Cuộc đào xới đã lâu. Anh Bố mới mở ra được đường vào mộ chính của vua Tần.
Đó là con đường chính Bắc chạy dài đến chính Nam, Hạng Võ nhìn vào thấy đường đi rộng mênh mông chẳng khác nào đường xá cung điện Hàm Dương.

Khu tiền phòng hiện ra sáng rực. Anh Bố tâu :
– Kính thưa Đại vương! Khu tiền phòng này xây toàn đá hoa cương, nạm ngọc giát vàng rất tốn hao của kho.
Hạng Võ gật đầu vui vẻ :
– Hãy cho quân đục hết vàng ngọc lên xe tải về cung điện Hàm Dương cho ta.
Từ tiền phòng, một tòa sân rộng. Đó là điện chầu của các vị công thần đời nhà Tần. Được xây bằng đá quý, người nào cũng cầm hết mặc đồ triều phục, mang hia đội mão.
Hạng Võ tiến đến xem rồi nói :
– Vua Tần vô đạo, cho thờ các vị công thần mà Lã Bất Vi là cha ruột của mình bắt uống độc dược mà chết!
Anh Bố nói :
– Tần Thủy Hoàng không muốn để lại chứng tích của mình là con của người lái buôn. Hạng Võ nói :
– Ta biết! Hắn muốn thiên hạ xem mình xuất thân ở hàng vương giả, quý tộc! Còn thừa tướng Lý Tư, có được đúc tượng hay không?
Anh Bố đi tìm một lát rồi quay lại nói :
– Lý Tư lúc còn sống bị tội ngũ hình, xẻo tai khoét mắt, chặt tứ chi, bêu đầu! Nên không được thờ ở đây.
Hạng Võ nói :
– Như thế cũng đáng đời một tên mưu sĩ!
Hạng Võ rất ghét bọn mưu sĩ, dùng lý luận du thuyết để tìm bổng lộc khanh tướng thời trước.
Phạm Tăng quân sư đứng gần Hạng Võ nói :
– Kẻ có tài vương tá như Lý Tư, thay đổi pháp luật, tổ chức binh quyền, tạo nên sự nghiệp lớn, đó cũng là kẻ đại tài. Nếu không có mưu lược Lý Tư thì Tần Thủy Hoàng khó mà thành công nghiệp lớp như thế.
Hạng Võ nhìn Phạm Tăng hỏi :
– Còn nhà ngươi, có giúp được ta làm nên đại nghiệp hay không?
Phạm Tăng quân sư, kẻ lão thần từng bày mưu định kế cùng Sở Bá Vương trong việc tranh đoạt thiên hạ.
Bấy giờ đứng im lìm :
Lão không ngờ rằng Hạng Võ ngày nay lại kiêu bạt đến thế.

