Bạn cần lắng nghe ý kiến của nhà tuyển dụng: “Đừng hỏi chúng tôi về một công việc”, mà “Hãy đem đến cho chúng tôi một giải pháp!”.

Hãy mang đến giải pháp cho nhà tuyển dụng, đừng là gánh nặng của họ. Tài năng của bạn chính là giải pháp. Đặc biệt, tình hình kinh tế đầy biến động hiện nay luôn đặt ra những thách thức mới cho các nhà quản lý, vì vậy, cơ hội dành cho bạn luôn bỏ ngỏ. Cơ hội ở khắp mọi nơi, nhưng người tài giỏi thật sự lại khan hiếm. Câu trả lời khuôn mẫu như “Hiện chúng tôi không có nhu cầu tuyển nhân viên”, không phải lúc nào cũng phản ánh đúng thực tế. Họ vẫn thiếu và sẽ luôn thiếu. Nếu bạn là giải pháp tốt nhất cho vấn đề cấp thiết của họ, tất nhiên, họ sẽ tuyển dụng bạn.

Ngày nay, một lá đơn xin việc theo mẫu có sẵn không thể giúp bạn tìm được công việc như ý. Khi nộp một CV theo mẫu, bạn đã tự làm lu mờ mình giữa hàng trăm ứng viên khác. Điều đó đã dập tắt cơ hội của bạn. Trên thực tế, rất nhiều công ty đã cắt giảm việc đăng thông báo tuyển dụng trên mạng, không phải vì họ không có nhu cầu, mà bởi họ không muốn bị chôn vùi dưới hàng núi thư xin việc qua mạng. Thay vì dùng “một tên lửa”, hầu hết mọi người đi tìm việc với “một cây súng ngắn”. Họ không thật sự biết mình muốn gì, do đó, họ gửi đến nhà tuyển dụng một bộ hồ sơ xin việc đầy đủ theo thủ tục, và đến phỏng vấn với thái độ bình bình, thụ động, không có mục tiêu cụ thể. Những câu trả lời chung chung của họ cho thấy họ chỉ cần một việc làm.

Nếu là một ứng viên như vậy, bạn cũng sẽ trở thành gánh nặng của nhà tuyển dụng.

Công cụ quan trọng nhất mà bạn cần có trong công việc chính là tính tò mò. Chỉ một phút mất đi sự tò mò, bạn sẽ chết.
David Meerman Scott, nhà tạo lập chiến lược tiếp thị, đã chỉ ra rằng: “Theo nguyên tắc cũ, khi chuẩn bị CV, người xin việc cần làm nổi bật những thế mạnh của bản thân nhằm thu hút sự chú ý của nhà tuyển dụng”. Scott cho rằng, những CV truyền thống cũng chẳng khác gì những bài báo giới thiệu sản phẩm. Trừ khi khách hàng tương lai đang chủ động tìm kiếm sản phẩm trong bài báo ấy, nếu không, bản sơ yếu lí lịch đó cũng sẽ nhanh chóng bị vứt vào thùng rác.

Vậy làm thế nào để bạn trở thành một giải pháp thay vì là một vấn đề? Làm thế nào để trở thành “tên lửa” nhắm thẳng vào mục tiêu.

Câu trả lời thật đơn giản: điều quan trọng nhất bạn cần làm là trở thành một người lao động có tri thức. Điều đó có nghĩa là bạn cần có sự hiểu biết sâu sắc về những điều có thể giúp ích được cho công việc. Trước tiên, bạn cần tìm hiểu thật kỹ về công ty mà bạn muốn vào làm việc hoặc nơi bạn đang làm việc. Không quá cường điệu khi nói rằng những hiểu biết về tình trạng công ty sẽ quyết định 90% khả năng thành công của bạn.

Hãy tìm hiểu thật kỹ lĩnh vực mà bạn muốn tham gia. Nhà tư vấn quan hệ công chúng Steve Rubel chia sẻ: “Công cụ quan trọng nhất mà bạn cần có trong công việc chính là tính tò mò. Chỉ một phút mất đi sự tò mò, bạn sẽ chết”.

