Hercule Poirot đang nhấm nháp tách sô-cô-la ông thường tự cho phép mình thưởng thức vào khoảng mười giờ, giữa bữa điểm tâm và bữa ăn trưa, thì chuông điện thoại reo. Ông đứng dậy nhấc máy.
– A lô?
– Ông Poirot phải không?
– Chào phu nhân Angkatell!
– Ôi, ông làm tôi rất vui, thấy ông nhận ra giọng nói của tôi! Tôi gọi thế nào có phiền gì ông không đấy?
– Hoàn toàn không, thưa phu nhân! Tôi hy vọng những sự việc nặng nề hôm qua không làm phu nhân mệt mỏi quá chứ?
– Hoàn toàn không! Chỉ hơi bối rối lúc ban đâu thôi! Tôi gọi điện cho ông, thưa ông Poirot, để hỏi xem ông có thể đến gặp tôi được không? Tôi biết việc đó không thích thú gì đối với ông, nhưng tôi rất cần gặp để nói chuyện với ông!
– Tôi xin sẵn sàng hầu phu nhân, thưa phu nhân Angkatell!
– Cảm ơn ông Poirot!
– Không có gì!… Lúc nào phu nhân muốn tôi đến ạ?
– Càng sớm càng tốt!… Ngay bây giờ được không?
– Vậy tôi xin đi ngay! Tôi sẽ theo lối đường rừng!
– Đúng! Đấy là lối đi tắt gần nhất! Một lần nữa cảm ơn ông, thưa ông Poirot. Hẹn gặp nhau ngay!
Poirot vẫn dành thời gian chải chiếc áo vét, khoác thêm tấm pan tô mùa thu, rồi lên đường. Lúc đi ngang qua bể bơi, ông không thể nhịn không ngó vào lầu bát giác. Tấm khăn choàng vai lông hải ly đã không còn, nhưng những bao diêm vẫn nằm đó.
Poirot thầm nghĩ: “Quái lạ! Không khí ở chỗ này ẩm thấp, để một bao diêm còn có lý, đằng này những sáu bao!”.
Trên mặt bàn sơn màu xanh lục, ai dùng bút chì vẽ lên một cái cây hình thù quái đản. Hình vẽ làm Poirot nhăn mặt, tính ông thích sự sạch sẽ ngăn nắp. Ai lại đi bôi bẩn lên bàn thế này!
Bà Lucy đã đứng trên thềm chờ Poirot. Bà mời ông vào phòng khách.
Bà giải thích:
– Thưa ông Poirot, tôi mời ông đến vì tình hình đã đến mức không thể chịu nổi. Ông thanh tra Grange đang ở đây. Ông ta đang “thu thập thông tin” theo cách ông ta nói. Mà ông biết ông thanh tra hỏi chuyện ai không? Bác quản gia! Làm như cuộc sống của gia đình chúng tôi phụ thuộc vào người quản gia ấy! Ông thừa biết tôi rất quý bác ta, một con người tận tụy, trung thành tuyệt đối, và tôi rất không muốn ai làm phiền bác ta… không muốn cảnh sát hỏi vặn vẹo bác ta… Tất nhiên đây không phải một nhân viên cảnh sát bình thường, mà là đích thân ông thanh tra… Tôi biết ông thanh tra Grange là ngươi rất tốt và hẳn ông ấy còn là một chủ gia đình mẫu mực nữa. Chắc ông ấy có nhiều con trai và tối tối, ông ấy chơi bộ lắp ghép “Meccano” với chúng. Bên cạnh đó là một bà vợ chăm chỉ, suốt ngày cầm giẻ lau chùi số đồ gỗ chất kín các phòng…
Poirot nghe và lấy làm lạ, sao đang chuyện này bà Lucy dọ ngay sang chuyện khác. Trong khi đó bà Lucy đã bập vào chuyện gia đình ông thanh tra, bây giờ nói thao thao theo hướng đề tài này:
– Ông Grange có bộ ria quặp vả điều này không làm tôi ngạc nhiên! Một ngôi nhà sạch như li như lau, các đồ đạc tuy rất nhiều, chất kín các phòng nhưng ngăn nắp, trông tinh tươm như khuôn mặt các cô y tá tỉnh lẻ. Tôi nói “tỉnh lẻ” vì thí dụ ở London, các cô y tá đều đánh kem, bôi son đỏ chót, đánh móng tay, trong khi các cô y tá tỉnh lẻ chỉ dùng xà phòng và nước lã… Dù sao đi nữa, thưa ông Poirot, như lúc nãy tôi vừa nói, ta cần kết thúc cái chuyện đáng buồn này cho mau, để chúng tôi có thể mời ông dự một bữa ăn trưa đàng hoàng, chu đáo.
