Như Athos và Porthos đã tiên đoán, trong vòng nửa tiếng, D’ Artagnan trở về. Lần này nữa, chàng lại để hụt kẻ thù của mình, hắn đã biến mất như phù phép. D’ Artagnan tay cầm gươm chạy khắp các phố lân cận, nhưng chàng chẳng thấy ai giống như kẻ mình đang tìm, cuối cùng chàng đành phải trở lại với điều đáng lẽ phải bắt đầu từ đó, tức là gõ cửa, cái cửa mà kẻ kia đứng tựa nhưng cái búa đập cửa đập ầm ầm đến nlươi mười hai lần vẫn chỉ vô ích, chẳng có ai thưa, và hàng xóm thấy tiếng ầm ầm đều chạy ra ngưỡng cửa hoặc chõ mũi ra cửa sổ, đều cam đoan với chàng rằng ngôi nhà mà cửa giả đều đóng im ỉm đó đã từ sáu tháng nay không có người ở.

Trong khi D’ Artagnan chạy khắp các phố và gõ cửa các nhà, Athos đã đuổi kịp hai đồng đội thành thử về đến nhà D’ Artagnan đã thấy cuộc họp mặt đầy đủ.

– Thế nào? – Cả ba thấy D’ Artagnan bước vào, mồ hôi đầy trán và sắc mặt còn bừng bừng giận dữ đều cất tiếng hỏi.

D’ Artagnan ném gươm xuống giường, nói to:

– Còn thế nào nữa? Thằng cha ấy phải là quỷ hiện thành người. Nó biến mất như một con ma, như một cái bóng, như một quái tượng.

– Cậu có tin những chuyện hiện hình không? – Athos hỏi Porthos.

– Tôi hả, tôi chỉ tin cái gì tôi trông thấy, và vì tôi chưa bao giờ thấy việc hiện hình, nên tôi không tin.

– Thánh kinh – Aramis nói – đã đề ra cho chúng ta một luật để tin: Bóng của Samuel hiện ra với Saul(1), và đó là một tín điều mà tôi sẽ giận nếu thấy ai nghi ngờ đấy Porthos ạ. Trong tất cả các trường hợp, người hay quỷ, xác hay hồn, ảo ảnh hay thực tế, con người đó sinh ra là để ám tôi, vì sự trốn thoát của hắn làm lỡ của chúng ta một vụ việc tuyệt đẹp đấy, các vị ạ, một vụ việc có thể kiếm trăm đồng tiền vàng, có lẽ còn hơn nữa đấy.

– Việc thế nào? – Cả Porthos và Aramis cùng hỏi.

Còn Athos, trung thành với chế độ câm lặng của mình, chỉ đưa mắt hỏi Aramis.

– Planchet! – D’ Artagnan gọi tên đầy tớ đang thập thò nơi cánh cửa hé mở để cố nghe lỏm những mẩu rời rạc của câu chuyện – Đi xuống chỗ ông chủ nhà, ông Bonacieux ấy và bảo ông ấy gửi cho chúng ta nửa tá vang Beaugency, thứ ta thích ấy.

– Ái chà! Nhưng cậu đã mở tài khoản chỗ chủ nhà của cậu đấy à? – Porthos hỏi.

– Ừ! – D’ Artagnan trả lời – kể từ nay, các anh cứ yên tâm đi, nếu vang của ông ấy tồi, chúng ta sẽ gửi trả lấy rượu khác.

– Nên sử dụng chứ không lạm dụng – Aramis nghiêm nghị nói.

– Tôi vẫn luôn bảo rằng D’ Artagnan là cái đầu khôn nhất trong bốn chúng ta mà – Athos nhận xét, rồi sau khi D’ Artagnan cúi chào đáp lại, Athos lại rơi ngay vào cơn trầm lặng quen thuộc.

– Nhưng mà cuối cùng, là chuyện gì mới được chứ? – Porthos hỏi.

– Phải đấy – Aramis nói – hãy tiết lộ ra đi, anh bạn thân mến, trừ phi danh dự của một phu nhân nào đó không có lợi trong việc tâm sự này, trong trường hợp ấy tốt nhất cậu hãy giữ kín cho riêng cậu.

– Bình tĩnh nào – D’ Artagnan trả lời – chẳng danh dự của ai phải phàn nàn về điều tôi sẽ kể cho các anh.