Do đó, hãy tìm hiểu kỹ người quản lý tương lai của bạn và tình hình của công ty. Từ những công bố thường niên như: báo cáo tài chính, báo cáo thu nhập, bảng cân đối kế toán, nguồn thu nhập, bạn có nhận định gì về họ? Đâu là thị trường chính? Đối thủ cạnh tranh của họ là ai? Sản phẩm hay dịch vụ của họ là gì? Chỗ đứng của họ trên thị trường? Họ đang phải đối mặt với những mối đe dọa nào? Họ đang chạm trán những cơ hội và thách thức nào? Họ đang tung ra những sáng kiến mới nào? Liệu bạn có ý định đánh thức vị tổng giám đốc lúc nửa đêm để trình bày sáng kiến của mình?

VẤN ĐỀ LÀ GÌ?

Để bắt đầu, bạn cần xác định vấn đề mình cần giải quyết. Sau đây là câu hỏi chính:

Công việc nào cần được giải quyết – công việc nào mà chỉ có bạn mới thực hiện được?

Ai cũng có khách hàng, và khách hàng luôn có những vấn đề cần được giải quyết.

Hãy nhớ rằng công việc của bạn không chỉ gói gọn trong bản mô tả công việc mà còn bao gồm cả việc thực hiện yêu cầu của khách hàng, bất kể đó là khách hàng bên trong hay bên ngoài tổ chức. Ai cũng có khách hàng, và khách hàng luôn có những vấn đề cần được

Theo nhà tư vấn nghề nghiệp Carol Eikleberry thì: “Các chủng loại vấn đề vô cùng phức tạp. Dù vấn đề của bạn là nhỏ hay lớn, của cá nhân hay tập thể, đã được xác định hay chưa, thì việc tìm kiếm giải pháp sáng tạo là một công việc rất hấp dẫn và thậm chí là niềm vui”.(7)

Vậy tại sao việc tìm ra giải pháp lại hấp dẫn, và thậm chí là niềm vui? Điều ấy chứng tỏ bạn sẽ dốc hết mọi khả năng và niềm đam mê của mình để giải quyết vấn đề. Bản thân việc nhận ra vấn đề đã đòi hỏi sự sáng tạo. Đây cũng là một câu hỏi của lương tâm: Vấn đề nào đang cần giải quyết? “Sự sáng tạo không chỉ bắt đầu bằng việc giải quyết các vấn đề, mà là việc ‘tìm ra vấn đề’, nhìn thấy hay cảm nhận được chúng”.(8)

Rõ ràng, nếu có thể đưa ra giải pháp cho những vấn đề làm đau đầu các nhà quản lý, bạn lập tức trở thành một nhân vật sáng giá trong mắt họ.

Trong kinh doanh, để nhận biết một vấn đề, người ta thường sử dụng phương pháp xác định khoảng trống giữa tình hình thực tại với kết quả mong muốn. Nếu có thể đưa ra các giải pháp khả thi, đáp ứng con số mà nhà tuyển dụng mong muốn, bạn sẽ thành công.

Mức độ của vấn đề có nghiêm trọng không? Những tác động nào có thể dự đoán được về mặt kinh tế, chất lượng?

Rắc rối thường nảy sinh vào thời điểm nào?

Tần số xuất hiện? Chúng xảy ra hàng ngày, hàng tháng, hay hàng giờ? Bạn mất bao nhêu thời gian để giải quyết chúng? Khi nào bạn có thể “trình làng” thành quả của mình? Thể hiện khoảng thời gian bằng phương trình “Thời gian để di chuyển từ điểm X sang điểm Y?”

Ví dụ, với tư cách là nhà tiếp thị trang web đang tìm việc làm, bạn có thể đề xuất với nhà tuyển dụng về việc tăng tốc độ đường truyền cho trang web của họ. Nếu bạn có thể chứng minh trong một năm vận tốc đường truyền sẽ tăng gấp 10 lần, nhà tuyển dụng sẽ đánh giá cao bạn. Điểm trọng tâm trong bài thuyết trình của bạn là: “Chúng ta có thể tăng vận tốc đường truyền từ X đến Y trong vòng một năm”.

Hoặc nếu bạn là nhà tài chính chuyên nghiệp, hãy chia sẻ với người chủ tương lai của bạn về việc tăng tốc độ thu hồi nợ lên 20% trong 3 quý tiếp theo và chỉ cho họ những lợi ích kéo theo từ kết quả ấy. Tương tự như trên, điều quan trọng nhất trong bài thuyết trình là bạn phải chỉ ra được thời gian bạn cần để tạo ra bước đột phá.

Công thức “Thời gian để chuyển từ X sang Y” rất có sức thuyết phục.

