Thật là may cho chúng tôi, Inphadux và các vị thủ lĩnh khác biết rõ mọi ngóc ngách trong thành phố nên mặc dù trời rất tối chúng tôi đi khá nhanh. Chúng tôi đi được hơn một giờ thì cuối cùng nguyệt thực đã bắt đầu tan, và góc của mặt trăng bị che lấp đầu tiên, bây giờ lại ló ra trước. Bỗng nhiên chúng tôi nhìn những tia sáng bạc màu xuyên qua bóng tối và cùng với sự xuất hiện của nó, trên nền trời đen kịt chợt lóe lên một vầng sáng nào đó màu hồng như ánh lửa kì lạ và rất đẹp. Năm phút sau các vì sao bắt đầu mờ dần và trời sáng đến mức chúng tôi có thể nhìn rõ xung quanh. Hóa ra chúng tôi đã đi ra khỏi địa phận Luu, và đang sắp đến ngọn đồi lớn có đỉnh bằng phẳng chu vi gần hai dặm.

Ngọn đồi này khá bình thường, như phần lớn những ngọn đồi khác ở Nam Phi – không cao lắm, ở điểm cao nhất cũng không quá sáu, bảy mươi mét, nhưng các sườn của nó lại đầy những tảng đá lớn nằm lởm chởm. Đồi có hình một chiếc móng ngựa. Đỉnh của nó là một khu đất bằng phẳng phủ kín cỏ, và theo Inphadux có thể dùng làm chỗ đóng quân cho một khối lượng lớn các chiến binh. Bình thường ngọn đồi này chỉ do một đạo quân, tức là khoảng ba nghìn người chiếm giữ, nhưng khi vất vả leo lên sườn đồi của nó, dưới ánh trăng, chúng tôi đã nhìn thấy mấy đạo quân đang tập trung ở đấy .

Cuối cùng khi lên tới đỉnh, chúng tôi thấy ngọn đồi đã được phủ kín bởi hàng vạn con người đang chưa hết run sợ và kinh ngạc. Hiện tượng kì lạ của thiên nhiên vừa xảy ra làm họ mất ngủ và bây giờ, tập trung vào một chỗ với nhau, họ lại ngỡ ngàng ngước lên nhìn trăng.

Chúng tôi lặng lẽ đi xuyên qua rừng người ấy và đến ngôi nhà ở chính giữa đỉnh đồi. Đấy chúng tôi ngạc nhiên khi thấy có hai người đang chờ sẵn với số đồ đạc ít ỏi mà tất nhiên, chúng tôi đã buộc phải bỏ lại trong một cuộc tháo chạy vội vã như thế này.

– Tôi cho họ đến lấy đồ của các ông. – Inphadux giải thích – và cả cái này nữa – rồi ông ta giơ lên chiếc quần dài của Huđơ, cái từ lâu đã tưởng sẽ không lấy lại được nữa.

Kêu to một tiếng sung sướng, Huđơ vội nhảy bổ vào chiếc quần và ngay lập tức xỏ chân vào mặc.

– Không lẽ ông chủ không muốn cho chúng tôi chiêm ngưỡng đôi chân trắng tuyệt với kia nữa hay sao? – Inphadux nói với vẻ luyến tiếc rõ rệt.

Nhưng Huđơ nhất định không nghe, và thế là đây là lần cuối cùng “đôi chân tuyệt vời của ông ta xuất hiện trước những cặp mắt ngưỡng mộ của người Cucuan.

Huđơ là một người rất khiêm tốn. Từ Đấy người Cucuan đành phải hạn chế sự thỏa mãn các nhu cầu thẩm mĩ của mình chỉ bằng việc chiêm ngưỡng nửa bộ râu quai nón, chiếc kính một mắt và hàm răng giả của ông thuyền trưởng.

