Đến gần mười hai giờ khuya, cảnh sát trưởng Reynolds và Gérald Malz mới về, mang tin vui: vợ chồng Burrow đã bị bắt.

– Có lấy lại được mọi bức tranh không? – Hannibal hỏi.

– Có, có – Malz trả lời – Tranh sẽ ở lại San Pedro đêm nay, có người bảo vệ kỹ. Nhưng ngày mai, sẽ về nhà bảo tàng.

Ông ngáp, rõ ràng ông rất mệt mỏi.

– Bà Chumley đâu? – Ông đột ngột hỏi – Bà đi ngủ rồi à?

Letitia Radford và Charles Wooley kể lại cho ông nghe các sự kiện tối hôm nay: lời buộc tội của Hannibal, bà quản gia bỏ trốn và chuyện kiến xâm lăng bị diệt bằng bình xịt.

– Cô Radford, – Hannibal giải thích – cô gọi điện thoại đến cảnh sát để báo xe bị mất cắp và cho biết bảng số xe. Bà Chumley sẽ không đi xa lắm đâu.

Chủ nhiệm nhà bảo tàng có vẻ chưng hửng.

– Vậy bà ấy không bị liệt à? – Ông hỏi.

– Bà chạy nhanh như thỏ. – Peter cam đoan.

– Nhưng bà đóng kịch để làm gl? Bà ngồi xe lăn mấy năm trời rồi mà!

Rồi ông quay sang Letitia hỏi:

– Bà ấy có cần tiền không?

– Chắc chắn là không – Cô gái trả lời – Mẹ tôi rất rộng lượng với bà. Mẹ đã nhớ đến mọi người trong bản di chúc… và đặc biệt là nhớ đến dì Chumley. Nghĩ rằng dì đã đóng vai thằng bù nhìn! Khủng khiếp quá phải không? Chúng tôi đã tìm thấy bộ đồ hóa trang trong tủ quần áo của dì.

Lần này, Letitia không rên không khóc. Nỗi sợ hãi đã nhường chỗ cho sự giận dữ.

– Người đàn bà này thật là nhẫn tâm! Đối xử với tôi như thế, trong khi tôi coi dì như người mẹ thứ nhì của tôi!

– Đáng lẽ cô đã có thể thấy rõ bản chất và vạch mặt bà ấy – Hannibal nói – Ta sẽ biết được sự thực của câu chuyện khi bắt được bà và ép bà khai. Nhưng ngay từ bây giờ, ta đã có thể đoán được phần chính!…

Hannibal ngồi thoải mái trên ghế bắt đầu nói từ từ, nhấn mạnh các chi tiết khi kể đến đó.

– Khi bà Radford mất, có lẽ bà Chumley đã lo sợ. Không còn nhất thiết phải giữ bà ở lại biệt thự nữa. Mà bà quản gia lại coi ngôi nhà này như nhà của mình… Bà rất sợ phải rời khỏi nhà đi sống trong một căn hộ nhỏ ở Los Angeles, ở đó, bà sẽ cảm thấy cô đơn vì bà không có bạn bè thân. Mà cuộc sống của bà sẽ không còn được tiện nghi nữa… Sau đó bà bị tai nạn gãy xương chậu. Có lẽ lúc đó bà bắt đầu suy nghĩ. Ta đều có nghe nói đến những người bị tai nạn không nghiêm trọng lắm, nhưng vẫn hô hào là phải chịu hậu quả nặng. Nếu bà Chumley khăng khăng nói rằng đôi chân không chịu đi nữa, thì ai có thể chứng minh ngược lại?

Letitia cay đắng ngắt lời:

– Vậy là dì đã nói láo với anh em tôi, để anh vẫn giữ ngôi nhà này, chỉ vì dì! Và do cả anh Chester lẫn tôi đều không sống tại đây, dì hoàn toàn làm chủ biệt thự! Mà lại được gia nhân trung thành hầu hạ nữa chứ! Mỗi khi thấy tôi trở về nhà, chắc là dì khó chịu lắm!

