Ba tội đồ, nhờ ăn năn, mà đạt tới sự thanh thản như thế nào.

Các bạn của Danny tuyên thệ tình bằng hữu ra sao.

★★★

Khi vầng dương lên khỏi rừng thông, mặt đất đã ấm áp và sương đêm đã khô trên những chiếc lá phong lữ, Danny bước ra hàng hiên ngồi dưới ánh nắng đăm chiêu nghĩ ngợi về những chuyện đã xảy ra. Chàng tuột giày ra vặn vẹo mấy ngón chân trên những tấm ván đã được sưởi ấm của hàng hiên. Sớm nay chàng đã dạo xuống xem đống tro đen vuông vắn và ống nước rúm ró từng là một căn nhà của mình. Chàng đã giận lũ bạn bất cẩn một tí cho phải phép, đã than vãn một hồi về phẩm cách tạm bợ của những tài sản trần tục khiến cho tài sản tinh thần có giá trị hơn nhiều. Chàng đã suy tư về sự lụn bại tư cách người có nhà thuê cho mình; và rồi, sau khi mọi hỗn độn của thứ cảm xúc cần thiết và thanh nhã này đã được thỏa mãn và bị cuốn trôi đi, rốt cuộc chàng đã trượt vào vùng cảm xúc đích thực của mình, một cảm giác nhẹ nhõm rằng ít ra một trong những gánh nặng của chàng đã được cất dỡ.

“Nếu nó vẫn còn ở đó, ta hẳn sẽ vẫn ham tiền cho thuê,” chàng nghĩ bụng. “Bạn bè ta đã lạnh nhạt với ta bởi vì họ nợ ta tiền. Giờ thì chúng ta có thể tự do và vui vẻ trở lại.”

Nhưng Danny biết chàng phải thiết lập chút ít kỷ luật với các bạn bè mình, bằng không họ sẽ cho là chàng mềm yếu. Do đó, trong khi ngồi bên hàng hiên, phe phẩy tay đuổi ruồi – bàn tay phe phẩy ấy chuyển tải thông điệp cảnh báo hơn là đe dọa tới lũ ruồi – chàng cân nhắc những điều mình phải nói với các bạn trước khi cho phép bọn họ quay lại trong tình thương mến của chàng. Chàng phải chứng tỏ cho họ thấy chàng không phải là người dễ bị ép uổng. Nhưng chàng mong sớm vượt qua chuyện này và lại trở thành Danny mà mọi người đều yêu quý, Danny mà mọi người đều tìm đến khi có một ga-lông rượu hay một miếng thịt. Là chủ nhân của hai căn nhà, chàng đã được coi là giàu có, nhưng chàng đã bỏ lỡ biết bao là chuyện vui.

Pilon, Pablo và Jesus Maria đánh một giấc dài trên đám lá thông trong rừng. Đã qua một đêm quá nhiều kích thích nên họ mệt nhoài. Nhưng cuối cùng mặt trời rọi vào mặt họ với sức nóng giữa ngày còn lũ kiến thì bò lên người họ, chưa kể hai con giẻ cùi màu xanh biếc đậu trên mặt đất bên cạnh, inh ỏi đánh thức họ.

Dù vậy, cái làm cho giấc ngủ của họ kết thúc là một bữa tiệc picnic tổ chức ở phía bên kia bụi cây họ đang nằm; ở đó một giỏ lớn đồ ăn trưa đã được mở ra, mùi bay dạt sang phía Pilon, Pablo và Jesus Maria. Họ tỉnh dậy; ngồi thẳng người lên; rồi thình lình nhớ ra hoàn cảnh thê thảm của mình.

“Đám cháy bắt đầu như thế nào nhỉ?” Pablo não nề hỏi, và không ai biết gì.

“Có lẽ,” Jesus Maria nói, “tốt hơn hết là chúng ta lánh sang thị trấn khác một thời gian – sang Watsonville hay Salinas cũng được; mấy chỗ ấy đều tốt cả.”

Pilon rút cái xu-chiêng ra, lướt mấy ngón tay qua chỗ êm ái màu hồng. Rồi chàng giơ nó về phía ánh sáng mặt trời và nhìn xuyên qua nó.

“Việc ấy chỉ trì hoãn vấn đề thôi,” chàng quyết định. “Tôi nghĩ tốt hơn hết ta nên đi thẳng tới chỗ Danny thú nhận lỗi lầm, như trẻ con nhận lỗi với cha ấy. Lúc đó thì anh ấy không thể nói gì mà không thấy quá đáng. Vả lại, chẳng phải chúng ta có món quà này cho bà Morales sao?”