Trong khi vẫn chưa thôi ngắm nghía chiếc quần của Huđơ, lòng tràn đầy những hồi tưởng tốt đẹp về nó. Inphadux báo cho chúng tôi biết rằng ông ta đã ra lệnh rạng sáng mai tập hợp tất cả các đạo quân để giải thích nguyên nhân và mục đích của cuộc nổi dậy và cũng để cho các chiến binh được nhìn thấy Icnôzi, vua hợp pháp của người Cucuan.

Mặt trời vừa hé mọc, cả đoàn quân gồm gần hai mươi nghìn người, là bộ phận tinh nhuệ nhất của quân đội Cucuan, đã tập trung đông đủ trên mặt đồi bằng phẳng, rộng lớn. Các chiến binh đứng sát nhau thành từng ô vuông. Một cảnh tượng hết sức hùng vĩ. Chúng tôi đứng ở khoảng đất trống trước mặt, các thủ lĩnh chủ chốt đến đứng bao quanh.

Sau khi tiếng ồn lắng xuống, Inphadux lên tiếng nói với các thủ lĩnh. Như phần lớn những người quý tộc khác của Đất nước Cucuan ông ta là một nhà hùng biện bẩm sinh.

Bằng những lời bóng bẩy và hùng hồn, ông ta kể lại toàn bộ câu chuyện của Imôtu, cha Icnôzi, từ việc Imôtu bị Tuala giết hại một cách đê hèn, đến việc vợ và con trai ông bị đuổi đi và bị bỏ cho chết đói. Sau đó ông ta nói đến việc cả đất nước đang rên xiết dưới ách cai trị tàn bạo của vua Tuala, thí dụ như đêm hôm trước, hàng trăm người con ưu tú nhất đã bị giết một cách dã man, dưới cái cớ như thể rằng họ là những kẻ phạm tội. Tiếp đến ông ta nói rằng các thủ lĩnh da trắng từ trên các vì sao nhìn xuống đất thấy được những sự đau khổ này của người Cucuan và quyết định xuống giúp họ, dù phải chịu không ít điều phiền toái: và rằng họ đã đưa về đây ngài Icnôzi vua hợp pháp của Đất nước Cucuan, người đã phải nhiều năm sống lưu lạc ở nơi đất khách quê người rằng họ đã được tận mắt nhìn thấy những việc làm đen tối của vua Tuala, và thuyết phục những người còn lưỡng lự, để cứu cô gái Phulata vô tội, họ đã dùng pháp luật cao cả của mình dập tắt mặt trăng và giết chết con quỷ con Xcraga. Sắp tới họ vẫn là những người bạn trung thành của người Cucuan, sẽ giúp những người Cucuan lật đổ Tuala và đưa Icnôzi lên ngôi vua hợp pháp mà trước đó đã bị Tuala chiếm đoạt.

Inphadux kết thúc bài diễn văn của mình giữa những tiếng rì rầm tán thưởng. Sau đó Icnôzi tiến lên phía trước và đến lượt mình lại lên tiếng nói với những người đang có mặt. Sau khi nhắc lại những gì ông chủ của anh ta là Inphadux đã nói, anh ta kết thúc bài nói hùng hồn của mình bằng những lời sau:

– Hỡi các thủ lĩnh, các vị tướng, các chiến binh và các bạn! Các ông đã được nghe tôi nói. Bây giờ các ông phải quyết định lựa chọn giữa một bên là tôi, và bên kia là kẻ đã chiếm ngôi vua của tôi, kẻ đã giết anh trai mình và đuổi con của anh trai mình ra đi để phải chết trong bóng tối và đói khát. Những người này – anh ta chỉ các vị thủ lĩnh, sẽ cho các ông biết tôi có phải là vua hợp pháp hay không, vì họ đã được nhìn thấy hình con rắn thần quấn quanh người tôi. Nếu tôi không là vua, lẽ nào những người da trắng biết làm được bao phép lạ thần kì này lại đứng về phía tôi? Hãy biết kính sợ họ, hỡi các thủ lĩnh, các vị tướng, các chiến binh và các bạn! Cái bóng đen mà họ bao phủ trái đất để làm Tuala phải khiếp sợ chẳng phải đang còn trước mặt mọi người đó sao?