– Cảm ơn phu nhân!
– Riêng đối với tôi thì cảnh sát có mặt không làm phiền gì tôi cả, thậm chí tôi còn thích thú, tôi sẵn lòng giúp đỡ cảnh sát. Tôi đã nói điều này với ông thanh tra Grange. Tôi nhận thấy ông Grange có vẻ đang lúng túng, nhưng rõ ràng ông ấy có nhiều kinh nghiệm và nhiều thủ pháp điều tra. Nghe nói điều hiện giờ cảnh sát quan tâm nhất là tìm ra động cơ gây án. Lúc nãy tôi có nói với ông về các cô y tá. Tôi nghe loáng thoáng John Christow có lần có quan hệ thân thiết, quá mức thân thiết ấy, với một cô y tá. Nhưng chuyện đó lâu lắm rồi và cảnh sát cho rằng không cần quan tâm. Tuy nhiên cũng cần thấy được tâm trạng của Gerda, vợ John chứ. Gerda là người cả tin, ai nói gì chị ấy cũng tin. Gerda lại ít thông minh cho nên tôi nghĩ, với người ít thông minh thì cách tốt nhất chị ấy làm là…
Đột nhiên, chẳng hề báo trước, bà Lucy mở cánh cửa sang phòng thư viện. Chưa kịp phản ứng gì Poirot bị bà Lucy đẩy ngay vào bên trong rồi khép cửa lại. Thanh tra Grange đang ngồi trước mặt Poirot, sau bàn giấy. Góc nhà, một thư ký trẻ tuổi đang ghi lời khai.
Bà Lucy ló mặt vào, nói to với thanh tra Grange là bà dẫn ông Poirot đến. Sau đó bà đi ra và đóng cửa lại. Poirot bối rối xin lỗi thanh tra Grange.
– Tôi không ngờ phu nhân Angkatell đẩy tôi vào đây. Bây giờ tôi xin rút lui để ông thanh tra làm việc…
Thanh tra Grange nói:
– Tôi không nghĩ Huân tước phu nhân lại làm thế, thưa ông Poirot. Nhưng ông đã vào đây, xin mời ông dự luôn! Tôi cũng đang có điều cần hỏi ông mà cuộc thẩm vấn này sắp xong, chỉ ngay bây giờ thôi…
Mặt viên thanh tra cảnh sát cau có hơn hôm qua. Poirot đang bị ám ảnh bởi những câu nói của bà Lucy lúc ở ngoài phòng khách, lại nghĩ rằng hẳn bà vợ ông thanh tra đã sắm thêm thứ đồ gỗ nào nữa trong khi nhà đã chật cứng nên ông ta bực bội. Nhưng liền sau đấy, Poirot nhận ra rằng bà Lucy không hề biết gì về hoàn cảnh gia đình của thanh tra Grange. Chuyện bà vợ và mấy đứa con trai chỉ do bà hoàn toàn tưởng tượng ra và bà tin vào điều tưởng tượng ấy đến mức nói ra như thật khiến Poirot suýt nữa cũng tin là như thế.