Các bạn chàng gật đầu tán thành. Ánh mắt của Pilon bay xuyên qua bụi cây rậm rạp tới chỗ bữa tiệc picnic, và đặc biệt tới làn đồ ăn trưa vĩ đại mà mùi trứng nhồi từ đó bay xốc vào mũi. Mũi Pilon nhăn lại một lúc, như mũi thỏ. Chàng mỉm cười mơ màng. “Tôi đi dạo đây, các bạn ạ. Chốc nữa tôi sẽ gặp lại các bạn ở chỗ mỏ đá. Nếu có thể thì đừng mang cái làn theo.”

Họ buồn rầu nhìn Pilon đứng dậy cất bước ra đi, xuyên qua những lùm cây, theo hướng vuông góc với đám picnic và cái làn. Pablo và Jesus Maria không ngạc nhiên gì khi một lát sau cả hai nghe tiếng chó sủa, gà gáy, tiếng cười the thé, tiếng mèo hoang gào, rồi một tiếng thét nhỏ, đanh và tiếng kêu cứu; nhưng đám tiệc picnic thì ngạc nhiên và hào hứng. Hai người đàn ông và hai phụ nữ bỏ cái làn ở đó chạy về phía những âm thanh biến hóa này.

Pablo và Jesus Maria tuân lệnh Pilon. Họ không lấy cái làn, nhưng từ đó về sau, mũ và áo họ vẫn có vết trứng nhồi.

Khoảng ba giờ chiều, ba kẻ hối lỗi chậm rãi cuốc bộ tới nhà Danny. Họ khệ nệ mang những phẩm vật hòa giải: cam, táo và chuối, những chai ô-liu và dưa chuột bao tử, bánh mì kẹp thịt nguội, bánh mì kẹp trứng, những chai sô-đa, một hộp giấy đựng khoai tây trộn và một tờ Bưu điện thứ Bảy.

Danny thấy họ đi tới, bèn đứng dậy, cố nhớ những gì phải nói. Họ xếp hàng đứng trước mặt chàng, cúi đầu.

“Đồ chó của chó,” Danny gọi họ, và “đồ trộm cắp nhà của người tử tế,” và “bọn bạch tuộc.” Chàng gọi mẹ họ là bò cái và cha họ là cừu già.

Pilon mở cái túi đang cầm, để lộ ra bánh mì kẹp thịt. Danny nói chàng không còn tin bạn bè nữa, rằng lòng tin của chàng đã bị thui chột và tình bạn của chàng bị chà đạp. Và rồi chàng bắt đầu chật vật khi phải cố nhớ những gì cần nói, vì Pablo đã lấy từ túi áo ngực ra hai quả trứng nhồi. Nhưng Danny quay trở lại thế hệ ông bà của ba người để phê phán phẩm hạnh của những người đàn bà và năng lực của đàn ông thế hệ đó.

Pilon rút trong túi ra cái xu-chiêng hồng, để nó đong đưa trễ tràng trên mấy ngón tay.

Tới đó thì Danny quên hết mọi sự. Chàng ngồi xuống hiên và các bạn chàng cũng ngồi xuống, các gói đồ được mở ra. Họ ăn tới mức cảm thấy khó ở. Đến một tiếng đồng hồ sau, khi cả đám đã ngả ngớn thoải mái trên hiên nhà, không chú ý gì mấy tới mọi sự trừ việc tiêu hóa, thì Danny suồng sã hỏi, như về một vật thể xa xôi nào đấy, “Làm sao mà cháy?”

“Bọn tôi không biết nữa,” Pilon giải thích. “Bọn tôi đi ngủ, rồi tự nhiên cháy. Có lẽ bọn tôi có kẻ thù.”

“Có lẽ,” Pablo nói vẻ đầy thành kính, “có lẽ Thượng đế có nhúng một ngón tay vào việc ấy.”

“Ai mà nói được điều gì khiến Thượng đế nhân từ hành xử theo cách của Người?” Jesus Maria đế thêm.

Khi Pilon trao cái xu-chiêng và giải thích nó là món quà cho bà Morales, Danny dè dặt. Chàng nhìn cái xu-chiêng với chút nghi ngờ. Các bạn chàng, chàng cảm thấy, đang nịnh bà Morales. “Đó là không phải là một người đàn bà để ta tặng quà,” rốt cuộc chàng lên tiếng. “Quá thường xuyên chúng ta bị dính với phụ nữ bởi những bít-tất lụa mà ta tặng họ.” Chàng không thể giải thích cho các bạn mình rằng mối quan hệ của chàng với bà Morales đã tới hồi lạnh nhạt vì chàng là chủ nhân của nhõn một ngôi nhà; cũng như, để giữ thể diện cho bà Morales, chàng không thể mô tả sự khoái trá của mình về sự lạnh nhạt ấy. “Tôi sẽ cất cái vật nho nhỏ này đi,” chàng nói. “Một ngày nào đó nó sẽ có ích cho ai đó.”

