Họ vừa ăn xong thì trời tối. Ông Smith quay lại bảo Majorie đốt đèn. Cũng như các nhà khác trong làng, gia đình ông già nhúng một cái tim bằng bông gòn vào mỡ súc vật để đốt. Mỡ đó hôi lắm và dính vào tay thật dơ.

Nàng Marjorie đứng dậy sửa soạn đi thì Hoggan nói:

Cô để tôi.

Chàng lực sĩ đi ra, vài phút sau trở lại, tay cầm một cây đèn tuy cũng có khói như đèn mỡ nhưng ngọn tỏ hơn nhiều.

Đại tá hỏi:

– Cái gì vậy ?

Hoggan bình tĩnh đáp:

Kiểu đèn tôi mới chế.

Đại tá đòi được coi gần. Hoggan chìa cây đèn, hồi hộp xúc động như mới phát minh được điều gì lạ lùng lắm.

Rất giản dị. Chàng đã lấy một cái chai cổ hơi rộng, đầy dầu tới ba phần tư. Một miếng bấc nổi trên mặt dầu. Một ống sắt nhỏ xuyên qua miếng bấc và luồn một cái tim nhúng vào dầu.

Đại tá khen:

Được. Được lắm.

Ông ngạc nhiên thấy chất dầu ấy chính là dầu múc ở Suối Dầu. Chính là dầu lửa.

Ông hỏi:

Chính anh đã chế ra cây đèn này ?

Hoggan lắc đầu một cách vụng về và mỉm cười:

Thưa không. Khi tôi ra Pittsburgh, thấy dược sư Kier bán những cây đèn như cây này. Tôi ngó kỹ, hiểu cách làm ra sao rồi làm lấy. Tôi đã thành công như ông thấy.

Đại tá xúc động rất mạnh, đứng dậy nói bằng một giọng nghiêm trang.:

Này các bạn, đó là một chứng cớ nữa rằng những gắng sức của chúng ta không phải là vô ích. Nếu chúng ta tìm được mỏ dầu thì các bạn thử đoán nhân loại sẽ nhờ chúng ta mà được biết bao tiện nghi. Ai cũng có thể có những cây đèn sáng và rẻ tiền như cây đèn này được.

Giọng ông run run và những người kia có cảm tưởng rằng họ sắp bước tới một khúc quẹo trong lịch sử của nhân loại và chỉ một phát minh nho nhỏ, có vẻ như vô nghĩa mà làm xáo trộn được cả hế giới.

Họ lẳng lặng ngó ngọn đèn chập chờn và làn khói rung rung đưa lên.

Thình lình Đại tá nói:

Hoggan, em thấy không ? Phải cải thiện ngay cây đèn của em đi. Phải lọc dầu rồi hãy đổ vô ve. Như vậy sẽ sáng hơn và ít khói. Ngày mai thử xem.

Marjorie cảm động tới rưng rưng nước mắt. Ánh đèn chiếu vào cặp mắt ươn ướt lại càng tăng vẻ đẹp của nàng.

Sam thì mơ mộng. