phép dài hạn. Nghỉ phép dài hạn thường được coi giống như nghỉ hưu ở chỗ: nó chỉ diễn ra một lần. Hãy thưởng thức nó khi bạn có thể. Nghỉ hưu ngắn hạn diễn ra định kỳ – đó là một lối sống. Hiện tại, tôi có ba hay bốn kỳ nghỉ hưu ngắn hạn trong một năm và tôi biết có hàng tá người khác cũng làm như vậy.

Loại trừ rào cản: Giải phóng Tinh thần

Tự do thực sự không chỉ có nghĩa là có đủ tiền và thời gian để làm những gì bạn muốn. Rất có thể hầu hết chúng ta đều tự do về tài chính và thời gian nhưng vẫn đang khổ sở với những cuộc chạy đua. Một người sẽ không thể thoát khỏi sự căng thẳng của một cuộc sống luôn bị ám ảnh bởi tốc độ và quy mô nếu anh ta không thoát khỏi những cám dỗ vật chất, sự hối thúc về thời gian và những động cơ tạo ra chúng.

Việc này sẽ tốn thời gian. Sự tích lũy không tạo ra hiệu quả và những chuyến thăm quan hai tuần (hay còn gọi là “quá yếu”1) không thể thay thế một lần được thưởng ngoạn thực sự2.

Theo kinh nghiệm của những người tôi đã phỏng vấn, sẽ mất hai đến ba tháng để cắt đứt thói quen cũ và nhận thức được cuộc sống hiện tại đang làm chúng ta mệt mỏi thế nào. Bạn có thể dành hai giờ để ăn tối với một người bạn Tây Ban Nha mà không lo lắng gì không? Bạn có thể làm quen với cuộc sống ở một thị trấn nhỏ nơi mọi cửa hàng đều nghỉ trưa hai tiếng và sau đó đóng cửa vào 4 giờ chiều không? Nếu câu trả lời là không thì bạn cần tự hỏi Tại sao?

1 Cách chơi chữ tiếng Anh “two-week” (hai tuần) có cách phát âm tương tự “too weak” (quá yếu).

2 Bằng mọi cách, hãy tiến lên, có một kỳ nghỉ đáng nhớ và đi đến khi kiệt sức trong vài tuần. Tôi đã làm được như vậy. Cố lên nào! Tôi đã đến được Ibiza và những vùng quê rực nắng. Hãy ăn một chút ngải đắng và uống thật nhiều nước. Sau đó, ngồi xuống và lên kế hoạch cho một kỳ nghỉ hưu ngắn hạn thực sự.

Hãy học cách thư giãn. Hãy cố tình đi lạc. Hãy quan sát cách bạn đánh giá bản thân và những người xung quanh. Đó có thể là những việc rất đáng làm đấy. Hãy dành ít nhất hai tháng để từ bỏ thói quen cũ và tự do khám phá lại bản thân mà không phải lo lắng gì về chuyến bay khứ hồi sắp tới.

Vấn đề tài chính: Mọi việc sẽ tốt hơn thôi

Lý do kinh tế sẽ giúp bạn thấy rõ hơn tác dụng của việc nghỉ hưu ngắn hạn.

Bốn ngày ở một khách sạn tốt hoặc một hay hai tuần ở một nhà nghỉ đẹp cũng tốn khoản tiền bằng một tháng ở căn hộ sang trọng. Nếu bạn liên tục di chuyển, những chi phí ở nước ngoài thường sẽ thấp hơn nhiều so với những hóa đơn bạn phải chi trả.

Dưới đây là một vài con số thực tế về những chuyến đi gần đây: Những chi phí ở cả Nam Mĩ và châu Âu đều được ghi rõ để chứng minh rằng cuộc sống thịnh vượng và xa xỉ chỉ bị giới hạn bởi

khả năng sáng tạo và hòa nhập của bạn chứ không phải bởi tình hình phá giá tiền tệ ở một nước thuộc thế giới thứ ba. Rõ ràng là tôi đã không phải sống nhờ bánh mì và đi ăn xin. Tôi sống như một ngôi sao nhạc rock, và bạn cũng có thể làm vậy chỉ với một nửa số tiền tôi đã bỏ ra. Mục đích của tôi là sự tận hưởng chứ không phải là sống sót một cách khổ sở.

Vé máy bay

– Thẻ vàng miễn phí của AMEX1 và thẻ Master của Hãng hàng không Chase Continental2.

1 American Express: Công ty tài chính nổi tiếng ở Mĩ chuyên kinh doanh thẻ tín dụng và séc du lịch.

2 Hai lĩnh vực đắt đỏ nhất là: Sản xuất và quảng cáo. Hãy tìm những nhà cung cấp sẵn sàng chấp nhận thanh toán bằng thẻ tín dụng và nếu cần thiết, hãy đàm phán về vấn đề này trước bằng cách nói: “Thay vì giảm giá, tôi chỉ đề nghị anh chấp nhận thanh toán bằng thẻ tín dụng. Nếu được, tôi sẽ chọn anh thay vì đối thủ X.” Đây là một ví dụ khác của “lời đề nghị chắc chắn” chứ không phải một câu hỏi, và nó sẽ đưa bạn vào vị thế lớn hơn trong khi đàm phán. Hãy vào trang web: www. fourhourworkweek.com để hiểu rõ hơn cách tôi sử dụng các thuật ngữ như “tái sử dụng” và “cưỡi trên vai.”

Nhà ở

– Một căn hộ tầng trên cùng ở Buenos Aires tương đương với căn hộ ở Đại lộ số 5 của New York, bao gồm người quét dọn, bảo vệ, tiền điện thoại, gas và Internet tốc độ

cao: 550 đôla/tháng.

– Căn hộ lớn ở quận Prenzlauerberg tương tự như quận SoHo ở New York, bao gồm tiền điện thoại và gas: 300 đôla/tháng.

Ăn uống

– Hai bữa một ngày tại một nhà hàng bốn hoặc năm sao ở Buenos Aires: 10 đôla (tức 300 đôla/tháng)

– Berlin: 18 đôla (tức 540 đôla/tháng)

Giải trí

– Bàn VIP và rượu sâm panh thoải mái cho tám người ở Opera Bay, câu lạc bộ lớn nhất Buenos Aires: 150 đôla (18,75 đôla/ người x 4 lần/tháng = 75 đôla/người/tháng)

– Tiền ăn, uống và nhảy ở câu lạc bộ lớn nhất Tây Berlin: 20 đôla/người/tối x 4 = 80 đôla/tháng.

Tiền học

– Hai giờ học tiếng Tây Ban Nha mỗi ngày ở Buenos Aires, năm buổi một tuần: 5 đôla/giờ x 40 giờ/tuần = 200 đôla/tháng.

– Hai giờ mỗi ngày học tango với hai vũ công chuyên nghiệp đẳng cấp thế giới: 8,33 đôla/giờ x 40 giờ/tháng = 333,20 đôla/tháng.

– Bốn giờ mỗi ngày học tiếng Đức ở Nollendorfplatz, Berlin: 175 đôla/tháng. Thậm chí khi không đến lớp tôi vẫn phải trả khoản này vì nếu có thẻ sinh viên sẽ được giảm giá 40% với mọi loại phương tiện giao thông.

– Sáu giờ mỗi tuần học võ thuật tự do (MMA1) ở học viện hàng đầu Berlin: miễn phí và đổi lại bạn phải dạy tiếng Anh hai giờ mỗi tuần.

1 Mixed martial arts.

Đi lại

– Thẻ tàu điện ngầm hàng tháng và tiền taxi đi về lớp tango ở Buenos Aires: 75 đôla/tháng.

– Tiền tàu điện ngầm, tàu điện và xe bus ở Berlin với thẻ giảm giá cho sinh viên: 85 đôla/tháng.

Tổng chi phí cho bốn tuần sống xa xỉ

– Buenos Aires: 1.533,20 đôla, bao gồm vé máy bay hai chiều từ sân bay JFK với một tháng dừng chân ở Panama. Gần một phần ba số tiền này là dành cho lớp học cá nhân với các giáo viên tiếng Tây Ban Nha và nhảy tango đẳng cấp thế giới.

– Berlin: 1.180 đôla, bao gồm vé máy bay hai chiều từ sân bay JFK và một tuần nghỉ lại London.

So với các khoản chi phí hiện tại của bạn, bao gồm tiền thuê nhà, mua bảo hiểm ô tô, hóa đơn, giải trí cuối tuần, tiệc tùng, đi lại, gas, thẻ hội viên, báo chí, thực phẩm và các khoản khác thì những con số này thế nào? Giống như tôi, khi tính tổng lại bạn sẽ nhận ra rằng du lịch vòng quanh thế giới và tận hưởng cuộc sống sẽ giúp bạn tiết kiệm một khoản tiền đáng kể.

Khắc phục những lý do ngăn cản bạn ra đi

Đó là những lý do chính ngăn cản bạn ra đi. Tôi cũng đã từng như thế, vì vậy đây không phải là bài thuyết giáo của một kẻ thích lên mặt. Tôi biết quá rõ rằng chúng ta sẽ thấy dễ dàng hơn khi đưa ra một lý do khách quan để không hành động.

– Nhưng tôi có một ngôi nhà và những đứa trẻ. Tôi không thể bỏ đi được!

– Vậy còn bảo hiểm y tế thì sao? Nhỡ đâu có chuyện không hay xảy ra?

– Bỏ đi như vậy không phải nguy hiểm sao? Nếu tôi bị bắt cóc hay bị cướp thì sao?

– Nhưng tôi là một phụ nữ – đi du lịch một mình sẽ rất nguy hiểm. Từ đó, tôi đã gặp những người bị liệt, bị điếc, những người cao tuổi, những bà mẹ độc thân, những người chủ nhà và những người nghèo. Tất cả họ đều đã cố gắng và tìm thấy những lý do tuyệt vời để đi du lịch thay vì đắm chìm vào hàng triệu lý do cỏn con ngăn cản việc này.

Phần lớn những mối quan tâm trên sẽ được đề cập trong phần Câu hỏi và Hành động, nhưng có một nỗi lo sợ đặc biệt cần được giải quyết trước.

10 giờ tối: Bạn có biết lũ trẻ đâu không?

Nỗi lo sợ lớn nhất của các bậc cha mẹ trước chuyến du lịch thế giới đầu tiên của mình là sẽ để lạc mất lũ trẻ ở đâu đó.

Tin tức tốt lành là nếu bạn đưa lũ trẻ đến New York, San Franciso, Washington D.C hay London, bạn sẽ còn lo lắng ít hơn so với những thành phố tôi giới thiệu trong phần Câu hỏi và Hành động. So với hầu hết các thành phố lớn khác của Mĩ thì những nơi này còn có ít bạo lực và tội phạm hơn nhiều. Khả năng xảy ra nguy hiểm thấp hơn nữa nếu đó là một kỳ nghỉ hưu ngắn hạn: khi bạn gần như chuyển tới một ngôi nhà thứ hai và ít phải tiếp xúc với toàn người lạ ở các sân bay hay khách sạn.

Nhưng… nếu nguy hiểm vẫn xảy ra thì sao?

Jen Errico là một bà mẹ đơn thân đã đưa hai đứa con của mình đi cùng trong chuyến du lịch thế giới kéo dài năm tháng. Có một nỗi lo sợ rất khủng khiếp luôn đánh thức cô dậy vào lúc hai giờ sáng: Sẽ ra sao đây nếu có chuyện gì xảy ra với mình?

Cô muốn chuẩn bị cho lũ trẻ tình huống xấu nhất nhưng lại không muốn làm chúng hoảng sợ. Vì vậy, cô biến nó thành một trò chơi: Ai có thể nhớ rõ nhất lịch trình chuyến đi, địa chỉ khách sạn và số điện thoại của mẹ? Ở mỗi nước cô đều có các số điện thoại khẩn cấp được lưu vào phần quay số nhanh của chiếc điện thoại đã được

chuyển vùng quốc tế. Cuối cùng, chẳng có việc gì xảy ra cả. Bây giờ, cô đang lên kế hoạch chuyển đến một thành phố trượt tuyết ở châu Âu và cho lũ trẻ đến trường học tiếng Pháp song ngữ.

Cô cảm thấy sợ nhất ở Singapore dù trên thực tế, đó lẽ ra là nơi có ít lí do để lo lắng nhất (cô đã đưa bọn trẻ đến cả Nam Phi và nhiều nơi khác nữa). Cô thấy sợ vì đó là điểm dừng chân đầu tiên và cô không quen du lịch cùng bọn trẻ. Nhưng tất cả chỉ là suy nghĩ chứ không phải thực tế.

Robin Malinsky-Rummel đã dành một năm du lịch khắp Nam Mĩ cùng chồng và đứa con trai bảy tuổi. Gia đình và bạn bè đều cảnh báo cô không nên đến Argentina sau cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2001. Sau khi tìm hiểu, cô thấy đó là một nỗi lo sợ vô căn cứ và cô đã có một quãng thời gian đáng nhớ ở Patagonia. Khi cô nói với người dân địa phương rằng cô đến từ New York, họ đã trợn mắt và há hốc miệng kinh ngạc: “Tôi đã thấy những tòa nhà nổ tung trên ti vi1! Tôi sẽ không bao giờ đến một nơi nguy hiểm như vậy!” Đừng cho rằng các nước khác nguy hiểm hơn quê hương bạn. Phần lớn đều không phải vậy.

1 Ý nhắc đến là vụ đâm máy bay vào tòa tháp đôi của Mĩ ngày 11 tháng Chín năm

2001.

