Nghệ Thuật Hiểu Thấu Tâm Lý Người Khác
NƠI TÌNH YÊU BẮT ĐẦU
Chuyện cổ xưa kể rằng: Một cô bé lọ lem, gia đình cô thật nghèo, bố mất sớm phải sống với dì ghẻ, cô gặp bao cảnh đời ngang trái. Thương đức tính hiền ngoan chăm làm, bụt hiện lên cho cô một lời ước. Ước gì đây, cô thầm nghĩ, cô không mơ giàu sang, cũng không màng địa vị, nhìn đôi chim câu quyến luyến bên nhau, cô bé thầm reo lên: một bông hoa hạnh phúc. Thế rồi với phép mầu của bông hoa, cô gặp được một hoàng tử thông minh và tình yêu đã đến…
Còn chuyện cổ tích đời nay: “Em là học sinh lớp 11, em gặp anh ấy thật tình cờ…và sau cái lần gặp gỡ ấy, em hiểu rằng, người đó chính là hình bóng mà em đang đi tìm…”(P.H.M, trường PTTH Nguyễn Trãi, Thái Bình)
Thật lý thú, chuyện cổ tích xưa và đời nay có cái gì đó gần gũi thế! Trong tâm khảm của các bạn trẻ mới bước vào đời, hình bóng nàng công chúa xinh đẹp hay một hoàng tử thông minh cứ vừa ảo vừa thực xây nên toà hạnh phúc tương lai mà bất cứ ai cũng thèm khát, hồi hộp, lo âu, mong chờ một ngày nào đó được bước vào.
Cái ngày đó-như mọi chàng trai và cô gái hằng khát khao mong đợi nhất định sẽ đến. Bạn cứ hy vọng đi và hãy chuẩn bị để chào đón nó. Còn khi nào ư và bằng cách nào để có được? Thật khó, song khoa học yêu có thể mách cho bạn được đôi điều.
Thông thường khi bạn ở tuổi 12-13, bạn đã có ý thức khá rõ về giới tính của mình,có thể bạn có những biến đổi mạnh mẽ về mặt sinh học. Bạn bắt đầu nhận thấy những dấu hiệu của tuổi dậy thì( nam thường muộn hơn nữ 1-2 tuổi). Cảm giác lo sợ về những biến đổi đột ngột này làm xuất hiện ở bạn “ý thức tự vệ” cùng với những truyền thống tập quán xã hội làm hàng rào cấm được dựng lên trong quan hệ với những người bạn khác giới. Và dù bạn là con trai hay con gái ở thời kỳ này theo xu hướng chung, đều cố “kìm giữ” để không vượt qua ranh giới đó.
Nhưng khi cơ thể bước vào trạng thái ổn định về mặt sinh lý, bạn đã vượt qua được ngưỡng cửa sinh học đó, thì điều mà trước đây bạn cố tình né tránh giờ lại trở thành một lĩnh vực vô cùng hấp dẫn. Những nhu cầu sinh học đòi hỏi, những huyền thoại về cảm giác ngọt ngào khi bước vào vườn ươm tình yêu của Thượng đế càng hấp dẫn, kích thích tò mò của các chàng A-đam và nàng Ê-va tìm đến trái cấm.
Thoạt tiên điều này diễn ra trong nội tâm, về sau biểu hiện dần ra hành vi. Những cuộc chuyện trò tay đôi thật thú vị mà không thấy có phương hại gì (như cha mẹ chúng thường tưởng tượng ra và răn đe). Sự ấm áp, cảm giác thú vị được khám phá trong quan hệ bạn bè khác giới qua những pha đùa nghịch đụng chạm da thịt. Rồi sự chiêm ngưỡng lẫn nhau, những ánh mắt trao gửi…tất cả như những sức hút vô hình kéo họ lại gần nhau. Sự quyến luyến, say sưa lẫn nhau bắt đầu nãy sinh và phát triển. Mối tình bè bạn này kéo dài, đến một sáng hôm nào đó cả hai chợt thức tỉnh, bỗng thấy cảnh vật xung quang mình trở nên mới mẻ, đắm say lạ thường. Hình như đâu đó hình ảnh một người khác giới tràn ngập hết tâm hồn mình, chiếm giữ một vị trí trung tâm chói sáng. Hình ảnh ấy làm lu mờ hết thảy mọi thứ khác trên đời. Vẻ lo lắng, bồn chồn, mong gặp, cảm giác xao xuyến, rạo rực khi được ngồi gần bên nhau.
