Cả gia đình tỏ ra rất lịch sự đối với ông Pontalier, người đại diện của U.N.A.R.C.O. Hercule Poirot đã thật khéo chọn tên viết tắt. Ngay từ đầu, tất cả mọi người đã có vẻ chấp nhận cái tên đó, thậm chí còn tự nhận là biết rõ về tổ chức này. Thế đấy, con người ta thường không dám thừa nhận sự không hiểu biết của mình. Chỉ có Rosamund là đã tỏ vẻ ngạc nhiên và hỏi: “U.N.A.R.C.O. là cái gì thế? Tôi chưa nghe thấy cái tên này bao giờ.” Và sau lời giải thích của Poirot cô kêu lên:

– Ồ, lại những người tị nạn! Tôi chán những người ngoại quốc ấy lắm rồi!

Như vậy, ông Pontalier đã được mọi người chấp nhận. Họ nghĩ rằng mặc dù sự có mặt của ông làm phiền họ nhưng ông ta không có gì đáng để tâm. Lẽ ra Helen có thể nói ông ta không đến cuối tuần này, nhưng bởi vì ông ta đã đến thì thôi, cũng chẳng sao. Hơn nữa, hình như ông ta không thành thạo tiếng Anh lắm. Khi mọi người nói chuyện, nhiều lúc ông ta có vẻ như bị mất phương hướng.

Vậy nên, lúc này, Hercule Poirot mới có thể thản nhiên ngồi đó, giữa cuộc họp gia đình mà không ai để ý đến ông cả. Thực ra, ông vừa uống cà phê, vừa quan sát mọi người như một con mèo quan sát một đàn chim đang nô đùa; nhưng con mèo vẫn chưa sẵn sàng lao ra vồ mồi.

Mọi người đang bàn về một bộ đồ ăn tráng miệng mà họ vừa được dùng trong bữa tối.

– Tôi sẽ chẳng còn sống được bao lâu nữa. – Timothy nói, vẻ luyến tiếc – Vợ chồng tôi cũng chẳng có con. Vậy nên chúng tôi không muốn khuân về những thứ không cần thiết. Tuy hiên bộ đồ ăn tráng miệng đó có một giá trị tình cảm lớn đối với tôi, giá trị của nó chẳng đáng là bao nhưng như thế cũng đủ với tôi rồi… có thể là tôi sẽ lấy thêm chiếc bàn giấy ở trong phòng Boudoir Blanc nữa.

– Muộn rồi, chú đáng kính – George thản nhiên lên tiếng – Sáng nay cháu đã nói trước với bác Helen để cho cháu bộ đồ ăn đó rồi.

Timothy giận tím mặt.

– Để cho mày? Để cho mày ư? Thế là thế nào? Gia đình đã quyết định gì đâu? Hơn nữa mày lấy bộ đồ ăn đó về để làm gì chứ? Mày vẫn sống một mình mà.

– Cháu đã chọn bộ đồ ăn đó rồi, chuyện đã được quyết định rồi. Còn chiếc bàn giấy thì xin chú cứ tự nhiên. Ngay cả được cho, cháu cũng không lấy.

– Ô này, anh bạn trẻ, chẳng lẽ mày tưởng là mày có quyền quyết định hay sao. Tao nhắc lại cho mày biết tao là người lớn tuổi nhất ở đây và người anh em cuối cùng còn lại của Richard. Bộ đồ ăn đó thuộc về tao.

– Nhưng tại sao chú lại không lấy bộ đồ sứ Dresde ấy? Bộ ấy cũng đẹp và cũng có giá trị tình cảm lớn đấy chứ. Bộ đồ ăn tráng miệng là của cháu. Ai chọn trước, người ấy được ưu tiên.

– Vớ vẩn! Không thể thế được!

– Đừng có chọc tức chú anh như thế, George – Maude lớn tiếng can thiệp – Tất nhiên là ông ấy sẽ lấy bộ đồ ăn tráng miệng nếu như ông ấy muốn. Ông ấy có quyền được chọn đầu tiên, bọn trẻ chọn sau. Ông ấy là em trai của Richard, còn anh, anh chỉ là cháu thôi.