Xẩm tối, họ vào nhà đốt lửa trong bếp củi. Danny, để làm bằng chứng cho sự tha thứ của mình, mang ra một góc tư[33] rượu nho mạnh chia sẻ với các bạn mình.

Họ dễ dàng thích nghi với đời sống mới. “Tiếc quá, lũ gà nhà bà Morales đều chết cả,” Pilon bình luận.

Nhưng ngay cả điều này cũng không ngăn cản hạnh phúc. “Thứ Hai này bà ấy sẽ mua hai tá gà mới,” Danny thông báo.

Pilon mỉm cười hài lòng. “Lũ gà mái của bà Soto chẳng ngon gì cả,” chàng nói. “Tôi đã bảo bà Soto chúng cần ăn vỏ sò, nhưng bà ấy chẳng chịu nghe.”

Họ uống chỗ góc tư rượu nho; và chỗ rượu cũng vừa đủ để thúc đẩy sự ngọt ngào trong tình bằng hữu.

“Có bạn thật tốt,” Danny nói. “Trong thế gian này người ta mới cô đơn làm sao khi không có bạn ngồi cùng và chia sẻ rượu nho.”

“Hoặc bánh mì,” Pilon vội thêm vào.

Pablo vẫn chưa thôi dằn vặt, vì chàng ngờ rằng tình hình chính trị giữa các vị thánh là nguyên nhân của vụ cháy nhà. “Khắp thế gian này chẳng có mấy người bạn như huynh, Danny ạ. Chẳng có mấy người được trời phú cho như vậy.”

Trước khi Danny hoàn toàn ngập chìm dưới làn sóng bạn bè, chàng buông ra một lời cảnh báo. “Tôi muốn tất cả các huynh tránh xa khỏi giường của tôi,” chàng ra lệnh. “Đó là thứ duy nhất mà tôi phải giữ cho riêng mình.”

Mặc dù không ai đả động tới, ai cũng hiểu tất cả bọn họ sẽ sống trong nhà Danny.

Pilon thở dài khoan khoái. Chẳng còn nữa mối lo về tiền thuê; chẳng còn nữa gánh nặng nợ nần. Chàng không còn là người đi thuê nhà nữa, mà là khách. Trong tâm trí mình chàng thầm cảm ơn vụ cháy căn nhà kia.

“Bọn ta sẽ hạnh phúc ở đây, Danny ạ,” chàng nói. “Vào các buổi tối chúng ta sẽ quây quần bên bếp lửa và bạn bè sẽ ghé thăm. Biết đâu chúng ta sẽ có một ly rượu vang để uống mừng tình bạn.”

Khi đó Jesus Maria, trong một cơn mê cuồng của lòng biết ơn, buột miệng hứa liều. Chính rượu nho, và buổi đêm bên bếp lửa, với những quả trứng nhồi, gây ra sự liều lĩnh này. Chàng cảm thấy mình đã nhận được những món quà lớn lao, nên cũng muốn dâng một món quà. “Chúng ta phải có trách nhiệm và phận sự đảm bảo luôn luôn có đồ ăn trong nhà của Danny,” chàng hùng hồn. “Bạn của chúng ta sẽ không bao giờ đói!”

Pilon và Pablo ngẩng lên hoảng hốt, nhưng nhất ngôn ký xuất; lại là một phát ngôn đẹp đẽ và hào hiệp đến thế. Không kẻ nào có thể phá hủy nó mà không bị trừng phạt. Ngay cả Jesus Maria cũng hiểu, sau khi lời được nói ra, mức độ trọng đại trong tuyên bố của mình. Họ chỉ còn biết hy vọng rằng Danny sẽ quên lời nói ấy.

“Vì,” Pilon tự nhủ, “nếu lời hứa này phải được thực hiện, thì còn tệ hơn tiền thuê nhà nữa. Đó sẽ là chế độ nô lệ.”

“Chúng tôi thề, Danny!” chàng nói.

Họ ngồi quanh bếp lửa ngân ngấn nước mắt, và tình yêu họ dành cho nhau gần như không thể chịu đựng nổi.

Pablo lau đôi mắt ướt của mình bằng mu bàn tay, lặp lại lời Pilon. “Chúng ta sẽ sống rất hạnh phúc ở đây,” chàng nói.