Cũng như tôi, Robin tin rằng mọi người thường lấy lũ trẻ làm lí do để thu mình trong một vùng an toàn. Đó là một lí do dễ được chấp nhận để tránh mạo hiểm. Làm thế nào để vượt qua nỗi lo sợ đó? Robin đưa ra hai giải pháp:

1. Trước khi bắt đầu chuyến du lịch thế giới dài ngày đầu tiên với lũ trẻ, hãy thử trong vài tuần.

2. Ở mỗi điểm dừng chân, hãy sắp xếp một lớp học tiếng bắt đầu ngay khi bạn đến và sử dụng các phương tiện giao thông từ sân bay nếu có. Các nhân viên ở trường học sẽ giúp bạn thuê căn hộ và bạn có thể kết bạn và tìm hiểu về vùng đó trước khi thực sự bắt đầu cuộc sống mới.

Nhưng nếu vấn đề của bạn không phải là lạc mất lũ trẻ mà là sẽ điên đầu lên với chúng thì sao?

Một vài gia đình được phỏng vấn cho cuốn sách này đã đưa ra bí quyết thuyết phục cổ xưa nhất mà chúng ta từng biết đến: hối lộ. Cho mỗi đứa một khoản tiền, 25 – 50 xu/giờ ngoan ngoãn và trừ đi số tiền tương tự khi chúng nghịch ngợm. Chúng sẽ dành khoản tiền này để mua mọi thứ chúng thích: Đồ lưu niệm, kem hay một cái gì đó. Không dỗ dành, không bánh kẹo. Việc này thường đòi hỏi sự sáng suốt từ phía các bậc cha mẹ hơn là từ lũ trẻ.

Làm thế nào để mua được vé máy bay với giá rẻ hơn 50 – 80%

Việc này không liên quan đến các hãng hàng không giá rẻ.

Phần lớn các biện pháp cắt giảm chi phí trong các cuốn sách hướng dẫn là đều dành cho những người liên tục đi lại bằng máy bay. Với một người đang chuẩn bị cho kỳ nghỉ hưu ngắn hạn, dành thêm 150 đôla trả dần trong hai tháng cho một chiếc vé máy bay còn tốt hơn 20 giờ tích lũy điểm thưởng cho khách hàng thường xuyên của một hãng hàng không không tên tuổi hay một vụ thỏa thuận đáng nghi ngờ.

Tôi đã từng mua chiếc vé máy bay dự phòng một chiều đến châu Âu với giá 120 đôla. Tôi đến sân bay JFK với đầy hào hứng và tự tin – hãy nhìn những kẻ khờ khạo phải mua vé với giá cao ngất trời kia xem! Tuy nhiên, 90% các hãng hàng không ở đó từ chối tôi. Những hãng còn lại đã được đặt kín chỗ từ vài tuần trước. Cuối cùng, tôi phải nghỉ lại khách sạn hai đêm với chi phí 300 đôla, viết thư than phiền gửi AMEX và gọi 1-800-FLY-EUROPE từ sân bay JFK với tâm trạng lo lắng. Tôi mua vé khứ hồi đến London của Hãng Hàng không Virgin Atlantic với giá 300 đôla và khởi hành một giờ sau đó. Chiếc vé tương tự như vậy có giá 700 đôla nếu mua trước đó một tuần.

Sau khi đi qua 25 nước, tôi đã phát hiện ra một số bí quyết có thể giúp bạn tiết kiệm đến 90% chi phí mà không phải đau đầu hay lãng phí thời gian.

1. Sử dụng thẻ tín dụng có điểm thưởng cho các chi phí lớn về quảng cáo và sản xuất.

Tôi kiểm soát chi tiêu của mình để dành được từng đồng xu một. Những chi phí này là cần thiết, vì vậy tôi có thể tận dụng chúng.

Chỉ như vậy cũng đủ để kiếm một vé máy bay quốc tế khứ hồi miễn phí sau ba tháng.

2. Mua vé trước một thời gian dài (ba tháng hoặc hơn nữa) hay mua vào phút cuối và sắp xếp ngày đi về vào giữa thứ Ba và thứ Năm.

Kế hoạch du lịch dài ngày thường dễ thay đổi và mỗi lần như vậy sẽ tốn một khoản chi phí lớn. Do đó, tôi thường mua vé vào bốn hay năm ngày cuối trước ngày khởi hành. Một chỗ trống có thể chỉ có giá 0 đôla khi máy bay cất cánh, vì vậy, những chiếc vé mua vào phút cuối thực sự rất rẻ.

Trước hết hãy sử dụng trang web của Orbitz (www.orbitz.com). Cố định ngày đi và ngày về từ thứ Ba đến thứ Năm. Sau đó, xem giá của từng ngày trong số ba ngày đó trước đây cũng như trong thời gian tới. Hãy chọn ngày khởi hành và ngày về rẻ nhất. Kiểm tra mức giá này với giá trên trang web của chính hãng hàng không đó. Sau đó hãy bắt đầu trả giá trên www.priceline.com ở mức 50% của mức giá tốt hơn trong hai mức giá trên. Tăng dần mỗi lần 50 đôla cho tới khi bạn có được mức giá tốt hơn hay nhận ra rằng điều đó là không thể.

3. Xem xét việc bay đến một sân bay quốc tế và sau đó tiếp tục với một hãng hàng không giá rẻ của địa phương.

Nếu bay đến châu Âu thì tôi thường mua ba vé. Một vé miễn phí từ sân bay California đến JFK (nhờ đổi điểm của AMEX), một vé rẻ nhất đến sân bay Heathrow ở London, và sau đó một vé giá siêu rẻ của Ryanair hay EasyJet tới điểm đích. Tôi đã từng trả 10 đôla để đi từ London tới Berlin hay London tới Tây Ban Nha. Chính xác là như vậy. Các hãng hàng không địa phương sẽ chỉ tính giá vé bằng tiền thuế và nhiên liệu. Để bay tới Trung hay Nam Mĩ, tôi thường bay những chuyến bay địa phương từ Panama hay những chuyến bay quốc tế từ Miami.

Khi “Nhiều hơn” chính là “Ít hơn”:

Vứt bỏ những thứ không cần thiết

Sự tự do, hạnh phúc và phát triển chỉ có thể đạt được khi bạn chấp nhận hi sinh một số thứ được đánh giá quá cao nhưng thực chất chỉ là những thứ tầm thường.

– ROBERT HENRI

Tôi có quen con trai của một triệu phú. Anh ta cũng là bạn của Bill Gates và hiện đang điều hành một số công ty đầu tư và trại chăn nuôi gia súc riêng. Trong 10 năm qua, anh ta đã đầu tư mua được rất nhiều nhà đẹp, ở nhà nào cũng có đầu bếp, người phục vụ, người lau dọn và nhân viên làm việc toàn thời gian. Anh ta thấy thế nào về việc có nhà ở mỗi múi giờ như vậy? Thực tế thì đó lại là một nỗi đau! Anh ta thấy mình đang làm việc để phục vụ cho chính những người phục vụ của mình, họ ở nhà của anh ta còn nhiều hơn anh ta.

Du lịch dài ngày là một hành động tuyệt vời để khắc phục thiệt hại của những năm tháng tiêu dùng hết những gì bạn kiếm được. Đã đến lúc từ bỏ những thứ vớ vẩn mà bạn vẫn xem là cần thiết để chuẩn bị hành lí du lịch vòng quanh thế giới. Việc đó quả thật không dễ chịu chút nào.

Tôi không bảo bạn phải khởi hành với chiếc áo thụng, đôi dép lê và cau có với những người có ti vi. Tôi cũng ghét những thứ đồ cứng nhắc, tẻ nhạt đó. Tôi không có ý định biến bạn thành kẻ vô sản. Dù vậy, sự thực là: Có hàng tấn thứ trong nhà và trong cuộc sống mà bạn không dùng đến, không cần hay thậm chí không muốn có chúng. Chúng chỉ xuất hiện sau một hành động bốc đồng và sau đó không thể biến mất. Dù bạn có nhận ra hay không nhưng chính những thứ đó đang khiến bạn trở nên thiếu quyết đoán, bị xao nhãng, mất tập trung và dần lấy đi sự tự do, niềm hạnh phúc của bạn. Bạn sẽ không thể hiểu được những thứ đồ vớ vẩn đó – con búp bê bằng sứ, chiếc ô tô thể thao hay chiếc áo phông rách tả tơi – đang khiến bạn xao nhãng thế nào cho tới khi bạn vứt bỏ chúng đi.

Trước chuyến đi kéo dài 15 tháng của mình, tôi rất lo lắng không biết làm thế nào để

xếp hết đồ đạc vào căn phòng đi thuê có diện tích 4,2 x 3m. Sau đó, tôi nhận ra vài điều: tôi không bao giờ đọc lại những tờ tạp chí kinh tế tôi vẫn giữ gìn, trong 90% thời gian của mình, tôi chỉ mặc năm chiếc áo phông và bốn chiếc quần. Đã đến lúc phải mua một số đồ mới và tôi không bao giờ dùng đến lò nướng ngoài trời hay dụng cụ làm cỏ.

Vứt bỏ những thứ thậm chí tôi không bao giờ dùng đến cũng giống như hành động của một nhà tư bản đầu óc không bình thường vậy. Thật khó bỏ đi những thứ tôi đã từng nghĩ là đáng tiền mua. Trong 10 phút đầu phân loại quần áo, tôi có cảm giác như đang phải lựa chọn xem đứa con nào của mình được sống và đứa nào phải ra đi. Lâu lắm rồi tôi không vứt đồ như vậy. Đó thực sự là một cuộc đấu tranh khi xếp những bộ quần áo Noel tôi chưa bao giờ mặc vào đống “vứt đi’’ hay khi phải tạm biệt những bộ quần áo rách tả tơi tôi mua vì một lí do cảm tính nào đó. Nhưng khi đã đưa ra được vài quyết định ban đầu thì tôi có quyết tâm và mọi chuyện chỉ nhẹ nhàng như một cơn gió. Tôi đem tất cả những bộ quần áo ít khi mặc để đóng góp làm từ thiện. Những thứ đồ khác tôi rao bán trên Craigslist1. Mặc dù tôi chỉ bán được với giá bằng 50% so với lúc mua hay thậm chí không được đồng nào thì cũng có sao chứ? Tôi đã dùng chúng quá nhiều trong suốt năm năm nay và sẽ mua bộ khác khi quay lại Mĩ. Tôi tặng cái lò nướng và bộ đồ làm cỏ cho một anh bạn nhân dịp Noel và anh ta rất vui sướng. Tôi đã giúp anh ta tiết kiệm cả tháng lương. Mọi việc thật tuyệt và tôi còn kiếm thêm được 300 đôla từ việc bán đồ để thuê nhà ở nước ngoài trong một vài tuần.

1 Một cộng đồng trên mạng chuyên đăng tải các quảng cáo về việc làm, đồ dùng…

Tôi đã tạo thêm được 40% không gian cho căn phòng của mình và thậm chí còn không làm xước sàn nhà. Tuy nhiên, cái tôi cảm nhận được rõ nhất không phải sự mở rộng về không gian vật chất mà là không gian tinh thần. Nếu trước đây tôi có 20 việc phải suy nghĩ cùng một lúc thì bây giờ chỉ còn một hay hai. Đầu óc tôi trở nên rõ ràng hơn và tôi thấy hạnh phúc hơn rất, rất nhiều.

Tôi đã đề nghị một số nhân vật trong cuốn sách này đưa ra lời khuyên cho những người mới lần đầu đi du lịch dài ngày. Và mọi câu trả lời đều nhất trí rằng: Chỉ mang ít

đồ thôi.

Bạn khó có thể cưỡng lại việc mang theo mọi thứ đồ dùng. Và giải pháp tôi đưa ra là một “quỹ dự phòng’’. Thay vì mang mọi thứ, tôi chỉ chọn những thứ cần thiết nhất và dành ra 100 – 300 đôla để mua đồ khi đến nơi hay trên đường đi. Tôi không còn mang theo đồ dùng vệ sinh cá nhân hay quần áo mặc cho quá một tuần. Đó là một sự thay đổi thú vị. Bản thân việc tìm mua bọt cạo râu hay quần áo ở nước ngoài cũng giống như một chuyến phiêu lưu vậy.

Chỉ cần mang đồ đạc cho một tuần. Dưới đây là một số thứ cần thiết được sắp xếp theo mức độ quan trọng:

1. Quần áo mặc cho một tuần phù hợp với mùa, bao gồm một bộ vest lịch sự để mặc khi qua hải quan. Còn lại là áo phông, một chiếc quần soóc và một chiếc quần jean có thể mặc trong nhiều dịp khác nhau.

2. Bản photo hay bản mềm của tất cả các giấy tờ quan trọng: bảo hiểm y tế, hộ chiếu, visa, thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ…

3. Thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ và một ít tiền địa phương trị giá 200 đôla (séc du lịch không được nhiều nơi chấp nhận và vì vậy, không cần thiết).

4. Một chiếc khóa nhỏ để khóa hành lý khi chuyển nhà nghỉ; một cái khóa tủ nhỏ nếu cần.

5. Từ điển điện tử của những ngôn ngữ cần dùng (nếu dùng sách khi nói chuyện sẽ rất chậm) và sách ngữ pháp nhỏ.

6. Một cuốn sách chỉ dẫn du lịch.

Vậy là đủ. Còn laptop ư? Tôi cho là không, trừ khi bạn là một nhà văn. Nó quá cồng kềnh và vướng víu. Dùng chương trình GoTomyPC ở các quán cà phê Internet để quản lý máy tính ở nhà sẽ buộc bạn thực hành một thói quen cần thiết: Tận dụng tối

đa thời gian thay vì giết thời gian.

