Bí mật đồng tiền của người cha giàu:
Những nguyên tắc mới để làm ra tiền
< />

NHỮNG NGUYÊN TẮC CŨ KHÔNG CÒN ÁP DỤNG ĐƯỢC NỮA Một trong những điều quan trọng nhất mà tôi học được lúc nhỏ là khi bạn chơi một trò chơi, bạn phải biết luật chơi, bởi vì luật chơi xác định cách để chiến thắng trong trò chơi. Nhưng đôi khi trong thế giới thực, luật có thể thay đổi – và điều này có thể lật úp cả thế giới của bạn nếu bạn không chịu chuẩn bị.

Đây là một “nguyên tắc” mà có lẽ bạn đã nghe: Nếu bạn chăm chỉ và học tốt ở trường phổ thông, bạn có thể thi vào một trường đại học có tiếng, học một chuyên ngành, tốt nghiệp, có việc làm ngon lành, kiếm được khá nhiều tiền, và thành công trong cuộc sống.

Sẽ như thế nào nếu tôi bảo bạn là có một công việc không phải là cách duy nhất để kiếm tiền – đặc biệt nếu bạn muốn kiếm nhiều tiền? Có một công việc chắc chắn là bạn sẽ sống được, nhưng làm việc vì đồng lương không phải là con đường hiệu quả nhất. Con đường này có thể dẫn bạn đi thẳng vào vòng luẩn quẩn – trong vòng này bạn phải làm việc để kiếm tiền, làm nhiều hơn nữa để kiếm được nhiều hơn, và cuối cùng cũng tiêu sạch.

Để giải thích chuyện này rõ ràng hơn, tôi sẽ kể cho bạn nghe một chút về những năm tháng trưởng thành của tôi.
NGƯỜI GIÀU NGHĨ KHÁC

Cha ruột tôi là nhà quản lý giáo dục của bang Hawaii. Dù rất được trọng vọng nhưng cha tôi không kiếm được nhiều tiền – hay ít nhất là cũng bằng số tiền mà c những đứa bạn khác của tôi kiếm được, họ lái những chiếc xe sang trọng và có những ngôi biệt thự nhìn ra biển.

Vì chỗ ở của gia đình tôi nên tôi phải đi học cùng trường với những đứa trẻ con nhà giàu. Nếu tôi sống ở phía bên kia con đường, có lẽ tôi đã đăng ký vào học ở một ngôi trường khác, ngôi trường dành cho những học sinh có xuất thân gần giống với gia đình tôi.

Học cùng trường với những người bạn con nhà giàu, nên tôi có thể nhìn thấy chúng có những cách nhìn khác nhau về vấn đề tiền bạc. Cha tôi lúc nào cũng lo lắng chuyện kiếm đủ tiền để nuôi sống cả nhà và lo lắng về tương lai. Cha mẹ của những người bạn tôi dường như rất tự tin về tương lai. Họ thật sự có suy nghĩ về chuyện tiền bạc rất khác.
Tôi cũng biết là những đứa bạn con nhà giàu học được những điều ở nhà chúng mà tôi không được học ở nhà mình. Chúng học để có thái độ tự tin về vấn đề tiền bạc. Vài đứa trong bọn chúng còn nói chuyện tiền bạc ngay trong bữa cơm tối. Trong gia đình tôi, chuyện tiền bạc chỉ được nhắc khẽ thôi, nếu không nói là không được đề cập tới. Tiền bạc là đề tài cấm kỵ!

Từ những ngày còn thơ bé, tôi đã quyết chí trở nên giàu có. Tôi thích ý tưởng là có thật nhiều tiền và tất cả những thứ rất tuyệt vời mà tôi có thể mua được. Tôi thích ý tưởng là nghỉ ngơi tận hưởng hơn là phải làm việc cả đời. Tôi cũng thích ý tưởng rằng cha mẹ giàu sẽ không phải lo lắng những hóa đơn và trông nom cho con nhiều như cha mẹ tôi vậy.

