Ông ta có cách hành xử bên giường bệnh tốt nhất mà Rhyme từng biết. Và nếu ai đó có kinh nghiệm về cách hành xử bên giường bệnh thì đó chính là Lincoln Rhyme. Anh đã thử tính một lần và thấy anh từng gặp bảy mươi tám bác sĩ có bằng cấp trong vòng ba năm rưỡi qua.
“Cảnh đẹp đấy chứ”, Berger nói, nhìn ra cửa sổ.
“Đúng không? Đẹp thật.”
Mặc dù do chiều cao của cái giường mà Rhyme chẳng hề nhìn thấy gì ngoài bầu trời mù sương phía trên Công viên Trung tâm. Nó – và những con chim – về cơ bản là những gì anh nhìn thấy từ khi chuyển từ bệnh viện phục hồi chức năng cuối cùng về đây khoảng hai năm rưỡi trước. Phần lớn thời gian anh buông rèm cửa.
Thom đang bận lật ông chủ của mình – công việc này giúp giữ sạch phổi – sau đó thông bàng quang cho Rhyme, điều này cần phải làm cách sáu, bảy giờ một lần. Sau chấn thương cột sống, cơ thắt có thể bị kẹt trong trạng thái mở hay trạng thái đóng. Rhyme may mắn vì cơ thắt của anh bị kẹt đóng – may mắn, với điều kiện có ai đó ở bên để mở chiếc ống nhỏ thiếu cộng tác đó bằng một cái que thông và kem K-Y bốn lần trong ngày.
Bác sĩ Berger quan sát quy trình này một cách chuyên nghiệp về phương diện lâm sàng và Rhyme không hề để ý tới vấn đề thiếu riêng tư. Một trong những việc làm đầu tiên mà một kẻ tàn phế cần phải vượt qua là sự e ngại. Khi mà việc che cơ thể lúc tắm rửa, di chuyển hay khám nghiệm được thực hiện với những nỗ lực nửa vời thì những kẻ tàn phế nghiêm trọng, thực sự tàn phế, rất tàn phế không quan tâm. Tại trung tâm phục hồi chức năng đầu tiên của Rhyme, sau khi một bệnh nhân đi dự tiệc hay đi hò hẹn đêm trước về, tất cả những người cùng phòng sẽ lăn xe tới giường anh ta để kiểm tra nước giải, đó là phong vũ biểu chỉ mức độ thành công của cuộc đi chơi. Một lần Rhyme đã chiếm được sự kính trọng mãi mãi của những người tàn tật ở cùng bệnh viện khi anh cho ra đến một nghìn bốn trăm ba mươi cc.
Anh nói với Berger: “Bác sĩ hãy nhìn rìa cửa mà xem. Tôi có thiên thần hộ mệnh của riêng mình.”
“Ồ, diều hâu à?”
“Chim ưng. Thường thì chúng làm tổ cao hơn. Tôi không hiểu vì sao chúng lại chọn sống cùng với tôi.”
Berger liếc nhìn những con chim rồi rời khỏi cửa sổ, lại hạ rèm xuống. Chim chóc không làm ông ta quan tâm. Ông ta không to lớn nhưng trông gọn gàng, một người tập chạy, Rhyme đoán thế. Ông ta trông khoảng gần năm mươi nhưng mái tóc đen chưa hề có sợi bạc và đẹp trai như một phát thanh viên truyền hình.
“Đúng là một cái giường.”
“Ông thích nó chứ?”
Cái giường của hãng Clinitron, một hình chữ nhật to tướng. Đó là một cái giường có đệm không khí – chất lỏng và có gần một tấn hạt bọc silicon. Không khí nén được thổi qua các hạt này và chúng đỡ cơ thể Rhyme. Nếu anh có thể có cảm giác, anh sẽ cảm thấy như mình đang trôi nổi.
Berger đang uống cà phê do Rhyme ra lệnh cho Thom đem đến. Anh ta đem nó lên, đảo mắt thì thầm trước khi mời: “Có phải chúng ta đang quá xã giao không vậy?”
Người bác sĩ hỏi Rhyme: “Anh đã từng là cảnh sát, có đúng anh nói với tôi thế không?”
“Đúng. Tôi là giám đốc giám định pháp y của NYPD[23].”