– Vâng, quả đúng thế – Các chiến binh đáp.

– Ta là vua của các người! Ta nhắc lại: Ta là vua của các người! – Icnôzi nói tiếp rồi vươn thẳng thân hình đồ sộ của mình, tay giơ cao trên đầu chiếc đao lưỡi rộng và sắc – Nếu có ai trong số các ngươi không tin thì xin mời bước ra phía trước, tôi sẽ đấu và giết chết anh ta, và màu đỏ của máu anh ta sẽ chứng tỏ rằng tôi nói đúng sự thật. Nào, xin mời bước lên phía trước! – Rồi Icnôzi rung rung chiếc đao lớn trên không. Chiếc đao ánh lên dưới mặt trời buổi sáng.

Vì hình như không có ai tỏ ra muốn nhận lời thách này, nên anh chàng cựu đầy tớ của chúng tôi lại tiếp tục bài diễn văn nhận ngôi của mình:

– Ta đúng là vua của các ngươi, nếu các ngươi ủng hộ ta trong trận huyết chiến này, ta sẽ dẫn các ngươi đi tới thắng lợi và vinh quang. Ta sẽ cho các ngươi nhiều bò đực và vợ. Các ngươi sẽ chiếm vị trí hàng đầu trong quân đội ta. Nếu số phận bắt các ngươi phải chết, ta sẽ chết cùng các ngươi. Hãy lắng nghe lời hứa mà ta sắp nói ra sau đây. Khi được ngồi lên ngôi vua do tổ tiên ta để lại, ta sẽ chấm dứt mọi sự đổ máu trong toàn đất nước. Các ngươi sẽ không còn phải bất bình vì những sự chém giết vô lý, và các mụ săn phù thủy sẽ không còn theo dõi và làm hại những người vô tội. Không một người nào bị giết chết, nếu không phạm trọng tội. Sẽ không ai còn chiếm đoạt làng của các ngươi. Ai cũng được ngủ một cách yên lành trong ngôi nhà của mình mà không phải lo sợ điều gì, vì công lý sẽ ngự trị trong toàn đất nước. Các ngươi đã lựa chọn xong chưa, hỡi các thủ lĩnh, các vị tướng, các chiến binh và các bạn!

– Thưa đức vua, chúng tôi đã lựa chọn xong! – Các chiến binh đáp.

– Tốt lắm! Còn bây giờ hãy quay lại nhìn, các ngươi sẽ thấy Tuala đang cho người vội vã rời thành đô vĩ đại đi về phương Đông, phương Tây, phương Nam để tập hợp quân đội hùng mạnh của hắn, nhằm đánh lại ta, các ngươi và những người bạn và là người bảo vệ da trắng của chúng ta. Ngày mai, hoặc ngày kia Tuala sẽ đến đây cùng những người còn trung thành với hắn. Lúc ấy ta sẽ biết ai trong số các ngươi thực sự vì ta, ai không sợ hi sinh trong sự nghiệp cao cả này. Như đã nói, ta sẽ không quên họ trong giờ phút chia phần chiến thắng. Ta đã nói hết hỡi các thủ lĩnh, các vị tướng, các chiến binh và các bạn. Còn bây giờ thì hãy đi về doanh trại của mình và chuẩn bị chiến đấu.

Tiếp đến là im lặng. Sau đó một trong số các thủ lĩnh giơ tay và kêu to lời chào chỉ dành riêng cho vua: “Kuum!”. Đó là dấu hiệu chứng tỏ tất cả các đạo quân đã công nhận Icnôzi là vua của mình. Rồi mọi người tản đi trong đội ngũ nghiêm chỉnh.