– Tao nói cho mày biết – rõ ràng là Timothy đang cáu điên, ném cho anh chàng hỗn láo một cái nhìn nảy lửa – rằng lẽ ra Richard phải để lại tất cả mọi thứ trong nhà này cho tao, một mình tao. Nhưng nếu như ông ấy đã không làm như thế ấy là bởi vì ai đó đã gây áp lực với ông ấy. Thật là một bản di chúc ngớ ngẩn.

Timothy ngả mạnh người ra sau, tay đặt lên vùng tim, rên rỉ:

– Ôi, tôi đau quá. Hãy cho tôi một ly rượu trắng…

Cô Gilchrist vội vàng chạy ra và nhanh chóng mang lại một ly thuốc bổ ấy.

– Thuốc đây ông Abernethie. Xin ông đừng nóng nảy quá như thế. Ông có muốn lên phòng nghĩ không?

– Đừng có ngớ ngẩn như thế – Timothy tớp một ngụm rượu – Đi nghĩ ư? Không, tôi quyết tâm ở lại bảo vệ quyền lợi của mình.

– Anh làm tôi thất vọng thực sự đấy, anh George – Maude nói – Chú anh nói đúng đấy. Nếu ông ấy muốn thì bộ đồ ăn tráng miệng ấy sẽ là của ông ấy.

– Thật ra, bộ đồ ấy có gì đẹp đâu. – Suzan can thiệp.

– Hãy liệu giữ cái mồm đấy, Suzan – Timothy càu nhàu.

Đột nhiên, anh chàng gầy gò ngồi bên cạnh Suzan ngẩng phắt đầu lên.

– Không sao đâu, Greg. Em chẳng thèm để tâm đâu.

– Nhưng anh thì có đấy.

Lúc đó Helen lên tiếng:

– George, tôi nghĩ rằng anh nên nhường bộ đồ ấy lại cho chú Timothy của anh đi.

Timothy giận đến líu lưỡi.

– Như… ương, nhường ư? Không thể là nhường được.

Còn George, anh ta khẽ ngiêng mình về phía Helen.

– Ý muốn của bác là mệnh lệnh đối với cháu, bác Helen, cháu xin nhường.

– Vậy thì hãy thú nhận là thực ra anh cũng không thiết tha với món đồ này lắm.

George liếc nhìn Helen và mỉm cười.

– Bác tinh ý quá. bác Helen. Được, chú Timothy, bộ đồ ăn ấy là của chú. Cháu chỉ muốn đùa một chút thôi.

– Đùa ư? – Maude nổi giận – Thiếu chút nữa thì chú anh đã bị đau tim rồi đấy.

– Ồ đừng tin vào chuyện đó – George trả lời vui vẻ – Không chừng chú ấy lại sống lâu hơn tất cả chúng ta ấy chứ.

Timothy nghiêng người về phía George vẻ độc ác:

– Giờ thì tao không còn thấy ngạc nhiên vì mày đã làm Richard thất vọng nữa.

– Sao cơ?

Những nét vui vẻ đã hoàn toàn biến mất khỏi khuôn mặt George Crossfield. Timothy đắc ý tiếp tục:

– Sau khi Mortimer qua đời, mày đã đến Enderby với hy vọng là Richard sẽ chọn mày làm người thừa kế duy nhất của ông ấy, đúng không? Chắc hẳn là ông anh tội nghiệp của tao đã nhanh chóng hiểu ra được rằng tiền sẽ đi đâu nếu như tài sản của ông ấy rơi vào tay mày – cá ngựa, đánh bạc, Monte-Carlo thậm chí có thể còn tệ hại hơn thế nữa chứ. Ông ấy hẳn đã nhận thấy rằng mày chẳng phải là đứa chỉnh chu. Tao nói đúng đấy chứ? Thậm chí tao còn lấy làm ngạc nhiên vì ông anh tao đã vẫn để lại cho mày một chút ít.

