Thiền định đòi hỏi khả năng tập trung cao độ, được thể hiện ngày càng rõ qua thời gian, do đó đừng quá nghiêm khắc với bản thân khi tâm trí suy nghĩ lan man sang vấn đề khác. Lúc này, điều quan trọng là mang tâm trí trở về thực tại. Khi thiền định, tâm thức được ví như một con trâu khỏe mạnh: nó sẽ nổi điên nếu bị nhốt vào mảnh ruộng nhỏ, nhưng nếu được thả vào cánh đồng cỏ rộng lớn, theo lẽ tự nhiên, nó sẽ trở lại hiền lành.

Cánh đồng cỏ mênh mông ở đây tượng trưng cho tính hiếu kì, thích khám phá của tâm trí. Nói cách khác, trong thiền định đừng bận tâm đến cái gì sẽ xảy ra kế tiếp-mọi việc đều tốt như nhau. Những cặp nhị nguyên của căng thẳng-yên ổn, niềm vui-nỗi buồn, buồn chán-náo nhiệt, đều là những xúc cảm giống nhau: bản chất vốn có của chúng không phải là tốt hay xấu mà chỉ là những gì đang xảy ra trong chốc lát. Hãy kiên nhẫn chờ đợi, một cái khác sẽ đến. Mọi suy nghĩ đều vô thường như những đám mây trên bầu trời.

Bạn có thể chú ý đến những suy nghĩ và cảm xúc đang thay đổi của mình bằng tính hiếu kì như một đứa trẻ: “À, thanh thản thật” hay “Ồ, cơn giận lại xuất hiện”. Đừng phê phán, mọi suy nghĩ sẽ thông thoáng hơn. Bạn có thể thoải mái thả mọi ý tưởng cho chúng bay lơ lửng trên bầu trời trong xanh của tâm trí. Ngay cả khi có một đám mây đen trôi qua, báo hiệu một cơn giông sắp đến, thì bầu trời vẫn giữ được sự bình lặng của nó.

Trải qua thời gian, tính rộng lớn thâm nhập vào cuộc sống hàng ngày. Bạn thường xuyên nhận thức mơ hồ về tâm điểm của mình, tâm tính tự nhiên, trạng thái hiện hữu… Thay vì nhìn thế giới qua bức màn của mọi suy tưởng, bạn nhận thức nó một cách trực tiếp, mặt đối mặt. Trong thời khắc quý giá của hiện tại, toàn thể cái tôi của bạn gửi đến vũ trụ lời cảm ơn chân thành và sâu sắc về tất cả những tặng vật mà cuộc sống mang lại.

Hãy tiến hành một thử nghiệm nhỏ: toàn thân thư giãn, tập trung nhìn vào một vật mà bạn thấy trước đó, chẳng hạn cái điện thoại. Chăm chú nhìn từng chi tiết của nó một cách có ý thức. Điều này tạo cho bạn có cơ hội chú ý đến mọi chi tiết mà trước đây bạn không hề để ý. Từ đó, thay vì quan sát vạn vật, chúng ta suy nghĩ về bản chất của vạn vật, và tính trực tiếp của sự trải nghiệm biến mất dần khỏi tâm trí. Khi bạn xoay tâm vào bên trong, nguồn cảm hứng thiền định sẽ hướng lòng bạn đến thế giới rộng mở của sự yên vui vĩnh cửu.

Sau đây là mô tả của chúng tôi về quá trình thiền định.

Hãy nới lỏng quần áo. Nếu ngồi trên ghế, đặt hai chân lên sàn nhà. Nếu ngồi lên đệm đặt trên sàn, để chân sao cho bạn luôn cảm thấy thoải mái nhất. Tư thế này gọi là asana, nếu toàn thân bạn cảm thấy ổn định trong tư thế này thì tâm trí bạn sẽ ít bị xáo trộn. Giữ lưng thẳng để thở ra và hít vào được dễ dàng, lòng bàn tay trái để ngửa đặt thoải mái trên đùi, bàn tay phải khum thành hình chén, úp nhẹ lên bàn tay trái.

