Nhìn bộ mặt tươi như hoa của ông Khốttabít, không ai có thể nghĩ rằng ông vừa mới bị bệnh rất nặng.

Đôi má ngăm ngăm của ông vẫn giữ được cái sắc hồng hào của ngươi già, bước đi của ông rất nhẹ nhàng và nhanh nhẹn như cũ, nụ cười toe toét làm tươi khuôn mặt cởi mở và đôn hậu của ông.

Chỉ có Vônca đã từng tìm hiểu ông Khốttabít rất kỹ mới có thể nhận thấy rằng ông thần luôn luôn bởi một ý nghĩ thầm kín nào đó giày vò. Ông Khốttabít thường thở dài, trầm ngâm vuốt râu và thỉnh thoảng từ đôi mắt trung thực, thân ái của ông lại lăn ra một giọt nước mắt lớn.

Vônca giả bộ như chẳng nhận thấy gì và không làm cho ông già phải phật ý vì những câu hỏi thiếu tế nhị. Cậu bé tin chắc rằng rốt cuộc thế nào ông Khốttabít cũng tự bộc lộ nỗi lòng của mình. Và đúng như vậy thật. Một hôm, khi ráng chiều uy nghi đã nhuộm hồng mặt sông Mátxcơva êm đềm, ông Khốttabít rủ rỉ tâm sự với cậu bạn nhỏ:

– Hỡi vị cứu tinh hào hiệp của các ông thần, nỗi đau buồn và chán ngán đang giày vò trái tim già nua của ta. Ta chẳng thể nào ăn ngon ngủ yên khi ta vẫn phải lo nghĩ về chú em lưu lạc đáng thương của ta, về số phận hãi hùng và bế tắc của chú ấy. Càng nghĩ về chú ấy bao nhiêu, ta lại càng thấy cần phải đi tìm chú ấy bấy nhiêu, và phải đi tìm chú ấy càng sớm càng tốt. Cậu thấy thế nào, hỡi cậu Vônca sáng suốt con trai của Aliôsa? Và nếu cậu tán thành quyết định ấy của ta, nếu cậu có sẵn lòng làm cho ta sung sướng bằng cách cùng ta chia sẻ mọi niềm vui và mọi nỗi gian truân của cuộc tìm kiếm đó không?

– Thế ông định tìm em của mình ở đâu? – Vônca hỏi với vẻ thành thạo, nó đã quen tỏ ra bình tĩnh đối với mọi đề nghị của ông Khốttablt, kể cả những đề nghị bất ngờ nhất.

– Cậu có nhớ không, hỡi cậu Vônca, ngay từ lúc mới bắt đầu sự quen biết hết sức may mắn của chúng ta, ta đã kể cho cậu nghe rằng các lão thần của vua Xalômông đã quăng cái bình đồng giam cầm em ta xuống một trong những biển ở phương Nam. Dĩ nhiên là phải tìm chú Ôma Iuxúp ở đấy, bên bờ biển của những nước oi bức.

Vônca thích thú được dịp may đi du lịch những vùng biển phương Nam. Nó liền nói:

– Thôi được, cháu đồng ý. Cháu sẽ đi với ông. ông đi đâu, cháu đi đấy, như người ta vẫn thường nói vậy. Tốt hơn nữa là… – Nói đến đây, Vônca ngập ngừng.

Nhưng ông Khốttabít đã vui lên, liền tiếp lời:

-… đưa Giênia con trai của Côlia, cậu bạn tuyệt vời của chúng ta, đi cùng.

– Đúng đấy!

– Điều đó thì khỏi phải bàn.

Ngay lúc đó, hai ông cháu đã quyết định rằng đoàn thám hiểm với nhiệm vụ đi tìm người em bất hạnh của ông già Khốttabít sẽ lên đường chậm nhất là sau hai ngày nữa.

Nhưng nếu vấn đề thời gian khởi hành không phải bàn cãi thì lại bộc lộ hết sức bất ngờ những bất đồng khác nghiêm trọng về vấn đề sử dụng phương tiện di chuyển nào trong thời gian đi tìm kiếm.

– Chúng ta sẽ đi bằng thảm bay. – Ông Khốttabít đề nghị. – Cả ba ông cháu chúng ta sẽ ngồi rất gọn trên thảm bay.

– Khô-ô-ông! – Vônca dứt khoát phản đối. – Cháu chẳng bằng lòng đi thảm bay nữa đâu. Cháu không đồng ý đâu! Cháu chẳng muốn bị lạnh cóng như con chó nữa đâu!

– Ta sẽ bảo đảm quần áo ấm cho các cậu, hỡi cậu Vônca may mắn! Nếu cậu muốn, giữa tấm thảm sẽ liên tục có một đống lửa lớn không bao giờ tắt và ông cháu ta có thể sưởi ấm bên đống lửa đó trong suốt thời gian bay.

– Không, không và không! – Vônca xẵng giọng đáp. – Xin miễn bàn đến chuyện thảm bay! Tốt hơn hết là chúng ta sẽ đi tàu hỏa đến Ôđétxa (1), còn từ Ôđétxa thì…

Thế rồi Vônca trình bày tiếp kế hoạch của cuộc hành trình. Kế hoạch này được ông Khốttabít chấp nhận dễ dàng. Chừng nửa giờ sau, kế hoạch ấy được trình bày cặn kẽ với Giênia và cậu ta đã thích thú tán thành.

—

(1) Thành phố cảng ở phía Nam Liên Xô, bên bờ Hắc Hải – N.D.