Đíchsơn biết mình đã bị lạc vào Phi châu và không còn nghi ngờ gì nữa Ali là tên lừa đảo. Do đó, Đíchsơn kết luận rằng Ali và Nego đã quen biết nhau từ lâu. Chúng ngẫu nhiên gặp nhau ở bờ biển rồi cùng nhau bày mưu tính kế để hại những người còn sống sót của thuyền Hải Âu. Nhưng chúng làm thế nhằm mục đích gì? Nếu nghe được hai tên gian bàn định với nhau ở bờ suối, Đíchsơn sẽ biết âm mưu của chúng và một mối nguy hiểm lớn đang đe dọa bà Uynxton, các bạn da đen và cả chính Đíchsơn nữa.

Tình trạng thực nguy ngập, nhưng chàng thủy thủ bé nhỏ không sờn lòng. Là thuyền trưởng trên đại dương, Đíchsơn cũng là thuyền trưởng trên đất liền. Sau mấy tiếng đồng hồ suy tính về hiện tại và tương lai với những điều may, cái rủi – mà cái rủi nhiều hơn – Đíchsơn đứng phắt dậy không hề nản chí. Ánh mặt trời đã lờ mờ trên những ngọn cây rừng, Đíchsơn đến gần già Tôm và nói nhỏ:

– Già cũng thấy những dụng cụ của bọn buôn người rồi. Hẳn già cũng biết đây là Phi châu?

– Đúng thế. Tôi biết lắm.

– Vậy già phải giữ kín, đừng nói gì cho bà Uynxton và các bạn biết. Chỉ cần tôi và già biết để lo liệu thôi, già ạ.

– Vâng, cần phải thế.

– Chúng ta phải thận trọng hơn bao giờ hết. Ta đang ở trong một xứ lạ. Chỉ cần cho mọi người biết rằng chúng ta đã bị Ali phản để mọi người phải thận trọng hơn, mà đề phòng những toán người da đỏ hiếu chiến.

– Cậu có thể tin vào sự tận tâm và lòng can đảm của tôi.

– Cũng như tôi tin vào sự thiện chí và kinh nghiệm của già. Già sẽ giúp đỡ tôi.

– Tôi sẽ hết lòng, cậu cứ yên tâm.

Kế hoạch của Đíchsơn là phải rút ngay ra bờ biển càng sớm càng tốt, mặc dù Đíchsơn biết bờ biển đó thuộc Angola. Ý định này được già Tôm tán thành. Nhưng muốn trở ra bờ biển, lại phải theo lối cũ hay sao? Đíchsơn nghĩ nếu trở ra bằng lối cũ tất nhiên sẽ gặp Ali, thế nào hắn cũng đón đường để sinh sự. Theo Đíchsơn thì chỉ có cách tìm một con sông để ra biển, tuy chậm nhưng chắc chắn và không để lại một dấu vết gì. Việc cần nhất là phải biết gần đó có dòng nước nào khả dĩ đi về được không. Đíchsơn nhớ hôm cuối cùng đi với Ali, đoàn người có đi qua một con suối hai bờ nhuộm đỏ vì có oxít sắt. Tìm lại dòng suối đó không lâu và không khó khăn lắm. Đíchsơn sẽ theo con suối đó để tìm ra con sông mà thả xuôi bè. Nghe Đíchsơn bàn tính, già Tôm cũng cho là không còn cách nào hay hơn nữa. Trời bắt đầu sáng, mọi người lần lượt thức dậy, bà Uynxton nhìn chung quanh rồi hỏi Đíchsơn:

– Ông Ali đâu nhỉ? Ta không trông thấy ông ấy?

Đíchsơn đáp:

– Ông ấy không còn ở đây ạ.

– Thế ông ấy đi trước à?

– Thưa bà, hắn trốn mất rồi. Hắn là một thằng làm phản. Hắn đã thông đồng với Nego để đưa đoàn ta đến đây.

– Đíchsơn, con tin chắc Ali phản chúng ta?

– Thưa bà, đúng thế .

Rồi Đíchsơn nhìn già Tôm, nói luôn:

– Đêm qua con và già Tôm đã khám phá ra gian ý của Ali. Nếu nó không tẩu thoát nhanh bằng ngựa, con đã bắn chết nó rồi.

Bà Uynxton hỏi:

– Thế còn nông trại?…

– Chẳng có nông trại nào, xóm làng nào ở chung quanh đây cả. Chúng ta phải rút nhanh ra bờ biển.

– Bằng con đường cũ à?