Thanh tra Grange đang thẩm vấn bác quản gia.
– Bác kể thế đã hết chưa? Bác có thể kể thêm gì nữa không?
– Thế là đã hết, thưa ông thanh tra. Mọi thứ diễn ra y hệt như mọi ngày và buổi tối cũng không có gì đặc biệt hơn.
– Trong lầu bát giác gần bể bơi lúc đó có tấm khăn choàng vai, bác biết của ai không?
– Nếu là tấm khăn bằng lông hải ly thì thưa ông thanh tra, tôi đã nhìn thấy nó lúc tôi ra lầu bát giác lấy các chiếc ly ở đó đem về nhà. Nhưng trong nhà này, không ai có tấm khoăn choàng vai như thế.
– Vậy thì của ai?
– Có lẽ của bà Cray, thưa ông thanh tra. Bà Veronica Cray, ngôi sao điện ảnh… Tôi có thấy bà Cray choàng một tấm khăn như thế.
– Bao giờ?
– Lúc bà ấy đến đây tối hôm kia.
– Nhưng khi khai tên các khách đến đây, bác không nói đễn bà ấy?
– Vì bà Cray không được mời, thưa ông thanh tra Bà Cray ở một biệt thự gần đây. Do hết diêm, bà ấy sang đây xin vào buổi tối, lúc cả nhà chúng tôi vừa ăn xong, đang ngồi chơi ở phòng khách.
Poirot hỏi:
– Bà ấy đem đi sáu bao diêm phải không?
– Vâng, đúng thế. Bà chủ tôi hỏi xem nhà còn diêm không, đã sai tôi đem lên sáu bao và bà chủ tôi đã ép bà Cray nhận cả sáu bao diêm đó.
Poirot nói thêm:
– Nhưng bà ấy để lại trong lầu bát giác.
– Vâng, đúng thế. Mãi đến sáng hôm qua tôi mới phát hiện ra điều đó.
Thanh tra Grange cho bác quản gia lui. Khi bác ta ra khỏi phòng thư viện, ông quay sang nói với Poirot:
– Tôi đã yêu cầu một nhân viên điều tra ở phố Harley, và tôi định hôm nay cũng sẽ ra đây. Chúng tôi thấy phải dò thêm những nguồn tin có liên quan. Tôi có cảm tương vợ nạn nhân đã cố tình nhắm mắt trước nhiều chuyện của chồng. Nạn nhân là một người đàn ông đẹp trai, cường tráng, lại là bác sĩ giỏi, có nhiều khách hàng bệnh nhân nữ xinh đẹp… Thế là đủ, tôi cảm thấy đã hiểu được điều phu nhân Lucy Angkatell kể với tôi về một cô y tá nào đó. Để rồi xem. Mặc dù phu nhân Angkatell cũng chỉ nghe loáng thoáng…
Poirot nói:
– Đúng thế. Phu nhân Angkatell phải nói như vậy thôi…
Poirot cảm thấy bà Lucy này quả khôn ngoan. Bịa ra chuyện bác sĩ John Christow tằng tịu với một cô y tá, rồi ám chỉ đến khả năng bác sĩ John có thể còn có chuyện trăng hoa với nhiều nữ bệnh nhân khác, là nhằm gợi ý Gerda giết chồng vì ghen. Bà Lucy dùng cách đó để cảnh sát tập trung vào điều tra xung quanh ngôi nhà phố Harley, mà để yên cho thái ấp Thung Lũng, kể cả tại đây có chuyện lúc phát hiện John bị bắn, người ta thấy Gerda đứng cạnh đấy tay cầm khẩu súng, cũng như chuyện trước lúc tắt thở nạn nhân nói lên tên của Henrietta.
Nheo mắt lại để suy nghĩ, lúc mở mắt ra, Hercule Poirot không ghìm được sự tò mò, hỏi:
– Các con trai ông có chơi bộ lắp ghép “Meccano” không đấy?
