Vào năm Ngọ, Anshi đẽo một con ngựa nhỏ cho con trai mình là Ryo. Ông sơn những cái vó tí hon màu đen và cắt một lọn tóc của mình để làm bờm và đuôi cho con ngựa. Đôi mắt, luôn luôn là điểm khó khăn nhất, Anshi đính bằng hai hạt táo tròn trịa.

Ryo nhận lấy con ngựa gỗ, ôm nó vào lồng ngực bé bỏng của mình, rồi chạy đi chơi sau nhà. Khi đêm về, vợ Anshi gọi con vào ăn tối nhưng không thấy thằng bé. Anshi tìm khắp mọi nơi, nhưng thay vì Ryo, họ chỉ tìm thấy những dấu vó ngựa nhỏ bằng móng tay in trên nền đất ẩm. Anshi lần theo, nhưng chúng đã biến mất nơi bìa rừng.

Trong khi người vợ mãi than khóc, Anshi đẽo một con ngựa khác. Ông kỹ càng tạc bốn cái chân nhanh và khoẻ, với chiếc cổ cong và quí phái. Ông lại cắt một lọn tóc của mình để làm bờm và đuôi cho nó, và tìm được hai hạt táo nữa cho đôi mắt. Anshi đem sản phẩm của mình ra vườn và chăm chú nhìn nó trên tay, trông đợi một điều gì đó xảy ra.

Không bao lâu, điều đó đã xảy ra. Con ngựa cái tí hon vùng vẫy cái đầu như một đứa bé lắc đầu tỉnh giấc, rồi gõ lên bàn tay của ông với bốn cái vó sơn đen. Ðôi mắt bằng hạt táo nhìn ông như dò hỏi, và Anshi gật đầu.

Mùi rơm rạ ngập tràn đầu óc ông. Trong khoảng khắc giữa hai tiếng vó ngựa, người ông thu nhỏ lại bằng khổ người con ngựa và ông ngồi lên chiếc lưng gỗ phẳng lì của nó. Cỏ giăng chung quanh họ như một cánh đồng lúa mì xanh. Anshi vuốt cổ con ngựa cái và nói, “Hãy đem ta đến chỗ con trai ta.”

Ông cảm thấy những bắp thịt bằng gỗ của con ngựa nổi cuộn lên trước khi nó phóng nước đại qua khỏi thảm cỏ. Gió đêm xéo vào mặt Anshi như những móng vuốt mềm. Ông bám chặt vào bờm ngựa — vào mớ tóc của ông — và gập người xuống. Khi đến bên bìa rừng, con ngựa phóng lên. Ðầu óc ông tràn ngập mùi táo, rồi cả hai đến một cánh đồng cỏ vàng bao la, đầy người và ngựa. Một ngôi làng.

Một người đàn ông đến gần Anshi. “Cha ơi,” người ấy nói, “con đây, Ryo!” Anshi định cãi lại — Ryo của ông chỉ mới sáu tuổi — nhưng người đàn ông ôm chầm lấy ông, và Anshi nhận ra con trai mình. Nó đã trở nên cao lớn và mạnh khoẻ, với đôi mắt thật giống mẹ.

“Ryo,” Anshi nói, giọng ông đặc lại, “mẹ con lo lắng lắm. Con phải về với cha.” “Cuộc sống con là ở đây thưa cha,” Ryo đáp. “Con đã có vợ và ba con.”

Tim Anshi ngừng đập, nhưng ông thấy niềm vui sướng trên gương mặt con trai và không  thể nhỏ lệ. Con cái lớn nhanh đến cha mẹ chúng cũng không ngờ.

Anshi rút dao ra và bắt tay ngay vào việc, đẽo ra bốn con ngựa tí hon cho gia đình của con mình. Ông gạt những giọt nước mắt chực rơi, rồi bảo, “Cha mong con về thăm thường xuyên.”

———

Dịch từ nguyên tác Anh văn, “Horse”, trong Tales of the Chinese Zodiac, của Jenn Reese.

Horse

In the Year of the Horse, Anshi carved a miniature stallion for his son Ryo. He painted its tiny hooves black and cut off a lock of his own hair to fashion its mane and tail. For eyes, always the trickiest, Anshi embedded two perfect apple seeds.

Ryo took the wooden horse, hugged it to his small chest, and ran off to play behind the house. When night came, Anshi’s wife called their son to dinner, but the boy didn’t come. Anshi searched everywhere, but instead of Ryo, they found only hoofprints the size of fingernails in the moist earth. Anshi tried to follow them, but the trail ended at the edge of the forest.

While his wife cried, Anshi set to work on another horse. He took great care to carve its legs strong and swift, its neck curved and noble. He used another clump of his own hair for its mane and tail, and found two more apple seeds for eyes. Anshi took his creation into the yard and stared at it in his hand, waiting for something to happen.

And soon, something did. The little mare shook her head like a child shaking off sleep, and pranced on his palm with her painted hooves. Her apple-seed eyes held a question, and Anshi nodded.

The smell of hay filled his head. In the space of a hoofbeat, he had shrunk to the horse’s size and now sat upon her smooth wooden back. Grass surrounded them like a green field of wheat. Anshi stroked the mare’s neck and said, “Take me to my son.”

He felt the horse’s wooden muscles bunch just before it sprang into a gallop across the lawn. The night air raked Anshi’s face like soft claws. He clung to the horse’s mane—to a tuft of his own hair—and hunkered low. When they reached the edge of the forest, the mare jumped. His mind erupted with the scent of apples, and then they were in a vast golden meadow filled with horses and people of all sorts. A village.

A man approached Anshi. “Father,” he said, “it’s me, Ryo!” Anshi wanted to protest—his Ryo was but six years old—but the man hugged him, and Anshi recognized his son. He had grown strong and tall, with eyes like his mother’s.

“Ryo,” Anshi said, his voice thick, “your mother is worried. You must come back with me.” “I have a life here now, father,” Ryo said. “A wife and three children of my own.”

Anshi’s heart faltered, but he saw the joy in his son’s eyes and could not weep. All children grow up faster than their parents expect.

Anshi pulled out his knife and set to work immediately, fashioning four new miniature horses for his son’s new family. He wiped the unborn tears from his eyes and said, “I hope you’ll visit often.”