CÔNG THỨC DIỆU KỲ ĐỂ LÀM GIÀU?
Lúc 9 tuổi, tôi bèn hỏi người cha ruột của mình cách nào để tở nên giàu có. Cha bảo tôi, “Nếu con muốn giàu có, con phải học cách làm ra tiền.” Tôi tin chắc là cha cũng không biết tôi theo lời khuyên của ông đến mức nào. Kết quả thật khá buồn cười – nhưng những kết quả này lại giúp tôi có khám phá vĩ đại đầu tiên của mình về vấn đề tiền bạc.

Ở trường, đứa bạn thân của tôi, Mike và tôi dành nhiều thời gian cho nhau, và chúng tôi cũng thường đi lang thang với nhau sau giờ học. Chúng tôi là bạn của nhau trong mọi chuyện. Ở một mức độ nào đó, chúng tôi thậm chí chia sẻ cha với nhau.

Cha của Mike làm việc trong đồn điền mía đường của thị trấn. Ông ấy không có học hành nhiều (thật vậy, ông đã chưa học hết lớp 8), nhưng ông luôn luôn tìm thấy những cơ hội kinh doanh.

Cha ruột tôi và cha của Mike rất khác nhau. Tôi sẽ tóm lại điểm khác nhau của hai người cha như vầy: Cha ruột tôi nói, “Ham mê tiền bạc là nguồn gốc của mọi điều xấu.” Cha của Mike thì nói, “Thiếu thốn tiền bạc là nguồn gốc của mọi điều xấu.”

KẾ HOẠCH LÀM RA TIỀN
Giống như tôi, Mike cũng muốn kiếm một số tiền, như cha tôi đã gợi ý. Vì thế chúng tôi trở thành đối tác làm ăn. Đây là cách chúng tôi làm…

Sau khi đi nhặt những vỏ kem đánh răng của những người trong xóm về, chúng tôi nấu chảy những vỏ này, thời bấy giờ chúng được làm bằng chì. Rồi chúng tôi hết sức cẩn thận đổ chì tan chảy này (rất, rất nóng!) qua những cái lỗ nhỏ trên đầu của những hộp sữa ở trường. Chúng tôi đã tạo ra được khuúc thạch cao cho những vỏ hộp này.

Chúng tôi đang làm gì? Chúng tôi đang chế tạo hợp kim niken và chì. Chúng tôi đang làm ra tiền, theo nghĩa đen hoàn toàn! Chúng tôi không biết là tiền tệ của Mỹ được chính phủ đúc và những gì chúng tôi làm là bất hợp pháp.

Trong lúc chúng tôi đang làm việc, cha tôi về nhà dẫn theo một người bạn. Khi tôi thơ ngây giải thích là chúng tôi đang làm ra tiền, giống như cha tôi gợi ý, họ được một trận cười thỏa thích. Sau khi thôi không cười ngất ngưỡng nữa (và sau đó chúng tôi mới biết được thế nào là “làm giả”), cha tôi có ấn tượng mạnh. “Các con đã rất sáng tạo và có suy nghĩ độc đáo,” cha tôi nói. “Tiếp tục như thế. Cha rất tự hào về các con!”
SUY NGHĨ GIÀU CÓ SẼ TRỞ NÊN GIÀU CÓ
Tuyệt vời… nhưng lời khuyên của người cha ruột của tôi không giúp ích gì được cho chúng tôi trong hành trình đến với sự giàu có. Tôi quyết định đi thẳng tới chỗ cha để hỏi, “Vậy tại sao cha không giàu?”.

“Bởi vì cha đã chọn làm thầy giáo,” cha trả lời tôi. “Những người thầy chân chính không nghĩ tới chuyện tiền bạc, chuyện làm giàu đâu con à. Cha và họ chỉ yêu thích nghề dạy học thôi.” Rồi ông nói tiếp, “Nếu các con muốn học cách làm giàu thì đừng hỏi cha. Hãy đi hỏi cha của Mike đấy.”

“Cha của con à?”, Mike ngạc nhiên hỏi lại. Lúc đó cha của Mike chưa giàu có. “Nhưng nhà con đâu có xe hời đời mới và nhà đẹp như những đứa bạn chung trường,” Mike lý sự với cha ruột của tôi.