– Ồ, bà vẫn chịu được… cho đến ngày vợ chồng Burrow bắt đầu đào hầm – Hannibal nói – Công việc dưới tầng hầm trở nên nguy hiểm, khi có mặt cô ở nhà. Chính vì vậy mà bộ ba này đã tìm cách làm cho cô sợ bằng thằng bù nhìn và mấy con kiến. Cả ba đều có cùng tầm vóc như nhau, cho phép thay phiên nhau đội lốt thằng bù nhìn. Như vậy, khi thì người này, khi thì người kia có được chứng cớ ngoại phạm. Tối hôm ta nhìn thấy thằng bù nhìn cầm lưỡi liềm gặt lúa, bà Chumley và Burrow đều ở biệt thự cùng cô. Vậy chính bà Burrow đóng vai ông kẹ. Bà đã chạy trốn trong bóng tối, trở về biệt thự bằng ngả sau. Bà đã nhanh nhẹn cởi bộ đồ hóa trang trong tầng hầm, rồi đi gọi điện thoại cho cảnh sát và trở ra phòng khách cùng mọi người, thở hổn hển một chút và nón đội xiên. Để cho ta bị lừa thêm nữa, bà còn nói là chính bà đã thấy thằng bù nhìn qua cửa sổ nhà bếp. Vì vậy ai cũng tin là bà ở trong nhà suốt thời gian.

– Nhưng thật ra thì chuyện gì đã xảy ra vào đêm thằng bù nhìn tìm cách đột nhập vào kho thóc chú Wooley? – Bob hỏi – Lúc cậu nhìn thấy thằng bù nhìn, thì bà Burrow đang ở trong nhà bếp, chồng bà ấy ngồi xem truyền hình trong phòng bên cạnh, còn bà Chumley thì trong phòng khách cùng cô Radford. Mình không hiểu….

– Có lẽ thật ra mình không thấy Burrow ngồi xem truyền hình – Thám tử trưởng trả lời – Chắc là ông ta đặt một thằng hình nộm trong thế bành. Cậu hãy nhớ rằng trong phòng, nguồn sáng duy nhất là màn ảnh nhỏ. Burrow biết rằng bất cứ ai nhìn vào phòng có thể thấy ông, nhưng thấy không rõ. Thế là ông dùng hình nộm để có chứng cớ ngoại phạm trong khi chính ông đi lấy trộm lu kiến trong kho thóc.

– Mình hiểu.

– Hôm nay, – Hannibal nói tiếp – thằng bù nhìn nhốt ta trong phòng lạnh cũ chẳng ai khác là bà Chumley. Do phòng bà nằm ngay phía trên tầng hầm, nên chắc bà đã nghe thấy ta… trừ phi lại là bà Burrow. Nhưng không quan trọng! Cả ba đều câu kết với nhau.

– Nhưng dì Chumiey có cần tiền đâu! – Letitia Radford nói nữa – Tại sao dì lại phải dùng một cặp ăn trộm để giúp bà lấy cắp tranh?

– Cháu nghĩ rằng chính vợ chồng Burrow đã nghĩ ra vụ trộm này trước – Thám tử trưởng giải thích – Cháu nghĩ bọn chúng tìm việc ở nhà này bởi vì nhà bảo tàng Mosby nằm gần biệt thự Radford. Có lẽ chúng đã mừng thầm khi thấy người duy nhất ở trong nhà là một người bị liệt, không thể nào xuống dòm ngó dưới tầng hầm được!… Về sau chúng mới phát hiện rằng bà Chumley chỉ giả liệt thôi, còn bà Chumley thì lại phát hiện bọn chúng đào hầm dưới tầng hầm. Ở giai đoạn này, hai bên chỉ còn thỏa thuận với nhau là xong. Bà Chumley sẽ nhắm mắt trước tội lỗi của cặp Burrow. Đổi lại, bọn chúng sẽ không tiết lộ rằng bà lừa gia đình Radford mấy năm nay rồi. Khi cô Radford đến đây, cả ba đã lập thành một băng rồi. Cô là mối đe dọa đối với chúng. Sau đó, khi thấy cô hoảng sợ lúc xem Nhà Pháp Sư xứ Oz, bọn chúng đã nảy ra ý sáng tạo nhân vật thằng bù nhìn.

– Thật kinh khủng! – Gérald Malz kêu.

– Đối thủ ngang hàng với chú, thưa chú Malz! – Hannibal nói.

– Cái gì?

– Chú chưa hề nghĩ rằng bà Chumley rất đau khổ vì chỉ sở hữu được bản sao chép của bức họa Vermeer danh tiếng. Chú không biết rằng bà ao ước có được bức tranh thật.

Malz ngước mắt lên nhìn bức tranh.

– Bức tranh này nằm trong giao kèo giữa bà và vợ chồng Burrow – Thám tử trưởng nói tiếp – Bà sẽ không tố cáo bọn chúng và để cho bọn chúng chuồn đi với mấy bức tranh…. ngoại trừ bức Vermeer. Bà dành riêng cho mình bức Người phụ nữ với hoa hồng!

– Trời đất! – Malz kêu rồi đến gần nhìn bức tranh – Cậu nói đúng! Đây đúng là bức tranh lấy cắp ở nhà bảo tàng! Lẽ ra tôi phải thấy ngay. Nhưng còn bản sao đâu rồi?

– Đốt cháy! – Hannibal trả lời – Cháu tìm thấy những mảnh tranh nhỏ trong lò sưởi. Cháu đã gom lại vào cái túi giấy lấy được ở nhà bếp. Bức tranh trước mắt chú đúng là bức tranh bị lấy cắp ở nhà bảo tàng Mosby trong ngày hôm nay. Điều lạ là chú không để ý là không có bức tranh này khi chú đi nhận dạng các bức tranh kia trên tàu Bộ lông cừu vàng lúc nãy.

– Ồ… – Malz xin lỗi – Do tôi quá xúc động…

– Ô không phải đâu! – Hannibal đáp – Chú không hề xúc động. Thật ra, từ đầu giờ tối chú đã để ý ngay bức tranh này. Chú không thể không thấy được. Dải vải gần như mới tinh bao quanh khung cũ đủ gây chú ý. Nhờ manh mối này mà cháu đã nghĩ ra rằng bà Chumley có tham gia vụ trộm. Bây giờ, ta có thể dễ dàng đoán ra rằng có một bức tranh nhỏ hơn bức trước treo trên tường. Cháu biết bức Vermeer thật hơi nhỏ hơn bức sao: diện tích không phủ hết tấm vải ở dưới và bản sao che lại đã giúp vải không bị cũ đi. Thế là cháu hiểu ra: bà Chumley đã có được bức tranh gốc… mà lẽ ra bà không thể có được nếu không đồng lõa với cặp Burrow.

Ảnh mắt Hannibal dán vào Gérald Malz như để buộc tội.

– Chú không thể không thấy rằng tranh này nhỏ hơn tranh kia, thưa chú Malz! Chú buộc phải hiểu ra rằng bức tranh từ phòng tranh của chú mà ra. Vậy mà chú không nói gì.

– Tôi bị sốc bởi vụ trộm, làm sao mà để ý được! – Ông chủ nhiệm nhả bảo tàng la lên.

– Sốc! Thôi đi nào! Trái lại, sau vụ trộm chú đã bình tĩnh một cách đáng kinh ngạc. Những người bị trói, bị nhét giẻ vào miệng và bị nhốt trong tủ thường không thản nhiên như thế. Chính khi thấy chú lạnh lùng như vậy, mà cháu đã bắt đầu tự đặt ra những câu hỏi về chú… và về các bức tranh nữa.

