Elínborg đã tìm ra người phụ nữ đến từ Húsavík.

Trong danh sách của cô còn hai cái tên nữa, do vậy cô để Sigurdur Óli ở lại Nordurmýri với đội pháp y. Phản ứng của người phụ nữ đầu tiên cũng giống như những người khác, rất ngạc nhiên nhưng dường như bà ta đã có chuẩn bị từ trước. Bà ta đã nghe thấy câu chuyện ở đâu đó, thậm chí là mấy lần rồi. Bà ta nói rằng, thực lòng bà ta đang chờ cảnh sát đến. Người phụ nữ thứ hai, người cuối cùng trong danh sách từ chối nói chuyện với cô, từ chối mời cô vào nhà. Bà ta đóng cửa và nói rằng mình không hiểu Elínborg đang nói gì và không thể giúp cô được.

Nhưng người phụ nữ có vẻ gì đó lưỡng lự, như thể bà ta phải thu hết sức lực mới nói ra được những điều cần nói, và Elínborg cảm thấy vai trò đã thay đổi. Bà ta cư xử như thể đang chờ cảnh sát đến, nhưng không giống như những người khác, bà ta không muốn biết gì cả, chỉ muốn thoát khỏi Elínborg ngay lập tức.

Elínborg có thể dám chắc rằng cô đã tìm ra người phụ nữ họ cần. Cô nhìn vào đống tài liệu của mình. Tên bà ta là Katrín, và bà ta là trưởng ban ở Thư viện thành phố Reykjavík. Chồng bà ta quản lý một công ty quảng cáo lớn. Bà ta năm nay sáu mươi tuổi, có ba con, tất cả đều được sinh ra từ năm 1958 đến 1962. Bà ta đi khỏi Húsavík từ năm 1962 và sống ở Reykjavík từ đó đến nay.

Elínborg bấm chuông lần nữa.

“Tôi nghĩ bà nên nói chuyện với tôi” cô nói khi Katrín mở cửa.

Người phụ nữ nhìn cô.

“Tôi chẳng giúp được gì cho cô đâu” bà ta nói ngay với một tông giọng cao đáng ngạc nhiên. “Tôi biết vụ việc này là gì. Tôi đã nghe những tin đồn. Nhưng tôi không biết về vụ hiếp dâm nào cả. Hy vọng là cô có thể giải quyết chuyện này. Đừng làm phiền tôi thêm nữa”.

Bà ta cố gắng đóng cửa trước mặt Elínborg.

“Tôi có thể cho qua chuyện này, nhưng một viên thám tử có tên là Erlendur, người đang điều tra vụ Holberg, thì không đâu. Lần tới bà mở cửa ông ấy sẽ đứng ở đây và sẽ không đi đâu cả. Ông ấy sẽ không để bà đóng sầm cửa trước mặt mình đâu. Ông ấy có thể sẽ khiến bà bị thương nếu mọi chuyện khó khăn đấy”.

“Làm ơn để tôi được yên” Katrín nói khi cánh cửa đóng sầm một lần nữa.

“Tôi mong là mình có thể” Elínborg nghĩ thầm, cô lấy điện thoại ra và gọi cho Erlendur, ông vừa mới rời khỏi trường đại học. Elínborg mô tả tình hình cho ông nghe. Erlendur nói rằng ông sẽ có mặt ở đó trong vòng mười phút nữa. Khi đến nơi, Erlendur không trông thấy Elínborg bên ngoài nhà Katrín, nhưng ông nhận ra xe cô ở bãi đậu. Đó là một ngôi nhà riêng rộng rãi ở quận Vogar, nó có hai tầng với một gara đôi. Ông bấm chuông và lấy làm ngạc nhiên khi Elínborg ra mở cửa.

“Tôi nghĩ là tôi tìm thấy bà ấy rồi” cô nói nhỏ và để Erlendur vào. “Katrín vừa mới nói ra sự thật với tôi và xin lỗi vì hành động của mình. Bà ấy nói rằng thà nói chuyện với chúng ta còn hơn là không làm gì. Bà ấy đã nghe những câu chuyện về vụ hiếp dâm và đang chờ chúng ta đến”.