Mối tình đầu thường bắt đầu và mãnh liệt như vậy! Đó có thể là hình ảnh của người bạn đã từng quen biết, cũng có thể là người vừa gặp gỡ lần đầu chưa kịp biết tên! Yếu tố “châm ngòi” làm nổ tung quả bom tình cảm đó có thể là một cảm giác, giọng nói, ánh mắt, nụ cười, dáng vẻ nào đó…hoặc một sự rung cảm, niềm kính phục..cũng có thể từ lòng xót thương, sự cảm thông, nỗi ái ngại v..v…”Dây mìn” có thể dài như “lửa gần rơm lâu ngày cũng bén” hoặc cực ngắn như những “tia chớp ái tình”. Bạn T.H, trường PTTH Việt Đức viết thư cho chúng tôi: “Em và người ấy học cùng trường, chúng em quen nhau từ hồi lớp 10, nhưng chỉ là bạn thôi. Rồi một lần, cả hai lớp chúng em tổ chức dã ngoại, cùng nhau lên chùa Thiên Hương. Trong chuyến đi, người ấy luôn tỏ ra quan tâm lo lắng đến em…và em cảm thấy có cái gì đó thật khó tả trong tình cảm của mình khi buổi trưa hôm đó, không biết người ấy tìm đâu một nhành lan trắng tuyệt đẹp tặng em. Em thích thú, hết nhìn nhành lan lại nhìn lên gương mặt người ấy…ôi đôi mắt hàng ngày em vẫn thấy sao giờ khác lạ…một cái nhìn sâu thẳm, mênh mông đến kỳ ảo, say đắm lạ thường, như đọc hết cảm xúc thầm kín của em. Người ấy còn nói: “Của T.H”. Sao giọng nói nhẹ mà khác thế, rồi lại còn xưng “anh” nữa…Những ngày sau đó về trường, em cảm thấy mình học như không vào nữa…”
Nhiều người cho rằng mối tình đầu của tuổi thanh xuân là đẹp đẽ nhất, ghi lại dấu nấn của cuộc đời:
Bởi lẽ những con người tuổi trẻ lần đầu tiên được sống trong trạng thái tình cảm đó với tất cả sự mới mẻ đầy tính chất bất ngờ, như vùa tỉnh, như vừa mơ. Trí tưởng tượng của người con gái đang độ vào xuân đã nhào nặn tô vẽ để những xúc cảm của mối tình đầu đạt đến độ lung linh huyền ảo, đẹp hơn cả bầu trời, hơn cả vầng thái dương; đẹp hơn tất cả những gì mà thượng đế đã sáng tạo ra.
Mối tình đầu đẹp không phải chỉ vì nó là mới nhất, “duy nhất” mà còn vì cái bản chất trong sáng lành mạnh đến vô cùng của nó. TÌnh yêu thuở ban đầu không bị vẫn đục bởi những ham muốn vật chất, không tính toán thiệt hơn. Những người yêu nhau sẵn sàng quên đi tất cả những những khó khăn trở ngại để đạt lấy tình yêu thuần khiết, lý tưởng. Hầu như ai mới vào tuổi trưởng thành cũng chỉ có một nhu cầu: yêu và được yêu. Nhu cầu này mãnh liệt đến mức đủ sức phá bỏ mọi hàng rào cấm kỵ vượt qua cả dư luận xã hội, bỏ qua mọi lời khuyên để tìm đến với nhau vì chất “men tình”đầu tiên ấy.
Nhưng chất men tình kia làm sao thành trái hạnh phúc(dù cho là hoa tình của trái hạnh phúc sau này). Sau khi sự say mê đạt đến đỉnh cao của niềm hứng khởi, của sự lãng mạn thì buộc các chàng trai và các cô gái phải nhìn nhận lại chính toà hạnh phúc tương lai mà tình yêu ban đầu sẽ là móng:
– Chúng mình đã thật sự hiểu nhau chưa?
– Cuộc sống gia đình sẽ được tổ chức ra sao?
– Đôi bên cha mẹ liệu có ưng thuận?
– Điều kiện vật chất, nơi công tác?..
Tất cả những yếu tố đó cùng với những hiểu biết, kinh nghiệm trường đời làm cho mối tình bắt đầu có chuyển hoá:
Ở một số cặp uyên ương, chất men tình mạnh hơn tất cả, họ đạp bằng mọi trở ngại, chấp nhận cuộc hành trình đầy khó khăn để đi đến với hạnh phúc. Họ tìm thấy sức mạnh bội phần ở sự cùng nỗ lực của hai người. và thường những cặp này thật lý tưởng. Cuộc hôn nhân kết trái từ bông hoa tình yêu ban đầu giúp họ mau chóng vượt qua. Sẽ không có những chứng cớ để mà nghi kị, để mà so sánh một cách vô lý. Họ chung một tấm gương tình không vết gợn
Còn lại phần đông, sau phút “bàng hoàng” tỉnh lại để suy nghĩ chín chắn hơn, cân nhắc hơn, cân nhắc đến các yếu tố khác. Họ chấp nhận sự chia tay và coi đó như là bài học để tự lớn khôn, một sự thử nghiệm” (và tất nhiên không chàng trai cô gái nào bước qua mốt tình đầu với ý nghĩ coi đó là cuộc thử nghiệm). Sự chia ly cũng đau khổ, cũng luyến tiếc nhưng những tính toán lý trí đã thắng xúc cảm.
