HÃY HỌC CÁCH ĐI TÌM CÂU TRẢ LỜI

Có thể bạn không cần phải biết hết tất cả những quy tắc mà các kế toán viên áp dụng khi lập các báo cáo tài chính, nhưng điều quan trọng là bạn phải biết tại sao lại có những quy tắc đó và muốn tìm hiểu thêm chúng thì tìm ở đâu.

Cũng như có những quy định về tốc độ mà bạn được phép chạy xe trên đường phố, thì cũng có những quy định về việc các công ty phải thể hiện những thông tin như thế nào trong các báo cáo tài chính. Một trong những lý do chính của các quy định là phải bảo đảm các báo cáo tài chính được nhất quán.

Sự nhất quán này mang lại cho người sử dụng báo cáo tài chính một bức tranh tốt hơn về thành quả của công ty trong một kỳ.

Ngay cả khi các công ty đều tuân thủ những quy tắc này, thì vẫn có một số biến đổi trong các báo cáo tài chính, và bạn cần phải để ý đến. Trong một số trường hợp, những biến đổi này là do những giao dịch bất thường nằm ngoài phạm vi hoạt động thông thường của công ty và có thể sẽ không tái diễn nữa.

Một ví dụ cho sự biến đổi này là việc bán đi thiết bị mà công ty không còn sử dụng nữa. Khá thông thường những việc thanh lý này sẽ mang lại một khoản lãi hay lỗ lớn sẽ được thể hiện trên các báo cáo tài chính dưới dạng khoản mục bất thường. Báo cáo thu nhập do đó sẽ bao gồm thu nhập ròng hiện ra với việc có hay không có khoản mục bất thường này.

Nếu bạn so sánh một báo cáo thu nhập – một trong những báo cáo tài chính then chốt của công ty – của một năm không có một khoản mục bất thường với một năm có một khoản mục bất thường, rất có thể bạn sẽ muốn sử dụng thu nhập ròng trước khoản mục thu nhập bất thường, vì mục đích so sánh. Bạn cũng sẽ muốn kiểm tra các cước chú để biết nhiều hơn về tính chất của khoản mục bất thường và tác dụng của nó lên các báo cáo tài chính của công ty.

Những trường hợp chỉ xảy ra một lần không hẳn là những sự kiện duy nhất gây ra những biến đổi trong báo cáo tài chính. Các công ty cũng có thể thay đổi phương pháp họ sử dụng để tính toán các khoản mục như hàng lưu kho và khấu hao. Chọn một phương pháp đôi khi là một quyết định chủ quan và có khi việc thay đổi phương pháp tính là một sự cần thiết.

Nếu như có một sự thay đổi trong phương pháp kế toán, thì điều này cần phải được nêu lên trong phần cước chú. Thêm nữa, ảnh hưỏng tích luỹ gây ra bởi việc thay đổi sẽ thể hiện trên bảng cân đối kế toán, một báo cáo khác của báo cáo tài chính chính xác then chốt của công ty.

Những quy tắc và quy định chính xác mà các công ty phải tuân thủ thay đổi từ quốc gia này đến quốc gia khác. Ở Hoa Kỳ, kiểm toán viên tuân thủ đúng những quy tắc được soạn thảo bởi Hội đồng Tiêu chuẩn Kế toán Tài chính (Financial Accounting Standards Board – FASB). Những quy tắc này được biết với cái tên GAAP (viết tắt của Generally Accepted Accounting Principles – Những nguyên lý kế toán được chấp nhận chung).

Sau đây là những nguồn mà bạn có thể sử dụng để tìm hiểu nhiều hơn về các quy định chi phối các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán.

Báo cáo thường niên: Hãy tiếp xúc với một công ty cụ thể và xin xem báo cáo thường niên mới nhất của họ.

Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC – U.S. Securities and Exchange Commission). Bạn có thể xin bản sao các báo cáo mà các công ty được yêu cầu phải nộp cho Ủy ban này.

Các ấn phẩm về kinh doanh: Hãy đọc nhiều về những tiêu chuẩn của ngành và những thay đổi được dự tính.

Bạn không cần phải biết các quy định mà chỉ cần biết tìm chúng ở đâu.