Nửa giờ sau, chúng tôi họp Hội đồng quân sự, có tất cả các thủ lĩnh chỉ huy các đạo quân tham dự. Chúng tôi biết rằng chẳng bao lâu nữa chúng tôi sẽ bị tấn công bởi một kẻ địch trội hơn hẳn về quân số.

Quả thế thật, từ điểm quan sát rất thuận lợi của mình, chúng tôi nhìn thấy rõ các đạo quân của Tuala đang tập trung vào một chỗ, và những người đưa tin của hắn đang tỏa đi bốn phía, rõ ràng là để gọi quân về Luu giúp vua. Theo sự tính toán của Inphadux và các thủ lĩnh khác, vào lúc này Tuala đang có ở Luu không ít hơn ba mươi – ba mươi lăm nghìn chiến binh trung thành với hắn. Ngoài ra, cũng theo sự ước đoán của họ, đến giữa trưa ngày hôm sau, hắn còn có thể có thêm ít nhất cũng năm nghìn người nữa. Không loại trừ khả năng một bộ phận của quân đội hắn có thể chạy sang phía chúng tôi, nhưng tất nhiên không thể dựa vào đó mà lập kế hoạch chiến đấu được. Tạm thời chỉ rõ một điều là Tuala đang gấp rút chuẩn bị để đánh lại chúng tôi. Một số lớn quân của hắn đã xuất hiện ngay dưới chân đồi. Mọi dấu hiệu quan sát được đều cho thấy chúng đang chuẩn bị tấn công.

Tuy nhiên, Inphadux và các thủ lĩnh khác lại giữ ý kiến cho rằng đêm nay kẻ địch sẽ không tấn công vì còn cần thời gian để chuẩn bị. Ngoài ra chúng còn phải dùng tất cả mọi biện pháp để xua đi cái tâm trạng nặng nề do nguyệt thực gây lên, cái mà người Cucuan vẫn cho là do bùa phép của người da trắng. Các thủ lĩnh cho rằng sáng hôm sau chúng sẽ tấn công và quả đúng như thế.

Trong lúc đó chúng tôi cũng bắt tay vào công việc. Cố gắng củng cố thật chắc các vị trí phòng ngự của mình. Hầu như tất cả mọi người tham gia vào công việc này. Chúng tôi không đủ thời gian để làm hết những gì cần làm, nhưng trong một ngày mà làm được chừng ấy cũng là một điều kì diệu.

Từng đống đá được chất cao nhiều nơi để ném xuống đầu kẻ địch khi chúng tấn công. Mỗi đạo quân được bố trí đóng giữ một nơi, với những nhiệm vụ cụ thể. Nói tóm lại, chúng tôi đã làm tất cả mọi phần việc chuẩn bị mà chúng tôi cùng nhau nghĩ ra được.

Ngay trước khi mặt trời lặn, chúng tôi thấy một toán nhỏ các chiến binh đi từ Luu về phía chúng tôi. Một người tay cầm cành cọ dấu hiệu của việc ông ta đến với mục đích thương lượng.

Khi ông ta đến gần, Icnôzi, Inphadux, một số thủ lĩnh và chúng tôi cùng đi xuống chân đồi để gặp ông ta. Đó là một người có vẻ ngoài oai vệ, khoác áo da báo.

– Chào các ông – ông ta nói to khi đến gần. – Đức vua cũng gửi lời chào các ông, những người đã dám khởi sự gây chiến chống lại ngài. Sư tử gửi lời chào bầy chó rừng đang gầm gừ bực bội dưới chân nó.

– Có gì thì nói đi – Tôi nói.