“Anh bị bắn à?”
“Không. Tìm kiếm trên hiện trường vụ án. Mấy người công nhân tìm thấy một xác chết tại công trường xây dựng ga tàu điện ngầm. Đấy là một cảnh sát tuần tra trẻ tuổi, bị mất tích sáu tháng trước – chúng tôi có một kẻ giết người hàng loạt chuyên bắn cảnh sát. Tôi được yêu cầu xử lý riêng vụ này và khi tôi đang tìm kiếm ở đó thì một thanh rầm sập xuống. Tôi bị vùi trong bốn giờ.”
“Thực sự là có ai đó lang thang tìm giết cảnh sát à?”
“Giết ba người và làm bị thương một người. Thủ phạm cũng là một cảnh sát. Dan Sherperd. Một trung úy trong Đội Tuần tra.”
Berger liếc nhìn vết sẹo hồng trên cổ Rhyme. Một dấu hiệu tiêu biểu của chứng liệt tứ chi – một vết cắt mờ đế đưa ống thông khí vào cổ họng và giữ ở đó vài tháng sau tai nạn. Đôi khi là vài năm, đôi khi là mãi mãi. Nhưng Rhyme – với bản chất ương bướng cùng với những nỗ lực hết mình của các bác sĩ trị liệu – đã có thể dứt bỏ được ống thông khí. Giờ thì anh có hai lá phổi mà anh cá là có thể giúp anh lặn dưới nước đến năm phút.
“Như vậy là chấn thương cổ.”
“C4.”
“À, vâng.”
C4 là khu phi quân sự của chấn thương cột sống. Một SCI[24] phía trên đốt sống cổ thứ tư có thể đã giết anh. Dưới đốt sống cổ thứ tư thì anh có thể hồi phục một phần bàn tay và cánh tay, nếu không nói là chân. Chấn thương đốt sống cổ thứ tư không mấy nổi tiếng giúp anh sống nhưng bị liệt hẳn tứ chi. Anh hoàn toàn không còn sử dụng được tay chân. Cơ ổ bụng và cơ liên sườn gần như mất hết khả năng và anh chủ yếu thở bằng cơ hoành. Anh có thể cử động đầu và cổ, nhúc nhích vai một chút. Sự may mắn duy nhất là chiếc rầm gỗ sồi rơi xuống đã bỏ qua một sợi thần kinh vận động độc nhất, nhỏ xíu. Điều đó cho phép anh động đậy ngón đeo nhẫn bên tay trái.
Rhyme đã không kể cho bác sĩ nghe về vở diễn của cuộc đời anh trong năm tiếp sau tai nạn đó. Một tháng nứt sọ: những chiếc kẹp kẹp những cái lỗ khoan vào đầu anh để kéo cột sống anh thẳng lại. Mười hai tuần dùng một thiết bị bao quanh đầu như vầng hào quang – một cái tạp dề nhựa và một giàn giáo thép bọc quanh đầu giữ cho cổ bất động. Để giúp phổi anh tiếp tục bơm không khí, một ống thông khí lớn được dùng trong suốt một năm, sau đó là một bộ kích thích dây thần kinh cơ hoành. Que thông. Phẫu thuật. Tắc ruột do liệt, những chỗ loét nội tạng, quá căng thẳng và làm giảm nhịp tim, nằm nhiều biến chứng thảnh lở nằm, co cứng cơ vì mô bắt đầu co lại và đe dọa lấy mất khả năng cử động quý báu của ngón tay, những cơn đau ảo khiến ta điên dại – cảm giác bỏng và đau ở đầu các chi vốn không còn cảm giác.
Tuy vậy anh đã nói với Berger về tiến triển mới nhất. “Mất phản xạ tự phát.”
Gần đây vấn đề này xảy ra ngày càng thường xuyên hơn. Tim đập mạnh, huyết áp quá cao, những cơn đau đầu dữ dội. Những thứ này có thể xuất hiện chỉ vì một nguyên nhân đơn giản như táo bón.