Elínborg vào trong nhà trước Erlendur và đi vào phòng khách, nơi mà Katrín đang đứng. Bà bắt tay ông và cố gắng mỉm cười nhưng dường như vẫn hơi gượng gạo. Katrín ăn mặc khá kín đáo với chiếc váy màu xám và áo khoác trắng, mái tóc thẳng màu đen xõa đến vai, chải sang một bên. Bà cao, vóc người mảnh khảnh và duyên dáng với vẻ bề ngoài dịu dàng pha lẫn sự hồi hộp.

Erlendur nhìn quanh phòng khách. Những cuốn sách xếp đầy trên các tủ kính. Một chiếc bàn giấy đẹp đẽ nằm bên cạnh tủ sách, một bộ đồ gỗ nhưng được bảo quản cẩn thận kê giữa căn phòng, nơi góc phòng kê một bàn hút thuốc. Trên tường treo những bức tranh màu nước lồng trong những khung tranh tuyệt đẹp, bên cạnh là những bức ảnh gia đình bà. Ông nhìn kỹ hơn vào chúng. Tất cả các bức ảnh đều đã cũ, ba cậu con trai cùng bố mẹ. Những bức mới nhất được chụp khi ba người con được làm lễ kiên tín. Hình như ba người không học cấp ba hoặc đại học, cũng như chưa kết hôn.

“Chúng tôi sắp mua một ngôi nhà nhỏ hơn” Katrín nói, gần như là hối lỗi khi thấy Erlendur nhìn quanh. “Nó quá lớn đối với chúng tôi, ngôi nhà rộng lớn này”.

Erlendur gật đầu.

“Chồng bà, ông ấy cũng ở nhà chứ?”

“Albert hôm nay đi đến tối muộn mới về. Ông ấy ra nước ngoài. Tôi hy vọng là chúng ta có thể nói chuyện này xong trước khi ông ấy về”.

“Chúng ta ngồi xuống đi chứ?” Elínborg đề nghị. Katrín xin lỗi vì sự vô ý của mình và mời hai người ngồi. Bà ngồi xuống ghế sô pha, còn Erlendur và Elínborg ngồi trên hai chiếc ghế bành da đối diện với bà.

“Chính xác là hai người muốn ở tôi điều gì?” Katrín hỏi và lần lượt nhìn hai người. “Tôi không hiểu vì sao tôi lại dính líu đến vụ việc này. Người đàn ông đó đã chết. Chuyện đó chẳng liên quan gì đến tôi cả”.

“Holberg là một kẻ hiếp dâm,” Erlendur nói, “ông ta cưỡng hiếp một người phụ nữ ở Keflavík và hậu quả là cô ấy có một đứa con, một con gái. Khi điều tra kỹ hơn, chúng tôi được trình báo là ông ta đã từng thực hiện hành vi này với một người phụ nữ khác ở Húsavík, người này cũng tầm tuổi với nạn nhân thứ hai. Holberg đã bị sát hại và chúng tôi có lý do để giả định rằng nguyên nhân xuất phát từ những việc làm trong quá khứ đen tối của ông ta”.

Erlendur và Elínborg để ý thấy chuyện mà ông đề cập đến chẳng có chút tác động nào lên Katrín cả. Bà ta không bị sốc khi nghe thấy những vụ hiếp dâm của Holberg hay con gái của hắn, và bà ta cũng không hỏi gì về người phụ nữ ở Keflavík kia.

“Bà không bất ngờ khi nghe chuyện đó sao?” ông hỏi.

“Không,” Katrín nói, “tôi nên bất ngờ về chuyện gì chứ?”

“Bà có thể nói về gì Holberg với chúng tôi?” Erlendur hỏi sau một lúc ngừng.

“Tôi nhận ra hắn ngay lập tức trong bức ảnh đăng trên báo” Katrín nói, và dường như dấu hiệu của sự kìm nén cuối cùng đã biến mất trong giọng nói của bà. Giọng bà trở nên thì thầm. “Thậm chí ngay cả khi hắn đã thay đổi rất nhiều” bà nói.

“Chúng tôi có ảnh của ông ta trong hồ sơ” Elínborg nói. “Bức ảnh được lấy từ giấy phép lái xe mà ông ta mới gia hạn. Ông ta làm nghề lái xe tải. Đã từng lái xe đi khắp cả nước”.

“Hồi đó hắn nói với tôi rằng hắn là một luật sư ở Reykjavík”.