Hãy tưởng tượng có một sợi chỉ vô hình gắn vào đỉnh đầu, treo cơ thể bạn lơ lửng trong không trung. Đầu giữ thẳng để giữ trọng tâm cho toàn thân, xương sống thẳng, nhưng đừng căng lưng. Đôi vai thả lỏng theo tư thế cân bằng tự nhiên. Mắt nhắm hoặc khép hờ. Tư thế này giúp ích cho bạn rất nhiều. Với sức ép bề ngoài tác động lên cơ thể bạn… cảm xúc nào đang xuất hiện? Bạn có cảm thấy luồng sinh khí thoát ra từ mặt đất không? Cho dù bạn có cảm nhận được hay không cũng không sao, hãy tìm hiểu những gì bạn quan tâm về dòng năng lượng đang vận hành trong cơ thể và xung quanh bạn…

Bây giờ hãy tập trung chú ý vào “huyệt đan điền” (hara), trung tâm tâm linh và thể xác nằm ngay giữa cơ thể, dưới rốn khoảng chừng 5cm. Hít vào bằng mũi để cho hơi thở di chuyển xuống vùng chứa khí ở huyệt đan điền và giãn bụng ra. Khi thở ra, thóp bụng lại. Hít vào, giãn bụng ra. Thở ra, thóp bụng lại. Tập trung hơi thở bằng cách đếm… Đưa hơi thở xuống huyệt đan điền, cảm nhận năng lượng hơi thở khi giãn bụng ra – đếm 10, thở ra thóp bụng lại đếm 10… Nếu tâm trí miên man suy nghĩ sang vấn đề khác, hãy đưa dòng suy nghĩ trở về hiện tại.

Bạn có nhận thấy hơi thở hít vào và thở ra tạo nên dòng năng lượng? Hãy chú tâm đến bản chất của sự trải nghiệm: Bạn cảm nhận được điều gì khi hơi thở đang len lỏi vào cơ thể bạn? Bạn cảm thấy như thế nào khi hơi thở và cơ thể bạn đang tác động qua lại? Cơ thể và không khí bên ngoài, cơ thể và hơi thở, cả hai hòa quyện thành một. Hãy chú ý đến tính hợp nhất này… sẽ không còn thân xác, không còn hơi thở.

Tập trung vào sự hợp nhất của âm thanh bên ngoài đang thâm nhập vào và những gì cơ thể đang cảm nhận. Không một âm thanh nào riêng rẽ, sự thinh lặng đến vô cùng, chỉ còn là cảm giác thuần túy về âm thanh… nguồn năng lượng… nguồn năng lượng… nguồn năng lượng đang chuyển động và biến đổi.

Nếu bạn bắt đầu suy nghĩ, hãy chú ý đến dòng tư tưởng đang kéo đến như những đám mây bồng bềnh trôi qua bầu trời xanh quang đãng của một tinh thần rộng mở. Tập trung vào sự hợp nhất giữa dòng suy nghĩ và người suy nghĩ. Cảm xúc thuần khiết của dòng suy nghĩ là gì? Không có gì để nói hay có thể diễn tả sự thỏa mãn, chỉ còn lại cảm xúc: nơi mà dòng suy nghĩ và người suy nghĩ đạt đến…

Hãy tự nhận thức. Tập trung vào sự hợp nhất của nguồn năng lượng: bạn có được sự trải nghiệm gì khi tinh thần và thể xác cùng hòa nhập để tạo ra nguồn năng lượng bao trùm lấy bạn. Không có thân xác tách rời, không có tâm trí tách rời, không có cái tôi tách rời – chỉ còn một cõi tâm thanh tịnh… chỉ còn một nghị lực phi thường… chỉ còn tình yêu và sự thân tình…

Quay trở về với hơi thở trong hiện tại, hít vào và thở ra. Giữ yên hơi thở ở vùng đan điền. Những gì bạn cảm thấy là chân lý đang dần lộ ra ở hiện tại, đó gọi là chính niệm.

Bây giờ hãy thực hành thiền định. Tập trung vào hơi thở và hướng ý nghĩ về mọi cảm xúc của bản thân. Cho dù bạn cảm thấy thanh thản hay bồn chồn, lo lắng; hài lòng với cái mình có hay hoang mang thì cũng không sao. Vấn đề là tập trung ý nghĩ về những điều đang xảy ra ở hiện tại để nắm bắt được sự trải nghiệm của riêng mình trong cuộc sống… Khi nào bạn cảm thấy mình đã sẵn sàng, hãy quay về phòng và bắt đầu thiền định với đôi mắt rộng mở…

Chúc mừng các bạn đã dành thời gian để thiền định. Khi kiên trì thiền định, bạn sẽ mở rộng khả năng nhận thức về nhiều sự việc xảy ra trong đời. Bạn là một phần của vạn vật và vạn vật là một phần trong bạn. Cuộc sống rất quý giá, bạn hãy tận hưởng những tặng phẩm mà cuộc đời mang lại!