– Và thế là, chàng kể lại đúng từng lời cho các bạn về điều vừa diễn ra giữa chàng và ông chủ nhà, và kẻ đã bắt cóc vợ ông chủ đáng kính lại chính là kẻ đã xô xát với chàng từ khi ở lữ quán Chủ cối xay gió.

Athos, sau khi nếm thử rượu vang với tư cách người sành rượu, gật gù tỏ ý rượu ngon, liền nói:

– Vụ việc của cậu không tồi, và ta có thể rút ra ở con người nghĩa khí kia năm sáu chục đồng vàng. Giờ đây, tính xem liệu năm mươi đến sáu mươi đồng vàng có bõ liều bốn cái đầu không.

– Nhưng hãy chú ý – D’ Artagnan kêu lên – có một người đàn bà trong vụ việc này đấy, một người đàn bà bị bắt cóc, một người đàn bà chắc chắn bị hăm dọa, có lẽ còn bị tra khảo nữa, và tất cả chỉ vì nàng trung thành với nữ chủ nhân của mình!

– Coi chừng, D’ Artagnan, coi chừng đấy – Aramis nói – Theo ý tôi, cậu hơi bốc quá về số phận của bà Bonacieux đấy. Đàn bà được sinh ra là để chúng ta mất mát và chính vì họ mà mọi nỗi khốn khổ đến với chúng ta.

Athos chau mày và cắn môi trước câu châm ngôn của Aramis.

– Không phải tôi lo lắng cho bà Bonacieux đâu – D’ Artagnan nói to – mà là Hoàng hậu, người bị Nhà Vua bỏ rơi, bị Giáo chủ ngược đãi, và đang nhìn thấy những cái đầu của tất cả bạn bè mình đang rơi, cái nọ tiếp cái kia.

– Nhưng tại sao bà lại đi yêu cái mà chúng ta ghét nhất trên đời bọn Tây Ban Nha và bọn Anh?

– Tây Ban Nha là tổ quốc bà – D’ Artagnan trả lời – và việc bà yêu những người Tây Ban Nha là những đứa con của cùng xứ sở với bà là hoàn toàn dễ hiểu. Còn về điều thứ hai anh trách bà, tôi nghe nói bà không yêu bọn Anh mà là một người Anh.

– Thật tình – Athos nói – phải thú nhận cái người Anh đó quả rất đáng yêu. Tôi chưa thấy người nào dáng bộ cao quý như thế.

– Chưa kể cách ăn mặc hoàn hảo không ai có được – Porthos nói – Tôi đã có mặt ở điện Louvre, hôm ông ta vung vãi ngọc, mẹ kiếp, tôi đã nhặt được hai viên và bán phéng đi lấy mười đồng tiền vàng. Còn Aramis, cậu biết ông ta chứ?

– Cũng kha khá như các vị, bởi tôi là những người đã chặn ông ta lại ở khu vườn Amiêng, nơi ông De Puytăng, giám mã của Hoàng hậu đã dẫn tôi vào. Thời kỳ đó tôi đang ở tu viện và chuyện phiêu lưu này đối với tôi là tàn nhẫn đối với Nhà Vua.

– Nếu như tôi biết Công tước De Buckingham ở đâu – D’ Artagnan nói – điều đó sẽ không ngăn tôi dắt tay ông dẫn đến bên Hoàng hậu, cho dù việc đó có làm cho Giáo chủ hóa điên.

Bởi vì kẻ thù thực sự duy nhất và vĩnh viễn của chúng ta chính là Giáo chủ và nếu như chúng ta có thể tìm cách chơi lại ông ta một quả thật tàn bạo, tôi thú thật tôi xin tình nguyện hiến cái đầu mình.

Athos nói tiếp:

– Và, ông hàng xén nói với cậu là Hoàng hậu nghĩ rằng người ta đã dụ ông Buckingham đến dựa trên những tin tức giả mạo, phải không D’ Artagnan?

– Bà sợ là như vậy.

– Khoan đã – Aramis nói.

– Chuyện gì? – Porthos hỏi.

– Thôi được, cứ nói tiếp đi, tôi đang tìm cách nhớ lại những tình huống đã xảy ra – Aramis nói.

– Và giờ thì tôi tin chắc – D’ Artagnan nói – việc bắt cóc người đàn bà của Hoàng hậu gắn chặt với những biến cố mà chúng ta nói và có thể là với sự có mặt của ông De Buckingham ở Paris.