– Lời của vua như thế này: hãy đầu hàng, hay các ông sẽ phải chịu những hậu quả rất nặng nề. Con bò đen đã bị chém đứt vai và vua đang đuổi nó chạy khắp doanh trại(Đây là cách tuyên chiến hay đánh dấu một sự kiện xã hội quan trọng nào đó. Phong tục dã man này không chỉ riêng của người Cucuan mà của phần lớn các bộ tộc châu Phi khác A.Q (chú thích của tác giả)

– Điều kiện của ông ta như thế nào? – Tôi hỏi vì tò mò.

– Rất rộng lượng, chỉ có những đức vua vĩ đại mới có những điều kiện rộng lượng như thế. Đây là lời của Tuala, đức vua một mắt, đức vua vĩ đại. Chồng của một nghìn bà vợ, là ông chủ của toàn dân Cucuan, người canh giữ Con đường vĩ đại, người được các Thần Im lặng đang ngồi trong núi yêu mến, là con trai của Bò đen, là con Voi mà bước chân đi làm rung chuyển mặt đất, là Con đà điểu làm chủ sa mạc, là nỗi kinh hoàng của kẻ thù, là Người khổng lồ da đen am hiểu vạn vật trong thế giới, là đức vua hợp pháp theo luật Cha truyền con nối từ ngàn xưa để lại. Lời của Vua Tuala như sau: “Ta là người rộng lượng, không cần nhiều máu. Chỉ một người trong mười người sẽ chết, số còn lại sẽ được tự do. Nhưng người da trắng có tên là Incubu, người đã giết Xcraga, con trai ta, và người da đen tên hầu của hắn kẻ, đá dám đòi ngôi vua của ta, và Inphadux anh trai ta, kẻ là mưu loạn chống ta – những người này sẽ phải chết trong đau đớn và sẽ bị dâng làm vật tế cho các Thần Im lặng”. Đấy là những điều kiện rộng lượng của vua Tuala.

Sau một phút bàn bạc với những người còn lại, tôi lên tiếng đáp, cố nói to để các chiến binh có thể nghe được.

– Con chó kia, hãy quay về với Tuala, người đã sai mày đến đây, và nói với hắn rằng chúng tôi – Icnôzi vua hợp pháp của người Cucuan, và Incubu, Buguan và Macumazan những người da trắng từ các vì sao xuống đây, những pháp sư vĩ đại có thể làm mặt trăng tắt – cùng Inphadux mang trong mình dòng máu hoàng gia, và các vị thủ lĩnh các vị tướng cùng các chiến binh đang có mặt ở đây, – chúng ta trả lời Tuala rằng, chúng ta không đầu hàng, và trước khi mặt trời kịp lặn hai lần, xác của Tuala sẽ bị đem phơi trước cổng nhà hắn, và Icnôzi, người đã bị Tuala giết cha sẽ lên thay hắn trị vì đất nước. Còn bây giờ thì đi đi, đừng đợi chúng ta lấy roi xua đuổi, và hãy xem chừng khi định chống lại những người như chúng tôi.

Tên kia phá lên cười to:

– Không thể dùng những lời hùng hồn, bóng bẩy để đe dọa một người đàn ông chân chính. Để rồi xem ngày mai các ngươi còn có dũng cảm như thế này nữa không, hỡi những người có thể làm mặt trăng tắt. Hãy chuẩn bị để đánh nhau, hãy dũng cảm và vui vẻ, chừng nào quạ còn chưa ăn thịt hết các ngươi, chỉ còn trơ lại nhúm xương trắng, trắng hơn cả da mặt các ngươi. Xin vĩnh biệt! Có thể chúng ta còn gặp nhau trong trận huyết chiến ngày mai. Mong các người đừng bay lên các vì sao mà không kịp chia tay với ta, hỡi những người da trắng!

Sau khi ném về phía chúng tôi những lời châm chọc ấy hắn biến mất. Đúng lúc ấy mặt trời lặn, bóng tối bắt đầu bao trùm khắp nơi.