Nếu bạn có thể đưa ra một chiến lược kinh doanh khả thi, khả năng thành công của bạn sẽ cao hơn rất nhiều so với việc chỉ gửi đi một CV theo mẫu.

Trong thời đại tri thức, niềm đam mê khám phá cái mới lạ và khả năng giải quyết vấn đề chính là sự bảo đảm để có được công việc mà bạn mong muốn. Chẳng hạn, nhờ phát huy sự tò mò đúng hướng mà Susan Athey, một sinh viên trẻ mới tốt nghiệp, đã gặt hái những thành tựu đáng trân trọng. Vài năm trước đây, sau khi công bố một số nghiên cứu đáng kinh ngạc, cô đã trở thành ứng viên sáng giá nhất trong hệ thống trường đại học của Mỹ. Susan là một tấm gương đáng để chúng ta học hỏi.

Trong thời đại tri thức, niềm say mê khám phá cái mới lạ và khả năng giải quyết vấn đề chính là sự bảo đảm để có được công việc mà bạn mong muốn.

Đối với nhiều công ty, một vấn đề quan trọng phải đối mặt là định giá đúng sản phẩm của mình, đồng thời trả đúng giá cho nhà cung cấp. Nếu không thể cân đối thu chi, bạn sẽ nhanh chóng phá sản. Susan đã rất tò mò với cách người ta ấn định giá bán và giá mua cho sản phẩm. Đây là một câu hỏi đơn giản cho một vấn đề phức tạp.

Sự tò mò đối với những câu hỏi hóc búa bắt đầu hình thành khi Susan còn là một đứa trẻ. Thuở nhỏ, ông của Susan thường đưa cô đến các cuộc bán đấu giá gia súc để mua chúng về cho nông trại. Và cô bé Susan đã bị mê hoặc với câu hỏi tại sao gia súc được bán và mua theo cách này. Khi ấy, đối với Susan, xem người ta mặc cả lẫn nhau là một trò chơi thú vị. Có khi người thắng cuộc bị hớ một khoản tiền lớn, và mọi người có được một trận cười hả hê. Và cũng có khi người thắng cuộc thu được món hời lớn và nhận được nhiều lời tán thưởng. Sự tò mò này của Susan đã đưa cô đến một nghiên cứu chuyên sâu: Làm thế nào để doanh nhân có thể đưa ra kết quả đầu tư thông minh trong một thế giới đầy rủi ro?

Cuối cùng, Susan Athey trở thành chuyên viên kinh tế hàng đầu của Microsoft và là giáo sư trường Kinh doanh Harvard. Để đạt được tất cả những thành quả trên, cô đã luôn tập trung vào một câu hỏi mang tính quyết định đối với việc thành bại trong kinh doanh và tiếp tục công việc nghiên cứu cho đến khi tìm ra ngọn nguồn của vấn đề. Từ phương pháp phân tích khả năng mạo hiểm trong kinh doanh, Susan đã đề ra giải pháp nhằm giảm thiểu những rủi ro cho doanh nghiệp. Từ nghiên cứu này, cô đã giành được huy chương Clark, một trong những giải thưởng danh giá nhất trong lĩnh vực kinh tế.

Không nhất thiết bạn phải đạt được huy chương Clark, nhưng bạn hoàn toàn có thể làm được những gì mà Susan đã làm, đó là trở thành chuyên gia trong vấn đề bạn quan tâm và gây ấn tượng đối với người quản lý. Theo tờ New York Times: “Susan Athey rất thông minh. Điều đó không có gì phải ngạc nhiên. Nhưng những ứng viên khác của năm nay cũng thông minh không kém. Vậy, hãy xem xét những phẩm chất đặc biệt và những quyết định nào đã giúp Susan có được thành công ngày hôm nay. Những người trẻ tuổi đang trên đường tìm đến thành công nên biết điều này”.

Vậy Susan có những phẩm chất đặc biệt gì? Những quyết định nào của cô ấy khác với mọi người?

