Nghệ Thuật Hiểu Thấu Tâm Lý Người Khác
NHỮNG ĐIỀU KHÓ NÓI
Nếu bạn đã từng một lần yêu, chắc bạn sẽ không khỏi có lúc băn khoăn, do dự trước vẫn đề khó nói trong quan hệ yêu đương. Khó nói có thể vì không biết làm thế nào để bày tỏ hay để kiềm chế những mong muốn thầm kín đang trào dâng mãnh liệt đó? Khó nói có thể vì không hiểu tại sao lúc bình thường đã hạ “quyết tâm sắt đá” rồi, mà khi gặp tình huống thực lại mềm yếu?
Khó nói vì không hiểu sau những quyết định khó khăn này, liệu có những hậu quả đáng tiếc gì không?
Khó nói vì không biết khước từ đề nghị của người bạn yêu như thế nào để vừa giữ được giới hạn cần thiết lại vừa tránh được thương tổn cho tình yêu?
Và khó nói còn không biết liệu trong tình yêu đích thực có chỗ đứng của vấn đề mà một thời gian dài bị coi là “cấm kỵ” hay không?…vấn đề “khó nói” quả là thật khó nói!
1. Cơ sở tâm sinh lý của vấn đề
Dưới góc độ tâm-sinh lý, đây là một vấn đề liên quan đến nhu cầu tình dục của con người- một nhu cầu tự nhiên và tất yếu sau tuổi dậy thì và vốn là một phần của bản năng truyền chủng( duy trì nòi giống). Nhu cầu này được biểu hiện rất khác nhau ở mỗi giới: ở phái nam, nhu cầu này thường cấp bách hơn, do đó biểu hiện một cách nóng nảy và ích kỷ hơn, nhưng lại chóng bị triệt tiêu hơn; còn ở phái nữ, ít cấp bách hơn, nhưng lại bền bỉ, dai dẳng, và cũng không kém phần nồng nhiệt, sâu sa.
Tuy là một nhu cầu tất yếu khách quan của con người, song nó lại liên quan đến những bộ phận “kín” của xã hội, cho nên nói chung, trong cơ thể, người ta ưa giữ kín hay e ngại, xấu hổ khi nói đến quan hệ này. Và cũng do vậy mà nhu cầu này gắn liền với những phong tục tập quán, truyền thống của các dân tộc, các đạo giáo khác nhau… Hay nói cách khác, từ một nhu cầu sinh lý, gần với bản năng truyền chủng của động vật, song ở xã hội loài người, nó đã trở thành một vấn đề tâm lý phức tạp và tinh tế.
Đối các bạn trẻ đang yêu, nhất là trong những điều kiện gặp gỡ quá kín đáo, riêng biệt hay bị những tác nhân kích thích nào đó, nhu cầu này dễ bị bùng lên mãnh liệt, thôi thúc bạn nếm thử “trái cấm”, thưởng thức “mùi đời”, cho dù khi chỉ riêng một mình, bạn tỏ ra có đủ sức đề kháng. Đấy là chưa nói đến sực cấm kỵ, né tránh, răn đe của phong tục, tập quán, đạo lý có khi cũng là nguồn kích thích trí tò mò bổ sung cho nhu cầu thầm kín đó. Puskin- nhà thơ Nga vĩ đại, đã nói rất hay rằng:
Hỡi con người! các người đều giống Bà tổ E-va của các ngươi…
Các ngươi đều phải nếm cho được quả cấm Bằng không đối với các ngươi, thiên đường không còn là thiên đường nữa.
Và tất nhiên, cái giá phải trả do vội vàng, lén lút xâm phạm “trái cấm” trong tình yêu của các bạn trẻ có khi cũng không kém gì cái giá mà E-va phải trả, bởi lẽ trước tiên là sự trả thù của qui luật tâm lý:
Phàm cái gì đã cho các ngươi thì Các người không thèm khát nữa
(Puskin)
Và sau đó có thể là một loạt hậu quả đáng tiếc xảy ra do thiếu những hiểu biết cần thiết về khoa học,kỹ thuật xung quanh lĩnh vực này, thiếu sự chín muồi đồng đều trên cả ba mặt sinh lý, tâm lý, và xã hội, không lường trước những yếu tố về phong tục, tập quá,đạo lý xã hội…và mọi đổ vỡ của tình yêu đôi lứa cho thể bắt đầu từ giây phút thiếu tự chủ này.