Đêm hôm ấy, chúng tôi có nhiều việc để làm, mặc dù ai cũng mệt rã rời. Công việc chuẩn bị cho cuộc chiến đấu ngày mai vẫn tiếp tục, vì trăng sáng, có thể làm việc được. Những người truyền lệnh tỏa đi khắp nơi, mang theo các lệnh của chúng tôi, bây giờ đã quay lại nơi chúng tôi đang ngồi bàn bạc. Cuối cùng, khoảng nửa đêm, chúng tôi đã làm hết tất cả những gì có thể làm được và cả trại chìm trong giấc ngủ. Chỉ chốc chốc lại vang lên tiếng kèn hiệu lệnh của những người lính gác.

Tôi cùng Henry, với sự hộ tống của Inphadux và một vị thủ lĩnh, đi xuống chân đồi xem xét lại một lần nữa các vị trí tiền tiêu của quân mình. Dọc đường đi luôn đột nhiên xuất hiện những ngọn giáo lấp lánh dưới ánh trăng và cũng biến mất bất ngờ như thế, khi nghe chúng tôi nói đúng mật lệnh. Sau đó chúng tôi quay về, thận trọng đi lách qua những chiến binh đang ngủ say, đối với nhiều người trong số họ có lẽ đó là giấc ngủ cuối cùng trên trái đất.

Ánh trăng nhảy múa trên các mũi giáo, rồi rời xuống mặt họ, làm họ giống những người đã chết. Làn gió đêm buốt lạnh thổi phất phơ những chiếc lông cắm trên đầu họ như những chiếc lông trang điểm cho quan tài. Họ nằm ngổn ngang, và trong giấc ngủ, thân hình to lớn cường tráng của họ trông như những bóng ma kì dị dưới ánh trăng mờ ảo.

– Ông nghĩ sao, liệu có nhiều người trong số họ được sống đến đêm mai không? – Henry hỏi.

Tôi chỉ lắc đầu để trả lời, mắt vẫn ngắm các chiến binh đang ngủ. Óc tưởng tượng của tôi đang bị kích động, mặc dù thần kinh tôi rệu rã, và tôi có cảm giác rằng bàn tay lạnh lẽo của thần chết đã chạm vào da thịt của họ. Tôi hình dung những người sẽ bị giết chết và bỗng bị choáng váng bởi cảm giác và suy nghĩ về sự bí mật vĩ đại của cuộc sống con người và về nỗi buồn bất lực về cái chết bi thảm không thể tránh khỏi đang chờ đợi nó.

Đêm nay, hàng chục nghìn con người đang ngủ một giấc ngủ khỏe mạnh, thế mà ngày mai họ và có thể cả chúng tôi cùng rất nhiều người khác sẽ chết, để hơi thở lạnh của thần chết chui vào cơ thể. Vợ họ sẽ trở nên góa chồng, con họ thành mồ côi, còn ngôi nhà của họ sẽ không bao giờ thấy lại ông chủ. Chỉ mặt trăng bất tử vẫn tiếp tục làm lung lay ngọn cỏ, và những cánh đồng lớn vẫn nằm nghỉ ngơi hạnh phúc như xưa, như nghìn triệu năm trước và sau khi những con người này xuất hiện và sẽ chết.

Tuy thế, chừng nào trái đất còn tồn tại, con người sẽ không chết. Dù tên anh ta bị lãng quên, nhưng ngọn gió mà anh ta đã hít thở vẫn tiếp tục làm lung lay những hàng thông trên núi, tiếng vọng của những lời anh ta nói vẫn còn âm vang trên không, và những ý nghĩ do bộ óc của anh ta sinh ra sẽ trở thành tài sản tinh thần cho thế hệ tiếp theo. Các dục vọng của anh ta kích thích chúng ta trong cuộc sống, niềm vui và nỗi buồn của anh ta không xa lạ với ta, với cái kết thúc định mệnh là cái chết mà anh ta hôm nay đang hoảng sợ cố lẩn tránh, cũng sẽ đến với mỗi người trong chúng ta…

Những ý nghĩ như thế đã chui vào đầu tôi khi tôi đứng nhìn những đường nét ảm đạm, kì dị của các chiến binh đang ngủ say “trên những ngọn giáo của mình” như tục ngữ của họ vẫn nói. Càng trở về già tôi rất lấy làm tiếc rằng tôi càng nhiễm phải thói quen không lấy gì làm hay lắm là ưa triết lý vớ vẩn.