“Có lẽ hồi đó ông ta đang làm ở Cơ quan quản lý Bến cảng và Hải đăng” Erlendur nói.

“Hồi đó tôi mới hai mươi tuổi. Chuyện đó xảy ra khi tôi và Albert đã có hai đứa con. Chúng tôi bắt đầu sống cùng với nhau từ hồi còn rất trẻ. Ông ấy ở biển, ý tôi là Albert ấy. Việc ấy không thường xuyên xảy ra. Ông ấy quản lý một cửa hàng nhỏ và là nhân viên của một công ty bảo hiểm”.

“Ông ấy có biết chuyện xảy ra không?” Erlendur hỏi.

Katrín ngập ngừng trong giây lát.

“Không, tôi không bao giờ nói cho ông ấy biết. Và tôi mong là hai người đừng nói cho ông ấy biết lúc này”.

Họ cùng yên lặng.

“Bà không nói chuyện này với ai sao?” Erlendur hỏi.

“Tôi không nói cho ai biết cả” bà lại yên lặng.

Erlendur và Elínborg chờ đợi.

“Tôi tự quy lỗi cho mình. Lạy Chúa” bà thở dài. “Tôi biết thế là không đúng. Tôi biết rằng chuyện đó không phải do lỗi của tôi. Chuyện đó xảy ra cách đây đã bốn mươi năm và tôi vẫn còn dằn vặt mình mặc dù tôi hiểu rằng mình không nên làm thế. Bốn mươi năm”.

Họ vẫn chờ đợi.

“Tôi không biết hai người muốn tôi kể chi tiết đến đâu và những chuyện gì khiến hai người quan tâm. Như tôi đã nói, Albert đi biển. Tôi đi chơi với mấy người bạn và chúng tôi gặp ngững người đàn ông đó trong buổi khiêu vũ”.

“Những người đàn ông đó ư?” Erlendur xen ngang.

“Holberg và một người nữa đi cùng hắn. Tôi chưa bao giờ biết tên ông ta là gì. Ông ta cho tôi xem một chiếc máy ảnh nhỏ mà ông ta mang theo. Tôi nói chuyện với ông ta một chút về nhiếp ảnh. Họ quay trở lại nhà bạn gái tôi và chúng tôi tiếp tục uống rượu ở đó. Nhóm chúng tôi có bốn cô gái đi chơi cùng nhau. Hai người đã kết hôn. Một lúc sau tôi nói rằng tôi muốn về và hắn đề nghị đưa tôi về nhà”.

“Holberg ư?” Elínborg hỏi.

“Phải, là Holberg. Tôi từ chối và chào tạm biệt bạn tôi rồi đi bộ về nhà một mình. Nhà tôi cách đó không xa lắm, chúng tôi sống trong một ngôi nhà riêng ở một con đường mới tại Húsavík. Nhưng khi tôi mở cửa – bất thình lình hắn đứng ngay đằng sau tôi. Hắn nói vài điều gì đó mà tôi nghe không rõ, sau đó đẩy tôi vào nhà và đóng cửa lại. Tôi sửng sốt tột độ. Không biết là nên sợ hay ngạc nhiên. Rượu đã làm cho cảm giác của tôi xáo trộn. Tất nhiên tôi không biết gã đàn ông đó một chút nào, tôi chưa từng gặp hắn trước đêm hôm đó”.

“Vậy tại sao bà lại tự trách mình?” Elínborg hỏi.

“Tôi đã hơi bỡn cợt một chút ở sàn nhảy” Katrín trả lời sau một thoáng. “Tôi mời ông ta nhảy. Tôi không hiểu tại sao mình lại làm thế. Tôi đã uống chút rượu và tôi chưa bao giờ có thể kiểm soát được rượu. Tôi đang vui vẻ với bạn bè và đã cư xử hơi thân mật. Vô trách nhiệm với bản thân. Say xỉn”.

“Nhưng bà không nên tự trách mình”. Elínborg bắt đầu.

“Cô có nói gì thì cũng không thay đổi được điều đó đâu” Katrín nói với giọng nhẹ nhàng và nhìn Elínborg. “Vậy nên đừng bảo với tôi là tôi có thể và không thể trách ai. Chẳng có ích gì cả”.