2. Giải pháp xưa và nay
Như trên đã nói, đây là một vấn đề gắn liền với phong tục, tập quán, truyền thống của các dân tộc, các đạo giáo khác nhau, do vậy mà giải pháp cũng khác nhau qua các dân tộc, các thời đại.
Ở nước ta trước đây, do ảnh hưởng của đạo lý phong kiến mà quan hệ tình dục gần như bị cấm kỵ hoàn toàn trong tình yêu đôi lứa: “Nam nữ thụ thụ bất thân”. Điều này đã trở thành một giá trị cao đẹp trong đạo lý cổ truyền. Đúng như đại thi hào Nguyễn Du đã viết:
Đã cho vào bậc bố kinh
Đạo tòng phu lấy chữ trinh làm đầu
Và cũng do “chữ trinh đáng giá ngàn vàng” mà nàng Kiều khi thấy chàng Kim có biểu hiện “xem trong âu yếm có chiều lả lơi” đã vội cảnh giác, ngăn chặn:
Phải điều ăn xổi ở thì
Tiết trăm năm nỡ bỏ đi một ngày…
Đạo lý ngày xưa khắt khe đến mức khi biết chắc chắn sẽ lấy nhau, đôi bạn yêu nhau cũng không được trao chữ trinh trước ngày cưới, vì điều đó sẽ lại hậu quả là người phụ nữ dễ bị coi thường trong cuộc sống sau này. Nàng Kiều đã bộc bạch nỗi lo ấy khi từ chối chàng Kim:
Trong khi chắp cánh liền cành
Mà lòng rẻ rúng đã dành một bên…
Đó là ngày xưa! Còn ngày nay thì sao?
Vượt ra khỏi vòng “cấm kỵ” của những giáo lý, lại bắt gặp được những trào lưu tư tưởng, lối sống hiện đại của phương Tây trong bối cảnh giao lưu quốc tế ngày càng mở rộng, thanh niên chúng ta ngày nay đã bắt đầu có những biểu hiện của lối sống buông thả trong tình yêu với những câu “châm ngôn hiện đại”:
Yêu là kỷ niệm. lấy là tình cờ
Hay: Ba vạn sáu ngàn ngày là mấy Không ăn chời thiệt đấy ai bù.
Học tập bình thường, ăn uống khẩn trương, yêu đương thoải mái…
Thậm chí, đã đến lúc những người nhút nhát muốn tìm về với những giá trị truyền thống của tình yêu,có khi lại trở thành đối tượng của sự khôi hài:
Thương thay những kẻ từ bi Chưa yêu đã sợ chia ly có ngày…
Và hậu quả của lối yêu hiện đại này đã dẫn đến những mất mát, và lầm lỡ cho không ít các bạn trẻ, nhất là các bạn nữ. vì cánh đàn ông tuy thích yêu hiện đại,song khi lấy vợ vẫn muốn tìm về những “giá trị cổ điển”.
Nhiều bạn gái đã phải chất vấn lại:
“ Vậy thì nam giới các anh có cần giữ chữ trinh không?” “ Lấy gì làm bằng chứng về sự trinh tiết của các anh?” “ tại sao sau một lần lấy vợ, các anh vẫn được quyền lấy gái tân mà chúng tôi sau một đời chồng lại không được lấy trai tân”
Tình hình đó đã dẫn đến những bế tắc, khủng hoảng cho không ít các bạn trẻ đi tìm giải pháp của ngày hôm nay.
Để tháo gỡ những khó khăn vướng mắc đó trước hết cần khắc phục những xu hướng lệch lạc sau:
– Phủ nhận chữ trinh xuất phát từ ý muốn phóng dục
– Khăng khăng đòi bằng được chữ trinh xuất phát từ động cơ ích kỳ cá nhân.
Có lẽ thái độ đúng mực là không nên lạm dụng từ yêu hiện đại mà khuyến khích lối sông buông thả trong tình yêu. Mặt khác, cũng không nên bảo thủ với quan điểm cứng nhắc, coi chữ trinh là tất cả giá trị của một người con gái mà không chấp nhận bất cứ một ngoại lệ nào.