George cau mặt lại tức tối, nhưng cuối cùng anh ta cũng trả lời Timothy rất bình tĩnh.

– Ông không thấy là ông nên thận trọng với lời nói của mình một chút sao?

– Tao đã quá mệt mỏi nên không đến dự đám tang Richard được. Nhưng Maude đã kể cho tao biết về điều mà Cora đã nói. Cora thật ngu ngốc, nhưng rất có thể điều nó nói là sự thật và nếu như vậy thì tao biết rõ sẽ phải nghi ngờ ai…

– Timothy!

Maude vừa đứng dậy, bình tĩnh, mạnh mẽ, vững chắc như một tòa thành đá.

– Ông đã mệt mỏi. Tôi phải cho ông đi ngủ thôi. Tôi không muốn ông lại đổ ốm nữa. Chúng ta hãy lên phòng, tôi sẽ cho ông uống thuốc giảm đau và sau đó ông phải đi nghỉ ngay lập tức.

Rồi bà quay sang nói với Helen:

– Timothy và tôi sẽ lấy bộ đồ ăn tráng miệng và cái bàn giấy để tưởng nhớ tới Richard. Không ai phản đối chứ?

Maude nhìn quanh mọi người, chẳng ai nói gì. Bà vực Timothy dậy và dìu ông rời thư viện.

Họ đã đi khuất; lại chính là George lên tiếng trước tiên phá vỡ sự im lặng:

– Thật là một người đàn bà mạnh mẽ! Hoàn toàn đúng kiểu của cô Maude. Thực sư tôi đã không muốn làm bất cứ cái gì phá hỏng sự ra đi trong chiến thắng ấy của họ.

– Bà Abernethie luôn rất tử tế.

Cô Gilchrist nói nhỏ. Nhưng chẳng co ai đáp lại cả.

Đột nhiên Michael Shane bật cười và lên tiếng:

– Tôi thấy chuyện vừa rồi thật là buồn cười. Nhân đây, Rosamund và tôi muốn lấy cái bàn đá xanh về cho phòng khách của chúng tôi.

– À không! – Suzan phản đối – Tôi cũng muốn nói.

– Chúng ta lại bắt đầu – George vừa nói vừa ngửa cổ nhìn lên trần nhà.

– Ồ không cần thiết phải cãi nhau làm gì – Suzan phân giải – Nếu như tôi muốn có chiếc bàn này, ấy là bởi vì tôi cần nó cho Thẩm mỹ viện của tôi. Một bó hoa giả trên một cái bàn màu xanh sẽ rất đẹp. Hoa giả thì dễ kiếm thôi nhưng một cái bàn đá xanh thì rất hiếm.

– Ôi, nhưng chị họ thân mến – Rosamund nói – chính bởi lý do đó mà chúng tôi muốn nó đấy.

– Nào nào, các cô. Hãy bình tĩnh một chút – George lên tiếng can thiệp.

– Ngày mai tôi sẽ bàn lại với Rosamund sau – Suzan nói, vẻ rất tự tin.

Cô Gilchrist cảm thấy cần phải nói gì đó để hòa giải.

– Ngôi nhà này có bao nhiêu là thứ đẹp. Tôi tin chắc rằng chiếc bàn này sẽ rất đẹp trong Thẩm mỹ viện của bà, bà Banks. Chưa bao giờ tôi nhìn thấy một chiếc bàn như thế. Chắc là nó phải có giá trị lắm đấy.

– Tất nhiên là trị giá của nó sẽ được trừ khấu vào phần thừa kế của tôi.

– Tôi xin lỗi… tôi không muốn nói… Cô Gilchrist đỏ bừng mặt vì ngượng.

– Nó cũng có thể được trừ khấu vào phần của chúng tôi với cả hoa giả…

– Những bông hoa giả ấy thật là đẹp trên cái bàn xanh – Cô Gilchrist khẽ nói – Rất nghệ thuật, rất đẹp.

