Tàu thư Asuncion bay đều. Vào quãng hai giờ, chúng ta sẽ đón nó. Ngược lại, dự kiến là tàu thư Patagonie hình như đang gặp khó khăn sẽ về muộn nhiều.

– Rõ, thưa ông Rivière.

– Có thể chúng ta không đợi nó tới rồi mới cho tàu thư đi châu Âu cất cánh: ngay nghi tàu Asuncion tới, các anh sẽ xin chỉ thị chúng tôi. Các anh chuẩn bị sẵn sàng.

Lúc này Rivière đang đọc lại các bức điện phòng hộ của các trạm dừng phía Bắc. Chúng mở ra cho tàu thư châu Âu một con đường trăng: “Trời trong, trăng tròn, không gió”. Những ngọn núi xứ Brazin in hình rõ trên nền trời rạng rỡ nhúng thẳng bộ tóc rậm những cánh rừng màu đen xuống những lớp biển cuồn cuộn màu bạc. Trang sáng dộ mưa liên hồi xuống những cánh rừng ấy và không hề làm chúng lên màu. Và trên biển, cũng đen sì như những vật trôi dạt, là những hòn đảo. Và mặt trăng kia, trên suốt dọc đường, thật là bất tận: cả một suối nước bằng ánh sáng.

Nếu Rivière ra lệnh xuất phát, tổ bay tàu thư châu Âu sẽ bước vào một thế giới ổn định dịu dàng lấp lánh suốt đêm. Một thế giới không có gì đe dọa sự thăng bằng giữa các mảng bóng tối và ánh sáng. Một thế giới mà ngay những làn gió trong trẻo mơn man cũng không thâm nhập vào, những làn gió một khi lạnh đi thì chỉ trong vài giờ đủ sức phá hỏng cả một bầu trời.

Nhưng đứng trước làn ánh sáng rạng rỡ đó, Rivière vẫn ngập ngừng như người thăm dò mỏ do dự đứng trước những cánh đồng cấm đoán đầyvàng. Những biến cố ở phía Nam đã chứng tỏ Rivière sai lầm, Rivière người bảo vệ duy nhất các chuyến bay đêm. Từ một tai họa ở Patagonie, các đối thủ của ông sẽ rút ra một lập trường đạo đức đủ mạnh khiên cho niềm tin của Rivière từ đây rất có thể trở nên bất lực; vì niềm tin của Rivière vẫn không lung lay: một kẽ nứt trong công trình đã để xảy ra bi kịch, nhung tấn kịch chỉ làm lộ rõ kẽ nứt chứ không chứng tỏ thêm điều gì khác. “Có thể cần phải có những trạm quansast ở mạn Tây… Rồi sẽ xem xét chuyện đó”. Ông nghĩ tiếp: “Ta vẫn có những lý do vững chãi như thế để kiên trì thêm, và giảm bớt được một nguyên cớ gây ra các tai nạn: đó chính là cái nguyên cớ đã tự cho lòi ra”. Những thất bại tăng thêm sức mạnh cho những kẻ sung sức. Khốn thay, để chống lại con người, người ta thường chơi cái trò đếm xỉa rất ít đến ý nghĩa đích thực của sự vật. Thắng bại dựa trên vỏ bề ngoài chỉ ghi được những điểm số thảm hại. Và con người thấy mình bị trói chặt vào cái bề ngoài thất bại.

Rivière bấm chuông:

– Bahia Blanca vân không thông báo gì bằng vô tuyến điện cho ta?

– Không.

– Gọi trạm đó bằng điện thoại cho tôi.

Năm phút sau, ông hỏi:

– Vì sao ở đó không có tin gì cho chúng tôi?

– Vì tôi không nghe tiếng máy bay.

– Nó câm tiếng à?

– Chúng tôi thấy rõ. Quá nhiều cơn dông. Ngay cả khi no có đánh điện báo chúng tôi cũng không nghe được.

– Ở Trelew nghe được không?

– Chúng tôi không nghe được Trelew.

– Goi điện thoại.

– Chúng tôi đã thử gọi: đường dây đứt.

– Chỗ cách anh thời tiết ra sao?

– Đe dọa. Nhiều chớp mạn Tây và man Nam. Đầy mây.

