Làng Sainte-Mary Mead ư, ông nói thế chứ? – Chánh thanh tra Craddock đứng bật lên.
– Vâng. Làng Sainte-Mary Mead. Tại sao? Có phải vì…
– Không. Không có gì.
– Đó là một ngôi làng nhỏ, hình như thế. Mặc dù có những ngôi nhà lớn mới được xây dựng ở Much Benham. Trường quay Hallingforth ở bên cạnh làng, trên đường đi Market Basing.
Ông phó thanh tra đã thấy rõ sự ngạc nhiên này nên Dermot Craddock thấy tốt hơn là cần giải thích rõ.
– Tôi quen một người sống ở đây, – Ông nói – ở Sainte-Mary Mead. Một bà già, rất già. Có thể là bà ấy đã qua đời, tôi không biết. Nếu không…
– Phải. Chúng ta có thể nhờ bà ta. Bà ta thường nghe được nhiều chuyện trong làng. Nhất là những chuyện kỳ lạ.
– Ở huyện họ có yêu cầu chúng ta không?
– Có. Đây là thư của họ. Theo họ, vụ việc này vượt quá khuôn khổ của địa phương. Lâu dài Gossington vừa được bà Marina Gregg, một diễn viên, và chồng mua lại. Họ đang quay một cuốn phim ở trường quay Hellingforth. Trong vườn của lâu đài Gossington hôm ấy đã tổ chức một cuộc gặp mặt của Hội những nhân viên cứu thương ở Saint-John. Người chết là bà Heather Badcock, thư ký của Hội, người có vài trò quan trọng trong cuộc gặp mặt này. Hình như đây là một người đàn bà có năng lực và tận tâm, được dân làng yêu quý.
– Như một người bảo trợ ư?
– Vâng, tôi cho là như thế. Ít nhất là không có người nào muốn sát hại bà ta. Có rất đông người trong cuộc gặp mặt ấy và bà Marina Gregg cùng chồng tổ chức một cuộc tiếp đón riêng ở Gossington, một số nhân vật của Hội Saint-John, một số bạn bè của bà Marina Gregg và một vài người trong ngành điện ảnh. Mọi người đều vui vẻ cười nói. Nhưng cũng tại đây người ta đã đầu độc bà Heather Badcock, một việc khác thường, không thể tưởng tượng nổi.
Dermot Craddock có vẻ mơ màng.
– Thật là một làng lạ lùng – Viên phó thanh tra nói – Chỉ huy trưởng cảnh sát của huyện cũng thấy như thế. Nếu một kẻ nào đó muốn loại trừ bà Badcock thì sao hắn lại chọn nơi đó vào lúc ấy. Nhất là hắn có nguy cơ bị phát hiện, vì không dễ dàng gì trong việc cho thuốc độc vào cốc rượu trước con mắt của hàng chục người. Rất có thể bị nhìn thấy.
– Có đúng là thuốc độc ở trong cốc rượu không?
– Đúng. Chúng tôi có kết quả phân tích. Một cái tên rất cũ rất phức tạp, các bác sĩ ưa dùng, nhưng đây là thứ thuốc thường có bên Hoa Kỳ.
– Hoa Kỳ ư? À! Phải…
– Ở ta thì bán tự do hay bán theo đơn?
– Bán theo đơn thuốc.
– Thật là lạ lùng. Heather Badcock không có quan hệ gì với những người làm điện ảnh chứ?
– Không. Nhưng người ta thường nói đến ông chồng, như ông đã biết. Ông thanh tra ở địa phương, ông Cornish, tôi cho là như thế, đã ghi trong bản báo cáo của mình rằng ông Badcock có vẻ bối rối và khó chịu và cho rằng những cái đó sẽ có thể gây nghi ngờ cho cảnh sát. Hơn thế nữa cặp vợ chồng ấy rất gắn bó với nhau.
– Phải. Nói tóm lại, người ta chưa biết gì hoặc gần như chưa biết gì. Tôi có thể đến tận nơi được không, thưa ông?