– Thưa bà, không. Chúng ta sẽ theo một dòng sông để ra biển, như thế sẽ bớt cực nhọc và nguy hiểm. Tuy nhiên phải đi bộ chừng vài dặm.

– Ồ, ta còn khỏe. Ta sẽ đi được và ẵm con ta. Thế thì nên đi cho sớm.

– Vâng. Con cùng các bạn đã sửa soạn rồi.

Đoàn người chưa đi được năm mươi bước thì già Tôm nói một tiếng làm cho mọi người đứng cả lại.

– Con Đinhgô?

Ecquyn đáp:

– Ờ nhỉ? Không thấy Đinhgô đâu cả.

Nói xong, vốn to mồm, Ecquyn gọi lên mấy tiếng vang cả khu rừng nhưng không thấy tiếng sủa đáp lại. Đíchsơn im lặng, mất con chó thật đáng tiếc. Vì nó sẽ báo động giúp mọi người đề phòng những bất trắc xảy ra.

Già Tôm hỏi:

– Hay nó theo Ali?

Đíchsơn đáp:

– Nó không theo Ali đâu. Chắc nó đi tìm Nego vì nó biết Nego đã đi qua chỗ này.

Ecquyn nói:

– Nếu vậy, thằng chết tiệt ấy sẽ hại Đinhgô mất.

– Biết đâu nó lại không cắn cổ Nego trước – Pát nói.

– Có thể lắm. Nhưng ta không thể đợi Đinhgô được nữa. Nếu còn sống nó sẽ tìm ra ta vì nó thông minh lắm. Chúng ta tiếp tục đi đi – Đíchsơn trả lời.

Đoàn Đíchsơn đi một quãng thì đến suối nước đỏ. Họ cứ theo bờ suối đi mãi, mong gặp một dòng nước lớn hơn để đóng bè xuôi ra biển. Đến trưa, họ đã đi được ba dặm, không hề gặp trở ngại nào. Ali, Nego đều mất tung tích. Đinhgô vẫn chưa trở về.

Mọi người nghỉ chân trong một rừng tre để ăn trưa. Trong bữa ăn, mọi người đều ít nói. Bà Uynxton ẵm con trong lòng, chăm chú nhìn và không chịu ăn. Đíchsơn nói:

– Bà hãy ăn chút ít để lấy sức đi đường. Nếu bà ốm thì nguy to. Bà cố gắng ăn đi. Rồi chúng ta sẽ tiếp tục cuộc hành trình. Gặp sông con, chúng ta sẽ xuôi bè ra biển không sợ mệt nhọc nữa.

Bà Uynxton nhìn nét mặt quả cảm của Đíchsơn, bà tin tưởng và đỡ nản lòng. Những người da đen rất tận tụy, bà thấy mọi người đều hăng hái. Bà còn tưởng đang ở trên một vùng đất lạ; dù Ali có phản bội, hậu quả cũng không đáng sợ. Đíchsơn đoán được tâm tư của bà, nhưng đành im lặng để cho bà hy vọng.

Giữa lúc đó Giắc tỉnh dậy, em đã hết sốt, đôi mắt long lanh và em giơ hai cánh tay ôm cổ mẹ nói:

– Đã đến nông trại của ông Ali chưa mẹ?

Bà Uynxton đáp:

– Ồ, nông trại… gần đến rồi! Phải, chúng ta sắp đến.

Muốn chấm dứt chuyện buồn về nông trại, Đíchsơn hỏi bà Uynxton:

– Thưa bà, đi được rồi chứ?

– Ừ! Chúng ta đi đi!

Mọi người dọn dẹp đồ đạc rồi lại tiếp tục đi. Họ phải đi xuyên qua một cánh rừng rậm để theo sát dòng suối. Trong rừng có vài vết đường mòn, lâu ngày không có ai đặt chân tới nên cây cỏ mọc đầy. Những người da đen luôn tay bẻ lau, vạch cỏ. Thế mà ba tiếng đồng hồ mới đi được một dặm. Cũng may việc làm vất vả đó không kéo dài. Đi được một dặm thì họ gặp một lối đi dài hun hút do một đàn voi đã phá thành. Những vết chân voi to lớn, sâu hoắm còn in trên mặt đất chưa khô.

Con đường này đi chéo ra đến bờ suối một quãng rồi lại quặt vào rừng sâu. Vì thế, đoàn Đíchsơn phải bỏ con đường dễ đó, và một lần nữa, họ lại phải dùng rìu phá cây rừng mở lối để bám sát bờ suối. Từ chỗ này, dòng suối bớt dốc, sâu và rộng hơn, Đíchsơn hy vọng sắp ra tới sông con. Vì thế những người da đen hăng hái làm việc mặc dầu dây leo, gai góc mọc chằng chịt ngăn cản lối đi.