Nhà thương thuyết Bora – Bora1

ĐẢO BAFFIN, NUNAVUT

Josh Steinitz2 đứng bên bờ vực của thế giới và ngắm nhìn trong sự kinh ngạc. Anh đứng nhìn dòng sông băng và những chú kỳ lân biển nhảy múa.

10 con cá voi Bắc Cực – loài động vật cùng họ với cá tầm trắng – xuất hiện và hướng chiếc răng nanh dài gần 2m hình xoắn ốc lên trời. Sau đó, đàn cá voi nặng đến hơn một tấn này lại lặn xuống đáy biển. Đôi khi loài cá này có thể lặn sâu tới 900m, vì vậy, Josh có ít nhất 20 phút cho đến khi chúng xuất hiện trở lại.

Dường như anh rất giống loài cá voi Bắc Cực này. Tên của chúng xuất phát từ tiếng Na Uy cổ và ám chỉ lớp da lốm đốm màu trắng lẫn xanh da trời.

Náhvalr – xác chết.

Anh mỉm cười như anh vẫn thường làm trong mấy năm gần đây. Bản thân Josh cũng là một xác chết đang đi dạo.

1 Một hòn đảo ở Thái Bình Dương.

2 Người sáng lập trang web www.nileproject.com.

Một năm sau khi tốt nghiệp đại học, Josh phát hiện mình bị ung thư da. Anh đã lên kế hoạch trở thành một nhà tư vấn kinh doanh. Anh có kế hoạch làm rất nhiều thứ. Và bất ngờ, mọi việc trở nên vô nghĩa. Chưa đến một nửa số người mắc chứng bệnh này sống sót. Thần chết không ưu ái ai cả và đến không hề báo trước.

Anh thấy rõ rằng sai lầm lớn nhất trong đời không phải là mắc lỗi mà là phải hối hận vì đã lỡ bỏ qua cái gì đó. Anh không thể quay đầu và lấy lại những năm tháng mà anh đã làm những việc mình không thích.

Hai năm sau, Josh lên kế hoạch cho một chuyến chu du khắp thế giới với số tiền kiếm được từ công việc của một nhà báo tự do. Sau đó, anh trở thành người đồng sáng lập trang web chuyên thiết kế lịch trình cho những người muốn đi du lịch. Công việc điều hành này không làm giảm niềm đam mê của anh. Anh luôn cảm thấy dễ chịu dù là ở trong ngôi nhà gỗ nổi trên mặt nước ở Bora – Bora hay trong túp lều trên dãy Alps của Thụy Sĩ.

Anh đã từng nói chuyện với khách hàng qua điện thoại khi đang ở Camp Muir trên núi Rainier. Người khách đó cần xác nhận một số thông tin, ông ta thấy lạ về tiếng gió trong điện thoại. Josh trả lời: “Tôi đang đứng ở độ cao 3.000m trên một dòng sông băng; chiều nay gió mạnh lắm, khéo nó cuốn chúng tôi xuống núi mất.” Người khách nói sẽ để Josh tiếp tục công việc của mình.

Một người khách khác gọi điện cho Josh khi anh vừa rời khỏi một ngôi đền ở Bali và họ nghe thấy tiếng chuông chùa. Người khách hỏi liệu có phải Josh đang ở trong nhà thờ không. Josh không chắc mình nên nói gì. Và câu trả lời chỉ là: “Vâng”.

Quay lại với đàn cá voi, Josh còn vài phút trước khi quay lại lều để tránh lũ gấu Bắc Cực. Ánh mặt trời chiếu rọi 24/24 giờ đồng nghĩa với việc anh sẽ có nhiều thời gian hơn để chia sẻ với những người bạn đang tự trói mình ở các văn phòng. Anh ngồi lên một tảng băng, lấy chiếc điện thoại và máy tính ra khỏi chiếc túi chống nước.

Anh bắt đầu bức thư như thói quen:

“Tôi biết bạn đã thấy chán ngắt với việc nghe những câu chuyện thú vị của tôi, nhưng hãy đoán xem lần này tôi đang ở đâu nào?”

► CÂU HỎI VÀ HÀNH ĐỘNG

Nếu đây là lần đầu tiên bạn xem xét việc gắn mình với lối sống di động và những chuyến du lịch dài ngày thì tôi ghen tị với bạn đấy! Việc thực hiện cú nhảy và bước vào một thế giới mới đang đợi bạn phía trước cũng giống như tự nâng cấp mình từ một hành khách lên một phi công.

Nội dung chủ yếu của phần Câu hỏi và Hành động này sẽ tập trung vào những bước bạn nên thực hiện và lịch đếm lùi bạn có thể sử dụng khi chuẩn bị cho kỳ nghỉ hưu ngắn hạn đầu tiên của mình. Bạn có thể bỏ qua hoặc rút ngắn phần lớn các bước này khi đã thành công với một chuyến đi. Một số bước là các sự kiện đã từng xảy ra, và sau đó bạn cần ít nhất hai hay ba tuần để chuẩn bị cho một kỳ nghỉ. Còn bây giờ, tôi chỉ mất ba buổi chiều.

Hãy lấy một cái bút và tờ giấy ra nào – sẽ rất thú vị đấy.

1. Đánh giá tài sản và dòng tiền của bạn

Đặt hai tờ giấy lên bàn. Dùng một tờ để ghi lại mọi tài sản và giá trị tương ứng, bao gồm tài khoản ngân hàng, tài khoản lương hưu, cổ phiếu, trái phiếu, nhà cửa,… Trên tờ thứ hai, vẽ một đường thẳng từ trên xuống và ghi lại tất cả các nguồn thu nhập (lương, thu nhập đầu tư, các thu nhập khác,…) Liệu bạn có thể bỏ đi những gì bạn ít sử dụng đến hay khiến bạn lo lắng dù chúng không mang lại nhiều giá trị bạn?

2. Loại bỏ những lo sợ về một năm nghỉ hưu ngắn hạn tại một nơi đáng mơ ước ở châu Âu

Hãy sử dụng các câu hỏi ở Chương 3 để đánh giá tình huống tồi tệ nhất và những hậu quả tiềm tàng thực sự. Trừ một số trường hợp hiếm hoi, còn lại phần lớn đều có thể tránh hay khắc phục được.

3. Chọn một địa điểm cho kỳ nghỉ hưu ngắn hạn thực sự của bạn. Bắt đầu ở đâu đây? Đây là một câu hỏi lớn. Tôi ủng hộ hai lựa chọn sau:

a. Chọn một nơi để bắt đầu và sau đó lang thang cho đến khi tìm được ngôi nhà thứ hai. Đó là điều tôi đã làm với chiếc vé một chiều tới London, lang thang khắp châu Âu cho đến khi đến Berlin và ở lại đó ba tháng.

b. Tìm một vùng và sau đó ổn định ở một nơi bạn yêu thích. Đây là điều tôi đã làm

trong chuyến du lịch ở Trung và Nam Mĩ. Tôi dành một đến bốn tuần ở mỗi thành phố và sau đó quay lại nơi tôi yêu thích – Buenos Aires – trong sáu tháng.

Bạn cũng có thể nghỉ ở trong nước, nhưng hiệu quả sẽ không lớn khi bạn sống giữa những người bạn đã quá quen thuộc.

Tôi khuyên bạn nên chọn một nơi ở nước ngoài tuy lạ lẫm nhưng không nguy hiểm. Tôi đã đấm bốc, đua xe và làm mọi việc liều lĩnh khác, nhưng tôi phản đối favelas1, nơi người dân cầm súng máy, người đi bộ cầm dao rựa và thường xuyên có đụng độ. Rẻ thì cũng tốt đấy nhưng súng đạn thì không hề tốt chút nào. Hãy nghiên cứu các cảnh báo của Bộ Ngoại giao trước khi đặt vé máy bay (http:// travel.state.gov).

1 Những khu nhà ổ chuột của Brazil. Hãy xem bộ phim Cidade de Deus (Thành phố của Chúa) để hiểu thêm về chúng.

Dưới đây là một vài địa điểm khởi đầu yêu thích của tôi. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể chọn một nơi khác. Những nơi được gạch chân là nơi đồng đôla có giá nhất: Argentina (Buenos Aires, Córdoba), Trung Quốc (Thượng Hải, Hồng Kông, Đài Bắc), Nhật (Tokyo, Osaka), Anh (London), Ireland (Galway), Thái Lan (Bangkok, Chiang Mai), Đức (Berlin, Munich), Na Uy (Oslo), Úc (Sydney), New Zealand (Queenstown),

Ý (Rome, Milan, Florence), Tây Ban Nha (Madrid, Valencia, Sevilla) và Hà Lan (Amsterdam). Bạn đều có thể sống tốt với một khoản tiền vừa phải ở những nơi này. Tôi tốn ít tiền khi sống ở Tokyo hơn là khi sống ở California vì tôi biết nơi này rõ hơn. Thật tuyệt vời, những nơi lịch sự dành cho nghệ sĩ, không giống như Brooklyn 10 năm trước đây – xuất hiện ở khắp các thành phố. Nơi duy nhất tôi dường như không thể có một bữa trưa no say với ít hơn 20 đôla? Đó là London.

Dưới đây là một số nơi tôi không khuyến khích cho những người mới bắt đầu du lịch nước ngoài dừng chân: tất cả các nước châu Phi, Trung Đông, Trung và Nam Mĩ (trừ Costa Rica và Argentina), thành phố Mexico và các vùng biên giới Mexico.

4. Chuẩn bị cho chuyến đi. Và đây là lịch đếm lùi

Ba tháng trước – Vứt bỏ

Hãy làm quen với việc tối thiểu hóa trước khi khởi hành. Đây là những câu hỏi và hành động cần thiết, thậm chí ngay cả khi bạn chưa hề có kế hoạch lên đường:

Liệt kê 20% tài sản bạn sử dụng trong 80% thời gian. Vứt bỏ 80% quần áo, tạp chí, sách vở… còn lại. Hãy kiên quyết lên – bạn hoàn toàn có thể mua lại những thứ thiết yếu này sau.

Những vật dụng gì đang gây căng thẳng cho cuộc sống của bạn? Điều này có thể liên quan đến chi phí duy trì (tiền và nhiên liệu), phí bảo hiểm, chi phí hàng tháng, tốn thời gian hay chỉ đơn giản là sự xao nhãng. Vứt bỏ, vứt bỏ, vứt bỏ. Nếu bán được một số vật đắt tiền, bạn thậm chí còn có thể trang trải một phần cho chuyến đi.

Kiểm tra lại hợp đồng bảo hiểm y tế để mở rộng ra nước ngoài.

Hãy dũng cảm cho thuê hay bán nhà – đây là lời khuyên được hầu hết những người đi trước đưa ra – hay chấm dứt hợp đồng thuê nhà và chuyển hết đồ đạc vào kho.

Trong trường hợp bạn còn nghi ngờ thì hãy tự hỏi mình: “Nếu mình đang bị chĩa súng vào đầu và phải làm việc đó thì mình sẽ làm thế nào?” Nó không hề khó như bạn nghĩ.

Hai tháng trước khi xin nghỉ – Tự động hóa

Sau khi vứt bỏ những thứ không cần thiết, hãy liên lạc với các công ty (bao gồm các nhà cung cấp) mà bạn phải thanh toán tiền hàng thàng và thiết lập hợp đồng thanh toán tự động bằng thẻ tín dụng có điểm thưởng. Nói với họ rằng bạn sẽ đi du lịch vòng quanh thế giới trong một năm khiến họ thấy chấp nhận thẻ tín dụng còn dễ chịu hơn truy đuổi bạn khắp nơi như Carmen Sandiego1.

Với bản thân các công ty tín dụng và các nhà cung cấp không chấp nhận thẻ tín dụng, hãy thu xếp các khoản nợ tự động từ tài khoản vãng lai. Thiết lập hợp đồng thanh toán

hóa đơn và dịch vụ ngân hàng qua mạng. Xếp tất cả các công ty không nhận thẻ tín dụng hoặc nợ tự động vào nhóm thanh toán qua mạng. Để dư ra 15 – 20 đôla cho mỗi chi phí kiểu này đối với các mặt hàng thiết yếu và các chi phí hay thay đổi khác. Việc này sẽ giúp giải quyết các chi phí lặt vặt, tiết kiệm thời gian và tích lũy điểm thưởng. Hãy loại bỏ các hóa đơn dịch vụ ngân hàng và thẻ tín dụng. Sử dụng thẻ tín dụng của ngân hàng cho tất cả các tài khoản sử dụng séc – thông thường là một thẻ cho tài khoản kinh doanh và một thẻ cho tài khoản cá nhân – và không để tiền ứng trước để tránh khả năng sử dụng sai mục đích. Để những thẻ này ở nhà để tránh tình trạng bạn sử dụng quá giới hạn cho phép.

1 Nhân vật nữ nổi tiếng độc ác trong game.

Trao quyền cho một thành viên tin cậy trong gia đình hoặc kế toán của bạn1. Việc này có nghĩa là người đó được quyền thay mặt bạn ký các giấy tờ (ví dụ các giấy tờ về thuế và tài khoản ngân hàng). Không gì có thể giết chết niềm vui nhanh hơn việc phải ký một loạt giấy tờ gốc vì bản fax không được chấp nhận.