Bạn cần phải có niềm đam mê dành cho công việc mình đang theo đuổi và hiểu rõ động cơ làm việc của bản thân.
Phẩm chất quan trọng nhất chính là niềm đam mê dành cho công việc. “Cô Athey đã tìm thấy niềm vui lớn trong việc nghiên cứu. Đó là niềm đam mê thôi thúc cô ấy tìm kiếm câu trả lời cho mọi mặt của vấn đề. Athey nghĩ cô đã tìm ra được lời giải cho vấn đề nhưng công trình của cô vẫn còn một điểm chưa hoàn tất: Cô vẫn chưa hoàn tất phương trình toán học cho phương pháp mới này, dẫn đến tính ứng dụng của nó bị hạn chế. Để giải quyết việc này cần phải tìm hiểu một phương pháp toán học hoàn toàn mới. Một nhà kinh tế học đã từng khuyên cô: ‘Không có cách nào để giải quyết vấn đề hóc búa này…’. Athey đã không nghe theo lời khuyên ấy. Cô chia sẻ: ‘Khi trở về nhà trong kỳ nghỉ Giáng sinh, tôi đi thẳng vào thư viện. Cha tôi đã giúp đỡ tôi tra cứu nhiều bài viết và sao chép chúng lại. Và trong đêm Giáng sinh tôi đã tìm ra lời giải cho vấn đề của mình. Khi đó mọi người đang ngủ. Và tôi đã la lên: ‘Tìm ra rồi, tôi đã tìm ra rồi’”.(9)

Không nhất thiết bạn phải dành cả ngày nghỉ để nghiên cứu mới thể hiện niềm đam mê dành cho công việc. Ở đây, điều chúng tôi muốn nói là bạn cần phải đặt trọn khối óc và con tim vào mục tiêu trước mắt.

Để hạn chế sự rủi ro khi đưa ra các quyết định trong kinh doanh, Susan đã tạo dựng cho mình một nền tảng kiến thức phong phú, và chúng chính là nguồn tài nguyên giá trị nhất đối với người lao động trong thời đại tri thức.

Bạn sẽ xây dựng vốn hiểu biết của mình như thế nào? Bản thân sẽ tập trung nghiên cứu ra sao để có thể hiểu một cách sâu sắc vấn đề mà tổ chức của bạn đang đối mặt?

Nguồn khổng lồ từ Internet có thể giúp bạn tìm hiểu về một công ty cũng như những thách thức, cơ hội và những mối đe dọa mà công ty đó đang phải đối mặt. Những năm về trước, tìm kiếm nguồn tin này là việc khó khăn bởi chúng thường bị chôn vùi trong thư viện, hoặc các tạp chí hay tài liệu lưu trữ của công ty. Ngày nay, chỉ với vài lần nhấp chuột, bạn có thể tìm hiểu về vấn đề tài chính, lịch sử phát triển, tổng quan về sản phẩm, khách hàng, đối thủ, thậm chí cả tiểu sử cá nhân của những người lãnh đạo công ty.

Tất nhiên, bạn vẫn có thể tìm sự hỗ trợ từ những nguồn thông tin truyền thống như tạp chí và bản tin ngành.

Chia sẻ từ Jennifer

Là người cố vấn cho những ai muốn thăng tiến trong công việc, từ các nhà quản lý của các công ty vừa và nhỏ cho đến các nhân viên điều hành, câu đầu tiên tôi luôn hỏi họ là: “Anh/chị thường đọc báo nào?” Nếu họ bỏ qua tờ US Weekly (tờ báo mà tôi yêu thích, nhưng tờ này được tôi xếp thứ hai sau Harvard Business Review), tôi biết chúng tôi đang gặp rắc rối.

Sau đó tôi lại hỏi: “Anh/chị có thể trao đổi công việc với ai? Vấn đề mà cấp trên của anh/chị đang cần giải quyết là gì?”.

Nếu bạn có người quen trong công ty, hãy gọi điện hoặc viết email cho họ để nắm rõ thông tin về vấn đề khách hàng và các nhà cung cấp. Điều gì khách hàng hài lòng? Điều gì khiến họ thất vọng? Những người bán hàng nhận xét gì về công ty? Hãy tìm hiểu tình hình tiêu thụ tại các chi nhánh ở địa phương. Tại sao người tiêu dùng chọn mua sản phẩm của công ty hay tại sao họ không muốn mua? Nhờ những tiện ích của Internet và những mối quan hệ, bạn sẽ có được cái nhìn khái quát về tình hình của công ty.

Từ đó, bạn sẽ xác định được thế mạnh nào của bạn phù hợp với yêu cầu của công ty. Bây giờ, bạn có thể hình dung mình với tư cách là người mang đến giải pháp, nhờ thế bạn đã tạo ra sự khác biệt với các ứng viên khác.