– Tôi… tôi bị sốc mạnh, – Ông Malz vẫn nói – dù tôi không để lộ bên ngoài.

– Sau khi thấy bà Chumley bỏ trốn, – Hannibal nói tiếp – cháu đã nghiên cứu kỹ bức Vermeer của bà. Nước sơn chưa khô hẳn… ít nhất là chưa đủ khô để được đánh giá là cổ. Cháu đoán bà Chumley đã không để ý đến chi tiết này. Có lẽ vì bà không nghĩ đến chuyện sờ tranh! Còn vợ chồng Burrow thì quá vội để chú ý đến một bức tranh mà bọn chúng sẽ không lấy.

Mọi ánh mắt tập trung về thám tử trưởng. Hannibal vẫn thản nhiên trình bày tiếp:

– Bà Chumley đã dám mạo hiểm tất cả để lấy được bức tranh Vermeer gốc. Có thể bà đã quá chán sống trong một ngôi nhà không phải của mình, với những người không phải gia đình thật của mình. Bà muốn có một cái gì đó của mình, một cái gì đó thật chất lượng. Và cái mà bà có được lại là… đồ giả! Mà do bà đã nhận được đồ giả thay vì một bức tuyệt tác, thì rất lôgíc, thưa chú Malz, khi nghĩ rằng tất cả những bức tranh khác bị lấy cắp hôm nay trong phòng tranh cũng là giả… là những bức sao vẽ lại rất đẹp, được thực hiện bởi một họa sĩ có tài bắt chước bất kỳ danh họa nào.

Im lặng ngự trị trong phòng. Sau khi hít thở thật sâu, Hannibal nói tiếp:

– Thưa chú Malz, chú dự định đi nghỉ vào ngày thứ sáu! Vào ngày đó, cháu đoán chú sẽ mang đi toàn bộ số tranh gốc, để lại các bản sao vẽ. Sau vụ trộm nhà bảo tàng, chú đã nghĩ mình nên ngồi yên. Chú không hề gây chú ý đến bức tranh – nhỏ hơn bức trước – của bà Chumley. Sợ có ai phát hiện rằng đó chỉ là bức tranh sao vẽ lại từ tranh gốc quý giá… Khi tìm lại được các bức tranh của bọn Burrow lấy cắp, chú không dám lên tiếng rằng thiếu bức Vermeer. Ý định của chú là sẽ treo lại bức tranh thật vào phòng tranh, khi có dịp. Nếu may mắn, thì sẽ không ai nghi ngờ gì. Vả lại, ai lại thèm đi nghi ngờ các bức tranh kia có thật hay không?… Nhưng chú không gặp may. Nay mọi bức tranh sẽ được các chuyên gia xem xét. Chú sẽ bị lộ mặt… À mà chú giấu các tấm tranh thật của phòng tranh Mosby ở đâu vậy? Có lẽ là trong căn hộ Santa Monica, đúng không?

Cảnh sát trưởng bước đến gần bức tranh treo trên tường, dùng móng tay cạo, rồi quay sang Mosby nói:

– Dường như mọi việc đã chuyển sang hướng xấu cho ông rồi. – Cảnh sát trưởng tuyên bố.

Ông chủ nhiệm nhà bảo tàng trừng mắt nhìn Hannibal.

– Thằng nhóc mắc dịch… – Ông lầm bầm trong miệng.

Thám tử trưởng không thèm để ý đến.

– Có khôi hài không chứ? – Hannibal nói – Vợ chồng Burrow đã nhọc công ăn trộm nhà bảo tàng. Và chỉ lấy được một bộ sưu tập tranh giả tuyệt đẹp. Làm sao cặp vợ chồng này ngờ nổi rằng một tên lưu manh cấp cao đã đi qua trước rồi?