Hãy hỏi một tay cờ bạc

“Đừng đếm tiền khi đang ngồi trên chiếu bạc”.

– Một tay cờ bạc chuyên nghiệp.

LỜI KHUYÊN ĐẦU TƯ TỒI TỆ NHẤT

Hàng triệu người đã mất hàng nghìn tỷ đôla vì họ bỏ tiền ra đầu tư dài hạn. Đầu tư dài hạn là lời khuyên đầu tư tồi tệ nhất mà tôi từng nghe.

KHI NÀO TIỀN CỦA BẠN MỚI LÀ CỦA BẠN?

Người cha giàu từng bảo tôi: “Một nhà đầu tư chuyên nghiệp cần nắm rõ ba việc. Đó là: khi nào nên tham gia thị trường, khi nào nên thoát khỏi thị trường, và làm thế nào để rút tiền ra khỏi chiếu bạc. Là một nhà đầu tư, con cần phải biết tìm kiếm những tín hi thị trường để bước vào, một kế hoạch để kết thúc, và phải biết khi nào nên rút ra. Một nhà đầu tư nghiệp dư thì chỉ biết để tiền vào chiếu bạc để rồi cuối cùng bị mất hết”.

“Tại sao họ bị mất hết?”, tôi hỏi.

“Bởi vì cuối cùng thì thị trường sẽ chiến thắng. Thị trường cho và thị trường sẽ lấy lại nếu con còn để tiền của con lại đó”.

PHÁ VỠ QUY LUẬT

Nhiều năm trước, khi còn trẻ, tôi từng đến Las Vegas chơi thử. Không có nhiều tiền nên tôi bắt đầu bằng một số tiền cược nhỏ trên bàn chơi xúc xắc. Ném hòn xúc xắc chỉ với 1 đôla rủi ro, tôi thắng vài lần và thua vài lần. Sau đó, bỗng nhiên thần may mắn mỉm cười với tôi và tôi nhanh chóng thắng được đến 300 đôla. Mọi người quanh tôi bắt đầu reo hò la hét bởi vì họ cũng thắng. Khi vận đỏ tiếp tục, tôi bắt đầu để ý thấy số tiền cá cược của mọi người đang lên đến hàng trăm đôla, trong khi tôi vẫn đang chơi theo luật an toàn. Rõ ràng là họ làm giàu nhanh hơn tôi, trong khi vận đỏ ấy là của tôi.

LÒNG THAM KHÔNG ĐÁY

Khi lòng tham nổi dậy, tôi bắt đầu đặt cược nhiều hơn, dù biết rằng mình đang phá vỡ mọi quy luật mà Người cha giàu đã dạy. Khi phá vỡ quy luật như thế, số tiền mà tôi có được tăng vọt đến 1500 đôla. Dù trong tôi có một giọng nói vang lên: “Rút bớt tiền ra đi, quay lại với 100 đôla thôi”, nhưng tôi không thèm nghe. Thay vì tuân theo quy luật, bỏ 2900 đôla vào túi, tôi lại tự nhủ: “Khi có được 6000 đôla, mình sẽ quay lại lối chơi an toàn”. Suy nghĩ này khiến tôi yên tâm và tiếp tục đặt hết 3000 đôla lên bàn cho một lượt xúc xắc. Và kết quả là tôi thua trắng.

Thua mất 3000 đôla thật đáng tiếc, nhưng đó là một bài học đầu tư đáng giá. Dù Người cha giàu thường nói: “Hãy tự chủ và tuân theo quy luật”, nhưng phải một lần phá vỡ quy luật thì tôi mới học được bài học này.

NHỮNG THUA LỖ LỚNừ năm 2000 đến 2003, nhiều người đã phá vỡ quy luật khi đặt hết tiền vào những kế hoạch hưu trí trên chiếu bạc. Hàng triệu người đã cá cược toàn bộ tương lai tài chính của mình vào một lượt xúc xắc. Ngay cả sau khi thua lỗ, nhiều người trong số đó vẫn tiếp tục để tiền lại với hy vọng thị trường sẽ quay về và họ có thể được đền bù cho số thua lỗ của mình. Và như thế, họ tiếp tục phạm lại những sai lầm đó trong tương lai.