Đây không phải là một phát kiến của xã hội hiện đại như nhiều bạn lầm tưởng, mà cách đây hơn 300 năm, khi mà chữ trinh còn đáng giá nghìn vàng”, đại thi hào Nguyễn Du cũng đã từng đấu tranh cho một quan niệm về chữ trinh rộng lớn hơn, nhân văn hơn so với khuôn khổ đạo lý phong kiến:
Chữ trinh kia cũng có ba bẩy đường Có khi biến cố khi thường
Có quyền nào phải một đường chấp kinh
Và ngoại lệ ở đây lại là sự trinh tiết rộng lớn hơn nhiều so với chữ trinh thông thường, bởi nó là sự kết tinh của những giá trị nhân văn cao đẹp qua cuộc đời mười lăm năm phiêu bạt giang hồ của nàng Kiều:
Như nàng lấy hiếu là trinh
Bụi nào cho đục được mình ấy vay.
Như vậy, bản chất của vấn đề là ở chỗ không phải giải quyết vấn đề tình dục nói chung và chữ trinh nói riêng theo kiểu “sống buông thả” hay theo kiểu khắc khe cấm kỵ”, mà điều quan trọng là phải giải quyết nó trên quan điểm tình yêu chân chính, chứa chan tình người, lòng nhân ái.
Ngày nay, điều kiện xã hội không còn đẩy chúng ta vào tình thế phải hy sinh như nàng Kiều, nhưng cũng vẫn vì tình người mà cuộc sống yêu đương thường ngày lại đòi hỏi chúng ta thái độ bao dung vị tha, phải tính đến những bất trắc trong cuộc đời, khiến cho những đôi bạn yêu nhau không thể lấy được nhau hay những hậu quả có thể xảy ra như những đứa trẻ không cha, những người phụ nữ sẽ gặp khó khăn trong đời sống tâm sinh lý cũng như trong hạnh phúc tương lai. Nhiều khi, chỉ vi những lý do như vậy mà chúng ta lại có đủ ý chí và nghị lực để kiềm chế những ham muốn dục vọng ích kỷ của mình trong chốc lát. Và bình thường biết giữ trinh tiết cũng là một giá trị tinh thần cao đẹp trong tình yêu.
3. Những điều cần lưu ý đối với phái nữ
Như trên đã nói, cho dù giải đáp của xã hội hiện đại đối với vấn đề hiện đại “khó nói” có “thoáng” hơn trước, nhưng những hậu quả thực tế của nó mà phái nữ đang phải gánh chịu không phải là nhỏ. Do vậy cả hai phía, đặc biệt là phái nữ cần phải chủ động kiềm chế quan hệ tình dục khi tình yêu chưa chín muồi- chưa có đủ độ sâu sắc, bền vững, chưa được thử thách, chưa có những điều kiện kinh tế- xã hội đảm bảo sức sống tiếp tục cho nó, chưa có những kiến thức khoa học, xã hội cần thiết. Để thực hiện điều đó, cần nhớ câu châm ngôn mà những người từng trải đã đúc rút nên là: “Phụ nữ chỉ có thể đề phòng từ tầm xa”. Và sau đây là một vài điều cần lưu ý đề phòng:
– tránh những cuộc gặp gỡ hẹn hò ở những chỗ quá riêng biệt, kín đáo, tránh ăn mặc hở hang khêu gợi hay có những cử chỉ “hớ hênh”.
– Khi bạn trai biểu lộ sự thèm khát,có cử chỉ lả lơi, khêu gợi, kích động..thì đừng quá “lịch sự” cả nể, mà cần kịp thời nhắc nhỏ, ngăn chặn một cách thế nhị, vui vẻ nhưng kiên quyết. cần nói kịp thời và đúng lúc những câu như: “Làm thế lần sau em sẽ không đến với anh nữa”.
– Luôn luôn tỉnh táo, cảnh giác với những điểm yếu thường có của giới mình và tránh dùng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc.
– Gặp những lúc “sóng gió” hãy đặt câu hỏi: “Đó là tình dục hay tình yêu?”. Nếu có những giây phút yếu đuối cũng không ngã lòng. Đừng như những quả ô mai trong lọ, chỉ lấy quả đầu là khó, sau đó những quả khác tự nó lăn ra. Hãy kiên trì tính tự chủ bởi vì đức tự chủ và lòng kiên nhẫn sẽ giúp cho các cô loại trừ được những dục vọng và gạn lọc được một tấm lòng.
Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.