Cha còn nhớ khi ấy, lúc cha 25 tuổi, không một xu dính túi, ốm yếu, cô đơn và sợ hãi sống trong gác xép nhỏ tại một thị trấn trước đây vốn là một trường đại học thời Trung cổ ở Marburg, Đức. Cha không có bạn bè và phải sống xa gia đình. Cả ngày cha làm việc cho một cửa hàng phục hồi đồ cổ, và vào các buổi tối cha đi lang thang trên đường giữa những dòng người không cùng ngôn ngữ.

Chưa bao giờ cha cô đơn đến thế.

Mẹ của người chủ cửa hàng nơi cha làm việc là một người đàn bà rất thân thiện và tế nhị. Bà đã nhìn thấy những xáo trộn cũng như những diễn biến đang xảy ra trong lòng cha. Bà đã nhìn thấy cha ngồi vẽ tranh với những đứa trẻ hàng xóm dưới bóng râm của tòa lâu đài. Bà đã thấy cha trong những lúc lơ đãng nhìn vào khoảng không.

Vậy là, một ngày bà đến bên cha.

– Ta đã quan sát cậu. – Bà nói. – Ta nhìn thấy được sự cô đơn trong đôi mắt của cậu. Ta nhìn thấy trái tim cậu đã bỏ cậu ra đi. Có rất nhiều người như cậu. Khi cuộc sống trở nên quá khắc nghiệt, những người như cậu chỉ biết trông chờ vào tương lai. Hoặc họ lại vọng về những niềm hạnh phúc trong quá khứ. Thời gian là kẻ thù của họ. Những ngày họ đang trải qua cũng chính là kẻ thù của họ. Ở thời điểm hiện tại, họ không có được một niềm tin nào vào sống. Họ chỉ sống cho tương lai và cho quá khứ. Nhưng sống như vậy là sai lầm.

Bà lại tiếp tục:

– Ta có một nguyên tắc đơn giản mà bản thân ta vẫn đang thực hiện: Hãy luôn tìm kiếm những khoảnh khắc đặc biệt.

Rồi bà ngồi xuống cạnh cha:

– Những khoảnh khắc đặc biệt xuất hiện bất cứ khi nào và bất cứ ở đâu. Nó là khoảnh khắc mà cậu thực sự cảm thấy mình hòa nhập với thế giới xung quanh. Nó có thể là khoảnh khắc của tình yêu và cũng có thể là nỗi khiếp sợ. Nó sẽ luôn ở trong ký ức của cậu. Đến bây giờ, những người bạn của ta đã lần lượt qua đời, nhưng ta luôn có những khoảnh khắc đặc biệt để nhớ. Đó là những khoảnh khắc chúng ta nhìn vào mắt nhau xưa kia.

Cha quay lại, nhìn vào khuôn mặt nhân hậu của bà. Bà nhẹ nhàng:

– Hãy lắng nghe thật kỹ những lời ta nói. Khoảnh khắc này đây cũng là một khoảnh khắc đặc biệt. Chúng ta sẽ không bao giờ quên được nó. Vì lúc này ta và cậu đang rất gần nhau. Hãy bắt lấy khoảnh khắc này và giữ chặt nó. Đừng quay lưng với nó. Rồi nó sẽ trôi qua và chúng ta vẫn sẽ là chính mình trước đó. Nhưng những khoảnh khắc đặc biệt này sẽ xâu chuỗi với nhau như những hạt ngọc trai để tô điểm cho cuộc đời cậu. Tìm kiếm nó hay không hoàn toàn tùy thuộc vào cậu. Tạo ra nó hay không cũng tùy thuộc vào cậu. Và cậu được toàn quyền quyết định việc có chia sẻ chúng với người khác hay không.

Bà vuốt tóc rồi vỗ nhẹ vào đầu cha:

– Hãy luôn tìm kiếm những khoảnh khắc đặc biệt.

Vài năm sau, bà qua đời. Căn bệnh ung thư đã cướp đi sinh mạng của bà, nhưng cha không bao giờ có thể quên được những lời bà nói. Cha không bao giờ còn xét đoán những khoảnh khắc bằng niềm vui hay nỗi đau chứa trong nó. Thay vào đó, cha tìm cách để trải qua khoảnh khắc đó bằng cách để nó lấp đầy trái tim và tâm hồn mình.

Cha biết rằng nếu cha biết sống tất cả cho hiện tại, thì những khoảnh khắc đặc biệt sẽ đến. Cha đã trải qua nó khi ngồi lặng lẽ bên tách cà phê, lắng nghe tiếng chim hót bên ngoài cửa sổ. Cha đã trải qua nó khi nói chuyện với những người xa lạ. Chúng đến như những dòng nước lũ ngập tràn trong một cuộc sống đầy biến động, không báo trước và không mong đợi, nhưng cũng thật ấm áp và trở thành những kỷ niệm sống mãi trong ký ức cha. Chúng chính là những món quà tinh thần vô giá.

Con phải học cách để đón lấy những khoảnh khắc này trong cuộc sống. Chúng thật sự là những hạt ngọc trai đáng giá vô cùng. Con không thể ép buộc được nó. Con cũng không thể tạo ra nó. Nhưng con có thể có nó khi trái tim con tĩnh lặng và sống hết mình với những phút giây hiện tại.

Tuy nhiên, con sẽ không bao giờ bắt gặp những khoảnh khắc đặc biệt nếu con chỉ chăm chăm phán xét hoặc cân đo những sự kiện xem chúng có mang lại lợi ích hay góp phần vào hạnh phúc của con. Làm vậy tức là con đang đi theo “cái tôi” và chính cái tôi đó sẽ giới hạn tầm nhìn và ước vọng của con. Chỉ khi con hòa mình vào vũ trụ, con mới có thể thay đổi và làm đẹp hơn “cái tôi” của mình. Khi đó, và chỉ khi đó, những khoảnh khắc đặc biệt mới xuất hiện trong cuộc đời con.

Vì vậy, khi con cô đơn, xa nhà, hay ở bất cứ nơi nào, hãy tìm kiếm những khoảnh khắc đặc biệt. Khi con bước đến chạm vào khuôn mặt người con yêu, hãy tìm kiếm những khoảnh khắc đặc biệt. Khi con bị chặn lại trên đường bởi một kẻ thô lỗ với đôi mắt thao láo và nói những lời chối tai, hãy tìm kiếm những khoảnh khắc đặc biệt. Nó sẽ ở đó. Và nó đang đợi con.

Cha biết rất ít về các bài tập thiền. Nhưng cha tin rằng khoảnh khắc đặc biệt cũng chính là những giây phút mà thiền hướng tới. Nó là món quà của tạo hóa dành cho những người biết hòa mình một cách vô tư nhất vào cuộc sống mà không phán xét hay đòi hỏi sự đền đáp.

“Hãy luôn tìm kiếm những khoảnh khắc đặc biệt”. Nếu cha có thể truyền được toàn bộ ý nghĩa trong câu nói này cho con, nghĩa là cha đã cho con chiếc chìa khóa đơn giản và thanh khiết nhất để đến với niềm hạnh phúc của cuộc đời.