THEO ĐUỔI THẤT BẠI

Mọi tay bạc chuyên nghiệp đều biết rằng khi bạn cố bỏ tiền ra cá cược với hy vọng lấy lại số tiền đã mất thì đã đến lúc phải ngừng chơi. Đó là lúc phải rời chiếu bạc, nghỉ ngơi và tìm kiếm một lựa chọn mới. Không may là do những quy định hiện hành của nhiều kế hoạch hưu trí, hàng triệu người đã không chỉ đơn giản rời khỏi chiếu bạc. Họ sẽ bị phạt nếu từ bỏ cuộc chơi để chuyển tiền vào một khoản đầu tư mới.

NHỮNG LỜI LẼ KHÔN NGOAN CỦA MỘT TAY BẠC

“Đừng đếm tiền khi đang ngồi trên chiếu bạc”. Đó là một câu nói vô giá của một tay bạc chuyên nghiệp. Cũng với câu nói này, khi gởi tiền vào một kế hoạch hưu trí, bạn đã vi phạm ba quy luật quan trọng mà mọi tay cờ bạc chuyên nghiệp cũng như mọi nhà đầu tư chuyên nghiệp đều tuân theo.

1. Khi tiền còn ở trên chiếu bạc thì đó không phải là tiền của bạn. Số tiền đó thuộc về cuộc chơi chứ không thuộc về bạn.

2. Cuộc chơi quan trọng hơn việc đếm tiền. Khi chơi xúc xắc ở Las

Vegas, tôi chiến thắng chỉ khi tôi tập trung vào cuộc chơi. Nhưng ngay sau khi chiến thắng tôi lại bị phân tâm sang việc đếm tiền. Khi tôi có được 3000 đôla, lúc này đối với tôi, tiền bạc đã quan trọng hơn cuộc chơi. Đó là lý do vì sao tôi thất bại.

Từ năm 1995 đến năm 2000, trong khi thị trường chứng khoán tăng giá và những kế hoạch hưu trí bắt đầu gia tăng giá trị, nhiều nhà đầu tư nghiệp dư nghĩ rằng mình đã giàu rồi, họ bắt đầu chú ý đến việc đếm tiền và xao lãng cuộc chơi. Nhiều người bắt đầu mua những ngôi nhà lớn hơn, xe hơi mới hơn, hoặc rút tiền khỏi tài khoản tiết kiệm và mù quáng ném vào thị trường. Khi giá trị thực của chúng gia tăng, nhiều người có cảm giác là họ đã giàu rồi và bắt đầu tập trung vào việc đếm tiền chứ không chú tâm đến cuộc chơi nữa.

CẢM GIÁC GIÀU CÓ ĐỐI VỚI BẤT ĐỘNG SẢN

Người ta cũng có một cảm giác giàu có tương tự khi ngôi nhà của họ gia tăng giá trị. Tôi thường nghe họ nói: “Ngôi nhà của tôi đã tăng giá trị đến 40.000 đôla”. Lúc này nhiều người cảm thấy an toàn và tự tin hơn nên bắt đầu buông lỏng tay lái và xao lãng cuộc chơi. Họ đếm giá trị thực của họ và họ nghĩ rằng họ đã chiến thắng. Đó là lúc nhiều người bắt đầu tụt lại phía sau.

MỤC ĐÍCH THẬT SỰ CỦA TRÒ CHƠI

Mục đích thật sự của trò chơi là rút tiền khỏi chiếu bạc mà vẫn có thể tiếp tục duy trì cuộc chơi. Về cơ bản, một tay bạc chuyên nghiệp hay một nhà đầu tư chuyên nghiệp đều muốn chơi bằng tiền của người khác. Đó mới chính là mục đích thật sự của trò chơi. Chừng nào tôi còn để tiền của mình trên chiếu bạc thì tôi vẫn còn chưa đạt được mục đích thật sự.

BỐN LOẠI TIỀN

Một nhà đầu tư chuyên nghiệp cần hiểu rõ về ba loại thu nhập và bốn loại tiền. Hẳn một số bạn đã biết, có ba loại thu nhập khác nhau: thu nhập kiếm được, thu nhập đầu tư và thu nhập thụ động. Còn bốn loại tiền ở đây là:

1. Tiền của bạn (tiến vốn chủ sở hữu)

2. Ti

3. Tiền của sở thuế

4. Tiền nhà cái (tiền lời)

TỐC ĐỘ ĐỒNG TIỀN

Một tay cờ bạc chuyên nghiệp sẽ chơi bằng tiền nhà cái ngay khi có thể. Khi ở Las Vegas, nếu tôi bỏ lại số tiền vốn của mình vào túi và chỉ chơi tiếp bằng số tiền thắng được mà thôi thì đó là một ví dụ của việc chơi bằng tiền nhà cái. Khi tôi bắt đầu say máu, tôi thua trò chơi vì tôi đã không tiếp tục hướng đến mục đích của mình, đó là tiếp tục chơi trò chơi nhưng bằng tiền của người khác chứ không phải bằng tiền của mình.