Hôm đó, vào khoảng ba giờ chiều, đoàn người ra khỏi rừng rậm, gặp ngay một dải đầm lầy, rêu phủ xanh rờn, thỉnh thoảng nhô lên những cây dương xỉ rất đẹp. Họ phải dò từng bước trên khoảng đất nhão tưởng như vô tận này. Khoảng năm giờ chiều, đi được hơn nửa dặm, mặt đất cứng nên dễ đi hơn. Tuy nhiên, bên dưới vẫn thấy bùng nhùng vì đẫm nước. Qua địa hình, Đíchsơn biết rằng dải đồng này thấp hơn các con sông ở quanh đây nên nước sông thấm ra và đọng cả vào chỗ trũng.

Lúc đó, bầu trời bỗng trở nên oi ả. Những luồng chớp xa xa bắt đầu vạch ngoằn ngoèo trên áng mây đen. Những tiếng sấm ran ran vọng lại. Một cơn giông khủng khiếp sắp đến. Dãi đồng trũng này sắp bị ngập. Chung quanh không có một chỗ đất cao nào để trú chân. Xa xa, về phương bắc có một dãy đồi thấp hình như là giới hạn của đầm lầy. Nơi đó có lẽ là nơi cứu tử độc nhất của đoàn người lạc bước. Đíchsơn động viên mọi người:

– Các bạn ơi, chúng ta hãy tiến lên! Tiến nhanh lên! Còn ba dặm nữa, chúng ta sẽ đến một nơi an toàn hơn ở chỗ đất trũng này.

Ecquyn nói:

– Xin tất cả hăng hái lên! Đi nhanh lên!

Đoàn người rảo bước được một dặm thì cơn giông kéo đến. Còn độ hai dặm nữa mới tới rặng đồi. Nhiều lần Đíchsơn và các bạn phải vừa đi vừa chạy để tránh sét đánh, vì ở cánh đồng này không có cây cao. Chỉ có đầu người là những điểm cao nhất để hứng điện trời trong lúc giông tố này. Trời mưa như trút, Đíchsơn chạy chậm lại và hỏi già Tôm.

– Làm thế nào bây giờ?

Già Tôm đáp:

– Cứ tiếp tục đi! Chúng ta không thể ở lại trong cánh đồng này vì nó sắp biến thành biển nước bây giờ.

Đíchsơn nói:

– Tôi vẫn biết thế, nhưng nếu ta tìm được một chỗ tạm trú bây giờ thì hơn, dù chỉ là một túp lều hay…

Đíchsơn ngừng lời. Một tia chớp sáng vừa lóe và soi khắp cánh đồng. Đíchsơn nói to:

– Tôi vừa nhìn thấy cái gì đằng kia, cách đây độ năm trăm thước!

Già Tôm gật đầu, đáp:

– Phải, tôi cũng trông thấy.

– Một đồn trại phải không?

– Phải. Có lẽ là một đồn trại… nhưng là đồn trại của dân địa phương.

Đíchsơn nói:

– Già cùng mọi người hãy tạm dừng ở đây, để tôi đến đó thăm dò xem sao.

Ba phút sau, Đíchsơn trở về, vừa chạy vừa mừng rỡ gọi to:

– Lại đây! Lại cả đây!

Già Tôm hỏi:

– Đồn đó bỏ trống hay sao?

– Không phải đồn, không phải trại. Đó là một cái tổ mối, chúng ta vào trú mau.

Mọi người vội vã theo Đíchsơn đến chỗ trú.

Lát sau họ đến trước một ụ đất đỏ cao hơn ba thước hình chóp mọc la liệt như bát úp. Mặc dù loài mối là đáng sợ, nhưng trong lúc khẩn cấp này, họ chui vào trong tổ để ở chung với chúng, nếu không đuổi hẳn được chúng ra ngoài. Họ chọn một tổ gần nhất, chân ụ có một lỗ hẹp, Ecquyn phải dùng dao khoét rộng cho người chui vào lọt, và cho cả anh nữa.

Trước cặp mắt ngạc nhiên của nhà côn trùng học Binđác, trong tổ không có một con mối nào. Có lẽ tổ mối này bị bỏ hoang. Khi cửa tổ đã được khoét rộng, Đíchsơn và mọi người chui vào.