Có thể mỗi người tự an ủi mình hãy thận trọng hơn và có ý thức đầy đủ hơn ở lần sau để tránh sự đau khổ cho người khác và cũng là cho chính mình. Con trai thường dễ bước vào cuộc tình khác hơn con gái.
– Với một số ít khác, thường là cuộc chia ly chỉ được một phía ý thức, người con trai hoặc người con gái, phía kia vẫn đắm say trong chất men tình. Và một lúc nào đó bỗng lặng người đi khi biết mình bị “đá”, bị phản bội, lúc đó có thể nỗi đau khổ tuyệt vọng biến họ thành kẻ điên rồ. Những phản ứng tuyệt vọng thường thấy ở các chàng trai bị “đá” là thâm ý trả thù. Để rồi chính họ cũng trở thành nạn nhân.
– Còn các bạn nữ thường âm thầm đau khổ, hận đời đến mức sau đó thề không tiếp bất cứ người con trai nào khác, hoặc đi đến những hành động tự huỷ hoại cuộc đời mình. Vì cuộc đời đối với họ còn gì đáng sống nữa đâu? Hạnh phúc không còn, niềm tin đổ vỡ,tương lai là một mầu đen tuyệt vọng. Họ cũng có thể nghĩ ra những cách trả thù thật quái dị như vụ án: “Ngày cưới của cha, ngày chết của con”
Không ít những chàng trai, những cô gái sau cơn khủng hoảng tinh thần quá lớn do mối tình đầu tan vỡ đã không còn biết rung động với bất kỳ ai, hoặc mặc cảm tự đóng cửa lòng mình, phó thác cho số mệnh, để rồi qua đi một thời trai trẻ,lúc về già thám thía bao nỗi cô đơn…
– Gay cấn cũng có thể xảy ra đối với các bạn trẻ lần đầu tiên bước vào cuộc tình khi có sự can thiệp thô bạo của cha mẹ thầy cô, người lớn. Cái chết của em Thắng học sinh lớp 11 chuyên toán trường PTTH Amxtecđam cũng là một bài học cảnh tỉnh cho tất cả những ai có ý định can thiệp một cách thô bạo vào những tình cảm riêng tư, trong trắng của tuổi trẻ, cho dù nó nảy mầm có thể hơi sớm, chưa đúng lúc, đúng chỗ
Tuy nhiên, thông thường thời gian có thể xoá đi mọi vết thương lòng dù nó lớn đến đâu. Song không phải là xoá sạch. Những ký ức ngọt ngào về ngày ấy mình có một mối tình thật non trẻ thơ ngây vẫn cứ theo ta đi suốt cuộc đời với tất cả những hương vị ngọt ngào lẫn niềm ân hận, có cả vị cay đắng.
Đến đây sẽ có những bạn hỏi chúng tôi: “Các nhà chuyên môn hãy nói cho chúng tôi cách xử lý ra sao? Xin đừng lý thuyết nữa!”
Thật khó, bởi vì những gì đã xảy ra và sẽ xảy ra đều có cội nguồn của nó. Ở góc độ này, hành động đó bị phê phán là hành động điên rồ, nhưng ở góc độ kia, hành động đó có thể cắt nghĩa được.
Lời khuyên tốt nhất dành cho bạn chỉ có thể là hãy tìm đến những người thân, đó là cha mẹ, anh chị, bạn bè, những người lớn tuổi có kinh nghiệm trường đời. Họ có đủ khả năng giúp bạn trong những tình huống gay cấn, thậm chí tuyệt vọng.
Bạn cũng có thể học phép ứng xử của Khổng Tử. Những gì xảy ra mà ta đã cố gắng hành động hết mức vẫn không khắc phục được thì hãy bình tĩnh chấp nhận. Vì điều đó nằm ngoài khả năng của ta, thuộc về số phận. – Những yếu tố khách quan bất ngờ. Tóm lại, niềm say mê trong công việc, trong quan hệ bạn bè, người thân- thời gian sẽ giúp bạn lấy lại được sự thăng bằng. Còn bạn chọn cách trả thù ư hay tự huỷ hoại đời mình, đó là hành động của những kẻ điên rồ, điên rồ 100% dẫu ngàn lần bạn biện hộ cho tính chính đáng của nó. Tôi rất thích câu nói của Đô-Xtôi-ép-ki: “Mỗi người hãy tự chịu trách nhiệm về hành động của mình dù hoàn cảnh có thay đổi thế nào đi chăng nữa”.
Thế giới này đâu phải chỉ có mình người ấy là đáng yêu. Còn biết bao chàng trai, cô gái đáng yêu hơn cái con người phụ bạc kia ấy chứ. Bạn hãy cởi mở lòng mình, sẽ có lúc bạn gặp được điều mình mong muốn với điều kiện bạn “tích cực” đi tìm. Và biết đâu bạn chẳng phải cảm ơn số phận vì đã giúp bạn tránh được nỗi bất hạnh, nếu phải kết bạn trăm năm với con người đó.
Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.