Chẳng ai để ý đến những lời vô vị ấy của cô gái già cả.

– Suzan muốn chiếc bàn này – Gregory nóng nảy to tiếng.

Trong một khoảnh khắc, mọi người đều có vẻ khó chịu như thể là Gregory vừa hát sai nhạc trong một dàn đồng ca.

Helen quay sang hỏi George:

– Thế còn anh thì sao, George. Anh đã nhường bộ đồ ăn tráng miệng, vậy thì anh muốn lấy thứ gì?

George mỉm cười và bầu không khí chùng xuống:

– Tôi thừa nhận là chọc tức ông già Timothy như thế là không nên. Nhưng tôi thấy ông ta thật là khó chịu, ông ta chỉ nghĩ đến bản thân mình thôi. Điều đó đã trở thành một căn bệnh của ông ấy.

– Đối với những người tàn tật thì phải đối xử tử tế, ông Crossfield – cô Gilchrist nói.

– ông ta chỉ là một kẻ cuồng loạn thôi – George trả lời.

– Hoàn toàn đúng – Suzan thêm vào – Tôi dám chắc là ông ta chẳng có bệnh tật nào cả. Thế còn cô thì sao, Rosamund, cô nghĩ gì về chuyện này?

– Sao?

Suzan nhắc lại câu hỏi của mình.

– Không… ờ không, tôi không tin là ông ấy ốm yếu thực sự. Tôi xin lỗi vì đã không nghe thấy câu hỏi, lúc ấy tôi đang mải suy nghĩ tìm giải pháp cho vấn đề cái bàn này.

– Chà! George lại đùa – Khi một phụ nữ suy nghĩ là thế đấy… Vợ anh là một người nguy hiểm đấy, Michael. Tôi hy vọng là anh cũng đã nhận ra điều đó.

– Có, tôi cũng đã nhận ra điều đó – Michael cười bi thảm.

– Một cuộc tranh chấp xung quanh một cái bàn – George tỏ vẻ rất khoái chí – Cuộc chiến sẽ xảy ra ngày mai, một cách lịch sự nhưng tàn khốc. Mỗi người chúng ta sẽ phải ủng hộ một bên. Tôi, tôi đặt cược vào Rosamund, dịu dàng và dung hòa. Các ông chồng chắc chắn sẽ ủng hộ vợ mình. Còn cô thì sao, cô Gilchrist? Tất nhiên là cô cá cho Suzan…

– Ồ, ông Crossfield, tôi không cá cược bao giờ…

– Còn bác, bác Helen? Ồ, xin lỗi tôi quên, còn ông nữa, ông Pontalier?

– Sao cơ? Hercule hỏi vẻ không hiểu gì.

George định giải thích câu chuyện cho vị khách người nước ngoài này nhưng rồi lại thôi. Cuối cùng anh ta chỉ nói:

– Chúng tôi đùa một chút ấy mà.

– Vâng, vâng, tôi hiểu – Poirot mỉm cười thiện cảm.

– Thế bác thì sao bác Helen? Lá phiếu của bác sẽ phân chia thua được đấy. Bác đứng về phía ai nào?

– Thế nếu tôi cũng muốn cái bàn ấy cho tôi thì sao George? – Helen mỉm cười rồi quả quyết thay đổi chủ đề câu chuyện. Bà quay sang ông khách của mình nói.

– Tôi e rằng ông thấy chúng tôi thật là nhàm chán, ông Pontalier.

– Ồ không, không đâu. Tôi rất vinh dự được được tham gia vào cuộc sống gia đình bà như thế này. Tôi cũng hiểu được rằng các ông bà buồn vì ngôi nhà của các gia đình giờ sẽ trở thành của những người nước ngoài.

– Không đâu, chúng tôi không tiếc vì điều đó đâu.

– Bà rất tốt, bà Abernethie. Ngôi nhà này rất phù hợp với những người tị nạn của chúng tôi. Một chỗ nghỉ yên tĩnh! Nếu tôi không lầm thì có lẽ là mọi người muốn ngôi nhà được chuyển thành trường học hay nói đúng hơn là một tu viện được quản lý bởi các bà sơ hơn.