– Gió thế nào?

– Còn yếu, nhưng chỉ trong mười phút thôi. Các tia chớp xích lại nhanh.

Một lát yên lặng.

– Bahia Blanca đấy hả? Nghe rõ chứ? Mười phút nữa gọi lại cho chúng tôi.

Và Rivière lần giở từng tờ điện tín của các trạm dừng phía Nam. Tất cả đều báo hiệu con tàu bặt lặng. Một vài trạm dừng không trả lời Buenos – Aires nữa, và trên bản đồ cái vết những tỉnh câm loang rộng dần, ở đó các thành phố nhỏ đang nằm trong trận lốc, cửa đóng then cài, mỗi căn nhà trong các phố tối mò nằm tách rời khỏi thế giới và mất hút trong đem tối như một chiếc tàu thủy. Chỉ bình minh là có khả năng giải thoát chúng.

Tuy nhiên, ngả người trên tấm bản đồ, Rivière vẫn còn hy vọng tìm thấy một khoảng trời trong làm nơi ẩn náu, vì ông đã đánh điện báo hỏi cảnh sát của hơn ba mươi tỉnh lỵ về tình trạng bầu trời và các cau trả lời bắt đầu đến với ông. Trên hai nghìn kilomet, các trạm vô tuyến điện đã được lện nếu trjam nào nhận được một tiếng gọi của con tàu thì ba mươi giây sau phải báo cho Buenos – Aires, ở đây sẽ thông tin cho họ chuyển cho Fabien biết vị trí nơi ẩn náu.

Các nhân viên văn phòng, được triệu tập vào lúc một giờ sáng, đã tề tựu ở các bàn giấy. Ở đó họ được biết một cách bí mật rằng có thể sẽ đình chỉ các chuyến bay đêm và ngay tàu thư đi châu Âu cũng chỉ sẽ cất cánh vào ban ngày. Họ thầm thì với nhau về Fabien, về trận lốc, nhất là về Rivière. Họ đoán nào Rivière đang ở đâu đây và đang dần dần bị xéo nát vì lời thanh minh tự nhiên kia.

Nhưng bỗng mọi tiếng nói im bặt. Rivière vừa xuất hiện ở cửa, người bó chặt trong chiếc măng tô, mũ luôn luôn sụp xuống, người du khách bất tận. Ông luôn thản nhiên bước tới bên người trưởng phòng:

– Một giờ mười rồi, giấy tờ cho tàu thư đi châu Âu đúng thủ tục cả rồi chứ?

– Tôi… tôi tưởng…

– Ông không có gì phải tưởng, ông chỉ có nhiệm vụ thi hành thôi.

Ông từ từ quay người lại đi về phía một tấm cửa sổ mở, hai tay chắp sau lưng.

Một nhân viên đến bên ấy.

– Thưa ông giám đốc, chúng tôi sẽ nhận được ít điện trả lời lắm. Họ cho biết là trong nội địa nhiều đường điện tín đã bị hư hại…

– Được.

Rivière không nhúc nhích, đứng nhìn trời đêm.

Như vậy đó, mỗi bức điện tới lại đe dọa con tàu thư. Mỗi thành phố khi có điều kiện trả lời, trước khi các đường điện tín bị hư hại, đều báo tin bước tiến của cơn lốc như bước tiến của một cuộc xâm lăng. “Nó tới từ phía nội địa,từ phải dãy núi Andes, nó quét sạch trên toàn bộ đường đi, ra tới biển…”

Rivière nghĩ rằng sao sáng quá, không khí ẩm quá. Một đêm lạ kỳ sao! Nó đột nhiên bị hỏng từng mảng, như phần nạc một trái cây phát sáng. Sao vẫn đầy trời trên đầu thành phố Buenos – Aires, nhưng đó chỉ là một ốc đảo, và cũng chỉ chốc lát thôi. Hơn nữa, đó là một bến cảng ngoài phạm vi hoạt động của tổ bay. Cái đêm đầy đe dọa lại được trận gió tai họa chạm vào và làm thối nẫu. Cái đêm khó mà chiến thắng nổi.

Đâu đây một chiếc máy bay đang gặp nguy trong những miền sau thẳm: mọi người đang vùng vẫy bất lực trên bờ.