– Này, Henry – tôi nói với Henry – thú thật là tôi đang lo sợ một cách đáng xấu hổ.

Henry vuốt vuốt bộ râu mầu trắng của mình rồi cười nói:

– Tôi đã được nhiều lần nghe ông nói những câu tương tự. Ông Quotécmên ạ.

– Vâng, nhưng bây giờ thì tôi rất nghiêm túc. Ông biết không, tôi e rằng trong số ta khó mà ai sống nổi đến đêm mai. Chúng ta bị tấn công bởi một kẻ địch mạnh hơn rất nhiều, và ít hi vọng ta có thể giữ vững các vị trí của mình được.

– Ít ra thì chúng ta cũng phải bắt chúng trả giá thật đắt. Này, Quotécmên, tình hình thật là tồi tệ, lẽ ra chúng ta không nên dính vào, nhưng một khi đã chót thì ta phải làm tất cả những gì có thể làm được. Riêng tôi, tôi có thể nói rằng nếu phải chết, tôi muốn được chết ở nơi trận mạc. Vả lại bây giờ, lúc tôi ít hi vọng gặp lại em trai tôi, tôi sẽ dễ dàng chấp nhận cái chết hơn. Nhưng những người dũng cảm thường gặp may – biết đâu chúng ta sẽ giành được thắng lợi. Đâm chém nhau là điều khủng khiếp, tất nhiên, nhưng để bảo vệ uy tín và danh dự, ta cần có mặt ở những nơi nguy hiểm nhất.

Câu cuối cùng Henry nói bằng một giọng ảm đạm, nhưng trong mắt ông lại loé sáng, chứng tỏ một điều khác hẳn. Tôi có cảm giác như thật ra Henry rất thích đánh nhau.

Sau đó chúng tôi đi về và ngủ hai giờ.

Vừa khi mặt trời mọc, Inphadux đã đến đánh thức chúng tôi, báo rằng ông ta quan sát thấy cả Luu nhộn nhịp hẳn lên và từng tốp nhỏ các chiến binh của Tuala đang tiến đến các vị trí tiền tiêu của ta.

Chúng tôi đứng dậy mặc quần áo để chuẩn bị vào trận. Cả ba đều mặc áo giáp, món quà mà trong hoàn cảnh này chúng tôi rất biết ơn Tuala, Henry mặc áo giáp một cách thích thú và ăn vận đúng như một chiến binh Cucuan.

– Ở đất Cucuan thì phải cư xử như người Cucuan – ông nói.