Một tháng

Nói chuyện với Giám đốc bưu điện địa phương và chuyển mọi thư từ sang một người bạn, một thành viên gia đình hay một trợ lý riêng. Trả cho người này 100 – 200 đôla mỗi tháng để gửi mail tóm tắt nội dung tất cả những thư quan trọng vào thứ Hai hàng tuần.

Thực hiện mọi yêu cầu tiêm phòng và tiêm vắc-xin. Tham khảo Trung tâm Ngăn ngừa và Kiểm soát dịch bệnh (www.cdc.gov/ travel/). Chú ý rằng, hải quan một số nước có thể yêu cầu giấy chứng nhận tiêm phòng.

Mở một tài khoản thử nghiệm với GoToMyPC hoặc một phần mềm quản lý từ xa tương tự và chạy thử để chắc chắn không có lỗi kỹ thuật nào2.

Nếu các nhà cung cấp (hay nhà phân phối) vẫn gửi hóa đơn cho bạn – mặc dù ở thời điểm này lẽ ra ngân hàng phải chịu trách nhiệm giải quyết các hóa đơn – thì hãy làm

một trong ba việc sau: đưa cho nhà cung cấp thông tin tài khoản tiền gửi ngân hàng (lựa chọn lý tưởng), giao cho ngân hàng giải quyết các hóa đơn này (lựa chọn thứ hai), hoặc thanh toán cho nhà cung cấp qua PayPal3 hay gửi hóa đơn cho người bạn tin tưởng và đã ủy quyền. Trong trường hợp cuối cùng, hãy đưa người được ủy quyền giấy chứng nhận tiền gửi để anh/cô ta có thể ký hay đóng dấu và thanh toán bằng séc. Bạn nên sử dụng một ngân hàng lớn (Bank of America, Wells Fargo, Washington Mutual, Citibank,…) có chi nhánh gần nơi ở của người trợ giúp bạn để họ có thể xử lý các khoản tiền gửi trong khi vẫn làm công việc của mình. Bạn không cần chuyển tất cả tài khoản vào ngân hàng nếu không muốn; chỉ cần mở duy nhất một tài khoản mới cho các khoản tiền gửi này.

1 Đây là một bước cần thiết và không trao quyền cho những ai bạn không tin tưởng.

2 Bạn nên làm việc này nếu để máy tính ở nhà hay gửi ở nhà ai đó khi du lịch. Bạn có thể bỏ qua bước này nếu mang theo máy tính, tuy nhiên việc đó giống như một người đang cai nghiện lại mang theo ma túy vậy. Đừng giết thời gian thay vì tận dụng nó để khám phá những điều mới lạ.

3 Một công ty hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử, chuyên cung cấp các dịch vụ thanh toán và chuyển tiền qua Internet.

Hai tuần trước

Quét tất cả giấy tờ tùy thân, bảo hiểm y tế, thẻ tín dụng/giấy ghi nợ vào một máy tính mà từ đó bạn có thể in ra nhiều bản, để lại một vài bản cho gia đình và mang theo vài bản. Gửi file đã quét vào địa chỉ Email của chính bạn để phòng trường hợp mất bản cứng.

Nếu bạn là một doanh nhân, hãy chuyển xuống gói thuê bao điện thoại thấp nhất và tạo tin nhắn trả lời tự động rằng: “Hiện tôi đang đi công tác ở nước ngoài. Xin đừng để lại tin nhắn vì tôi sẽ không thể kiểm tra được. Hãy gửi Email tới địa chỉ… nếu có việc quan trọng. Cảm ơn.” Sau đó tạo một Email trả lời tự động rằng do đang đi công tác

nên bạn sẽ hồi âm trong vòng bảy ngày (hay con số khác tùy bạn quyết định).

Nếu bạn là một nhân viên, hãy mua một chiếc điện thoại di động GSM hay bốn băng tần để sếp có thể liên lạc với bạn. Chỉ cần mua BlackBerry nếu sếp kiểm tra công việc qua Email. Hãy nhớ xóa dòng chữ ký “Gửi từ BlackBerry” trong các Email gửi đi! Ngoài ra, bạn có thể lập một tài khoản SkypeIn chuyển tiếp tất cả cuộc gọi sang máy di động của bạn ở nước ngoài (lựa chọn yêu thích của tôi) hay một hộp Vonage IP cho phép bạn nhận cuộc gọi ở bất cứ nơi đâu trên thế giới thông qua số điện thoại với mã vùng trong nước.

Tìm một căn hộ hay đặt trước nhà nghỉ hoặc khách sạn cách ba đến bốn ngày so với ngày chuẩn bị xuất phát. Đặt phòng trước có vẻ rủi ro cao hơn và đắt đỏ hơn so với việc dành ba đến bốn ngày cuối để tìm kiếm. Tôi khuyên bạn nên ở nhà nghỉ nếu có thể – không phải vì lý do giá cả mà vì chủ nhà và khách trọ ở đây thường thông thạo và nhiệt tình giúp đỡ bạn hơn.

Mua bảo hiểm thân thể nếu cần thiết để bạn được yên tâm. Việc này có thể không cần thiết nếu bạn đang ở một thành phố hạng nhất và có thể mua bảo hiểm của địa phương để củng cố hợp đồng bảo hiểm bạn đang có – đây là việc tôi thường làm. Tuy nhiên, nếu bạn đang ở một nơi cách thành phố văn minh 10 tiếng đi máy bay thì việc này hoàn toàn vô dụng. Tôi đã mua bảo hiểm tính mạng ở Panama vì nó cách Miami hai giờ bay, nhưng tôi không phải làm vậy ở đâu khác nữa. Đừng quá lo lắng về điều này. Nó cũng giống như bạn đang ở một nơi xa xôi hẻo lánh ngay giữa nước Mĩ vậy.

Một tuần trước khi đi

Quyết định lịch giải quyết các công việc như Email, dịch vụ ngân hàng trên mạng… để loại bỏ mọi lý do vô nghĩa làm hỏng chuyến đi. Tôi đề xuất các buổi sáng thứ Hai để kiểm tra Email và tài khoản ngân hàng. Bạn có thể dành ngày thứ Hai đầu tiên và thứ ba trong tháng để kiểm tra thẻ tín dụng và giải quyết các khoản thanh toán khác qua mạng. Bạn sẽ khó có thể giữ lời hứa này với chính bản thân mình, vì vậy hãy cam kết ngay từ bây giờ và xác định tinh thần có thể thay đổi trong tương lai.

Lưu các tài liệu quan trọng – bao gồm bản quét giấy tờ tùy thân, hợp đồng bảo hiểm và thẻ tín dụng/ghi nợ – vào USB.

Chuyển mọi đồ đạc ra khỏi nhà và cho vào nhà kho. Xếp đồ cho chuyến đi vào một ba lô nhỏ và tạm thời ở nhờ nhà người thân hay bạn bè.

Hai ngày trước khi đi

Gửi ô tô vào nhà kho hay ga-ra của người bạn nào đó. Đặt thiết bị ổn định nhiên liệu vào bình xăng, loại bỏ chì ra khỏi ắc quy để tránh bị khô. Hủy mọi hợp đồng bảo hiểm ô tô, trừ bảo hiểm mất trộm.

Khi đến nơi (giả định rằng bạn chưa đặt trước căn hộ)

Buổi sáng và chiều đầu tiên sau khi đăng ký nhà nghỉ: Tham quan thành phố bằng xe bus và sau đó dạo quanh khu vực lân cận bằng xe đạp.

Buổi chiều muộn hay buổi tối đầu tiên: Mua một chiếc di động đã mở khóa1 với một SIM trả trước. Email cho chủ nhà hay người môi giới qua Craigslist.com và các báo điện tử để đặt lịch xem nhà trong hai ngày tới.

1 “Đã mở khóa” nghĩa là sử dụng thẻ trả trước thay vì trả sau với một nhà cung cấp duy nhất như O2 hay Vodafone. Nó còn có nghĩa là một chiếc điện thoại có thể sử dụng với nhiều nhà cung cấp ở nhiều nước (với băng tần như nhau) bằng cách thay SIM với giá 10 – 30 đôla.

Ngày thứ hai và ba: Tìm và thuê một căn hộ trong một tháng. Đừng ký hợp đồng dài hơn một tháng trước khi bạn thử ngủ ở đó. Tôi đã từng trả trước hai tháng tiền nhà chỉ để phát hiện ra rằng bến xe bus đông đúc nhất trong thành phố nằm ngay đối diện với phòng ngủ của tôi.

Ngày chuyển nhà: Đồng thời mua bảo hiểm y tế địa phương. Hỏi chủ nhà nghỉ và người dân họ mua bảo hiểm gì. Đừng mua đồ lưu niệm hay quà mang về cho tới trước

khi về hai tuần.

Một tuần sau: Vứt bỏ tất cả những thứ bạn đã mua nhưng không thường xuyên dùng đến. Đưa chúng cho người đang cần, gửi về Mĩ hay vứt bỏ chúng đi cũng được.

► CÔNG CỤ VÀ BÍ QUYẾT

Liệt kê địa điểm nghỉ hưu ngắn hạn

– Virtual Tourist (www.virtualtourist.com)

Nguồn tư liệu lớn nhất và khách quan nhất về du lịch trên thế giới. Hơn 775.000 thành viên tham gia đóng góp mẹo và các lời cảnh báo cho hơn 25.000 địa điểm. Mỗi địa điểm lại được chia thành 13 nhóm như Nên làm gì, Phong tục địa phương , Mua sắm và Bẫy du lịch. Đây là trang web lí tưởng cho những người yêu thích du lịch.

– Escape Artist (www.escapeartist.com)

Hộ chiếu thứ hai, khởi hành ở chính nước bạn, ngân hàng ở Thụy Sĩ và tất cả những thứ khác tôi không dám đưa vào cuốn sách này? Đây là một trang web thú vị. Bạn sẽ cần một kế hoạch di tản khi Tổng thống của chúng ta bắt đầu Thế chiến thứ ba. Hãy gửi thư cho tôi từ đảo Caymans hay từ trong tù, tùy xem bạn đến nơi nào trước.

– Nguồn lưu trữ Outside Magazine (http://outside.away.com)

Toàn bộ bộ sưu tập của Outside Magazine đều được cung cấp miễn phí trên mạng. Từ những khu vực cắm trại đến những điểm nóng trên khắp thế giới và từ những công việc mơ ước tới tin tức về mùa đông ở Patagonia… có hàng trăm bài báo như vậy với những bức ảnh tuyệt vời khơi dậy đam mê du lịch trong bạn.

– GridSkipper: Hướng dẫn du lịch các đô thị (www.gridskipper.com)

Nếu bạn thích một nơi có cảnh đẹp như trong phim Bladerunner và khám phá mọi ngóc ngách của thế giới thì đây chính là trang web dành cho bạn. Đây là một trong 13

trang web du lịch hàng đầu do tạp chí Forbes bình chọn. Điều này có nghĩa là nhiều nội dung trong trang web này không phù hợp với trẻ em. Nếu bạn không thể chấp nhận được “thành phố tệ nạn nhất thế giới’’ thì đừng vào trang web này. Còn nếu không, hãy thử những bài viết hài hước về các thành phố trên khắp thế giới xem sao.

– Lonely Planet: The Thorn Tree (http://thorntree.lonelyplanet.com)

Diễn đàn của những người yêu du lịch trên khắp thế giới với các bài viết được chia theo từng vùng.

– Diễn đàn Du lịch Gia đình (www.familyforum.com)

Như bạn có thể đoán được, đây là một diễn đàn phong phú về du lịch gia đình. Bạn muốn bán con với giá cao ở Liên Xô? Hay tiết kiệm vài đôla và hỏa táng ở Thái Lan? Vậy thì đây không phải trang web bạn cần. Nhưng nếu bạn có con và đang lên kế hoạch cho một chuyến đi lớn thì bạn không thể bỏ qua trang web này.

– Danh sách các nước của Bộ Ngoại giao (www.state.gov/r/pa/ei/bgn/)

– Đồng hồ Du lịch Thế giới (www.worldtravelwatch.com)

Báo cáo hàng tuần của Larry Habegger và James O’Reilly về các sự kiện liên quan đến an toàn du lịch được phân loại theo chủ đề và vùng địa lý. Một trang web chính xác và phải xem trước khi lên kế hoạch cuối cùng.

– Các cảnh báo du lịch của Bộ Ngoại giao (http://travel.state.gov) Lên kế hoạch và chuẩn bị nghỉ hưu ngắn hạn – Những điều cần thiết
– Hỏi và đáp về thế giới (bao gồm bảo hiểm du lịch) (www. perpetualtravel.com/rtw)

Mục này là một chiếc phao cứu sinh. Nó được Marc Brosius xây dựng và trong nhiều năm nay đã thu hút sự tham gia của nhiều thành viên, đề cập đến mọi vấn đề từ lên kế hoạch tài chính đến sốc văn hóa khi trở về. Bạn có thể đi xa trong bao lâu? Bạn có cần

bảo hiểm du lịch không? Xin nghỉ phép hay từ chức? Đây là một cuốn niên giám về cả thế giới.

– Trung tâm Phòng chống và Kiểm soát Dịch bệnh Mĩ (www.cdc.gov/travel)

Đây là những thông tin về y tế và yêu cầu tiêm phòng cho tất cả các nước trên thế giới. Một vài nước có yêu cầu giấy chứng nhận tiêm phòng khi qua hải quan – vì vậy hãy lên kế hoạch đầy đủ vì có thể mất đến vài tuần để hẹn tiêm phòng.

