N gười bạn già chào đón chàng trai bằng sự nhiệt thành vốn có của mình.
– Ông đang chờ cháu đây.
Chàng trai trẻ bắt đầu những thắc mắc của mình:
– Ông đã nói với cháu là nếu cháu sống cùng những phút giây Hiện tại, cháu sẽ hạnh phúc và thành công trong bất cứ chuyện gì. Cháu đã cố gắng hết sức để học cách sống trong Hiện tại và cháu thừa nhận là nó đã tác động rất tốt lên cuộc sống của cháu. Nhưng hình như chỉ thế thôi thì chưa đủ!
– Ông hiểu vấn đề của cháu. Có một điều cháu cần phải biết là để được trọn vẹn với Hiện tại, cháu cần phải hành động nhiều hơn là chỉ sống với nó. Ông mong là cháu có thể tự mình nhận ra điều đó.
Sau khi nghe chàng trai kể lại mọi việc, ông nói tiếp:
– Vậy cháu đối phó với sự thiếu nỗ lực của người khác bằng cách gánh lấy trách nhiệm thay họ ư? Sao cháu không cố gắng cùng họ tìm cách giải quyết vấn đề?
Ông tiếp tục hỏi chàng trai:
– Chẳng phải cháu đã từng gặp vấn đề tương tự trước đây rồi sao?
– Đúng thế ạ! – Chàng trai thú nhận – Nhưng vì cháu không thích sự đối đầu, ông ạ. Cấp trên cũng cho rằng đây chính là điểm làm hạn chế khả năng quản lý của cháu. Mà không chỉ trong công việc. Bạn gái trước đây của cháu cũng hay than phiền về việc cháu hay cho qua hay lờ đi những vấn đề nảy sinh giữa chúng cháu. Một phần vì thế mà bọn cháu chia tay nhau. Và cho đến lúc này, đôi khi những chuyện xảy ra trước đây vẫn còn làm phiền cháu. Cháu cũng chẳng hiểu tại sao mình hay gặp khó khăn trong việc từ bỏ Quá khứ đến thế.
– Cháu này, điều ông sắp nói ra đây có lẽ sẽ có ích với cháu:

Rất khó để từ bỏ những Ngày hôm qua
Nếu bạn không quyết tâm học từ Quá khứ.
Chỉ khi nhận được bài học của Ngày hôm qua
Và bước tiếp!

Hiện tại của bạn mới tốt đẹp hơn.

– Hay quá! Thật ý nghĩa! – Chàng trai thốt lên. Do dự một lát, anh hỏi tiếp:
– Ông có phiền không nếu cháu hỏi ông câu này, nhờ đâu mà ông có thể hiểu nhiều về cuộc sống đến thế?
Người đàn ông cười lớn:
– Cháu ạ, ông đã trải qua một thời gian dài làm việc cho một tập đoàn lớn. Ông luôn đi tìm những giá trị mới trong cuộc sống và luôn lắng nghe mọi người nói về công việc của họ. Một số người gặp không ít khó khăn trong khi số khác tỏ ra hài lòng với cuộc sống. Và ta nhận ra ở đây có một vài quy luật chung.
– Vậy ông có nhận xét gì về những người luôn gặp khó khăn?
Người đàn ông có thể hiểu được sự quan tâm của chàng trai trẻ, ông nói:
– Cháu thấy chưa? Thật là thú vị! Sao cháu lại không hỏi về những người có cuộc sống tốt nhỉ?
– Ồ, thì ra đó chính là vấn đề của cháu! – Chàng trai thảng thốt vì điều chợt nhận ra.
– Cháu biết thế là tốt. Vậy cháu có biết tại sao cháu lại đặt ra câu hỏi đó không? – Ngừng một lát, người đàn ông nói tiếp – Ta biết cháu đang gặp rắc rối. Nếu cháu muốn thì ta sẽ bắt đầu từ đó vậy! Khó khăn lớn nhất với hầu hết mọi người chính là sự lo lắng về những lỗi lầm họ đã phạm phải hay có thể phạm phải. Có những người luôn giận dữ và khổ sở với những gì mà họ đã phải trải qua, cho dù chúng đã lùi vào dĩ vãng.
– Vâng, cháu biết cảm giác đó như thế nào!
– Còn những người có cuộc sống tốt đẹp thì sao? Họ tập trung vào công việc của họ ở Hiện tại. Họ cũng đã từng phạm sai lầm như bất cứ ai. Chỉ có một điều, một sự khác biệt, là họ biết rút kinh nghiệm từ những sai lầm đó rồi bỏ qua một bên những gì thuộc về Quá khứ, tiếp tục tiến lên. Họ chẳng phí nhiều thời gian để nói về lỗi lầm của mình.
Ngừng một lúc rồi ông tiếp tục:
– Theo ta, cháu đang tìm cách lẩn tránh Quá khứ, thay vì đối diện với nó và học hỏi kinh nghiệm từ nó. Nhiều người cũng cư xử theo cách đó vì họ không muốn bị Quá khứ của mình làm phiền. Sau này đôi khi họ còn nói những câu đại loại như “Nhờ những thất bại, phiền toái đó mà tôi có được ngày hôm nay”. Nhưng họ không tự hỏi chính mình, nếu như họ một lần thử thật sự nhìn thẳng vào Quá khứ và học hỏi kinh nghiệm từ những lỗi lầm thì hôm nay họ sẽ như thế nào. Cũng có nghĩa là họ chưa học được gì cả!
– Vậy thì cũng giống như cháu, họ sẽ lặp lại sai lầm tương tự? Những sai lầm đáng ra tránh được nếu biết rút kinh nghiệm? Thế thì Ngày hôm nay của họ chẳng khác gì so với Ngày hôm qua.
– Hoàn toàn chính xác! – Người bạn già tán thành – Khi cháu không dùng những cảm xúc của mình từ Quá khứ để rút ra những kinh nghiệm cần thiết, cháu sẽ tự mình đánh mất cơ hội sống hoàn toàn trong Hiện tại. Ngược lại, biết học hỏi Quá khứ sẽ mang lại cho cháu cơ hội cảm nhận Hiện tại một cách trọn vẹn nhất. Chúng ta không nên sống bằng Quá khứ, vì như thế là chối bỏ Hiện tại. Nhưng rất quan trọng khi cháu biết cách sử dụng Quá khứ và rút kinh nghiệm từ những lỗi lầm. Nếu Quá khứ của cháu là thành công thì sao? Cũng đáng học hỏi từ những điểm dẫn cháu đến với thành công, và cháu có thể tự hào về nó.
Chàng trai trẻ thắc mắc:
– Vậy thì khi nào cháu nên sống với Hiện tại, và khi nào cháu cần học hỏi từ Quá khứ?
– Câu hỏi hay đấy! Cháu hãy ghi nhớ những điều này:

Bất cứ khi nào
Bạn cảm thấy không hài lòng với Hiện tại
Hoặc khi vấp ngã trên đường đời,
Thì lúc đó bạn biết mình cần phải học hỏi từ Quá khứ
Và hướng đến Tương lai.

Ông nói tiếp:

– Chỉ có hai thứ có thể cướp đi những phút giây quý giá của Hiện tại, đó là ý nghĩ bi quan về Quá khứ và cái nhìn tiêu cực về Tương lai. Bây giờ, cháu hãy thử nhìn vào những suy nghĩ của mình về Quá khứ xem liệu chúng có giúp ích được gì không. Rồi chúng ta sẽ nói về Tương lai sau.
Chàng trai trẻ tán thành:
– Những khi có điều gì làm xao lãng sự quan tâm của cháu với Hiện tại, ảnh hưởng đến khả năng làm việc của cháu thì cháu cần nhìn lại Quá khứ của mình và học hỏi.
– Đúng vậy!
Ông khẳng định thêm:
– Và cháu cũng làm thế lúc nào cháu muốn Ngày hôm nay tốt hơn Ngày hôm qua. Cả những khi cháu cảm thấy lo lắng khổ sở hoặc bị những cảm xúc tiêu cực, những nỗi buồn và sự tổn thương ở Quá khứ xâm chiếm làm cho cháu không thể tập trung vào Hiện tại.
– Thế tại sao thời điểm mà cháu cảm nhận được sự tiêu cực xâm chiếm lại là thời điểm tốt nhất để học hỏi từ Quá khứ?
– Vì cháu có thể dùng chính những cảm xúc đó làm động lực học hỏi.
– Cháu có thể học bằng cách nào đây?
– Cách tốt nhất mà ông biết được là cháu hãy tự hỏi mình ba câu sau, rồi trả lời chúng một cách hết sức thành thật. Cháu hãy tự chất vấn mình:
Chuyện gì đã xảy ra trong Quá khứ? Mình đã học hỏi được gì từ chuyện này? Bây giờ có cách nào làm khác đi không? Chàng trai trẻ nhận xét:
– Nói một cách khác là cháu sẽ nghĩ về lỗi lầm mình đã phạm phải rồi xem liệu có thể phản ứng theo một cách khác hay không?
– Đúng. Và đừng quá nghiêm khắc với bản thân. Hãy nhớ rằng vào thời điểm đó, cháu đã làm hết sức và theo cách tốt nhất mà cháu có thể. Còn bây giờ, một khi đã tìm ra được những cách tốt hơn thì cháu hãy áp dụng và thực hiện chúng.
– Cũng có nghĩa là dù đang ở Hiện tại nhưng nếu cháu cư xử theo cùng một cách trong Quá khứ thì kết quả thu được cũng chẳng khác gì nhau! Chỉ khi nào học cách cư xử khác đi, cháu mới đạt được kết quả khả quan hơn.
– Chính xác và không có gì nghi ngờ nữa. Một điều đáng giá nữa là càng học được nhiều từ Quá khứ, cháu sẽ càng cảm thấy ít nuối tiếc cho những gì đã xảy ra. Vì chỉ có những kẻ hèn nhát mới không dám đối đầu với những gì đã qua và cứ mãi nuối tiếc Quá khứ. Làm được như vậy, cháu sẽ có nhiều thời gian hơn dành cho Hiện tại.
– Vậy là đã có lúc cháu hèn nhát phải không ông?
– Đúng! Nếu cháu muốn gọi đúng tên của nó. Nhưng mọi người thường ít khi tự nhận mình hèn nhát lắm. Không ai trưởng thành mà không có những lỗi lầm, vấp ngã.
Trước khi ra về, chàng trai ghi lại những gì mình học được qua cuộc trò chuyện đáng giá này:

Không ai trưởng thành mà không một lần vấp ngã,
Hãy nhìn vào lỗi lầm trong Quá khứ

Rút ra bài học có giá trị,
Rồi áp dụng chúng để làm cho Hiện tại tốt hơn.
Bạn không thể thay đổi

Quá khứ của mình
Nhưng bạn có thể học hỏi từ Quá khứ.
Để trong những tình huống tương tự của Hiện tại

Bạn sẽ hành động khác đi
Chỉ có cách đó
Hiện tại của bạn mới tươi đẹp hơn.

S áng hôm sau, trên đường đi làm, chàng trai tiếp tục suy nghĩ về cuộc trò chuyện với người bạn già hôm qua. Cả ngày hôm đó, anh cố gắng sống hết mình cho Hiện tại, đồng thời không
quên để tâm tới những gì đã xảy ra.
Khi người đồng nghiệp của anh lại một lần nữa không hoàn thành nhiệm vụ, anh bày tỏ với cô ấy sự lo lắng và quan tâm của mình.
Lúc đầu, cô tỏ ra bực bội và chống đối những đề nghị của anh. Nhưng đến cuối buổi nói chuyện, cô ấy trở nên vui vẻ vì sự chân thành của chàng trai. Cô dần hiểu được tầm quan trọng của việc hoàn thành dự án.
Anh cảm thấy rất vui vì đã tạo ra được chuyển biến tích cực trong thái độ và hành động của chính mình. Những tuần tiếp theo, bằng cách luôn ý thức và bám theo những gì đã học, hiệu quả công việc của anh được cải thiện rõ.
Quan hệ của anh với đồng nghiệp dần trở nên tốt đẹp. Anh được sếp tin tưởng và giao thêm nhiều trọng trách. Chẳng bao lâu sau anh được thăng chức.
Trong cuộc sống riêng của mình, anh dành nhiều thời gian hơn cho người yêu. Mối quan hệ của họ đã bước qua một giai đoạn mới. Điều này thật sự quan trọng đối với cả hai.
Sau một thời gian, cuộc sống của chàng trai đã tràn đầy những niềm vui. Nhưng một lần nữa, anh lại phải đối diện với những thách thức mới.
Ở vị trí cao hơn, anh cần nhiều thời gian và phải chịu nhiều áp lực hơn. Anh nhận thấy để sắp xếp thực hiện tốt mọi công việc thực sự không phải là chuyện dễ.
Để vượt qua, nhớ lại lời người bạn già, những khi mệt mỏi, anh tiếp tục thở sâu và cố gắng tập trung vào Hiện tại. Thói quen đó đã giúp ích cho anh rất nhiều.
Tuy nhiên, như một điệp khúc, dù ở lại thêm giờ, anh vẫn không thể hoàn thành hết những việc cần làm. Và mỗi buổi sáng, khi đến văn phòng, hàng đống công việc vẫn đang chờ anh giải quyết.
Anh không có kế hoạch làm việc cụ thể cho riêng mình và thường không biết nên bắt tay vào việc gì trước. Loay hoay giữa các dự án, anh mất nhiều thời gian để giải quyết những công việc không mấy quan trọng mà đáng ra không cần phải ưu tiên. Trong khi đó những việc thật sự quan trọng lại không được quan tâm một cách đúng mức.
Dần dần, anh không còn kiểm soát được các dự án của mình. Khi bị cấp trên thúc bách, anh chỉ còn cách loại bỏ bớt công việc vì không đủ thời gian để hoàn thành. Sếp của anh bắt đầu băn khoăn về năng lực của chàng trai trẻ.
Cảm thấy chán nản và không tìm được lối thoát, một lần nữa anh quyết định đến gặp người bạn già.