Lão nghĩ thầm một lúc rồi nói :
– Dù cho bậc đế vương nào uy linh đến mấy đi nữa. Mà coi rẻ người hiền, khinh kẻ sĩ thì sẽ khó mà giữ được thiên hạ.
Hạng Võ cười xòa vỗ vào vai Phạm Tăng nói :
– Quân sư an lòng, ta luôn nghĩ đến tài năng và lời nói của quân sư.
Phạm Tăng nghĩ đến việc mình can Hạng Võ không nên quật mộ Thủy Hoàng, Hạng Võ không thèm nghe.
Bây giờ Sở Bá Vương nói thế. Thực ra chỉ là một điều an ủi lão thần mà thôi. Vì thế Phạm Tăng cúi đầu cám ơn Hạng Võ rồi quay ra.
Anh Bố cho quân tiến vào tòa hậu phòng, phải cho một đám quân gỡ đá, búa đập phá toàn bức vách chắn bằng đá ở giữa khu tiền phòng và hậu phòng.
Quân phá vách đá ầm ầm, tiếng dội vào núi như trời long đất lở.
Khung cửa đá bật tung ra, sập xuống đánh “ầm” cát bay đá chạy mịt mùng. Giây lát khu hậu phòng mở toang mọi người trố mắt nhìn vào.
Tòa hậu phòng rộng lớn. Chính giữa có mấy bia lớn khắc chín con rồng đang phun châu nhả ngọc, vươn nanh múa vuốc oanh oanh liệt liệt!
Trong phòng đầy mã não, trân châu trang trí hết sức tinh vi. Xem như tòa phòng này vừa mới xây dựng xong. Chính giữa phòng có xây một bức tường bằng đá rất nặng chạm trổ những nét hoa văn, lát vàng khảm bạc. Tường vách kinh bưng, không thấy đường nào tiến vào nữa.
Anh Bố hét lớn :
– Ba quân tiến lên! Phá đổ bức tường đá này ra sẽ có lối đi. Búa nện, chày đập vang ầm lên.
Suốt ngày hôm đó cũng chưa phá đổ được bức tường. Tòa phòng rung rinh như chực sập xuống. Mọi người hoảng hốt chạy túa ra ngoài Anh Bố cả giận, phùng mang trợn mắt quát to :
– Mau phá cho đổ bức tường xuống. nếu không các người sẽ bị chôn sống tất cả đấy. Toàn dân quân sợ hãi, roi đốc công quất trót máu tươm cả da thịt máu me ra.
Toán quân lăn xả vào, hò reo phá tường phá vách đá.
– Ầm! Ầm!
Thuốc nổ chôn từ lâu như bị động, nổ vang trời. cả toán quân phá tường đều tan xác.
Hạng Võ ngồi trong hành dinh chờ kết quả. Nghe có tiếng nổ, cả cánh rừng núi Ly Sơn như đổ lộn nhào, tàng đai thọ gãy đôi rơi đổ ầm ầm. Chim muông bay tán loạn.
Hạng Võ giật mình bước ra ngoài hỏi :

– Tiếng nổ từ đâu xảy ra đấy! Anh Bố đến gần nói :
– Phá hậu phòng, nơi vách đá có chôn thuốc nổ tiểu tướng ngỡ lâu ngày thuốc nổ hư hỏng, không ngờ!
Hạng Võ hỏi :
– Thế nào phá được chính mộ hay chưa? Hạng Thác may mắn thoát chết chạy đến :
– Thưa Đại vương toán quân phá lăng mộ đã tan xác vì tiếng nổ ấy cả! Hạng Võ quay lại gắt :
– Anh Bố! Cho toán trung quân vào thay làm kỳ được ngay hôm nay cho ta. Anh Bố vội quay đi, xua đoàn trung quân tiến lên.
Toán này chỉ có công việc khiêng cây đá của bức tường đổ, đào bới xác người và thương binh đem ra ngoài.
Giây lâu, đã quét dọn được con đường vào chính mộ quang đãng.
Bên trong bày ra một tòa tam cung lục viện, tường gấm vách hoa chạm đầy châu ngọc. Toán quân phá mộ ập vào.
Anh Bố mời Hạng Võ đến quan sát. Hạng Võ đến nơi nhìn vào bên trong.
Một cảnh tượng hầu như không thế có thật mà Thủy hoàng khi còn sống thực hiện đựơc. Thành quách ngổn ngang, lại có cả vườn thượng uyển trăm hoa khoe sắc.
Ánh sáng của muôn ngàn ngọn lưu ly, mờ ảo sáng soi một cảnh tượng giàu sang phú quý tột cùng!
Đường chính Bắc đến chính Nam đổ đồng để cho phu khiêng linh cữu Tần Thủy Hoàng vào.
Lại có tòa “Vong Vi cung” các quan võ nhỏ ở chiếc Bộc xa thời nhà Tần, các cung tần mỹ mữ đời Thủy Hoàng đều bị chôn sống để theo phò Tần Thủy Hoàng sau khi tạ thế.
Ngoài ra lũ hoạn quan, quan thị vệ, nội thị trong cấm cung cũng đều được chết theo vua Tần.
Nhà Tần trong “Thủy đức”. Các quân kỳ quân trang đều dung màu đen.
Cho là Thủy đức thịnh, nên xưng là Thủy Hoàng, khơi sông Hoàng Hà, Trường Giang đổ thủy ngân vào làm hai con sông ấy cho chảy quanh tòa lăng mộ thành quách bên trong.
Vòm trời mây trắng dát bạc, sao đính bằng muôn ngàn ngọc châu, chói rực cả ngày đêm.
Nhìn lên như thấy cả một vũ trụ đầy tăng sao chiếu rọi, lấp lánh muôn ngàn năm.