– Kế hoạch nộp thuế (www.irs.gov/publications/p54/index.html)

Sẽ có nhiều tin tốt đấy. Thậm chí khi bạn đã chuyển sang sống hẳn ở một nước khác, bạn sẽ vẫn phải nộp thuế theo quy định của Mĩ nếu bạn vẫn còn mang quốc tịch Mĩ! Tuy nhiên, đừng lo lắng – vẫn còn một vài lối thoát như mẫu 2555-EZ có thể giúp bạn miễn giảm đến 80.000 đôla thuế thu nhập nếu bạn sống ít nhất 330 ngày liên tiếp trong 365 ngày bên ngoài nước Mĩ. Đó là một phần lý do tôi kéo dài chuyến đi năm 2004 của tôi lên đến 15 tháng. Hãy thuê một luật sự giỏi và để anh ta giải quyết mọi chuyện.

– Các trường học được Mĩ tài trợ ở nước ngoài (www.state.gov/m/a/os/)

Nếu việc kéo con cái ra khỏi trường học trong một hay hai năm khiến bạn lo lắng thì hãy cho chúng đến một trong số 185 trường tiểu học và trung học được Bộ Ngoại giao Mĩ tài trợ ở 132 quốc gia. Dù sao lũ trẻ vẫn luôn yêu bài tập về nhà.

– Công cụ đổi tiền quốc tế (www.xe.com)

Trước khi bạn quá hào hứng và quên mất rằng 5 bảng Anh không tương đương với 5 đôla Mĩ, hãy dùng trang web này để chuyển đổi các loại tiền tệ sang loại bạn quen thuộc. Đừng nhầm lẫn đấy nhé.

– Ổ cắm điện (www.franzus.com)

Mang theo dây và ổ cắm quá cồng kềnh sẽ rất vướng víu – hãy mang theo ổ cắm tích hợp chống giật Travel Smart®. Chiếc ổ cắm có kích thước bằng nửa lá bài là thứ duy

nhất tôi dùng được ở mọi nơi mà không có vấn đề gì. Lưu ý rằng đây là một ổ cắm chứ không phải một máy biến thế. Nếu các ổ điện ở nước ngoài có điện áp lớn gấp đôi ở Mĩ thì thiết bị của bạn sẽ bị hỏng. Đó là một lý do khác để mua các thứ cần thiết ở nước ngoài thay vì mang theo từ nhà.

– Hướng dẫn Sử dụng Điện trên khắp thế giới (www.kropla.com)

Ổ cắm, điện áp, máy di động, mã vùng quốc tế và tất cả những thứ khác liên quan đến điện.

Máy bay quốc tế giá rẻ

– Orbitz (www.orbitz.com)

Với hơn 400 hãng hàng không quốc tế, đây là điểm khởi đầu để so sánh giá vé.

– Priceline (www.priceline.com)

Bắt đầu mặc cả với giá bằng 50% giá rẻ nhất ở Orbitz và tăng dần mỗi lần 50 đôla.

– Cfares (www.cfares.com)

Mua vé với thẻ thành viên miễn phí hoặc giá thấp. Tôi đã tìm thấy một vé khứ hồi California – Nhật với giá 500 đôla ở đây.

– I-800-FLY-EUROPE (www.i800flyeurope.com)

Tôi đã mua chiếc vé khứ hồi từ sân bay JFK đến London với giá 300 đôla và khởi hành hai giờ sau đó trên trang web này.

– Vé giá rẻ cho các chuyến bay trong châu Âu (www.ryanair.com, www.easyjet.com) Nhà ở miễn phí – Ngắn hạn

– www.globalfreeloaders.com

Cộng đồng trên mạng này sẽ mang đến cho bạn chỗ ở miễn phí trên khắp thế giới. Hãy tiết kiệm tiền và kết bạn trong khi khám phá thế giới bằng con mắt của người dân địa phương.

– www.couchsurfing.com

Tương tự như trên nhưng có xu hướng dành cho những người trẻ và thích tiệc tùng.

– www.hospitalityclub.org

Gặp những người có thể đưa bạn đi chơi và ở nhờ qua một mạng lưới với hơn 200.000 thành viên ở trên 200 nước.

Nhà ở miễn phí – Dài hạn

– Dịch vụ Trao đổi nhà Quốc tế (www.homeexchange.com) (800-877-8723)

Đây là danh sách nhà để trao đổi và công cụ tìm kiếm với hơn 12.000 ngôi nhà ở hơn 85 nước. Email trực tiếp tới các chủ nhà tiềm năng, đưa nhà bạn lên trang web và nghiên cứu danh sách nhà trao đổi trong một năm với mức phí thấp.

Nhà ở trả tiền

– www.hostels.com

Trang web này không chỉ có nhà nghỉ. Tôi đã tìm thấy một khách sạn rất đẹp ở trung tâm Tokyo chỉ với 20 đôla/đêm và dùng trang web này để tìm nhà nghỉ ở tám nước. Hãy nghĩ đến địa điểm và đánh giá xem có phù hợp với bạn (xem phần Hotel Chatter

ở dưới) thay vì chú ý đến tiện nghi. Khách sạn bốn sao là dành cho những du khách sang trọng; trang web này có thể giúp bạn cảm nhận hương vị thực sự của mỗi địa phương trước khi tìm được một căn hộ hay chỗ ở dài hạn.

– www.hotelchatter.com

Những nhận xét trung thực và chi tiết về các khách sạn trên khắp thế giới trên một tờ tạp chí điện tử cập nhật hàng ngày. Trang web này cung cấp thông tin cả về những vị khách chưa hài lòng và những người đã tìm được viên ngọc quý. Bạn có thể đặt chỗ qua mạng trên trang web này.

– www.craigslist.org

Bên cạnh các tạp chí về nhà đất của địa phương như Bild hay Zitty ở Berlin, tôi thấy Craigslist là nơi tốt nhất để tìm một căn hộ thuê dài hạn ở hơn 50 nước với giá cả thấp hơn 30-70% trên tạp chí. Nếu bạn không có nhiều tiền, hãy nhờ nhân viên nhà nghỉ hoặc người dân địa phương gọi điện hỏi thông tin. Dặn họ đừng nói chuyện bạn là người nước ngoài cho đến khi đã thỏa thuận được giá cả.

– www.interhome.com

Trụ sở tại Zurich và có hơn 200.000 nhà cho thuê ở châu Âu.

– www.rentvillas.com (800-726-6702)

Cung cấp những kinh nghiệm thuê nhà độc đáo – từ nhà tranh, trang trại đến lâu đài – trên khắp châu Âu, bao gồm Pháp, Ý, Hy Lạp, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha.

Công cụ Tiếp cận máy tính từ xa

– GoToMyPC (www.gotomypc.com)

Phần mềm này cho phép tiếp cận nhanh và chính xác các file, chương trình, Email và mạng lưới máy tính của bạn. Bạn có thể dùng nó với bất cứ trình duyệt web và thiết bị không dây có hỗ trợ Windows nào. Tôi đã dùng GoToMyPC trong hơn 5 năm để tiếp cận máy tính đặt tại Mĩ từ nhiều quốc gia và hòn đảo trên thế giới.

– WebExPCNow (http://pcnow.webex.com)

Phần mềm hàng đầu trong lĩnh vực tiếp cận từ xa – WebEx – hiện cũng cung cấp phần

lớn các dịch vụ của GoToMyPC, bao gồm cắt dán giữa các máy tính, in từ một máy tính từ xa, chuyển file…

– Thiết bị tìm sóng Wifi (www.goldlantern.com/homepages/wifinder. html)

Đây là loại thiết bị có kích thước nhỏ hơn bao diêm, có thể đeo ở móc chìa khóa và cho phép bạn dò tìm sóng Internet không dây trong phạm vi 900m. Nó giúp bạn không phải cầm laptop đi khắp nơi để tìm sóng và thậm chí còn cho biết mức độ ổn định của tín hiệu.

Điện thoại qua Internet (IP) giá rẻ và miễn phí

– www.skype.com

Tôi luôn dùng Skype để gọi quốc tế từ khi phần mềm miễn phí này ra đời. Bạn có thể gọi về nước hay gọi di động với giá hai đến ba xu/phút hay gọi miễn phí đến các tài khoản Skype trên khắp thế giới.

Chỉ với 40 euro một năm, bạn có thể mua một số điện thoại có mã vùng của Mĩ và chuyển tiếp đến một máy di động quốc tế. Nhờ vậy sẽ không ai biết về chuyến đi của bạn. Tắm nắng trên bãi biển ở Rio và trả lời các cuộc gọi đến “văn phòng”. Tuyệt đấy chứ?

– www.vonage.com

Vonage cung cấp một ống nối nhỏ để nối modem với một máy điện thoại bình thường. Mang nó trong các chuyến đi để nhận cuộc gọi đến một số điện thoại ở Mĩ.

Máy điện thoại GSM và bốn băng tần quốc tế

– www.myworldphone.com

Tôi đặc biệt yêu thích điện thoại Nokia. Hãy chắc chắn điện thoại của bạn “đã mở khóa”, bạn có thể thay SIM của các nhà cung cấp ở nhiều nước khác nhau.

– www.worldelectronicsusa.com

Cung cấp thông tin về băng tần GSM và các chức năng ở mỗi nước. Những thông tin này sẽ quyết định bạn nên mua điện thoại nào khi đi du lịch (và cũng có thể dùng cả khi ở nhà).

Ở những nơi không có sóng

– Điện thoại vệ tinh (www.satphonestore.com)

Nếu bạn đến vùng núi của Nepal hay một hòn đảo xa xôi và muốn có một chiếc điện thoại bên cạnh cho yên tâm, hãy dùng loại điện thoại bắt sóng qua vệ tinh. Iridum phủ sóng rộng nhất trên khắp Trái đất và GlobalStar đứng thứ hai với ba châu lục. Hãy thuê hoặc mua chúng.

– Tấm năng lượng mặt trời bỏ túi (www.solio.com)

Điện thoại vệ tinh và các thiết bị điện khác đều không thể sử dụng được khi hết pin. Solio có kích thước bằng hai bộ bài và có thể xòe ra thành tấm bảng hút năng lượng mặt trời. Tôi đã rất ngạc nhiên khi thấy điện thoại của mình được sạc trong vòng chưa đến 15 phút – nhanh gấp hai lần sạc điện bình thường. Bạn có thể mua giắc nối cho hầu hết mọi vật dụng.

Làm gì khi tới đó – Trải nghiệm nghề nghiệp và hơn thế nữa

– www.transitionsabroad.com

Đây là một nguồn thông tin phong phú. Xem “Phần đọc giới hạn’’ để biết thêm chi tiết.

– www.meetup.com

Tìm kiếm theo thành phố và hoạt động để gặp được những người có cùng sở thích với bạn trên khắp thế giới.

Trở thành một nhà báo du lịch (www.writtenroad.com)

Kiếm tiền đi du lịch và ghi lại những suy nghĩ của mình? Đây là công việc mơ ước của hàng triệu người.

– Dạy tiếng Anh (www.eslcafe.com)

ESL Café của Dave là nguồn tài liệu lâu nhất và hữu ích nhất cho các giáo viên, những người chuẩn bị làm giáo viên và người học tiếng Anh. Ở đây có phần thảo luận và mục “tìm giáo viên” trên khắp thế giới.

– Thư thái đầu óc (www.jiwire.com)

Du lịch khắp thế giới để gửi tin nhắn cho bạn bè ở nhà. Trang web này liệt kê danh sách hơn 150.000 điểm tiếp cận thông tin. Hãy nhớ rằng: nếu bạn thấy buồn chán thì đó là lỗi của bạn. Tôi đã trải qua việc này, vì vậy tôi không hề lên mặt dạy đời ai cả. Những điều tốt nhất không đến nhiều lần, nhưng hãy sáng tạo để có được niềm vui.

– Thử nghiệm một công việc toàn thời gian hoặc bán thời gian (www.workingoverseas.com)

Trang web này đem lại vô số lựa chọn cho những người có tư duy mở. Nó được Jean-Marc Hachey – người phụ trách mục việc làm quốc tế của tạp chí Transition Abroad Sáng tạo và cập nhập. Lệ phí cho một năm sử dụng là 15 đôla.

Cơ hội làm việc trong các trang trại trên toàn cầu

– (www.wwoof.com)

Học và sau đó dạy lại các kỹ thuật làm việc trong trang trại ở nhiều nước, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ, New Zealand, Nauy và đảo Polynesia của Pháp.

Chat và gửi Email bằng thứ tiếng bạn không biết

– Dịch thuật miễn phí (www.freetranslation.com)

Dịch văn bản từ tiếng Anh sang nhiều thứ tiếng khác và ngược lại.

Thành thạo ngoại ngữ trong một thời gian kỷ lục

– Người nghiện ngôn ngữ và học tốc độ cao (www.fourhourworkweek.com)

Về tất cả những thứ liên quan đến ngôn ngữ, từ các bài báo chỉ dẫn chi tiết (cách khôi phục các ngôn ngữ đã quên, ghi nhớ 1.000 từ mỗi tuần, luyện giọng,…) đến thuật ghi nhớ và các mẹo điện tử, hãy vào trang web www.fourhourworkweek.com.

Học ngoại ngữ là một sở thích và một kỹ năng tôi phải cố gắng nhiều để rèn luyện. Bạn hoàn toàn có thể giao tiếp thành thạo bằng bất cứ một ngoại ngữ nào trong vòng ba đến sáu tháng.