– Ông hãy tới, càng nhanh càng tốt. Ông Dermot. Ông sẽ lấy ai đi theo?
– Viên đội Tiddler. Đó là một anh chàng tốt và rất mê chiếu bóng. Cái đó có thể có ích.
– Thế thì, xin chúc may mắn.
– Này: (Bà Marple đỏ mặt lên vì sung sướng và hài lòng). Anh có mạnh khỏe không, con trai? (Danh từ này hơi quá đáng). Bây giờ anh đã lên chức gì rồi? Chánh thanh tra ư?
Dermot cho bà biết chức vụ mới của mình.
– Nhưng – Bà Marple nói tiếp – tôi không hỏi anh tới đây để làm gì. Một vụ giết người đã làm Scotland Yard chú ý, đúng không?
– Vâng. Người ta giao nhiệm vụ ấy cho tôi. Và tất nhiên, cuộc viếng thăm đầu tiên của tôi phải là Bộ tổng tham mưu.
– Bộ tổng tham mưu ư?
– Vâng, bà thân mến. Tôi nói về bà đấy.
– Tôi sợ rằng anh vào nhầm nhà rồi. Tôi đi ra ngoài rất ít, bây giờ…
Bà Marple nói với giọng luyến tiếc.
– Bà đã bị ngã và có một người đàn bà bị sát hại mười ngày sau đó.
– Nào, nào! Anh lấy đâu ra cái tin ấy?
– Bà biết rõ điều này. Bà thường nhắc đi, nhắc lại với tôi là mọi việc không thể bưng bít được trong một ngôi làng. Và nói riêng giữa chúng ta thôi nhé, bà có lo ngại rằng người ta sẽ giết người nữa không?
– Chắc chắn là không. Anh có ý kiến gì mà lạ vậy?
– Trong cái nhìn của người chồng, bà có thấy một ánh mắt nào làm bà nhớ lại Harry Simpson hoặc David Jones, hoặc bất kỳ ai có thể cung cấp cho chúng ta lời giải thích về cái chết của người vợ không?
– Không. Chắc chắn là không. Tôi tin chắc rằng ông Badcock không làm một việc như thế. Ít nhất… tôi gần như tin chắc là như thế. – Bà Marple nghĩ ngợi, nói thêm.
– Cái bản chất của con người…
– Phải. Và tôi nghĩ rằng sau khi khổ sở vì cú sốc này thì ông ta sẽ không thương xót vợ nhiều đâu.
– Bà vợ đã làm cho người chồng khốn khổ hay sao?
– Không. Không phải như vậy. Bà ấy không phải là người hấp dẫn. Tận tâm, trong một nghĩa nào đó, nhưng không phải là hấp dẫn. Bà chăm sóc cho chồng, là bà chủ nhà tốt, nhưng những cái người chồng suy nghĩ, bận tâm thì bà ta không biết đến. Và trong những điều kiện như vậy thì người đàn ông sẽ cảm thấy cô độc.
– A! Trong tương lai thì cuộc sống của ông ta sẽ cô độc nữa không?
– Tôi cho rằng ông ta sẽ kết hôn lại mà không chờ đợi gì, nhưng sẽ khốn khổ cho ông ấy nếu lại lấy phải một người đàn bà mà tính nết như vợ trước. Một người đàn bà có cá tính mạnh mẽ hơn người chồng.
– Nhưng đã có người đàn ông nào như vậy chưa?
– Tôi không biết.
– Cuối cùng thì bà cũng có một ý kiến. (Craddock tỏ ra vội vàng). Bao giờ bà cũng có ý kiến tuyệt vời.
– Anh – Bà Marple bất chợt nói – phải tới gặp ngay bà Bantry.
– Bà Bantry ư? Bà ta là ai?
– Bà ấy ở East Lodge gần Gossington. Bà ấy đã dự cuộc gặp mặt ấy hôm trước. Đây là người chủ cũ của lâu đài Gossington. Bà ấy sẽ kể cho anh nghe những cái mà bà đã nhìn thấy, đã nghe thấy, và những cái đó có thể có ích cho anh. Anh nói là tôi đã giới thiệu tới, và đọc cho bà ấy nghe bài thơ “Người tình của Shalott”.