Là một nhà đầu tư chuyên nghiệp, tôi luôn muốn:

1. Đầu tư tiền của mình vào một tài sản

2. Thu lại tiền vốn

3. Tiếp tục kiểm soát tài sản đó

4. Chuyển tiền vốn qua một tài sản khác

5. Thu lại tiền vốn>6. Lặp lại quá trình này.

Quá trình này gọi là tốc độ đồng tiền. Đó là một trong những lý do vì sao người giàu ngày càng giàu hơn còn những nhà đầu tư trung bình thì có nguy cơ thua trắng.

Một ví dụ có thể giúp bạn hiểu rõ quá trình này. Giả sử tôi mua một tài sản để cho thuê – một căn nhà hai phòng ngủ, hai phòng tắm với giá 100.000 đôla, trong đó có 20.000 đôla của tôi còn 80.000 đôla vay của ngân hàng. Giả sử mỗi năm tôi thu lại được 10% tiền thuê nhà, tức là 2.000 đôla, gọi là thu nhập thụ động thực. Cùng với 2.000 đôla thu nhập này, tôi còn có thêm tiền của sở thuế dưới dạng khấu hao, được xem là thu nhập ảo. Như vậy, 10 năm sau, tôi sẽ thu lại được tất cả số tiền ban đầu đã bỏ ra, nếu chỉ tính tiền thuê nhà, 2.000 đôla x 10 năm – 20.000 đôla. Và tôi vẫn giữ được tài sản này, nghĩa là tôi vẫn đang còn trong cuộc chơi.

Nhưng lúc này thì tôi đã rút hết tiền của mình ra khỏi cuộc chơi rồi và hiện đang chơi bằng tiền của ngân hàng, tiền của sở thuế và tiền nhà cái. Còn 20.000 đôla ban đầu của mình, tôi có thể đem đi đầu tư vào một tài sản khác và quá trình này sẽ lại tiếp diễn.

Như vậy, tôi đã đạt được mục đích của trò chơi nhưng trò chơi vẫn tiếp tục. Và điều tốt đẹp nhất là sau đó tôi vẫn tiếp tục nhận được 2.000 đôla thu nhập cho thuê hàng năm từ tài sản này dù số vốn ban đầu của tôi đã được rút ra. Nói theo định nghĩa tài chính, chỉ số ROI – lợi nhuận trên đầu tư – của tôi là vô hạn.

LỢI NHUẬN NHIỀU HƠN NỮA

Cùng với ví dụ này, giả sử tài sản của tôi tăng giá lên 180.000 đôla. Theo luật thuế, tôi có thể mượn phần gia tăng 80.000 đôla dưới dạng tái sử dụng vốn. Khi tái sử dụng tài sản 180.000 đôla này, tôi có thể có thêm 70.000 đôla tiền mặt được miễn thuế nữa (vì số vốn này ở dưới dạng tài sản chứ không phải thu nhập), trong khi vẫn tiếp tục sở hữu tài sản này. Như vậy, trong 10 năm, tôi sẽ thu lại được 20.000 đôla tiền đầu tư ban đầu của mình từ nguồn thu nhập thụ động, được miễn thuế do khoản miễn giảm nhờ giảm giá trị ảo, có thể có thêm 70.000 đôla do giá trị gia tăng trên vốn, đồng thời tiếp tục quản lý tài sản của mình trong khi nó tiếp tục đem đến cho tôi một nguồ thu nhập thụ động.

Giả sử tôi lấy 20.000 đôla vốn ban đầu cùng với 70.000 đôla thu được sau đó, nghĩa là tôi đã rút hết tiền của mình ra khỏi cuộc chơi và đem đầu tư vào một tài sản khác trị giá 450.000 đôla.

