Mọi người thường tự hào về một người cha quyền thế, một người mẹ học rộng biết nhiều, còn tôi, tôi tự hào về một người mẹ không biết chữ nhưng vẫn nuôi năm chị em tôi ăn học nên người.

Ngày tôi đậu đại học, tôi đã chạy ra tận con đê đầu làng đợi mẹ về. Nhìn bóng mẹ với đôi gánh trên vai, tôi nghẹn ngào: “Con đậu rồi”. Mẹ khẽ cười và lau những giọt mồ hôi đọng trên khuôn mặt đầy những vết nhăn. Tôi biết từ mai gánh nặng trên vai mẹ sẽ ngày một nặng. Hôm đó, mẹ đã cho tôi nguyên suất bánh đúc ế, phần thưởng cho đứa con ngoan.

Tôi nhập học với số tiền ít ỏi của gia đình và mẹ, người sẽ lên thành phố kiếm tiền nuôi tôi. Tôi nhanh chóng ổn định được chỗ ở trong ký túc, còn mẹ tôi sau mấy ngày lang thang nơi các xóm lao động nghèo mới tìm được chỗ ở. Cũng từ đó, cứ cuối tuần mẹ lại mang tiền sinh hoạt đến gần trường đưa tôi. Mỗi lần gặp mặt, mẹ luôn đưa tiền rồi bước vội, dường như mẹ sợ ai đó bắt gặp, mẹ sợ ai đó nhìn thấy mẹ và tôi…

Ngày tôi được học bổng, tôi muốn mẹ biết đầu tiên. Nhưng tôi đâu tìm được mẹ bởi mẹ sẽ đi khắp mọi ngả đường nếu gánh hàng còn nặng trên vai, và cũng bởi chưa một lần tôi đến nơi mẹ sống. Nơi chúng tôi ăn mừng kết quả học kỳ đầu, ở đó có một người phụ nữ đang đổi từng đồng tiền lẻ thành tờ tiền chẵn. Người phụ nữ ấy nhanh nhảu mời chúng tôi ăn món bánh đúc quê hương, rồi vội vã gánh hàng đi như sợ điều gì đó. Lúc đó, tôi đã muốn kéo tay mẹ lại, muốn giới thiệu với tất cả bạn bè: “Mẹ tớ đấy”. Nhưng, tôi đã không làm vậy, tôi đã để mẹ với gánh hàng rong vội vã bước đi.

Nhiều đêm trong ký túc, mọi người kể chuyện gia đình nhưng riêng tôi, tôi im lặng. Cũng nhiều lúc, tôi muốn lên tiếng: “Mẹ tớ bán hàng rong, dưới tớ còn có bốn em nhỏ. Bố tớ là ông nông dân gốc”. Những câu đó thật khó nói. Mẹ tôi, người phụ nữ bán hàng rong. Gánh hàng của mẹ không quá mấy chục ngàn. Tôi biết bắt đầu câu chuyện thế nào đây và tôi im lặng.

Và hôm qua nơi con hẻm gần nhà đứa bạn, tôi thấy những người bán hàng rong. Ở đó, mẹ tôi đang kể về tôi, về cô con gái bé nhỏ học giỏi. Tôi thấy khuôn mặt mẹ ngời hạnh phúc, tay mẹ chỉ vào tấm hình nhỏ: “Nó đấy”. Lần này, tôi đã chạy lại ôm bờ vai gầy thật chặt, tôi đã khóc. Lời xin lỗi khó nói nhưng tôi biết mẹ hiểu.

Tôi chào mẹ và các cô với lời mời thăm phòng tôi – ký túc. Tôi sẽ giới thiệu mẹ với tất cả bạn bè và tôi hạnh phúc với điều đó. Tôi sẽ kể cho bạn tôi nghe về một người mẹ mà cái tên mình mẹ cũng không biết viết nhưng trong trái tim luôn khắc ghi hình ảnh chúng tôi. Tôi sẽ kể cho bạn tôi nghe về một người mẹ đứng thật xa nhìn con để bảo vệ đứa con mình… Và tôi sẽ kể cho bạn tôi nghe về gia đình, về người cha, về những đứa em. Tôi hạnh phúc bởi tôi có một gia đình.

NGUYỄN THỊ TƯƠI ( Nam Ðịnh)