“Hắn quanh quẩn bên chúng tôi trong buổi khiêu vũ” bà nói tiếp sau khi ngừng lại. “Chắc chắn là hắn không gây ra một ấn tượng xấu nào. Hắn rất vui vẻ và biết cách làm các cô gái cười. Tôi còn nhớ sau đó hắn đã hỏi về Albert và phát hiện ra rằng tôi ở nhà có một mình. Nhưng hắn đã làm điều đó theo cái cách mà tôi không bao giờ nghi ngờ có động cơ gì đằng sau đó”.

“Về cơ bản câu chuyện này cũng giống với câu chuyện của người phụ nữ ở Keflavík” Erlendur nhận xét.

“Cô ấy để hắn vào nhà một cách tự nguyện. Sau đó hắn đòi sử dụng điện thoại và tấn công cô ấy trong nhà bếp”.

“Không biết tại sao hắn lại biến thành một con người hoàn toàn khác hẳn. Thật kinh tởm. Những điều hắn nói ấy. Hắn xé toạc cái áo khoác mà tôi đang mặc, đẩy tôi vào trong và gọi tôi bằng những cái tên kinh khủng lắm. Hắn như phát cuồng lên. Tôi đã cố gắng nói chuyện với hắn nhưng vô ích và khi tôi bắt đầu kêu cứu, hắn nhảy lên người tôi và bịt miệng tôi lại. Sau đó hắn lôi tôi vào phòng ngủ…”

Katrín thu hết can đảm trong mình để kể cho họ những điều mà Holberg đã làm, một cách trình tự và không giấu giếm. Bà không quên một chi tiết nào về cái đêm hôm đó. Lời miêu tả của bà không hàm chứa bất kỳ sự ủy mị nào. Như thể là bà đang đọc một bản tin lạnh lùng trên một tờ báo vậy. Katrín chưa bao giờ nói về sự việc đó như thế này, với một sự chính xác đến thế, nhưng lại có thể tạo ra một khoảng cách với nó xa đến mức Erlendur cảm thấy dường như bà đang kể lại một điều gì đó xảy đến với một ai đó khác. Ở một nơi khác. Vào một thời điểm khác. Trong một cuộc sống khác.

Trong lúc nghe bà kể chuyện, Erlendur nhăn mặt còn Elínborg thì thầm nguyền rủa. Katrín dừng lại.

“Tại sao bà không tố cáo tên vô lại đó?” Elínborg hỏi.

“Hắn giống như một con quỷ vậy. Hắn dọa sẽ phá hoại đời tôi nếu tôi nói với bất kỳ ai hoặc với cảnh sát. Và tệ hơn nữa, hắn nói rằng nếu tôi gây chuyện hắn sẽ nói rằng chính tôi đã gọi hắn đến nhà và muốn ngủ với hắn. Hắn không dùng những từ ngữ đích xác như thế nhưng tôi hiểu hắn muốn nói gì. Hắn cực kỳ khỏe, nhưng không để lại dấu vết nào trên người tôi. Hắn chắc chắn điều đó. Về sau tôi đã nghĩ đến chuyện đó. Hắn đánh vào mặt tôi mấy lần nhưng không bao giờ mạnh cả”.

“Chuyện này xảy ra khi nào?”

“Vào năm 1961. Cuối năm ấy. Vào mùa thu”.

“Vậy chuyện đó có để lại hậu quả gì không? Bà không gặp lại hắn hay…”

“Không. Tôi không bao giờ gặp lại hắn sau chuyện đó. Cho đến khi tôi thấy hình của hắn trên mặt báo”.

“Bà đã chuyển đi khỏi Húsavík sao?”

“Chúng tôi đã lên kế hoạch ấy từ trước. Albert luôn có ý tưởng đó trong đầu. Tôi cũng không phản đối chuyện đó lắm. Những người sống ở Húsavík rất tốt bụng và đó là một vùng đất tuyệt vời, nhưng từ hồi đó đến nay tôi chưa từng quay trở lại”.

“Bà có hai người con trước đó, hai người con trai như trên bức ảnh,” Erlendur nói và nhìn về phía bức ảnh, “và sau đó bà có một người con trai thứ ba… khi nào?”

“Hai năm sau đó” Katrín đáp.

Erlendur nhìn bà và có thể thấy là, vì một số lý do, lần đầu tiên trong cuộc nói chuyện của họ, bà ta đã nói dối.