Tóm lại, mười năm sau, tôi có 100.000 đôla tài sản bạn đầu, nay trị giá 180.000 đôla. Tôi tiếp tục nhận được ít nhất 2.000 đôla một năm thu nhập từ tài sản đó. Nay tôi đã chuyển 90.000 đôla của mình vào một tài sản 450.000 đôla và có thể nhận được xấp xỉ 10.000 đôla một năm thu nhập từ tài sản thứ hai. Mục tiêu kế tiếp của tôi là lặp lại quá trình này với cả hai tài sản. Rút phần vốn thặng dư của hai tài sản này ra dưới dạng tái sử dụng và tái đầu tư để mua một tài sản thứ ba lớn hơn. Trong ví dụ này, tôi đã dùng đến 80% sức bật đòn bẩy của ngân hàng. Nếu bạn cố gắng hơn, bạn có thể dùng đến 90% sức bật đòn bẩy ngân hàng để gia tăng tốc độ đồng tiền của mình.

Đây là một ví dụ đã được đơn giản hóa rất nhiều trong trường hợp thị trường tăng giá để minh họa cho mục đích của một nhà đầu tư, tiếp tục thúc đẩy đồng tiền của mình vận động, hay còn gọi là thúc đẩy tốc độ đồng tiền.

ĐÓNG BĂNG ĐỒNG TIỀN

Mỗi khi tôi nghe có người bảo: “Tôi không nợ nần ai cả”, hoặc “Tôi vừa gởi tiền vào tài khoản đầu tư dài hạn” hay “Tôi muốn tự sở hữu các khoản đầu tư của mình”, với tôi, những câu này có nghĩa là nhà đầu tư này đã chuyển tiền vào một tài sản hay một kế hoạch hưu trí, đóng băng chúng lại và bắt đầu ngồi đếm. Nhiều người vui vẻ khi không bị nợ nần gì trong những khoản đầu tư của họ hay vui vẻ khi giá trị thực gia tăng. Với những nhà đầu tư này, dường như đây là một cách đầu tư an toàn. Nhưng với những nhà đầu tư chuyên nghiệp, đó là một cách đầu tư rất mạo hiểm, chậm chạp và lợi nhuận thấp.

LÀM THẾ NÀO ĐỂ THU ĐƯỢC LỢI NHUẬN CAO HƠN VỚI ĐỘ AN TOÀN LỚN HƠN

Khi một người không vay nợ hoặc chấp nhận tự bỏ vốn đầu tư, tôi thường bảo họ tính thử tỷ số lợi nhuận trên vốn. Trong hầu hết trường hợp, lợi nhuận mà họ thu được rất thấp. Không vay nợ và đầu tư, họ không sử dụng được những sức bật đòn bẩy của ngân hàng hay tiền của những người khác. Nói cách khác, bạn càng tự bỏ vốn đầu tư nhiều thì lợi nhuận mà bạn thu được càng thấp. Bạn càng ít tự bỏ vốn đầu tư và càng dùng tiền người khác nhiều thì lợi nhuận của bạn càng cao.

Tôi không nói cách nào tốt hơn cách nào cả. Sức bật đòn bẩy cao cho phép bạn tăng tốc lợi nhuận đầu tư và tăng tốc tốc độ đồng tiền. Tuy nhiên, nếu muốn sử dụng sức bật đòn bẩy cao, nhà đầu tư cần có một kiến thức tài chính cũng phải cao.

LÀM GIÀU NHANH HƠN

Với mục đích rút vốn khỏi cuộc chơi càng nhanh càng tốt để đầu tư vào một tài sản khác, một nhà đầu tư chuyên nghiệp có thể làm giàu nhanh hơn bằng cách sử dụng tốc độ đồng tiền. Một trong những nguyên nhân khiến người giàu ngày càng giàu hơn là vì tiền bạc của họ luôn vận động trong khi hầu hết mọi người đều đóng băng tiền của mình ở nhà hay ở các tài khoản hưu trí, đầu tư dài hạn.

TẠI SAO NHƯ THẾ AN TOÀN HƠN?

Tại sao đầu tư dài hạn bằng cách để tiền vào chiếu bạc lại quá rủi ro như thế? Câu trả lời nằm ở định luật Newton. Một trong những định luật Newton phát biểu: “Mọi hành động đều tạo nên một phản ứng cân bằng nghịch hướng”. Khi bạn để tiền lên chiếu bạc, đồng tiền của bạn sẽ phải chịu những áp lực thay đổi tự nhiên. Khi tôi đánh cược với vận may của mình và thua mất 3.000 đôla, tôi đã quên mất những quy luật tự nhiên và cũng quên mất rằng mọi vận may rồi cũng đến hồi kết thúc. Vì tôi không biết lúc nào nó sẽ kết thúc nên tôi rút tiền ra khỏi chiếu bạc càng sớm thì tôi càng được an toàn.