– Tôi thì thấy cũng thế thôi.

– Hình như tu viện thánh Marie cũng đã quan tâm đến ngôi nhà này. May mà, nhờ một người từ thiện giấu tên, chúng tôi đã có khả năng đặt giá cao hơn.

Rồi ông hỏi cô Gilchrist:

– Nếu tôi không lầm thì cô không thích các bà sơ, đúng không?

Cô Gilchrist đỏ mặt, có vẻ ngượng nghịu:

– Ông Pontalier, sao ông lại nói thế… thực ra, điều đó chẳng liên quan gi đến tôi, nhưng tôi thực sự không hiểu tại sao họ lại phải cách ly với thế giới như thế. Tất nhiên tôi không muốn nói tới những người trong số họ, rất tận tâm và luôn luôn làm việc thiện.

– Phần tôi, chắc chắn rằng chẳng thể nào tôi lại làm sơ được – Suzan nói.

– Phải nói rằng họ có bộ đồ rất hợp với họ đấy chứ – Rosamund tham dự – Mọi người có nhớ Sonia Wells mà tôi đã đóng trong vở Phép nhiệm màu năm ngoái không? Cô ta đẹp đến mê hồn trong bộ đồ bà sơ.

– Tôi thật không hiểu tạ sao Chúa trời thích những bộ đồ Trung cổ này ở chỗ nào – George cũng đưa ra ý kiến của mình – Vì thực ra, đồ mặc của họ rất vướng víu, không sạch sẽ và không tiện tí nào.

– Hơn nữa bộ đồ đó làm cho các bà sơ giống hệt nhau – Cô Gilchrist thêm vào – Tôi biết điều đó là ngớ ngẩn nhưng khi một bà sơ đã nhấn chuông cửa nhà bà Abernethie để quyên góp tiền tôi đã tưởng đó chính là bà sơ tôi đã gặp khi tôi còn ở nhà bà Lansquenet ở Lytchett St-Mary. Điều đó đã làm cho tôi sợ vì nghĩ rằng bà ta đã đi theo tôi.

– Tôi tưởng là các bà sơ luôn đi hai người chứ – George nói một cách vô tư – Đã có một tiểu thuyết hình sự dựa trên đặc điểm này, phải không nhỉ?

– Nhưng những khi tôi gặp thì lại chỉ có một thôi. Có lẽ là họ tiết kiệm nhân lực. Nhưng chắc chắn rằng hai người đó không phải là một vì bà mà tôi đã gặp ở Lytchett St-Mary thì quyên góp cho dàn nhạc Thánh Barnabé còn bà kia thì là cho trẻ em thì phải.

– Nhưng mặt họ cũng có vẻ giống nhau sao?

Hercule Poirot hỏi xen vào, câu chuyện có vẻ làm ông rất chú ý. Cô Gilchrist xoay hẳn người về phía ông:

– Có lẽ đó chính là điều đã làm cho tôi hoảng sợ. Môi trên… như thể là có ria ấy. Đúng thế, chính điều đó đã làm cho tôi rất sợ hãi, nhất là thời gian đó tôi bị căng thẳng thần kinh và tôi đã nhớ lại những chuyện mà người ta đã kể về các bà sơ trong chiến tranh, thực ra họ là đàn ông, của đội gián điệp nhảy dù hóa trang.

– Quả thực là bộ đồ của các bà sơ làm hóa trang rất tốt – Maude lên tiếng, vẻ suy nghĩ. Nó che đôi chân đi mà.

– Sự thực – George nói – là người ta thường không nhìn kỹ người khác. Bởi thế mà tại tòa án những nhân chứng về cùng một người lại nhiều khi khác nhau.