15. Lấp đầy khoảng trống

► THÊM GIA VỊ CHO CUỘC SỐNG KHÔNG CÓ CÔNG VIỆC

Bị những thứ bên ngoài làm cho mê mẩn là một liều thuốc giải độc cực kỳ hữu hiệu cho những bộ óc quá lí trí – bộ óc luôn thấy mọi thứ thật đen tối và vô vọng.

– ANNE LAMOTT, tác giả cuốn Bird on Bird

Không bao giờ có đủ thời gian để làm tất cả những việc chúng ta không muốn làm.

– BILL WATTERSON, tác giả mục tranh vui Calvin and Hobbes

► KING’S CROSS, LONDON

Tôi bước vào cửa hàng bán đồ ăn nhanh trên một con phố rải đầy sỏi cuội và mua một chiếc sandwich. Lúc đó là 10 giờ 33 phút sáng – lần thứ năm tôi xem giờ và cũng

là lần thứ 20 tôi tự hỏi: “Hôm nay mình sẽ làm cái quái quỷ gì nhỉ?”

Câu trả lời tốt nhất tôi có được cho đến lúc đó là: mua một chiếc sandwich.

Tôi mới đến nơi từ sân bay JFK vào tối hôm qua và 30 phút trước đó, tôi thức dậy mà không cần chuông báo thức – việc chưa từng xảy ra trong bốn năm qua. Tôi vẫn luôn mong chờ đến ngày thức dậy với tiếng chim hót ngoài cửa sổ, mỉm cười ngồi trên giường ngửi mùi cà phê mới rang, và nằm dài như một con mèo lười biếng trong một ngôi biệt thự Tây Ban Nha. Thật tuyệt vời. Nhưng cuối cùng mọi việc lại như thế này: Bị dựng dậy bởi tiếng còi báo hiệu, vồ lấy cái đồng hồ, chửi rủa, nhảy ra khỏi giường để đọc Email, nhớ ra rằng mình không được làm như vậy, tìm chủ nhà và người bạn cùng phòng, nhận ra anh ta cũng phải đi làm như tất cả những người còn lại của thế giới. Tôi dành nửa ngày còn lại lang thang trong làn sương mù từ bảo tàng này đến vườn thực vật rồi lại sang một bảo tàng khác và cố gắng tránh các quán cà phê Internet vì cảm giác tội lỗi. Tôi cần một danh sách những việc cần làm để thấy mình có ích hơn, vì vậy, tôi viết “ăn tối”.

Mọi việc có vẻ sẽ khó khăn hơn tôi nghĩ rất nhiều.

Sự thất vọng kéo dài: Hoàn toàn bình thường

Loài người chỉ có thể tìm sự thanh thản khi bỏ một công việc này bằng cách làm một việc khác.

– ANATOLE FRANCE, tác giả cuốn The Crime of Sylvestre Bonnard

Tôi đã có nhiều tiền bạc và thời gian hơn tôi từng mơ ước… Tại sao tôi vẫn chán nản?

Đó là một câu hỏi tốt với một câu trả lời tốt. Hãy thấy vui vì bạn đang phải đối mặt với vấn đề này chứ không phải lúc cuối đời! Những người đã nghỉ hưu hay quá giàu có thường thấy không được thỏa mãn và bị kích động vì một lý do: họ có quá nhiều thời gian rảnh rỗi.

Nhưng đợi một lát… Chẳng phải có nhiều thời gian hơn là điều chúng ta luôn theo đuổi sao? Không phải đó là mục đích của cuốn sách này sao? Không, không hề. Quá nhiều thời gian rỗi chính là thứ thuốc kích thích thói tự kỷ và các chứng bệnh thần kinh. Chống lại cái xấu không có nghĩa là tạo ra cái tốt. Nó sẽ tạo ra một khoảng trống. Giảm bớt những công việc đem lại thu nhập không phải là mục đích cuối cùng. Sống nhiều hơn – và làm được nhiều hơn – mới là mục đích.

Lúc đầu, bạn sẽ thấy có đủ cảm hứng đến từ bên ngoài, và điều này không có gì sai trái cả. Tôi không thể quá nhấn mạnh tầm quan trọng của giai đoạn này. Hãy đứng lên và thực hiện giấc mơ của bạn. Việc này không có gì là ích kỷ hay nông cạn. Đã đến lúc bạn không nên tự kiềm chế bản thân và thoát khỏi thói quen trì hoãn.

Giả định rằng bạn quyết định thực hiện giấc mơ chuyển đến vùng đảo Caribe hay đi săn ở vùng Serengeti. Sẽ rất tuyệt vời và ấn tượng, và bạn nên thử xem. Tuy nhiên, sẽ đến lúc – ba tuần hay ba năm nữa – khi bạn không thể uống thêm một ly cocktail hay chụp thêm tấm hình của một con khỉ đầu chó kỳ cục nữa. Cảm giác tự phê bình và lo sợ sẽ xuất hiện trong thời gian này.

Nhưng đó là điều tôi luôn mong muốn! Sao tôi lại chán nản được chứ?

Đừng vội bỏ cuộc. Đó là điều bình thường khi những người tài năng rút lui sau một thời gian dài làm việc chăm chỉ. Bạn càng thông minh và có chí thì nỗi đau này sẽ càng lớn. Học cách thay thế cảm giác thiếu thốn với sự thừa thãi thời gian cũng giống như chuyển từ cà phê hòa tan sang cà phê phin vậy.

Nhưng vẫn còn! Những người mới nghỉ hưu còn chán nản vì một lý do nữa và bạn cũng sẽ như vậy: cách ly xã hội.

Các văn phòng cũng có cái tốt: món cà phê tồi tệ và những lời than phiền, buôn chuyện và thương hại, những video clip ngu ngốc qua Email kèm những lời bình luận thậm chí còn ngu ngốc hơn, những cuộc họp không làm được gì ngoài giết thời gian và cười phiếm. Bản thân công việc có thể là một con đường cụt, nhưng mạng lưới tác

động qua lại giữa con người – môi trường xã hội – mới là cái giữ chúng ta ở lại. Một khi được tự do, mạng lưới này sẽ biến mất và khiến giọng nói lý trí của bạn lên tiếng.

Đừng sợ hãi trước những thử thách về sự tồn tại và xã hội. Sự tự do cũng như một môn thể thao mới. Lúc đầu, cảm giác mới mẻ sẽ luôn khiến bạn thấy thú vị. Mặc dù vậy, một khi bạn đã học được những quy tắc cơ bản, bạn sẽ thấy khó có thể trở thành một vận động viên tầm thường.

Đừng buồn phiền. Phần thưởng lớn nhất đang tới, và bạn chỉ còn cách đích 3m nữa thôi.

Bối rối và nghi ngờ: Không phải chỉ có nạn

Mọi người thường nói rằng chúng ta đang đi tìm ý nghĩa cuộc đời. Tôi lại không nghĩ đó là thứ chúng ta thực sự tìm kiếm. Tôi nghĩ rằng chúng ta đang đi tìm kiếm cảm giác được sống thực sự.

– JOSEPH CAMPBELL, tác giả của cuốn The Power of Myth (Sức mạnh của huyền thoại)

Một khi bạn đã từ bỏ thói quen làm việc từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều mỗi ngày thì đó là lúc phải quyết định. Sẽ không chỉ có toàn hoa hồng và cát trắng, mặc dù cũng gần được như vậy. Khi không còn những thời hạn và đồng nghiệp, những câu hỏi lớn (như “Điều này có nghĩa là gì?”) sẽ khó chống đỡ hơn. Trong một biển vô số những lựa chọn, việc đưa ra quyết định cũng khó khăn hơn – Tôi nên làm cái quái quỷ gì với cuộc sống của mình đây? Cảm giác này cũng giống như quay lại năm cuối cấp vậy.

Giống như một nhà cải cách trước làn sóng mới, bạn cũng sẽ có những lúc đầy nghi vấn. Khi đã qua giai đoạn bối rối ban đầu, sự so sánh sẽ xuất hiện. Cả thế giới sẽ tiếp tục với vòng quay 8-5, và bạn sẽ bắt đầu băn khoăn về quyết định rút lui khỏi cuộc chơi của mình. Những mối nghi vấn thường xuất hiện là:

1. Tôi có thực sự làm mọi việc để được tự do và có cuộc sống tốt hơn hay tôi chỉ là kẻ

lười biếng?

2. Tôi rút khỏi cuộc đua vì nó tồi tệ hay chỉ vì tôi không thể vượt qua nó? Tôi là kẻ thua cuộc?

3. Mọi việc sẽ tốt đẹp hơn không? Có lẽ tôi nên làm theo mệnh lệnh và bỏ qua mọi khả năng? Ít nhất thì nó cũng dễ dàng hơn.

4. Tôi thực sự thành công hay chỉ đang lừa dối mình?

5. Tôi có hạ thấp tiêu chuẩn để biến mình thành kẻ chiến thắng? Các bạn của tôi – những người đang kiếm được nhiều gấp đôi so với ba năm trước – đang đi đúng đường?

6. Tại sao tôi không hạnh phúc? Tôi có thể làm mọi việc và tôi vẫn không hạnh phúc? Tôi có xứng đáng phải chịu như vậy không?

Phần lớn những nghi vấn này sẽ bị loại bỏ khi bạn hiểu được bản chất của chúng: chính thói quen so sánh nhiều hơn – là – tốt hơn và dùng tiền làm thước đo thành công đã đưa chúng ta vào rắc rối. Và thậm chí ngay cả khi đó, bạn vẫn cần quan sát kĩ hơn.

Những nghi vấn này xâm chiếm đầu óc bạn khi bạn không còn gì để nghĩ. Hãy nghĩ đến lúc bạn được sống hết mình và hoàn toàn tự do. Bạn sẽ làm được như vậy khi bạn hoàn toàn tập trung vào một thứ bên ngoài bản thân bạn: một ai đó hay một việc gì đó. Thể thao và tình dục là hai ví dụ tuyệt vời. Khi thiếu một mục tiêu bên ngoài, trí óc bạn sẽ quay lại tập trung vào bản thân nó và gây ra vấn đề buộc bạn phải giải quyết, dù vấn đề đó không rõ ràng hay không quan trọng. Nếu bạn tìm được một mục tiêu, một tham vọng dường như không thể thực hiện được và buộc bạn phải hành động1, thì những nghi vấn này sẽ biến mất.

Trong khi tìm kiếm mục đích mới, sẽ không tránh khỏi những lúc câu hỏi “lớn” xuất hiện. Những nhà triết học giả mạo ở mọi nơi đều chịu áp lực phải vượt qua cảm giác lạc lõng và trả lời Thượng đế câu hỏi: “Ý nghĩa cuộc sống là gì?” và “Mục đích của

những việc này là gì?”

Còn rất nhiều câu hỏi nữa, từ những người hướng nội đến hướng ngoại, nhưng tôi luôn có một câu trả lời chung – Tôi không bao giờ trả lời chúng.

Tôi không phải người theo thuyết hư vô. Trên thực tế, tôi đã dành hơn 10 năm để nghiên cứu về trí óc và khái niệm ý nghĩa – một nhiệm vụ đã đưa tôi đi từ hết phòng nghiên cứu của trường đại học này đến học viện tôn giáo khác trên toàn thế giới. Và kết luận cuối cùng rất đáng ngạc nhiên.

Tôi tin chắc 100% rằng, những câu hỏi lớn mà chúng ta buộc phải đối mặt – những câu hỏi đã được tồn tại qua nhiều thế kỷ suy ngẫm và truyền đạt – đều sử dụng những thuật ngữ khó hiểu khiến việc cố gắng trả lời chúng chỉ gây lãng phí thời gian. Việc này không khiến bạn thất vọng. Nó đang giải phóng cho bạn.

Hãy xem xét trả lời của những câu hỏi: Ý nghĩa cuộc sống là gì? Nếu buộc phải trả lời, tôi sẽ chỉ có một câu trả lời duy nhất: Đó là một đặc trưng hay điều kiện của một cơ thể sống. “Nhưng đó chỉ là một định nghĩa,” – người đưa ra câu hỏi có thể vặn lại. “Ý tôi không phải vậy.” Vậy, ý anh là gì? Sẽ không có nghĩa lý gì khi trả lời một câu hỏi cho đến khi nó trở nên rõ ràng – mỗi từ ngữ đều được làm rõ. Bạn sẽ không thể trả lời được câu hỏi “ý nghĩa” của “cuộc sống” mà không phân tích thêm.

1 Abraham Maslow, nhà tâm lý học người Mĩ nổi tiếng với “Kim tự tháp Maslow”, gọi mục đích này là “trải nghiệm đỉnh cao”.

Trước khi dành thời gian cho một câu hỏi hóc búa, hãy đảm bảo rằng bạn sẽ trả lời “có” cho hai câu dưới đây:

1. Mình đã hiểu rõ ý nghĩa của từng từ trong câu hỏi này chưa?

2. Liệu trả lời câu hỏi này có giúp cải thiện tình hình không?

“Ý nghĩa cuộc sống là gì” không đúng với câu hỏi thứ nhất, và vì vậy, cả câu hỏi thứ

hai nữa. Câu hỏi về những thứ ngoài tầm ảnh hưởng của bạn như “Nếu mai tàu tới trễ thì sao?” sẽ không đúng với câu hỏi thứ hai và do đó, hãy bỏ qua nó. Chúng không đáng để trả lời. Nếu bạn không thể xác định hay thay đổi nó, hãy quên nó đi. Nếu bạn áp dụng được điều này, bạn sẽ vươn lên nhóm 1% những người làm việc xuất sắc nhất thế giới và thoát khỏi mọi căng thẳng của cuộc sống.