Cái tay Gascogne này, ý kiến phong phú gớm! – Porthos nói bằng vẻ ngưỡng mộ.

– Tôi thích nghe cậu ta nói – Athos nói – cái giọng địa phương của cậu ta khiến tôi thích nghe.

– Thưa các vị – Aramis nói tiếp – xin nghe chuyện này.

– Nghe Aramis nói nào – Cả ba cùng nói.

– Hôm qua, tôi có mặt ở nhà một nhà bác bọc, tiến sĩ thần học mà đôi khi tôi vẫn đến nhờ tham vấn cho những nghiên cứu của tôi.

Athos mỉm cười. Aramis tiếp tục:

– Ông cư trú ở một khu phố vắng vẻ. Những sở thích và nghề nghiệp của ông đòi hỏi như vậy. Lúc tôi ra khỏi nhà ông…

Đến đây, Aramis dừng lại.

– Rồi thế nào? – Những người nghe hỏi – Vào lúc anh ra khỏi nhà ông ta?

Aramis hình như phải cố gắng vượt lên bản thân, như một người đang thao thao nói dối thấy mình bị chặn lại bằng một chướng ngại bất ngờ, nhưng mắt các đồng đội đang chăm chăm nhìn mình, tai họ dỏng lên chờ đợi, khiến chàng không có cách nào lùi nữa.

– Ông tiến sĩ ấy có một cháu gái – Aramis tiếp tục.

– A, ông ta có một cháu gái! – Porthos ngắt lời.

– Một phu nhân rất đáng trọng – Aramis nói.

Cả ba người bạn phá lên cười.

– A, nếu các cậu cười hoặc nếu các cậu nghi ngờ – Aramis lại tiếp các cậu sẽ không biết gì hết.

Athos nói:

– Bọn mình tin như những tín đồ Mohamét và câm như những nơi quàn linh cữu ấy chứ…

– Vậy tôi tiếp tục nhé. Người cháu gái thỉnh thoảng đến thăm chú mình. Hôm qua, tình cờ cô ta có mặt ở đó cùng lúc với tôi. Tôi buộc phải ngỏ ý xin dẫn cô ra xe của cô.

– Chà! Cô ta có một cỗ xe, cô cháu gái ông tiến sĩ – Porthos ngắt lời, mà một trong những tật của chàng là líu lưỡi nặng – Quen biết tuyệt đấy, anh bạn ạ.

– Porthos – Aramis nói – mình đã lưu ý nhiều lần rằng cậu quá trống miệng, cái đó hại cậu khi gần đàn bà đấy.

– Các vị các vị, – D’ Artagnan hé thấy cái lõi của câu chuyện ly kỳ đó – chuyện nghiêm túc đấy, hãy cố đừng đùa tếu nữa. Tiếp tục đi Aramis, tiếp tục đi.

– Chợt một người đàn ông cao lớn, da sạm nâu, cung cách quý tộc. xem nào, như loại của cậu ấy, D’ Artagnan ạ.

– Có khi vẫn là hắn – chàng Gátxcông nói.

– Có thể – Aramis tiếp tục… – lại gần tôi, theo sau có năm sáu người đi cùng cách độ chục bước, và với giọng lễ phép nhất: “Thưa Công tước, – hắn nói với tôi – và thưa phu nhân nữa, – hắn tiếp tục và nói với người đàn bà đang khoác tay tôi”.

– Với cháu gái của tiến sĩ?

– Im nào, Porthos! – Athos nói – cậu thật không thể chịu nổi.

“Xin lên chiếc xe này và đừng cố cưỡng lại một chút nào, và đừng kêu một tiếng nhỏ”.

– Hắn tưởng anh là Buckingham – D’ Artagnan kêu lên.

– Tôi tin là như thế – Aramis trả lời.

Còn người đàn bà? – Porthos hỏi.

– Hắn tưởng là Hoàng hậu! – D’ Artagnan nói.

– Đúng thế – Aramis trả lời.

– Tay Gátxcông này quỷ thật! – Athos kêu lên – Không gì thoát được khỏi hắn.

– Sự thể là – Porthos nói – Aramis dáng người tầm vóc có nét gì đó hao hao giống ông công tước đẹp trai, nhưng trong khi ấy tôi thấy hình như bộ quần áo ngự lâm quân…

– Tôi mặc chiếc áo choàng khổng lồ – Aramis nói.