Thỉnh thoảng, tôi đưa bạn bè đi xem một số tòa nhà mà tôi và Kim quản lý qua các doanh nghiệp của mình. Trong khi các bạn tôi nhìn vào những cấu trúc đồ sộ này thì tôi nghĩ đến những cấu trúc tài chính của chúng. Tôi thường cười to vui vẻ nếu chúng tôi quản lý tài sản đó và nó đem lại thu nhập cho chúng tôi nhưng chúng tôi không bị vướng một đồng nào trong đó cả. Với chúng tôi, đó mới là loại tài sản tốt nhất. Về cơ bản, thu nhập mà nó đem lại cho chúng tôi hoàn toàn miễn phí và những rủi ro của chúng toi trong đó rất, rất thấp, bởi vì chúng tôi hầu như không có gì để mất và tiền bạc của chúng toi thì đang làm việc ở một nơi khác.

Ý tưởng về tốc độ tiền bạc có thể được áp dụng cho mọi loại tài sản. Ban đầu, tôi, Kim và Sharon bỏ ra 1.000 đôla để thành lập công ty Người cha giàu và chỉ trong vài năm, nó đã đem lại cho chúng tôi hàng triệu đôla doanh thu sản phẩm trên toàn thế giới. Công ty chúng tôi càng phát triển mạnh hơn bằng cách sử dụng tiền của người khác. Chúng tôi có một số đối tác chiến lược tài trợ sản xuất và phân phối các sản phẩm của mình còn tất cả những việc chúng tôi phải làm chỉ là ngồi thu tiền bản quyền. Bằng cách sử dụng hệ thống liên lạc và phân phối của họ, chúng tôi có thể thành công trong việc truyền bá các thông điệp của Người cha giàu nhanh chóng và dễ dàng hơn nhiều so với nếu chúng tôi tự xoay xở lấy.

Còn trong thị trường chứng khoán, ngay khi chứng khoán vừa tăng giá, chúng tôi bắt đầu rút tiền ra và để cho cuộc chơi tiếp tục với tiền của nhà cái, hay tiền của thị trường. Các nhà đầu tư chuyên nghiệp có thể bắt đầu một trò chơi dài hạn, nhưng tiền của họ luôn là ngắn hạn.

DÀI HẠN LÀ BAO LÂU?

Mỗi khi tôi nghe được lời khuyên: “Hãy đầu tư dài hạn”, tôi thường hỏi lại: “Dài hạn là bao lâu?”. Với những giao dịch hàng hóa trong tương lai, dài hạn có thể chỉ là 30 giây. Khi đầu tư vào bất động sản hay doanh nghiệp, dài hạn có thể là hàng thế kỷ.

Tại sao việc hiểu biết những thuật ngữ đầu tư lại quá quan trọng như thế? Lý do là vì tất cả mọi thị trường đều vận động theo luật tự nhiên, nghĩa là chúng sẽ chuyển động tăng giảm. Chỉ đơn giản mua một khoản đầu tư mà không chú ý đến những tăng giảm của thị trường thì ắt hẳn không phải là một chiến lược đầu tư khôn ngoan.

Trong nửa sau cuốn sách này, tôi sẽ đi sâu chi tiết hơn vào chu kì đầu tư 20-10-5. Lúc này thì chỉ xin phép được giải thích đơn giản về chu kỳ 20-10-5 và ảnh hưởng của nó đến cuộc chơi. Dù nhiều nhà đầu tư không tin vào chiều hướng 20-10-5 nhưng có rất nhiều nhà đầu tư khác quan tâm đến nó. Một cách đơn giản, lý thuyết này cho rằng thị trường chứng khoán có chu kỳ 20 năm. Sau 20 năm, thị trường chứng khoán sẽ sụp đổ, 10 năm sau đó, các mặt hàng như xăng dầu, vàng bạc, bất động sản, đậu, thịt heo… sẽ lại có một bi kịch gì đó diễn ra, chẳng hạn như cuộc sụp đổ thị trường chứng khoán năm 1987 hay cuộc thảm sát ngày 11-9-200>

MỘT LỜI NHẮC NHỞ RẰNG MỌI THỨ ĐỀU THAY ĐỔI

Dù tôi không theo sát chu kỳ này nhưng nhận thức về nó cũng rất có ích. Nó thường nhắc nhở tôi về sự thay đổi thị trường và nhắc tôi tìm kiếm những cơ hội đầu tư trên những thị trường khác nhau thay vì lao đầu vào một cái giếng khô.