Mài giũa trí óc và khả năng logic không có nghĩa là trở thành người vô thần hay không tôn giáo, cũng không phải là trở thành kẻ đần độn hay nông cạn. Nó có nghĩa là hãy trở nên thông thái và nỗ lực làm những việc có thể tạo ra sự khác biệt lớn cho cả bạn và những người xung quanh.

Bản chất của mọi vấn đề: Hãy không ngừng cố gắng

Điều con người thực sự cần không phải là trạng thái không có căng thẳng , mà là được cố gắng và đấu tranh cho mục đích đáng giá – một nhiệm vụ được tự do lựa chọn.

– VIKTOR E.FRANKI, tác giả cuốn Man’s Search for Meaning

Tôi tin rằng cuộc sống tồn tại để chúng ta thưởng thức và rằng điều quan trọng nhất là chúng ta phải quý trọng bản thân mình.

Mỗi người sẽ có một phương tiện riêng để làm cả hai việc này, và phương tiện đó sẽ thay đổi theo thời gian. Với một vài người, đó là chăm sóc trẻ mồ côi, và với vài người khác lại là viết nhạc. Tôi lại có một câu trả lời riêng, đó là yêu thương, được yêu thương, và không bao giờ ngừng học hỏi – nhưng tôi không hi vọng tất cả mọi người đều như vậy.

Một số người cho rằng quý trọng bản thân mình và hưởng thụ là ích kỷ và vô tâm, song thực ra không phải vậy. Hưởng thụ cuộc sống và giúp đỡ người khác – hay quý trọng bản thân mình và khiến mọi người cũng quý trọng mình – chính là sống có đạo đức. Giả định rằng chúng ta đồng ý như vậy thì vẫn còn lại một câu hỏi: “Tôi phải làm gì để hưởng thụ cuộc sống và quý trọng bản thân mình?”

Tôi không thể đưa ra một câu trả lời chung cho tất cả mọi người, nhưng theo nhiều NR tôi đã phỏng vấn, có hai yếu tố cực kỳ quan trọng: không ngừng học hỏi và cho đi.

Không ngừng học hỏi: Mài sắc lưỡi dao

Sống nghĩa là học hỏi. Tôi không thấy có lựa chọn nào khác. Đó là lý do vì sao tôi thấy bắt buộc phải nghỉ việc hay bị sa thải trong sáu tháng đầu tiên. Không còn gì để học hỏi và tôi thấy chán nản.

Dù bạn có thể tự mở mang đầu óc song đi ra ngoài và chuyển chỗ ở sẽ đem lại những điều kiện đặc biệt để bạn tiến bộ nhanh hơn. Môi trường khác biệt sẽ là tấm gương chỉ cho bạn thấy những khiếm khuyết của mình và giúp bạn khắc phục chúng dễ dàng hơn. Tôi hiếm khi đến một nơi nào mà không quyết định trước sẽ học cái gì. Dưới đây là một vài ví dụ:

– Connemara, Ireland: tiếng Ireland, thổi sáo Ireland, và khúc côn cầu trên sân cỏ.

– Rio de Janeiro, Brazil: tiếng Bồ Đào Nha kiểu Brazil và môn judo Brazil.

– Berlin, Đức: tiếng Đức và locking (một loại hình nhảy)

Tôi thường học tiếng và một môn thể thao sau khi đã đến nước đó. Những chuyến đi thành công nhất thường pha trộn giữa yếu tố thể chất và tinh thần. Hãy chú ý rằng tôi thường tiếp tục các kỹ năng đã luyện tập ở nhà và ở một nước khác nơi chúng cũng có mặt. Không ngừng mở rộng đời sống xã hội và các mối quan hệ. Đó không nhất thiết phải là môn thể thao thi đấu mà có thể là leo núi, đánh cờ hay bất cứ thứ gì có thể khiến bạn thôi chú tâm vào cuốn sách hay kéo bạn ra khỏi nhà. Thể thao sẽ giúp bạn thoát khỏi giai đoạn lạ lẫm ban đầu và phát triển tình bạn lâu dài dù bạn chỉ mới xuất hiện ở đâu đó.

Bạn cần đặc biệt chú ý đến học tiếng. Đó là việc tốt nhất bạn có thể làm để rèn luyện tư duy rõ ràng.

Ngoài việc bạn sẽ không thể hiểu được một nền văn hóa nếu không hiểu ngôn ngữ của nó thì học một thứ tiếng nước ngoài còn giúp bạn hiểu hơn ngôn ngữ của chính mình – những suy nghĩ của chính mình. Lợi ích của việc thành thạo tiếng nước ngoài thường bị coi nhẹ trong khi người ta lại đánh giá quá cao mức độ khó để học nó. Có thể hàng ngàn nhà ngôn ngữ học sẽ phản đối, nhưng tôi biết từ nhiều cuộc nghiên cứu và kinh nghiệm cá nhân với hơn 12 thứ tiếng rằng (i) người lớn học tiếng nhanh hơn trẻ nhỏ1 khi không còn phải làm việc liên tục từ 8 giờ sáng đến 5 giờ chiều và (ii) hoàn toàn có thể thành thạo một ngôn ngữ trong vòng sáu tháng hoặc ít hơn. Với bốn tiếng mỗi ngày thì sáu tháng có thể được rút ngắn còn ít hơn ba tháng. Cuốn sách này không thể đề cập được hết mọi thủ thuật và nguyên lý 80/20 của việc học ngoại ngữ, song bạn có thể tìm được các hướng dẫn đầy đủ trên trang web www.fourhourworkweek.com.

1 Bialystok Hakuta, nói một cách khác: Khoa học và Tâm lý Theo đuổi Ngôn ngữ Thứ hai.

Tôi đã học được sáu thứ tiếng sau khi trượt tiếng Tây Ban Nha ở trường trung học, và bạn cũng có thể làm vậy với những công cụ thích hợp.

Học một thứ tiếng, bạn sẽ có thêm chiếc thấu kính thứ hai để nghiên cứu và tìm hiểu thế giới.

Đừng bỏ qua cơ hội tăng gấp đôi trải nghiệm cuộc sống!

Cho đi với lý do đúng đắn: Cứu bầy cá heo hay giết chúng để nuôi lũ trẻ?

Đạo đức chỉ đơn giản là thái độ của chúng ta với những người mà chúng ta không thích.

– OSCAR WILDE

Bạn có thể hi vọng tôi sẽ nhắc đến “cho đi” trong chương này. Cũng giống như những phần trước, tôi quan niệm “cho đi” hơi khác một chút.

Cho đi với tôi rất đơn giản: Làm gì đó để cải thiện cuộc sống bên ngoài bản thân bạn. Nó không giống như lòng bác ái. Lòng bác ái là một phần của chủ nghĩa vị tha liên quan đến cuộc sống con người. Lâu nay con người đã ra sức tàn phá thiên nhiên và phần còn lại của chuỗi thức ăn, và vì vậy, dẫn đến nguy cơ tàn vong trong tương lai. Trái đất này không chỉ tồn tại để phục vụ cho sự phát triển và sinh sôi của loài người.

Mặc dù vậy, trước khi bắt đầu công cuộc bảo vệ cây cối và loài ếch bụng đỏ, tôi có một lời khuyên cho bạn: Đừng trở thành kẻ hợm hĩnh.

Sao tôi có thể giúp đỡ những trẻ em đang chết đói ở châu Phi trong khi vẫn còn những đứa trẻ như vậy ở Los Angeles? Sao tôi có thể bảo vệ loài cá heo trong khi vẫn còn những người vô gia cư sắp chết vì giá lạnh? Những nghiên cứu về việc phá hủy tầng san hô có thể giúp gì cho những người đang cần giúp đỡ?

Làm ơn hãy quan tâm đến trẻ em. Tất cả mọi người đều cần giúp đỡ, vì vậy đừng mải mê tranh luận “động cơ của tôi sẽ thúc đẩy động cơ của anh” và không đưa ra được câu trả lời hợp lý. Không có sự so sánh định tính hay định lượng nào có ý nghĩa cả. Sự thực là: Hàng ngàn người mà bạn cứu sống có thể giúp sức trong một trận đói đang giết chết hàng triệu người, hay một bụi cây ở Bolivia bạn bảo vệ có thể là liều thuốc chữa bệnh ung thư. Bạn sẽ không thể biết được hiệu ứng dây chuyền của mỗi hành động. Hãy làm hết sức mình và hi vọng điều tốt nhất. Nếu bạn đang cải thiện thế giới này – dù bạn định nghĩa nó thế nào đi chăng nữa – thì bạn đã làm tốt việc của mình đấy.

Cho đi không chỉ là cứu sống con người hay môi trường. Nó còn có thể làm cuộc sống tốt đẹp hơn. Nếu bạn là một nhạc sĩ và khiến hàng ngàn hay hàng triệu người mỉm cười, thì tôi coi đó là cho đi. Nếu bạn là một thầy giáo và thay đổi cuộc sống của một đứa trẻ trở nên tốt hơn, thì thế giới đã được cải thiện. Nâng cao chất lượng cuộc sống trên thế giới không có gì thấp kém hơn việc bảo vệ thêm nhiều mạng sống.

Cho đi là một thái độ.

Hãy tìm kiếm động cơ và phương tiện bạn thích nhất và đừng hối hận.

► CÂU HỎI VÀ HÀNH ĐỘNG

Người lớn hay hỏi trẻ con sau này muốn làm gì vì chính họ cũng đang đi tìm ý tưởng.

– PAULA POUNDSTONE

Đi trên mặt nước không phải điều kỳ diệu. Điều kỳ diệu là được đi trên mặt đất, chìm sâu vào khoảnh khắc hiện tại và cảm thấy được sống thực sự.

– THÍCH NHẤT HẠNH

Nhưng tôi không thể chỉ đi du lịch, học ngoại ngữ và đấu tranh vì một mục đích trong suốt phần đời còn lại!” Tất nhiên, bạn không thể. Tôi không hề có ý đó. Đó chỉ là những “khoảng trống cuộc sống” tốt – những điểm khởi đầu để tìm kiếm những cơ hội và trải nghiệm mà nếu không có chúng, bạn sẽ không thể thấy được.

Không có câu trả lời đúng cho câu hỏi: “Tôi nên làm gì với cuộc đời mình?” Hãy quên chữ “nên” đi. Bước tiếp theo là theo đuổi một cái gì đó (dù không quan trọng là cái gì) vui vẻ hay xứng đáng. Đừng quá vội vã bước vào một cam kết lâu dài. Hãy dành thời gian tìm kiếm một thứ gì đó cuốn hút bạn chứ không chỉ là công việc đầu tiên có thể chấp nhận được. Đến lượt mình, nó sẽ dẫn bạn đến với một thứ khác nữa.

Dưới đây là một thứ tự tốt mà nhiều NR đã sử dụng và thành công.

1. Bắt đầu từ số 0: Không làm gì cả

Trước khi có thể thoát khỏi những thứ khiến mình đau đầu, chúng ta cần phải đối mặt với chúng. Một nguyên nhân quan trọng là đam mê tốc độ. Sẽ khó có thể thay đổi chiếc đồng hồ bên trong của bạn nếu không thoát khỏi những áp lực thường xuyên. Đi du lịch và khám phá những điều mới mẻ sẽ giúp bạn đẩy nhanh tốc độ của việc này.

Chậm lại không có nghĩa là làm được ít hơn; nó có nghĩa là

loại bỏ những thứ gây xao nhãng và quan niệm luôn vội vã. Hãy thử nghĩ đến việc dành 3-7 ngày nghỉ ngơi yên tĩnh và tránh quan hệ với bên ngoài.

Hãy học cách chậm lại và để trí óc được thanh thản để bạn có thể cảm nhận được nhiều hơn trước khi làm được nhiều hơn:

– Nghệ thuật sống cơ bản (khóa II) – Quốc tế (www.artofliving.org)

– Trung tâm Y tế Spirit Rock ở California (http://www.spiritrock.org)

– Trung tâm Yoga và Sức khỏe Kripalu Massachusetts (http://www. kripalu.org)

– Nhà nghỉ Sky Lake ở New York (http://www.sky-lake.org)

2. Giấu tên để quyên góp tiền cho một tổ chức từ thiện tùy bạn chọn

Việc này sẽ khiến mọi chuyện dễ dàng hơn và tách biệt việc cho đi với việc được mọi người công nhận. Sẽ tốt hơn nếu bạn có mục đích hoàn toàn trong sáng. Dưới đây là một số trang web tốt để bắt đầu:

– Nhà thám hiểm các Quỹ từ thiện (www.charitynavigator.org)

Nhà cung cấp độc lập này xếp hạng hơn 5.000 quỹ từ thiện dựa trên các tiêu chí bạn lựa chọn. Tạo ra một danh mục các quỹ bạn quan tâm và so sánh chúng về từng khía cạnh. Tất cả đều miễn phí.

– Firstgiving (www.firstgiving.com)

Firstgiving.com cho phép bạn xây dựng một trang quyên góp quỹ trực tuyến. Các nhà từ thiện có thể đóng góp qua trang web của bạn. Ví dụ như nếu bạn muốn giúp đỡ các loài động vật, bạn có thể nhấp chuột vào một liên kết có liên quan và tiếp cận với trang web của hàng trăm quỹ từ thiện vì động vật, sau đó quyết định xem bạn muốn

đóng góp cho quỹ nào. Phiên bản cho nước Anh của trang web là http://www.justgiving.com.