Đoàn quân phá lăng mộ lại khám phá ra một con đường, đó là phức đạo. Đường này xây bằng gỗ ván như chiếc cầu bắc từ điện này sang điện khác.
Anh Bố chỉ con đường phức đạo dài đến vô tận thông ra khỉ núi Ly Sơn mà nói :
– Vào năm thứ hai mươi bảy Tần Thủy Hoàng tuần du qua Lũng Tây đến Bắc địa. Khi ra khỏi Kê Đầu sơn đền xứ Hồi Trung.
Tần Thủy Hoàng cho xây Tín cung ở phía Nam sông Vị. Hạng Thác nói tiếp :
– Sau đổi Tín cung là cục Miếu, để bắt chước vì sao Thiên cực. Hạng Võ nói :
– Ta nghe thiên hạ đồn Thủy hoàng cho xây một con đường ống từ điện Cam Tuyền chạy mãi đến cung điện Hàm Dương! Còn từ Cục Miếu thì có con đường thông lên núi Ly Sơn! Giờ đây ta mới thấy rõ được cái công trình ghê gớm của tên bạo chúa này.
Anh Bố nói :
– Vua Tần cho lấy cái quách bằng đá ở núi Bắc Sơn lấy gỗ từ đất Thục đất kinh chạy về đấy để xây lăng một và xây dựng cung A Phòng.
Các dân phu ở Ấn Cung bị tội thiếu hơn bảy mươi vạn về đắp núi Ly Sơn.
Ngoài ra còn dựng lên vô số thành ấp khác ở vùng Đông hải, ở Vạn Lý Trường Thành kể sao cho xiết.
Hạng Võ cười khanh khách nói :
– Bắt dân nô dịch nên kiệt sức dân. Nhà Tần sụp đổ mau lẹ là vì cớ đó vậy! Hạng Thác nói :
– Tần Thủy Hoàng đi trấn cứ từ Bắc xuống tận phương Nam. Từ Đông Hải khắc bia đá xưng tụng công đức của mình!
Hạng Võ lại hỏi :
– Những tấm bia đá ấy bây giờ ở đâu?
– Ở rải rác khắp nơi, trên bước tuần thú của vua Tần! Hạng Võ nói :
– Ta diệt được nhà Tần công nghiệp ta so với Tần Thủy Hoàng ra sao? Anh Bố vúi đầu rạp xuống đất mà tâu :
– Đại vương khởi nghiệp vương bá ở đất Cối Kê, cử đỉnh ngàn cân, chín ngày đêm đánh đuổi danh tướng chương Hàm của nhà Tần, vào đất Hàm Dương oai danh trấn áp của chư hầu, ai mà không kính phục.
Hạng Võ lại nói :