Chuyên gia SCI của Rhyme, bác sĩ Peter Taylor trở nên lo lắng về tần suất của những lần đột quỵ. Lần cuối cùng – khoảng một tháng trước – nguy hiểm tới mức Taylor đã phải hướng dẫn Thom xử lý tình huống mà không đợi cấp cứu đến và bắt người trợ lý phải nạp số điện thoại của bác sĩ vào danh mục quay số nhanh. Taylor đã cảnh báo rằng, điều đó đủ nguy hiểm và có thể dẫn đến trụy tim hay đột quỵ.
Berger lắng nghe với một chút thông cảm, sau đó nói: “Trước khi chuyển sang công việc này, tôi chuyên về tình hình lão khoa. Chủ yếu là công việc thay khớp và hông. Tôi không biết nhiều về thần kinh. Cơ hội hồi phục ra sao?”
“Bằng không, tình trạng này là vĩnh viễn”, Rhyme nói, có vẻ hơi vội vàng. Anh nói thêm: “Bác sĩ hiểu vấn đề của tôi, đúng không?”
“Tôi nghĩ vậy. Nhưng tôi muốn nghe anh nói điều đó.”
Lắc đầu để tự dọn dẹp mấy sợi tóc nổi loạn, Rhyme nói: “Ai cũng có quyền tự sát.”
Berger đáp: “Tôi nghĩ tôi không đồng ý với điều này. Trong hầu hết các xã hội, có thể anh có quyền lực nhưng không có quyền. Khác nhau đấy.”
Rhyme cười cay đắng. “Tôi chẳng phải là nhà triết học. Nhưng tôi thậm chí cũng chẳng có quyền lực. Chính vì thế mà tôi cần đến bác sĩ.”
Lincoln Rhyme đã đề nghị bốn bác sĩ giết anh. Tất cả đều từ chối. Anh nói, cũng được, anh sẽ tự làm và đơn giản là không ăn nữa. Nhưng quá trình tự loại bỏ mình cho đến chết trở thành sự tra tấn thuần túy. Nó làm cho dạ dày anh đau dữ dội và tạo ra những cơn đau đầu khủng khiếp. Anh không thể ngủ được. Vậy là anh bỏ ý định và sau đó trong một cuộc nói chuyện kinh khủng, anh đã yêu cầu Thom giết mình. Chàng thanh niên gần phát khóc – lần đầu tiên cậu ta thể hiện nhiều tình cảm đến thế – và nói cậu ta ước gì mình có thể làm được. Cậu ta có thể ngồi nhìn Rhyme chết, cậu ta có thể từ chối không cứu sống anh. Nhưng cậu ta không thể giết anh được.
Thế rồi có một phép màu. Nếu có thể gọi như vậy.
Sau khi cuốn The Scenes of the Crime được xuất bản, phóng viên bắt đầu xuất hiện để phỏng vấn anh. Một bài báo – trên Thời báo New York – có đoạn trích dẫn cay độc dưới đây của tác giả Rhyme:
“Không, tôi không có dự định viết thêm cuốn sách nào nữa. Thực tế, dự án lớn tiếp theo của tôi sẽ là tìm cách tự sát. Đây thực sự là một thách thức. Tôi đã cố gắng tìm ai đó có thể giúp được tôi trong suốt sáu tháng qua.”
Dòng chữ chấn động này đã thu hút sự chú ý của dịch vụ tư vấn của NYPD và một số người trước đây đã biết Rhyme, nhất là Blaine (người đã nói với anh rằng anh là đồ điên khi tính đến điều đó, anh phải ngừng việc chỉ nghĩ về bản thân anh đi – giống như khi họ còn ở với nhau – và bây giờ, khi mà cô đã đến, cô nghĩ cô cần nói rằng, cô sắp tái hôn).
Trích dẫn này cũng thu hút sự chú ý của William Berger, người một đêm đột ngột gọi điện cho anh từ Seattle. Sau một vài phút trao đổi xã giao,Berger nói ông ta đã đọc bài báo về Rhyme. Sau một khoảng lặng trống rỗng, ông hỏi: “Anh đã bao giờ nghe nói đến Hội Bến mê chưa?”
Rhyme đã được nghe. Đó là một nhóm ủng hộ chết tự nguyện không đau đớn mà anh đã cố gắng theo đuổi trong nhiều tháng. Hội này nguy hiểm hơn rất nhiều so với Con đường An lạc hay Hội Độc cần[25]. “Những người tình nguyện của chúng tôi bị truy nã để thẩm vấn về hàng chục vụ tự tử có trợ giúp trên toàn quốc”, Berger giải thích. “Chúng tôi phải cố giữ bí mật.”