Từ năm 2000 đến năm 2003, hàng triệu nhà đầu tư đã thua lỗ trong thị trường chứng khoán vì chu kỳ 20 năm của chứng khoán đã đến kỳ kết thúc. Không tuân theo chu kỳ 20-10-5, nhiều nhà đầu tư vẫn tiếp tục ngồi chờ trong thị trường chứng khoán mà không chuyển sang thị trường hàng hóa, vốn đang phát triển nhanh. Vào năm 1996, Warren Buffett đã ngừng chủ động đầu tư vào thị trường chứng khoán, lặng lẽ chuyển sang thị trường hàng hóa và đầu tư vào những mặt hàng “cứng” như bạc. Năm 1996, tôi cũng rời thị trường chứng khoán để chuyển sang thị trường dầu và vàng. Vì sao vậy? Bởi vì chu kỳ thị trường đang thay đổi. Mặt trăng cũng có khi khuyết khi tròn, và bất cứ thị trường nào cũng vậy.

CHỜ ĐỢI DÀI HẠN

Khi tôi đang viết những dòng này, hàng triệu nhà đầu tư, dù đã thua lỗ rất nhiều tiền trong thị trường chứng khoán, vẫn đang kiên nhẫn ngồi chờ giá cổ phần tăng lên. Đó là một sự lãng phí thời gian. Dù rằng một ngày nào đó, thị trường sẽ quay trở lại, nhưng cái thị trường mà họ bỏ tiền vào đó thì đã xa rồi. Nếu một người bị mất hết số tiền dành dụm cho lúc về hưu của họ vào hiệp 4 của cuộc đời và họ phải bỏ ra thêm 10 năm nữa để chờ thị trường quay lại thì cái mà họ lãng phí không chỉ là tiền bạc. Không phải học đang đầu tư dài hạn mà thật ra họ đã phải chờ đợi dài hạn.

Trong nửa sau cuốn sách này, tôi sẽ trình bày chi tiết hơn về việc tôi đã áp dụng chu kỳ 20-10-5 này để kiếm tiền như thế nào.

BẢO ĐẢM THẤT BẠI

Với tôi, việc đầu tư dài hạn một ngày nào đó, Mẹ Thiên Nhiên có thể lấy đi mọi may mắn của bạn. Nếu bạn nhìn vào trò chơi tiền bạc của một người, giả sử họ bắt đầu đầu tư năm 25 tuổi và hy vọng kết thúc trò chơi vào 40 năm sau, nghĩa là năm 65 tuổi. Điều này có nghĩa là nhiều người sẽ phải để tiền trên chiếu bạc trong suốt 40 năm. Nếu chu kỳ 20-10-5 là đúng trong một chừng mực nào đó thì một kế hoạch đầu tư dài hạn như thế sẽ bảo đảm thất bại là chắc chắn. Nếu thị trường chứng khoán tăng giảm trong 20 năm thì việc đầu tư mù quáng trong 40 năm dài hạn sẽ là một sự tự tử chắc chắn.

TẠI SAO PHI CÔNG PHẢI ĐEO DÙ?

Là một phi công tập sự của Trường Huấn luyện Thủy Không Quân tại Pensacola, Florida, một trong những môn học đầu tiên chúng tôi học không phải là học cách bay mà là học cách nhảy dù. Chúng tôi phải học cách làm thế này để nhảy ra khỏi máy bay và hạ cánh dù trên nước hay trên mặt đất. Tại sao các phi công phải học nhảy dù trước khi học bay? Câu trả lời quá hiển nhiên. Hầu hết các kế hoạch hưu trí đều quy định rằng nếu bạn rút tiền trước kế hoạch, bạn sẽ bị phạt về mặt tài chính. Thay vì cho bạn một cái dù, họ lại nhốt bạn vào máy bay. Trong cơn suy thoái năm 2000-2003, nhiều nhà đầu tư nhỏ không hề biết rằng các phi công của họ, những nhà quản lý quỹ hỗ tương, các CEO của các công ty… đều đang nhảy dù một cách an toàn, trong khi những nhà đầu tư bé nhỏ thì bị dính chặt và cái ghế của mình. Tôi từng là một phi công. Tôi thích được đeo dù hơn là bị dính chặt vào ghế.

