“Sống có nguyên tắc là một gia tài vô giá”.

                 – Marion Wright Edelman

Nguyên tắc vàng

Tôi lớn lên ở Trenton, một thành phố 5.000 dân ở phía Tây Tennessen. Đến bây giờ tôi vẫn còn giữ nguyên vẹn những kỷ niệm đẹp đẽ về 18 năm đầu đời. Những con người tốt bụng ở thành phốTrenton nhỏ bé đó đã để lại nhiều ấn tượng khó phai mờ trong tôi. Chẳng hạn như thầy Walter Kilzer, huấn luyện viên bóng đá, là người đã dạy tôi biết tuân thủ kỷ luật và biết tin tưởng vào bản thân. Còn thầy Fred Culp dạy môn lịch sử lại là người hết sức vui tính – thầy cho tôi sự tin tưởng vào những điều tốt đẹp; dưới con mắt của thày, cuộc sống luôn tràn đầy niềm vui và hy vọng.

Nhưng chính cha tôi mới là người tôi xem như thần tượng. Ông dạy tôi nhiều điều, nhất là về lẽ sống ở đời, về lòng kính trọng lẫn tình yêu thương. Tôi xem những điều cha dạy là những nguyên tắc vàng, là kim chỉ nam cho bản thân mình trong những trải nghiệm cuộc sống.

Cha tôi có một cửa hàng đồ gỗ. Để có tiền tiêu vặt, tôi nhận chân dọn dẹp phụ cha ở cửa hàng mỗi thứ tư sau giờ học. Vào những ngày đó, tôi thường chú ý quan sát cách cha tôi tiếp chuyện với khách hàng, từ những người bán dụng cụ làm bếp, nhân viên bán hàng, bác nông dân, hay một ông bác sĩ. Một hôm vào cuối ngày, lúc cha tôi vừa định đóng cửa hiệu thì có một người làm nghề thu dọn rác bước vào.

Lúc đó, tôi cũng đã xong công việc và đang đợi cha tôi cùng về nhà. Cha tôi chào đón người dọn rác một cách chân tình ngay từ ngoài cửa, hỏi thăm vợ và con anh vừa bị tai nạn xe vào tháng trước. Cha tôi an ủi, nghe anh trút bầu tâm sự, rồi lại quan tâm hỏi han những chuyện khác. Trong suốt thời gian đó, tôi cứ sốt ruột nhìn đồng hồ. Ngay khi anh ta đi khỏi, tôi liền hỏi: “Sao cha mất thời gian với anh ta làm gì, chỉ là người dọn rác thôi mà”. Cha tôi nhìn tôi một hồi, chậm rãi khoá cửa rồi nói: “Con lại gần đây!”.

Ông nói: “Cha là cha của con, và như mọi người cha khác, cha đã dạy con nhiều điều. Nhưng nếu con có quên hết tất cả những gì cha đã dạy, thì con cũng phải luôn ghi nhớ điều này: “Con phải đối xử với người khác theo cách mà con muốn họ đối xử với mình”.

Ngưng một lúc, cha nói tiếp: “Cha biết đây không phải là lần đầu tiên con nghe nói về chuyện này, nhưng cha nghĩ con chưa thật sự hiểu rõ về nó. Vì nếu con đã hiểu, con đã không thốt ra những lời vừa rồi”. Cha kéo tay tôi ngồi xuống, rồi hai cha con tôi nói chuyện thật lâu về ý nghĩ của điều ấy. Cha tôi nói: “Đấy là nguyên tắc vàng đó con ạ! Nếu con áp dụng điều này vào cuộc sống, vào cách cư xử với những người xung quanh, mọi sự trong đời con sẽ trở nên dễ dàng và suôn sử. Nếu không, con cũng sẽ chỉ nhận được sự vô vị và chán ngán từ cuộc sống mà thôi”.

Bài học ấy đã theo tôi suốt quãng đời sau này, và cho đến bây giờ tôi càng thấy lời cha dạy là hoàn toàn có lý. Cuộc sống luông đong đầy và hứa hẹn những điều tốt đẹp, chúng ta hãy đón nhận nó bằng cách tốt nhất có thể.

“Hãy nhẹ nhàng với trẻ, sẻ chia với người già, cảm thông với người khó khăn và khoan dung với người sai… Vì trong đời mình, bạn khó tránh khỏi có lúc trở thành những người như thế.”

– Mac Anderson.