“272;úng vậy,” cha tôi đáp lại. “Nhà con hiện tại không có những thứ như thế. Nhưng cha con và ta cùng đến gặp chủ một ngân hàng, ông chủ bảo là cha con rất thông minh và nhạy bén khi nói tới chuyện làm giàu. Cha con đang gây dựng một đế chế và ta tin rằng vài năm nữa cha con sẽ là người giàu có cho mà xem.”

Hoàn hảo! Mike và tôi không biết là người cha nuôi của tôi (cha của Mike) có cú chạm diệu kỳ đến tiền bạc. Chúng tôi thực sự thích thú. Sau khi lau dọn sạch đống bừa bộn xong, chúng tôi cùng chạy tới nhà Mike. Cha Mike nghe xong đầu đuôi câu chuyện, ông liền phản ứng, “Các con đang dần có những suy nghĩ như người giàu rồi đấy.” Đó là điều chúng tôi rất muốn được nghe. Bây giờ chúng tôi đang bị rối trí. Dĩ nhiên, chúng tôi không hề biết nghĩ như thế nào mới được gọi là “cách nghĩ của người giàu có”.
NGƯỜI GIÀU VÀ NGƯỜI NGHÈO

Người ta thường nói về người giàu và người nghèo, và rằng người giàu suy nghĩ khác biệt. Người giàu thường là chủ những công ty mà người khác làm việc cho họ. Người giàu nắm giữ phần lớn cổ phiếu trong các công ty, trong khi những người khác chỉ nhận tiền lương. Sự thật này ít nhất cũng có thể làm thay đổi cách suy nghĩ.

Nếu bạn đang làm một công việc với lương khá tốt, rất có thể là bạn sẽ không có tầm nhìn ra khỏi khoản lương bạn nhận được. Thỉnh thoảng tôi thấy trong nhà hàng hay trên tàu người ta làm phép nhân trên khăn ăn hay trên những mảnh giấy. Họ đang nhân số tiền với con số “52”.

Họ đang tính toán thu nhập hàng năm – số tiền họ làm ra được mỗi năm. Không cần biết là họ đã làm phép tính như thế bao nhiêu lần, điều chắc chắn là con số vẫn giữ nguyên. Nhưng hãy nói rằng bạn đang suy nghĩ như một người giàu. Việc bạn cần làm là tìm ra những cách để làm ra nhiều tiền hơn mà không cần phải làm ngoài giờ, những cách để bắt đầu công ty riêng của mình. Việc bạn cần làm là phát hiện ra những khả năng mới. Nghe hấp dẫn đấy chứ, các bạn?

Điều tôi học được từ dự án kiếm tiền đầu tiên của tôi là “suy nghĩ giàu có” là điều nằm trong tầm tay, và bạn có thể chọn lựa làm một người nghèo hay một người giàu. Cha ruột tôi dường như hài lòng với quyết định làm “một người nghèo” của ông, nhưng tôi biết mình sẽ không cam chịu như thế. Tôi dần dà nhận ra rằng giàu có gắn liền với việc tạo ra những cơ hội, chứ không chỉ chấp nhận rằng bạn đang sang ở phía bên kia con đường.

Tôi không thể đợi cuộc phiêu lưu kiếm tiền tiếp theo được nữa – hay, ít nhất, cơ hội kiếm tiền hợp pháp đầu tiên của tôi. Và có một cơ hội hiện diện rất sớm sau đó.

TRẮC NGHIỆM BẠN LÀ NGƯỜI CÓ TINH THẦN ĐỒNG ĐỘI? Mike là đối tác làm ăn đầu tiên của tôi, và chúng tôi cùng nghĩ ra các kế hoạch kinh doanh. Cũng vậy, bạn có thể bước vào kinh doanh với một ai đó. Nhưng bạn có phải là người có tinh thần đồng đội? Khoanh tròn Đúng hoặc Không cho từng câu dưới đây, nhưng bạn nhớ trả lời bằng những cảm xúc và suy nghĩ thật của bạn đấy.