MỘT SAI LẦM THÔNG THƯỜNG

Thay vì để cho đồng tiền vận động, hầu hết mọi người đều đóng băng đồng tiền của mình lại. Họ đóng băng chúng trong ngân hàng, trong một kế hoạch hưu trí hay tại văn phòng của nhà môi giới. Người cha giàu đã dạy tôi và con trai ông cách giữ cho đồng tiền vận động. Nếu chúng tôi không đầu tư vào doanh nghiệp thì cũng đầu tư vào bất động sản. Nếu cả thị trường bất động sản cũng đang suy thoái thì chúng tôi sẽ chuyển tiền vào một chứng khoán chuyển vận nhanh để thu lợi nhuận ngắn hạn. Người cha giàu không thích để đồng tiền của ông ngồi không. Ông muốn tiền bạc của mình phải làm việc tích cực, nhanh chóng, và càng an toàn càng tốt. Ông biết rằng thị trường chuyển động nên ông muốn tiền bạc của ông cũng phải chuyển động. Đó là lý do vì sao ông dành rất nhiều thời gian tìm kiếm những khoản đầu tư mới để đưa đồng tiền của mình vào đó để rồi lại từ từ rút ra.

Khi tôi nghe người ta nói: “Giá trị thực tài sản của tôi đang tăng”, hay “Ngôi nhà của tôi đang tăng giá”, tôi biết rằng những người này đang đếm số tiền mà họ có được trên chiếu bạc. Tiền của họ vẫn nằm trong cuộc chơi. Người cha giàu đã nói: “Con phải bắt đồng tiền của mình làm việc chứ đừng để nó ngồi không. Nếu nó ngồi không nghĩa là con không thu được lợi nhuận trên số vốn của mình”.

Ngày nay, tôi và Kim vẫn không biết giá trị thực tài sản của chúng tôi là bao nhiêu. Khi các phóng viên hỏi: “Giá trị thực tài sản của anh chị là bao nhiêu?”, chúng tôi thường trả lời: “Chúng tôi không biết giá trị thực tài sản của mình là bao nhiêu nhưng chúng tôi biết đồng tiền của mình đang chuyển vận với tốc độ như thế nào?”. Khi các phóng viên hỏi: “Tại sao anh không quan tâm đến giá trị thực?”, tôi thường có hai câu trả lời cho họ. Câu trả lời thứ nhất là: “Tôi nghĩa rằng chẳng có gì khó khăn để lừa gạt anh và lừa gạt chính tôi về giá trị thực tài sản của tôi”. Câu trả lời thứ hai là:

“Tôi không quan tâm đến việc tôi có bao nhiều tiền. Tôi quan tâm đến việc đồng tiền của tôi có làm việc tích cực hay không, vận động có nhanh hay không, và kế tiếp tôi sẽ chuyển chúng đi đâu. Đó là lý do vì sao tôi muốn tìm hiểu càng nhiều càng tốt về cả ba loại tài sản thay vì chỉ biết về một loại tài sản. Ví dụ như tại một thời điểm nào đó, nếu bất động sản quá đắt đỏ hay nếu tôi không thể tìm được một vụ giao dịch tốt nào cả thì tôi sẽ chuyển tiền vào quỹ vây để nhận được thêm 25% lợi nhuận cho đến khi nhận thấy thị trường bất động sản thay đổi hay đến khi tìm được cơ hội kinh doanh. Đối với tôi, tốc độ và sự an toàn của tiền bạc quan trọng hơn nhiều so với số tiền thật sự”.

Bài học cuối cùng của chương này là: Đừng bao giờ quên rằng mục đích của trò chơi là rút tiền khỏi chiếu bạc mà vẫn duy trì cuộc chơi. Đó là điều mà mọi tay cờ bạc chuyên nghiệp đều hiểu và mọi nhà đầu tư chuyên nghiệp đều cố gắng đạt được. Chỉ có những nhà đầu tư nghiệp dư mới để tiền và kế hoạch hưu trí và làm đóng băng chúng lại mà thôi.