Dermot nhìn bà một cách hốt hoảng.
– Bài thơ “Người tình của Shalott” ư? Đó là một mật khẩu ư?
– Nếu anh muốn như vậy. Cái đó sẽ đưa anh đi đúng đường.
Dermot Craddock đứng lên.
– Tôi phải đi ngay. – Ông ta nói.
– Anh thật là đáng mến khi tới thăm tôi. Nếu có thời gian, một hôm nào đó, mời anh tới đây dùng trà.
– Xin cảm ơn. Tôi rất thích thú khi nói chuyện với bà về ngôi làng. Bà có quan hệ gì với các diễn viên, các nhà làm điện ảnh không?
– Không. Nhưng tôi thường được nghe nói đến.
– Rất tốt. Bà thường nghe được nhiều chuyện. Tạm biệt. Tôi sẽ rất sung sướng khi được gặp lại bà.
– Tôi rất vui khi được ông tới thăm – Bà Bantry nói khi ông Dermot Craddock tự giới thiệu xong – Ông có viên đội nào đi theo không?
– Có. Nhưng anh ta đang bận việc khác.
– Những thủ tục quen thuộc?
– Một cái gì đó gần như thế.
– Bà Marple đã giới thiệu ông tới đây. Xin mời ông vào nhà. Tôi đang chăm bón cho mấy cây hoa nhưng không thành công, thế là tôi có thời gian để giải trí đôi chút. Ông hãy cho tôi biết: có phải đây là một vụ giết người không?
– Bà đã cho là như vậy chứ?
– Cái đó có thể là một tai nạn, nhưng mọi người đều không biết chính xác. Người ta không biết do ai và như thế nào mà trong rượu có thuốc độc. Tất nhiên mọi người nói đây là một vụ giết người.
– Ai đã phạm tội đó?
– Chúng tôi lại không biết, thế mới ngu ngốc chứ.
– Bà có nghĩ rằng không một ai có lý do gì để giết bà Heather Badcock không?
– Thật ra thì tôi không thấy. Tôi đã gặp bà ta một vài lần trong những cuộc họp của Hội Saint-John. Đó là người đàn bà nhiệt tình, có lẽ là hơi bồng bột nữa, nhưng người ta không giết người vì cái đó. Nếu là thời xưa thì những con hầu phải kính cẩn thưa gửi với bà ấy rồi.
– Tóm lại, theo bà, bà ta là loại người được vì nể phải không?
– Đúng thế.
– Nhưng bà ta không có nhiều tiền để bị sát hại. Không ai ghét bà ta. Cái đó làm tôi ngạc nhiên, nhưng liệu bà ta có đi tống tiền không?
– Ý kiến đó không bao giờ có trong đầu bà ấy, tôi tin chắc là như thế. Bà ấy có những nguyên tắc sống riêng.
– Thế còn người chồng thì sao?
– Cũng không. Tôi chỉ trông thấy ông tà một lần trong cuộc gặp mặt đó. Một người không có gì đáng chú ý.
– Thế thì có lẽ bà ta đã biết một điều gì đó.
– Ông giải thích xem.
– Phải. Bà ta biết một bí mật làm khó chịu cho người thứ ba.
Bà Bantry lắc đầu.
– Cái đó làm tôi ngạc nhiên.
– Thôi cái đó tạm gác lại. Tôi nói về mục đích chuyến viếng thăm này. Bà Marple người rất quý trọng tôi đã gợi ý tôi đọc cho bà nghe bài thơ “Người tình của Shalott”.
– Đúng thế ư?
– Vâng.
– Bây giờ thì ít người đọc thơ của Tennyson. – Bà Bantry nói.
– Đúng thế, thật đáng buồn, nhưng tôi không biết có phải ở đoạn này không? “Chiếc gương vỡ từng phần. Ta thật đáng bị nguyền rủa, người tình của Shalott kêu lên”.
– Đúng là câu ấy! – Bà Bantry lẩm bẩm.
– Vì sao?