– Vào tháng bảy ư, ma quỷ? – Porthos nói – Ông tiến sĩ e cậu bị lộ diện ư?

– Tôi còn hiểu rằng – Athos nói – Tên do thám không để bị tóm vì thay hình đổi dạng nhưng còn cái mặt…

– Tôi che bằng cái mũ lớn – Aramis nói.

– Ối trời ơi? – Porthos kêu lên – phải phòng bị bao nhiêu thứ đến thế để nghiên cứu thần học!

– Các vị, các vị… – D’ Artagnan nói – thôi chúng ta đừng mất thì giờ để đùa giỡn nữa. Chúng ta hãy phân tán ra và đi tìm vợ ông hàng xén, đó là chìa khóa của âm mưu này.

– Một người đàn bà vị trí thấp kém đến thế sao! Cậu tin vậy hở D’ Artagnan? – Porthos vừa nói vừa trều môi ra khinh bỉ.

– Con gái đỡ đầu ông De la Porte, viên hầu cận thân tín của Hoàng hậu, tôi đã chẳng nói rồi sao, các vị? Vả lại, cũng có thể là một phép tính của Nương nương, lần này tìm những chỗ dựa thấp kém. Mũ cao thường bị nhìn thấy từ xa mà Giáo chủ lại tinh mắt lắm.

– Thôi được! – Porthos nói – Bây giờ ta hãy làm giá với tay hàng xén đã, và giá thật cao.

– Không cần thiết – D’ Artagnan nói – bởi tôi tin nếu ông ta không trả cho chúng ta, chúng ta cũng sẽ được trả từ một nguồn khác.

– Đúng lúc đó, tiếng bước chân vội vã vang lên trên cầu thang, cánh cửa sầm mở và ông hàng xén khốn khổ lao vào trong căn phòng đang hội họp.

– Ôi các vị ông ta kêu lên – hãy cứu tôi, trời đất ơi, hãy cứu tôi? Có bốn người đang đến để bắt tôi. Cứu tôi với, cứu tôi với!

Porthos và Aramis đứng lên.

– Khoan đã! – D’ Artagnan vừa nói to vừa ra hiệu hãy tra gươm vừa rút nửa chừng vào vỏ – Khoan đã, không cần lòng dũng cảm ở đây, mà là cần sự thận trọng.

– Tuy nhiên – Porthos nói – chúng ta sẽ không để…

– Anh hãy để D’ Artagnan làm – Athos nói – tôi nhắc lại – cậu ấy là người khôn khéo nhất trong chúng ta và về phần tôi, tôi tuyên bố sẽ phục tùng cậu ấy – D’ Artagnan, cậu hãy làm gì cậu thích.

Đúng lúc ấy, bốn lính cận vệ hiện ra ở cửa phòng đợi, và nhìn thấy bốn ngự lâm quân đang đứng, gươm đeo cạnh người, cũng ngại ngùng không dám bước thêm.

– Vào đi, các vị, các vị vào đi! – D’ Artagnan gọi to – các vị ở nhà tôi đây mà, lũ chúng tôi đều là đầy tớ trung thành của nhà Vua và Giáo chủ cả.

– Vậy thưa các vị, các vị sẽ không chống lại việc chúng tôi thi hành mệnh lệnh được trao chứ? – Người có vẻ là đội trưởng hỏi.

– Trái lại, thưa các vị và nếu cần, chúng tôi sẵn sàng giúp các vị một tay đắc lực.

– Nhưng hắn nói cái gì vậy? – Porthos lẩm bẩm.

– Im nào, cậu là một thằng ngốc! – Aramis nói.

– Nhưng các ông đã hứa với tôi… – Ông hàng xén nói rất khẽ.

D’ Artagnan cũng trả lời ngay rất khẽ:

– Chúng tôi chỉ có thể cứu được ông, nếu chúng tôi vẫn được tự do, và nếu tôi tỏ ý bảo vệ ông, họ sẽ bắt chúng tôi cùng với ông.

– Tuy nhiên, hình như tôi thấy…

– Lại đây, các vị, lại đây. Tôi không có lý do gì để bảo vệ ông đây Đây là lần đầu tiên tôi gặp ông ta, và chính ông ta sẽ nói với các ông, ông ta đến đòi tôi tiền thuê nhà trong trường hợp nào. Đúng thế không, thưa ông Bonacieux? Kìa ông trả lời đi!