– Ông hỏi gì?
Đang mải suy nghĩ, thanh tra Grange như sực tỉnh, không giấu nỗi ngạc nhiên:
– Sao ông hỏi tôi thế? Chúng còn quá nhỏ, đã chơi bộ lắp ghép thế nào được. Nhưng lễ Phục Sinh năm nay tôi cũng định mua cho thằng lớn một bộ. Mà tại sao bỗng dưng ông lại hỏi chuyên đó?
Poirot làm một cử chỉ tỏ ra không biết.
Ông thầm nghĩ: “Bà Lucy nguy hiểm thật! Cho nên trong khi nghe bà ấy nói, phải kiểm tra xem có đúng không, bởi óc tưởng tượng của bà ấy quá phong phú, nhiều lúc có lẽ chính bà ấy cũng không biết điều nào thật điều nào bà ấy tưởng tượng ra!”
Nhưng rồi Poirot lại nghi ngờ: “Nhưng có thật do óc tưởng tượng không, hay bà Huân tước cố tình giả vờ như vậy nhằm một mục đích nào đó? Bởi bà ấy dùng thủ pháp, trong những chuyện bà ta đưa ra, chỉ cần một nửa đúng sự thật là người nghe dễ cho nửa kia cũng là sự thật!”
Thanh tra Grange nói tiếp:
– Có một điều khiến tôi rất quan tâm, thưa ông Poirot, đó là cái bà ngôi sao điện ảnh Veronica Cray kia, đã đến biệt thự Thung Lũng này tối Thư bảy để xin diêm. Bà ta đã phải cuốc bộ gần một cây số trong khi bà ta có thể sang bên nhà ông, ngay bên cạnh. Sao bà ta lại phải cất công thế?
Poirot nhún vai, đáp:
– Chắc bà ta có lý do. Động cơ tắt nghĩa phần lớn hành động. Nhà của tôi là một biệt thự nhỏ và tôi chỉ về đây nghỉ vào các dịp cuối tuần, trong khi Huân tước Angkatell là nhân vật có uy tín lớn, biệt thự sang trọng và hai ông bà thường xuyên ở nhà. Rất có thể bà Veronica Cray kia muốn mở rộng quan hệ với một gia đình danh giá.
Thanh tra Grange đứng lên, nói:
– Rất có thể như thê. Tôi đưa ra câu hỏi chỉ vì chúng ta không nên bỏ qua một chi tiết nào. Tôi cảm thấy cuộc điều tra bắt đầu tiến triển nhanh. Huân tước Henry đã nhận ra khẩu súng là trong bộ sưu tập của ông ấy. Chiều hôm trước Huân tước có đem ra rừng bắn thử cùng với những người khác. Vợ nạn nhân chỉ cần vào phòng giấy của Huân tước lấy, sau khi nhìn thấy Huân tước đem súng vào cất trong đó. Mọi thứ đều rất đơn giản.
Poirot lẩm bẩm:
– Đúng, mọi thứ tưởng như rất đơn giản!
Ông nghĩ: “Mọi thứ đều chứng minh Gerda Christow là hung thủ. Một phu nhân không biết dùng thủ đoạn che giấu. Một phu nhân quá yêu chồng nên khi ghen dễ không ghìm được…
Duy có điều chẳng lẽ Gerda không cần giấu diếm tội ác của mình? Hay chị ta hành động trong một lúc rồ dại, không còn chút lý trí nào?”.
Poirot nhớ lại vẻ mặt “nghệt” ra của Gerda Christow khi ông nhìn thấy chị ta lần đầu tiên. Tuy vậy những câu hỏi ông tự đặt ra ông chưa tìm được câu trả lời.
Ông không biết là thế nào nữa.
Nhưng ông linh cảm phải tìm biết… và nhất định ông sẽ biết.