Ông ta nói ông ta muốn xem xét yêu cầu của Rhyme. Berger không đồng ý hành động nhanh chóng và họ đã có một vài cuộc trao đổi trong bảy hoặc tám tháng qua. Hôm nay là buổi gặp mặt đầu tiên của họ.
“Vậy là anh không có cách nào để tự mình vượt qua, phải không?”
Vượt qua…
“Nếu như kiểu của Gen Harrod thì không. Và cũng có phần không được chắc chắn lắm.”
Harrod là một thanh niên sống ở Boston, một người tàn tật, anh ta muốn tự tử. Không tìm được người giúp đỡ, cuối cùng anh ta quyết định tự làm bằng cách duy nhất mà anh ta có thể. Với một chút khả năng kiểm soát mà anh ta có, anh ta đốt căn hộ của mình, khi căn hộ cháy anh ta lái chiếc xe lăn vào trong đám cháy và tự thiêu. Anh ta chết vì bỏng độ ba.
Vụ này thường được những người ủng hộ quyền được chết đưa ra như ví dụ về thảm kịch mà luật chống quyền được chết không đau đớn có thể gây ra.
Berger cũng biết vụ này và lắc đầu thông cảm. “Không, như thế thì không ai muốn chết.” Ông ta phân tích cơ thể Rhyme, đám dây dẫn và bảng điều khiển. “Kỹ năng cơ học của anh ra sao?”
Rhyme giải thích về ECU – Bộ điều khiển E&J do ngón tay đeo nhẫn của anh vận hành, bộ điều khiển bằng cách hút và thổi cho miệng anh, những cái cần điều khiển bằng cằm, một máy tính đọc chính tả có thể đưa ra màn hình các từ anh đọc.
“Nhưng mọi thứ phải được người khác thiết lập cho anh, đúng không?” Berger hỏi. “Ví như ai đó phải đến cửa hàng, mua khẩu súng, giương lên, lên cò và nối nó vào bộ điều khiển của anh.”
“Đúng thế.”
Làm cho người đó cảm thấy có tội âm mưu giết người, cũng như ngộ sát.
“Thiết bị của anh thế nào?” Rhyme hỏi. “Hiệu quả không?”
“Thiết bị nào?”
“Anh dùng gì? Hừm, để làm việc đó ấy mà?”
“Rất hiệu quả. Tôi chưa bị bệnh nhân nào than phiền cả.”
Rhyme nháy mắt và Berger cười. Rhyme cười với ông ta. Nếu anh không thể cười vì cái chết thì anh còn cười vì điều gì được nữa?”
“Anh xem đi.”
“Anh đem nó theo à?” Hy vọng bừng lên trong tim Rhyme. Lần đầu tiên sau nhiều năm anh cảm nhận được cảm giác ấm áp đó.
Bác sĩ mở chiếc ca táp của ông ta ra – lấy ra một chai rượu mạnh, hành động của ông ta hơi mang vẻ nghi lễ. Một lọ thuốc nhỏ. Một chiếc túi nhựa và một băng cao su.
“Thuốc gì vậy?”
“Seconal. Không còn ai kê nữa. Ngày xưa tự tử dễ dàng hơn nhiều. Những em bé này chắc chắn sẽ làm tốt, không cần thắc mắc. Giờ đây thì không thể nào tự giết mình được với những thứ thuốc an thần hiện đại. Halcion, Librium, Dalmane, Xanax… Anh có thể sẽ ngủ rất lâu nhưng rồi cuối cùng thì anh cũng sẽ tỉnh lại.”
“Còn cái túi?”
“À, cái túi.” Berger nhặt nó lên. “Đây là biểu tượng của Hội Bến mê. Tất nhiên là phi chính thức – không giống như logo của chúng ta. Nếu thuốc và rượu mạnh chưa đủ, chúng ta sẽ dùng đến cái túi. Trùm lên đầu, buộc sợi dây cao su quanh cổ. Chúng tôi cho vào đó một ít đá vì sau mấy phút nó sẽ khá nóng.”