Như thế vẫn chưa hài lòng, Henry còn yêu cầu Inphadux đưa cho ông một bộ trang phục chiến tranh. Ông khoác lên vai chiếc áo da báo, cắm lên đầu những chiếc lông đà điểu màu đen, là những thứ chỉ dành riêng cho các vị thủ lĩnh cao cấp, rồi quấn quanh người những chiếc đuôi trâu trắng, một chiếc đao nặng, một chiếc khiên tròn bọc da trâu trắng và một số các mũi dao ném. Và cuối cùng thêm vào tất cả các thứ đó là khẩu súng lục. Những cái này tất nhiên là hơi ít nhiều hoang dã, nhưng phải nói rằng tôi chưa bao giờ được thấy một ai hùng dũng và có vẻ ngoài đáng sợ như ông lúc này. Chẳng bao lâu sau Icnôzi xuất hiện, cũng với trang phục tương tự, làm tôi chợt nghĩ đây là lần đầu tiên tôi nhìn thấy hai tráng sĩ oai vệ như thế. Tôi không dám khoe rằng tôi và Huđơ mặc vừa áo giáp. Ông thuyền trưởng vẫn không chịu rời bỏ chiếc quần của mình. Cần phải nói rằng một người thấp, to ngang, với chiếc kinh một mắt và khuôn mặt cao nhẵn một bên, mặc chiếc áo giáp được bó gọn trong chiếc quần nhung đã sờn rách, có thể gây được một ấn tượng khá mạnh, nhưng không phải đến mức khủng khiếp. Còn tôi thì do chiếc áo giáp quá rộng, nên tôi mặc bên ngoài áo thường, thế mà nó còn treo lủng lẳng trên người tôi một cách không lấy gì làm đẹp cho lắm. Ngoài ra, tôi quyết định lao vào trận chiến đấu với đôi chân trần truồng, để trong trường hợp rút lui: chạy cho nhanh. Vì vậy tôi bỏ quần dài, chỉ đi đôi giày Veđơxcun. Các thứ trang phục khiêm tốn của tôi còn có chiếc giáo và chiếc khiên mà tôi không biết sử dụng, hai chiếc dao ném, khẩu súng lục, và cuối cùng là một bộ lông chim to cắm lên chiếc mũ đi săn để làm vẻ ngoài của tôi thêm phần man rợ.

Thêm vào tất cả những cái đó, tất nhiên chúng tôi còn có các khẩu súng trường. Nhưng vì còn rất ít đạn, vả lại kẻ địch quá đông, có bắn cũng vô ích, nên chúng tôi đưa chúng cho những chiến binh đi theo xách hộ.

Trang điểm xong, chúng tôi vội vã ăn uống rồi lên đường đi kiểm tra tình hình.

Ơ một góc trên mặt đồi nổi lên một gò cao các tảng đá màu nâu. Chỗ này một lúc được dùng làm sở chỉ huy và đài quan sát.

Ơ đây chúng tôi gặp Inphadux, được bao quanh bởi các chiến binh trong đạo quân Khiên Xám của ông. Đạo quân này là một đơn vị tinh nhuệ và ưu tú nhất của quân đội Cucuan, và là đạo quân chúng tôi gặp lần đầu ở biên giới. Hiện nay nó có ba nghìn năm trăm người, được dùng làm quân dự bị.

Các chiến binh nằm từng tốp trên cỏ, quan sát những hàng quân dài của Tuala đang dời khỏi Luu như kiến bò khỏi tổ. Ai cũng có cảm giác như hàng quân ấy kéo dài vô tận. Tất cả có ba hàng quân, mỗi hàng không ít hơn mười một, mười hai nghìn người.

Ra khỏi thành phố, chúng bắt đầu đứng thành đội ngũ. Sau đó một mũi rẽ sang phía phải, mũi khác sang phía trái, còn mũi thứ ba thì chậm chạp tiến thẳng về phía chúng tôi.

– A! – Inphadux nói. Chúng định tấn công chúng ta từ ba hướng.

Đó là một tin khá quan trọng, bởi vì chúng tôi đóng quân trên bề mặt một ngọn đồi có chu vi ít nhất cũng là một dặm rưỡi, nên các điểm chốt buộc phải dàn trải, trong lúc cần phải tập trung một chỗ để bảo vệ số quân tương đối ít ỏi của mình.

Nhưng bởi lẽ không thể bắt kẻ địch phải tấn công mình từ hướng nào, chúng tôi buộc phải làm tất cả những gì có thể làm được trong hoàn cảnh phức tạp này.

Và thế là chúng tôi liền cho người đi khắp các phía truyền lệnh phải chuẩn bị chống trả các đợt tiến công riêng rẽ ở từng điểm.