– Marina Gregg. Mặt của bà ấy co quắp lại…
– Lúc nào?
– Trong cuộc gặp gỡ ở Gossington. Một số chúng tôi được mời tới. Còn tôi vì là chủ cũ của ngôi nhà ấy và bà Badcock là thư ký Hội các nhân viên cứu thương ở Saint-John. Chúng tôi vào cùng một lúc và được bà Marinia Gregg và chồng đón trên đầu cầu thang. Tôi đã nhìn thấy tất cả…
– Nhìn thấy gì?
– Bà Badcock nói rất nhiều. Người ta thấy bà ấy có vẻ thỏa mãn khi nói giấc mộng đẹp của mình trở thành hiện thực. Bà ấy nhắc lại là mình đã gặp bà Marina, nhiều năm trước đó, và bất chợt tôi có cảm giác là bà chủ nhà không nghe thấy gì nữa. Mặt của bà ấy rắn chắc lại, những vết nhăn xuất hiện thể hiện một sự kinh tởm hoặc sợ hãi nào đó… và “Người tình của Shalott” xuất hiện trong ý nghĩ của tôi từ đó.
– “Ta thật đáng bị nguyền rủa…” – Viên thanh tra cảnh sát gợi ý.
– Đúng thế.
– Nhưng bà ta nhìn ai?
– Tôi đang rất muốn biết.
– Bà nói rằng bà ta đứng trên đầu cầu thang ư?
– Vâng. Nhưng tôi có cảm giác rằng bà ấy không nhìn bà Badcock mà nhìn qua vai bà này vào bức tường.
– Ở cầu thang lúc ấy có người không?
– Có năm hoặc sáu người.
– Một người nào đó đã làm bà ta chú ý, đã gây cho bà ta một sự ngạc nhiên…
– Tôi không thể nói được. Không nên quên rằng lúc ấy tôi đã quay lưng lại. Tôi thấy hình như bà ấy nhìn bức họa treo trên tường thì phải.
– Cũng vô lý, phải công nhận là như vậy. Bà ta đã biết chúng, những bức họa ấy.
– Vâng, đúng thế.
– Bà có biết những ai đang lên cầu thang lúc ấy không?
– Tôi nhớ lúc ấy có ông thị trưởng và vợ. Rồi đến một người da nâu, một phóng viên, tôi không nhớ tên người này, hình như là Galbraith thì phải. Cũng có một người da đen, không da đỏ thì đúng hơn, người lực lưỡng, ông ta có một nữ diễn viên tóc vàng đã phai màu, đeo kính đi kèm. Ông đại tướng Barnstaple ở Much Benham và gia đình nhà Grices, chủ trang trại.
– Đó là tất cả ư?
– Phải. Có thể còn những người khác nữa nhưng tôi không chú ý. Tôi thấy ông đại tướng, những người Mỹ và ông thị trưởng tới nơi vào lúc ấy. Tôi còn quên những người chụp ảnh. Có hai người, một người ở vùng này, một người là cô gái ở Londres tới. Loại nghệ sĩ, tóc dài, mang chiếc máy ảnh rất lớn.
– Bà có nghĩ ai đó trong số người ấy để làm cho bà Marine Gregg kinh ngạc đến như vậy không?
– Tôi không thể nói được. Tôi chỉ tự hỏi cái quỷ gì đã xuất hiện trước mắt bà ấy, khiến bà có cái nhìn như vậy. Chỉ sau đó người ta mới nhớ lại các chi tiết. Đúng thế, lúc ấy tôi đã hình dung là bà Marina Gregg bị đau răng hoặc đau bụng kia. Cái đó thường xảy ra khi người ta nén chịu nhưng không thể giấu những nét nhăn trên mặt được.
Dermot Craddock bật cười.
– Tôi rất sung sướng khi thấy bà nắm chắc tình hình đến như thế – Ông ta nói – Có thể là bà có lý, nhưng dù sao cũng phải có một dấu vết để hình thành một cái đích mới được.
Ông ta xin phép ra về để tới trụ sở cảnh sát huyện.