1. Hai cái đầu thì tốt hơn một.

Đúng Không
2. Làm việc với người khác có thể vui hơn.
Đúng Không
3. Làm việc một mình có thể sẽ rất cô đơn.
Đúng Không
4. Tôi cần tự động viên tinh thần khi công việc đi xuống.
Đúng Không
5. Tôi có thể làm ra được nhiều tiền hơn nếu làm việc chung với
nhóm
Đúng Không
6. Tôi thích làm mọi chuyện theo cách riêng của mình. Tốt hơn là
đừng thỏa hiệp.
Đúng Không
7. Tôi không muốn chia lợi nhuận.
Đúng Không
8. Tôi thích được làm ông chủ
Đúng Không
9. Làm việc một mình, tôi có thể làm nhanh hơn và hiệu quả hơn.
Đúng Không

Từ câu 1 đến câu 5, nếu bạn trả lời “Đúng” cho điểm là 2, nếu bạn trả lời “Không” cho điểm 1. Từ cầu 6 đến câu 9, nếu bạn trả lời “Đúng” cho điểm là 1, nếu bạn trả lời “Không” cho điểm 2.

Nếu tổng cộng bạn được 15-18 điểm, bạn có thể được xem là người có tinh thần đồng đội. Nếu bạn được 12 – 14 điểm, bạn đang đi đúng đường. Nếu bạn có điểm số thấp hơn 12, bạn nên nghĩ cách để tăng cường các kỹ năng giao tiếp. Tại sao? Một trong những cách tốt nhất để được tự do về tài chính là trở thành một ông chủ kinh doanh thành công – những người mà xung quanh họ là những thành viên của một nhóm đồng sự mạnh.

Làm việc với người khác rất bổ ích, cả về mặt tài chính lẫn tinh thần. Nó cho phép bạn nảy ra được những ý tưởng hay từ một người khác. Một mình có thể bạn sẽ thấy khó chắc chắn là phải bắt đầu từ đâu hay đi theo hướng nào. Làm việc chung với người khác, ý tưởng sẽ lần lượt tuôn trào và – xin chúc mừng – tiền được tạo ra!

ƯỜI CHA GIÀU: HỎI VÀ ĐÁP TẠI SAO CUỐN SÁCH NÀY KHÔNG CÓ TỰA LÀ MẸ GIÀU MẸ NGHÈO (*)?

Có thể gọi được như vậy lắm chứ. Nhưng vì tôi lớn lên chịu ảnh hưởng từ hai người cha: người cha ruột và người cha của người bạn thân nhất. Người cha giàu là người cố vấn dày dạn kinh nghiệm của tôi đồng thời là hình mẫu người cha tuyệt vời. Người cố vấn của bạn có thể là mẹ bạn, bạn của bạn, hay cô giáo của bạn. Kiến thức về tiền bạc chẳng có tí nào thuộc lãnh vực của đàn ông. Một vài người trong số những người thành đạt và quyền lực nhất trong kinh doanh là phụ nữ.

Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về chuyện này, hãy mua tạp chí Fortune Magazine. Kể từ 1998, hàng năm tạp chí này in danh sách “50 Phụ Nữ Thành Đạt Nhất Trong Trong Kinh Doanh”. Nhìn qua danh sách gần đây nhất, và bạn sẽ thấy phụ nữ thành đạt trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ công ty điện ảnh đến ngân hàng đến công ty bán hàng trực tuyên. Những người phụ nữ được bình chọn trong danh sách không chỉ vì số tiền họ kiếm được mà còn vì ảnh hưởng của họ đến giới truyền thông và nền văn hóa đại chúng. Oparh Winfrey (diễn viên điện ảnh và là người thực hiện chương trình truyền hình The Oprah Winfrey show rất nổi tiếng trên truyền hình Mỹ) là một ví dụ. Trên bình diện quốc tế, J. K. Rowling (tác giả bộ sách Harry Potter) giờ đây còn giàu có hơn cả Nữ hoàng Anh!

(*) Tựa gốc của bộ sách là Rich Dad Poor Dad, dịch theo đúng nghĩa đen là Cha giàu Cha nghèo, nên ở đây tác giả viết là Rich Mom Poor Mom.