– Thế ta phá lăng mộ Thủy Hoàng là đúng. Khiến cho trăm họ cũng bớt được cái hận bạo ngược của Tần Vương Chính.
Nói rồi Hạng Võ cười vang dậy cả lăng mộ Thủy Hoàng!
Đoàn quân đang theo con đường chính điện vào thẳng bên trong.
Hai bên tòa tam cung lục viện, chính là linh cửu Tần Thủy Hoàng! Nơi nào cũng chạm trổ chân châu ngọc bích sáng lung linh rực rỡ như ban ngày.
Bấy giờ Hạng Võ hỏi Anh Bố.
– Nhà ngươi có biết trước khi chết, Tần Thủy Hoàng bảo công tử Phù Tô thế nào chăng? Anh Bố lắc đầu nói :
– Kính thưa Đại vương tôi không biết được. Hạng Võ nói :
– Trong thư tịch của nhà Tần có tờ mật chiếu của Tần Thủy Hoàng xuống lệnh cho công tử Phù Tô, lúc mình chết hãy chôn ở cung điện Hàm Dương! Lá thư này Lý Tư, Hồ Hợi và Triệu Cao đã giấu đi. Trong lúc Thủy Hoàng chết ở Bình Đài đất Sa Khâu, rất xa cung điện Hàm Dương!
Đến nay vào Hàm Dương ta mới bắt được công điện này.
Từ Bình Đài đất Sa Khâu trở về đến Hàm Dương các thi hài kia đã thối rửa ra rồi, họa chăng chỉ còn có mấy lóng xương mục nay chôn ở núi Ly Sơn đó mà thôi! Đôi khi cái hình tượng Thủy Hoàng được khắc bằng gỗ Trầm Hương bỏ vào quan quách đá mà chôn ở đây để mê hoặc lòng người!
Bọn Lý Tư là thầy học của Hồ Hợi con út Tần Thủy Hoàng bèn phế bỏ Thái tử Phù Tô và giết chết tướng Mông Điền rồi lập Hồ Hợi lên ngôi thiên tử, tức là nhị Thế Hoàng Đề.
Núi Ly Sơn và lăng mộ Tần Thủy Hoàng cũng do Nhị Thế hoàng đế trùng tu thêm cho tăng uy đức của Tiên đế. Vì thế mà bao nhiêu vật quý, kho tàng của thiên hạ đem chôn vào đây!
Anh Bố nói :
– Tháng chín chôn Tần Thủy Hoàng ở núi Ly Sơn. Hạng Võ bảo :
– Tần Thủy Hoàng lên ngôi thì cho đào núi Ly Sơn. Đến khi nhứt thống thiên hạ thì cho xây lăng mộ ở núi Ly Sơn phải chăng?
Anh Bố đáp :
– Ai nấy đều biết việc ấy. Tuy nhiên việc đời bảy mươi vạn người cho đào trước tiên ba con suối ở dưới đổ đồng rồi đưa quách vào. Lúc này tôi làm đốc công lo việc ấy!
Hạng Thác cười nói :

– Như thế tướng công cũng rất nhiều công lao với nhà Tần! Anh Bố cười nói tiếp :
– “Những đồ châu báu của trăm quan, của các cung” đem cất vào các kho dưới lăng mộ này.
“Lại sai thợ làm máy bắn tên, ai đào tới gần, tên bắn vãi ra như mưa”, sai lấy thủy ngân “làm một trăm con sông, sông Trường Giang, sông Hoàng Hà và biển lớn”. Máy móc làm cho các “ngọn nước sông và biển chảy vào nhau”. Ở trên “có đủ thiên văn, ở dưới đủ địa lý, lấy dầu cá”. Nhân ngư đáp đuốc, trù tính thế nào để “cháy lâu không tắt”.
Sở Bá Vương Hạng Võ nhờ có Anh Bố thông thuộc đường lối nguy hiểm, nơi cất giấu kho tàng, các chỗ máy móc tên đá, hầm sâu, nên chẳng bao lâu phá được lăng mộ Tần Thủy Hoàng, đập vách lấy vàng ngọc, châu báu chất lên xe, đưa về Hàm Dương vô số.
Nhưng đến linh cửu Tần Thủy Hoàng, Sở Bá Vương Hạng Võ bèn ra lệnh cho Anh Bố phá ra.

Nhưng Anh Bố nói :
– Thuở trước Tần Thủy Hoàng làm nhiều việc đại ác, lúc chết sợ thiên hạ phân thây. Nên cho đặt thuốc nổ cực mạnh, máy móc cơ quan cung tên ná tẩm thuốc độc rất ghê gớm bên trong để giữ thi thể mình. nếu đập phá ra, chất nổ sẽ đánh sập tất cả lăng tẩm đền đài, làm chết tất cả mọi người ở đây, xin Đại vương lập đức, thi ân cuối cùng mà tha cho.
Sở Bá Vương đang lúc vui vẻ, bèn gật đầu rồi cho chở hết kho tàng lên mặt đất mà về. Anh Bố được lệnh ở lại lấp núi Ly Sơn trở thành bình địa rồi về sau.
Sở Bá Vương đã làm cỏ thành Hàm Dương, bắt trai gái nhà Tần làm tù, lấy tất cả châu báu chia nhau với chư hầu.
Khoảng năm sáu năm sau. Hạng Võ vì tham ác hơn cả Tần Thủy Hoàng, nhân dân khắp nơi đều bỏ Sở Bá Vương mà theo Lưu Bang đánh dẹp nước Sở, lập nhà Hán.

HẾT