– Hoàn toàn đúng như vậy – Ông hàng xén nói to – nhưng ông đây không nói với các ông…

– Im, đừng nói gì về tôi, về các bạn tôi, nhất là về Hoàng hậu, nếu không ông sẽ mất tất cả mọi người mà không cứu nổi mình đâu. Nào, các ông dẫn người này đi.

Nói rồi, D’ Artagnan đẩy ông hàng xén đang hết sức hoang mang vào tay bọn cận vệ, vừa bảo ông:

– Ông là đồ đểu giả, ông bạn ạ, ông đến đòi tiền tôi. Đòi một ngự lâm quân như tôi ư? Vào tù? Các vị, một lần nữa xin các vị dẫn hắn vào tù. Và giam chặt, càng lâu càng tốt, như thế sẽ cho tôi thời gian để trả.

Bọn cảnh vệ rối rít cảm ơn và dẫn con mồi đi.

Lúc chúng đi xuống, D’ Artagnan vỗ vai tên dội trưởng:

– Không uống để tôi chúc sức khỏe ông và ông chúc sức khỏe tôi ư? – Vừa nói chàng vừa rót đầy hai cốc vang Beaugency lấy ở ông Bonacieux hào phóng.

– Thật là quá vinh dự cho tôi – viên đội trưởng cảnh vệ nói –

– Tôi xin nhận với lòng biết ơn.

– Vậy, xin chúc ông, thưa ông – tên ông là gì nhỉ?

– Boarơna(2).

– Thưa ông Boarơna!

– Chúc ông, nhà quý tộc của tôi. Cũng xin ông vui lòng cho biết quý danh chứ?

– D’ Artagnan.

– Xin chúc ông!

– Và trên hết mọi lời chúc đó – D’ Artagnan ngẫu hứng hô lên – Chúc nhà Vua và Giáo chủ.

Đội trưởng cảnh vệ có lẽ đã hoài nghi sự thành thật của D’ Artagnan nếu rượu vang tồi, nhưng vang lại ngon, nên hắn tin.

Khi tên đội trưởng đã theo kịp đồng đội và chỉ còn bốn người bạn với nhau, Porthos nói:

– Cậu vừa làm cái chuyện tồi tệ quỷ gì thế? Thối chưa! Bốn lính ngự lâm lại để cho chúng bắt giữ giữa chính bọn họ, một kẻ khốn khổ đang kêu cứu. Một nhà quý tộc chạm cốc với một tên sai nha!

– Porthos này! – Aramis nói – Athos đã bảo trước rằng cậu là một thằng ngố, tôi tán thành ý kiến đó. D’ Artagnan, cậu là một vĩ nhân, và khi nào cậu ở địa vị ông De Treville, tôi sẽ xin cậu bảo trợ giúp tôi có được một tu viện.

– À ra thế! – Porthos nói – các cậu tán thành những gì D’ Artagnan vừa làm ư? Tôi đến chết mất.

– Tán thành quá đi chứ! – Athos nói – Không những tôi tán thành, mà tôi còn khen ngợi nữa.

– Và bây giờ, các vị – D’ Artagnan nói, không buồn giải thích việc xử sự của mình cho Porthos nghe – tất cả vì một người, một người vì tất cả, đó là phương châm của chúng ta, phải không?

– Tuy nhiên… – Porthos nói.

– Giơ tay ra và thề đi? – Cả Athos lẫn Aramis đồng thời hô lên.

Bị chinh phục bởi tấm gương, vẫn khẽ làu bàu, Porthos chìa bàn tay ra và cả bốn người bạn đồng thanh nhắc lại cái định thức do D’ Artagnan đề xướng: “Tất cả vì một người, một người vì tất cả”.

– Tốt lắm, giờ ai về nhà nấy – D’ Artagnan nói như thể mình sinh ra để không làm gì khác ngoài việc suốt đời ra lệnh – và hãy coi chừng, bởi từ lúc này trở đi, chúng ta thế là đã đối đầu với Giáo chủ rồi đó.

Chú thích:

(1) Samuel – Phán quan Israel tìm Saul để tôn lên làm vua, sau gọi là David để lãnh đạo dân tộc Israel và đánh đuổi bọn Philitxtanh

(2) Bois renard (tiếng Pháp) là rừng cáo – Tác giả cố ý gây cười ở đây