– Cũng có một chuyện khác không kém phần kỳ lạ – Suzan nhận xét – Đôi khi, nhìn mình trong kính người ta có thể không nhận ra mình, tự nhủ là ai đó mà mình biết rất rõ rồi sau đó mới nghĩ ra rằng đó là chính mình, không ai khác. Sẽ càng khó nhận ra chính mình hơn nữa nếu như người ta có thể nhìn thấy chính mình không cần đến gương.

– Tại sao? – Rosamund hỏi, ngạc nhiên cực độ.

– Bởi vì cô không bao giờ nhìn thấy cô như những người khác nhìn thấy cô. Thực ra họ chỉ có thể nhìn thấy mình qua hình ảnh đảo ngược của mình trong gương thôi.

– Hình ảnh đảo ngược này khác thực tế lắm sao?

– Khác chứ – Suzan hăng hái khẳng định – Khuôn mặt của ta sẽ rất khác khi bị đảo ngược lại. Lông mày sẽ khác, miệng méo sang một bên, mũi không thẳng nữa. Chúng ta có thể thí nghiệm điều đó với một chiếc bút. Ai có bút ở đây không?

Một cái nút được đưa ra. Mọi người lần lượt thử nghiệm trong trong gương với chiếc bút đặt bên này mũi, rồi bên kia. Ai cũng phải phá lên cười vì kết quả thu được. Từ đó bầu không khí trở nên rất vui vẻ. Chẳng còn là cuộc họp gia đình phân chia tài sản giữa những người thừa kế gia tài của Richard Abernethie nữa, bây giờ họ là một nhóm người bình thường, vui vẻ, đang nghỉ cuối tuần ở quê.

Chỉ có Helen Abernethie là vẫn im lặng, trầm ngâm suy nghĩ.

Hercule Poirot thở hắt một cái rồi đứng dậy chào bà chủ nhà.

– Có lẽ tôi phải nói “tạm biệt” hơn là “chúc bà ngủ ngon”, bà Abernethie. Tô có chuyến tàu sớm, 9 giờ sáng mai. Vậy tôi xin cám ơn bà vì những cử chỉ tốt đẹp và lòng hiếu khách của bà. Ngày chuyển giao ngôi nhà sẽ được định bởi ông Entwhistle, tất nhiên là với sự đồng ý của bà.

– Ông muốn ngày nào cũng được, ông Pontalier. Tôi đã hoàn thành công việc của tôi ở đây rồi.

– Bà sẽ trở lại Chypre?

– Vâng – Một nụ cười hạnh phúc thoáng nở trên miệng Helen

– Bà hài lòng chứ? Bà không nuối tiếc gì sao?

– Vì sao? Vì rời nước Anh hay là vì không ở ngôi nhà này nữa?

– Vì không ở ngôi nhà này nữa.

– Không. Tôi chẳng tiếc gì. Không nên cố gắng bám riết lấy quá khứ, phải không?

– Đôi khi điều đó cũng chẳng dễ dàng gì.

Poirot liếc nhìn những người khác có mặt trong phòng mỉm cười và nói

– Đôi khi, quá khứ không muốn bị lãng quên. Nó cứ bám riết lấy chúng ta và nói: “Đừng hòng thoát đi như thế.”

Suzan cười hoài nghi.

– Tôi nói một cách nghiêm chỉnh đấy.

– Ông muốn nói rằng những người tị nạn của ông, sau khi đến ở đây vẫn không thể nào quên được những đau khổ của họ trong quá khứ, đúng không? Michael hỏi.

– Tôi không nói đến những người tị nạn.

– Ông ấy nói đến chúng ta đấy, anh yêu ạ – Rosamund nói – Đến bác Richard, đến cô Cora, đến cái rìu, đến tất cả những chuyện ấy đấy.

Và cô quay sang nhìn Poirot.

– Đúng vậy không, ông Pontalier.

Poirot nhìn cô không hiểu

– Sao cô lại nói như vậy?

– Đơn giản vì ông là một nhà thám tử. Vì lý do đó mà ông đã đến đây. Cái tổ chức N.A.R.C.O., không quan trọng tên gì chính xác, chỉ là chuyện bịa. Tôi không lầm đấy chứ?