3. Thực hiện một kỳ nghỉ hưu ngắn hạn để học tập kết hợp với làm tình nguyện ở địa phương

Nghỉ hưu ngắn hạn – sáu tháng hay nhiều hơn nếu có thể – để học tập và cho đi. Kỳ nghỉ dài hơn sẽ cho phép bạn thời gian học ngoại ngữ, và điều này lại giúp bạn giao tiếp và đóng góp được nhiều hơn thông qua hoạt động tình nguyện.

Về độ dài của chuyến đi, hãy ghi lại mọi lời phê bình và nhận xét tiêu cực về bản thân. Mỗi khi thất vọng hay lo lắng, hãy tự hỏi “tại sao” ít nhất ba lần và ghi lại câu trả lời. Viết ra những nghi vấn này sẽ làm giảm hai lần tác động của nó. Thứ nhất, chính đặc điểm cố hữu luôn nghi ngờ bản thân mình lại khiến chúng ta đau đớn nhất. Xác định, khám phá để viết ra sẽ buộc chúng ta phải suy nghĩ thông suốt và sau đó nhận ra rằng mọi nghi vấn đều không có cơ sở. Thứ hai, bằng cách nào đó, ghi lại những mối lo lắng này dường như sẽ giúp loại bỏ chúng ra khỏi đầu óc bạn.

Nhưng phải đi đâu và làm gì? Không có câu trả lời chính xác cho cả hai câu hỏi này.

Hãy sử dụng các câu hỏi và gợi ý dưới đây để tìm ý tưởng:

– Điều gì khiến bạn giận dữ nhất về tình hình thế giới?

– Điều gì bạn sợ nhất cho thế hệ tiếp theo, dù bạn có con hay không?

– Điều gì khiến bạn hạnh phúc nhất trong cuộc đời? Làm thế nào để bạn giúp người khác có được hạnh phúc đó?

Bạn không nhất thiết phải bó buộc mình ở một nơi. Bạn còn nhớ Robin, người đã đi du lịch khắp Nam Mĩ cùng chồng và đứa con trai bảy tuổi chứ? Cả ba người họ đã dành một đến hai tháng để làm tình nguyện, bao gồm làm xe lăn ở Banos, Ecuador, giúp các động vật ngoại lai tái định cư ở vùng rừng nhiệt đới Bolivia, và chăm sóc những chú rùa biển lưng da ở vùng Suriname.

Bạn nghĩ sao về chuyến nghiên cứu khảo cổ học ở Jordan hay cứu hộ sóng thần ở Thái Lan? Đó chỉ là hai trong số rất nhiều bài nghiên cứu thực tế về làm tình nguyện và di chuyển ra nước ngoài trong tạp chí Dịch chuyển ra Nước ngoài (www.transitionsabroad. com). Một số tài liệu khác là:

– Đại sứ Hàng không Quốc tế: www.airlineamb.org

– Đại sứ cho Trẻ em: www.ambassadorsforchildren.org

– Quỹ Cứu hộ Quốc tế: www.reliefridersinternational.com

– Chương trình Nhà ở Toàn cầu: www.habitat.org

– Planeta: Danh sách Du lịch Sinh thái Thực tế: www.planeta.com 4. Xem xét và cài đặt lại kế hoạch

Sau kỳ nghỉ hưu ngắn hạn, hãy xem xét lại kế hoạch đã đặt ra trong phần Định Nghĩa và thay đổi nếu cần thiết. Những câu hỏi dưới đây sẽ giúp bạn:

– Bạn giỏi cái gì?

– Bạn có thể giỏi nhất cái gì?

– Điều gì khiến bạn hạnh phúc?

– Điều gì khiến bạn hào hứng?

– Điều gì khiến bạn cảm thấy thành công và tự hào về bản thân?

– Điều gì bạn đã làm được trong đời khiến bạn tự hào nhất? Bạn có thể lặp lại hay phát triển nó không?

– Bạn thích chia sẻ hay trải nghiệm cái gì với người khác?

5. Dựa trên kết quả các bước từ một đến bốn, hãy thử một công việc toàn hay bán thời gian mới

Công việc toàn thời gian không phải thứ tồi tệ nếu bạn thích nó. Đó chính là điểm phân biệt giữa “công việc” và “nghề nghiệp”.

Nếu bạn thấy thích hoặc đã cắt giảm tối đa giờ làm việc, hãy thử sức với một công việc toàn hay bán thời gian: một công việc đáng mơ ước và thực sự lôi cuốn. Đó là điều tôi đã làm với cuốn sách này. Bây giờ tôi có thể nói với mọi người rằng tôi là một nhà văn thay vì phải giải thích cho họ hai giờ liền. Khi còn bé bạn thích làm gì?

Bạn hoàn toàn có thể lấy lại sự hào hứng của ngày thơ bé. Trên thực tế, bạn cần phải làm như vậy. Không còn ràng buộc hay lý do gì ngăn cản bạn nữa rồi.

16. 13 lỗi NR hay gặp

Nếu bạn không mắc lỗi nghĩa là bạn đang làm những việc không đủ khó với sức mình. Và đó là một lỗi lớn.

– FRANK WILCZEK, nhà vật lý học đoạt giải Nobel năm 2004

Sai lầm là tên của một trò chơi trong thiết kế lối sống. Nó đòi hỏi bạn phải đấu tranh chống lại những áp lực từ cuộc sống quen trì hoãn trước đây. Dưới đây là một số sai lầm bạn sẽ mắc phải. Đừng bối rối. Đó chỉ là một phần của quá trình.

1. Đánh mất ước mơ và làm việc vì lợi ích của công việc (W4W – work for works sake). Hãy đọc lại phần mở đầu và Chương tiếp theo của cuốn sách này bất cứ khi nào bạn nhận thấy mình đang rơi vào cái bẫy này. Mọi người đều làm như vậy, nhưng nhiều người vẫn bế tắc và không bao giờ thoát ra được.

2. Quản lý quá chi tiết và gửi Email để lấp thời gian. Hãy quy định trách nhiệm, đặt ra các tình huống là quy tắc, giới hạn quyền hạn ra quyết định – thế là đủ, vì lợi ích của tất cả mọi người.

3. Giải quyết các vấn đề mà đối tác hay nhân viên của bạn có thể giải quyết.

4. Giúp đỡ đối tác hay nhân viên với cùng một vấn đề nhiều hơn một lần, hay với những vấn đề không quan trọng. Khi đó hãy cho họ những quy tắc để giải quyết mọi vấn đề, trừ những vấn đề lớn nhất. Cho họ quyền tự do hành động, ghi lại cụ thể giới hạn, và sau đó quy định rằng bạn sẽ không giúp đỡ với những vấn đề đã được đề cập trong các quy tắc đó. Trong trường hợp của tôi, đối tác đều có thể tùy ý xử lý mọi vấn đề có giá trị nhỏ hơn 400 đôla. Vào cuối mỗi tháng hay mỗi quý, tôi sẽ xem xét các quyết định của họ ảnh hưởng đến lợi nhuận như thế nào và sửa đổi quy tắc cho phù hợp, thường là thêm các điểm mới dựa trên những quyết định đúng đắn và giải pháp sáng tạo của họ.

5. Theo đuổi khách hàng, đặc biệt là các khách hàng quốc tế hay không xứng đáng, khi bạn đã có đủ dòng tiền để chi trả cho các hoạt động phi tài chính của mình.

6. Trả lời những Email không giúp bạn bán thêm hàng hay Email có thể trả lời tự động: Để có một chương trình trả lời tự động hướng mọi người đến những thông tin và nguồn cần thiết, hãy Email đến địa chỉ:

[email protected]

7. Không làm việc ở nơi bạn sống, ngủ hay thư giãn: Cần phải tách biệt các môi trường. Thiết kế một không gian riêng để làm việc và chỉ để làm việc mà thôi – nếu không, bạn sẽ không bao giờ thoát ra được nó.

8. Không phân tích kỹ càng nguyên lý 80/20 đối với công việc và cuộc sống sau hai đến bốn tuần.

9. Đấu tranh vì sự hoàn hảo thay vì tốt hay đủ tốt, dù trong cuộc sống cá nhân hay công việc: Đây thường là một nguyên nhân khác của W4W. Nó cũng giống như việc bạn học nói một ngoại ngữ, để chính xác 95% cần sáu tháng tập trung nỗ lực, trong khi đến chính xác 98% phải cần đến 20-30 năm. Tập trung làm tốt một số thứ và đủ tốt những thứ còn lại. Sự hoàn hảo là một định hướng lý tưởng, song bạn cần hiểu bản

chất của nó – một cái đích không thể đạt được.

10. Thổi phồng những chi tiết vụn vặt hay vấn đề nhỏ có thể là lý do để làm việc.

11. Biến những vấn đề bình thường thành khẩn cấp để hoàn thành công việc: Tôi phải nói chuyện này bao nhiêu lần đây? Hãy tập trung vào cuộc sống bên ngoài tài khoản ngân hàng của bạn. Nếu bạn không thể tìm thấy cái gì có ý nghĩa trong cuộc sống, thì trách nhiệm của bạn là phải tạo ra nó, cho dù đó là thực hiện một giấc mơ hay tìm một công việc cho bạn mục đích và sự quý trọng bản thân – sự kết hợp của cả hai là lý tưởng nhất.

12. Coi một sản phẩm, công việc hay dự án là tất cả và kết thúc cho sự tồn tại của bạn: Cuộc sống quá ngắn ngủi để lãng phí, nhưng cũng quá dài để làm một kẻ bi quan hay trắng tay. Mọi việc bạn đang làm trong hiện tại đều là bước chuẩn bị cho dự án hay chuyến phiêu lưu tiếp theo. Bạn có thể thoát khỏi mọi vấn đề bạn tự rơi vào. Sự nghi ngờ chỉ là một loại dấu hiệu để hành động. Mỗi khi bạn thấy nghi ngờ hay quá sức, hãy dừng lại và đánh giá 80/20 các hoạt động và mối quan hệ trong cả cuộc sống và công việc.

13. Bỏ qua các giá trị xã hội của cuộc sống: Hãy gắn mình với những con người tích cực, luôn mỉm cười và hoàn toàn không liên quan đến công việc. Tự mình tạo ra cảm hứng, nhưng đừng sống một mình. Hạnh phúc sẽ được nhân lên gấp nhiều lần trong tình bạn và tình yêu.

► Phần cuối

MỘT EMAIL BẠN CẦN PHẢI ĐỌC

Nếu bạn thấy bối rối về cuộc sống này thì bạn không phải là người duy nhất. Có khoảng bảy tỷ người như vậy. Tất nhiên, việc này không có gì to tát nếu bạn hiểu rằng cuộc sống không phải là một vấn đề cần giải quyết hay một trò chơi cần chiến thắng.

Nếu bạn quá mải mê mơ mộng những điều không tồn tại thì bạn đang bỏ lỡ niềm vui

thực sự. Sức nặng của việc theo đuổi thành công có thể được vứt bỏ khi bạn hiểu rằng chính chúng ta là người đặt ra những giới hạn và luật lệ.

Vì vậy, hãy dũng cảm lên và đừng lo lắng về việc mọi người nghĩ gì. Dù sao thì họ cũng không nghĩ nhiều đến thế đâu.

Hai năm trước, tôi nhận được một Email từ một cô gái bị bệnh vô phương cứu chữa đang nằm trong bệnh viện New York. Tôi đã đọc đi đọc lại một phần trong bức thư của cô gái đó và tôi hi vọng bạn cũng vậy.

ĐIỆU NHẢY CHẬM

Bạn đã bao giờ nhìn những đứa trẻ

Chơi đùa trên chiếc đu quay? Hay lắng nghe những giọt mưa Tí tách trên mặt đất?

Đã bao giờ nhìn một chú bướm bay lượn?

Hay ngắm nhìn mặt trời chìm dần vào bóng đêm? Hãy chậm lại.

Đừng nhảy quá nhanh.

Thời gian rất ngắn.

Và bản nhạc sẽ không kéo dài mãi. Bạn có trải qua mỗi ngày

Một cách vội vã?

Khi bạn hỏi: Anh có khỏe không? Bạn có nghe câu trả lời?

Khi một ngày đã qua, Bạn có nằm trên giường Với hàng trăm việc lặt vặt Chạy trong đầu bạn?

Hãy chậm lại.

Đừng nhảy quá nhanh. Thời gian rất ngắn.

Và bản nhạc sẽ không kéo dài mãi. Bạn đã bao giờ bảo con mình,

Để mai nhé?

Và trong sự vội vã,

Bạn không nhìn thấy nỗi buồn của nó? Bạn đã bao giờ mất liên lạc,

Để một tình bạn đẹp chết đi Chỉ vì bạn không có thời gian Để gọi và nói “Chào”?

Hãy chậm lại.

Đừng nhảy quá nhanh. Thời gian rất ngắn.

Và bản nhạc sẽ không kéo dài mãi.

Khi bạn chạy quá nhanh để đến một nơi nào đó

Bạn sẽ mất một nửa niềm vui khi đến đó.

Khi bạn lo lắng và sống vội vã qua ngày,

Bạn đang vứt đi một gói quà chưa kịp mở.

Cuộc sống không phải một cuộc đua.

Hãy chậm lại.

Lắng nghe giai điệu

Trước khi bài hát kết thúc.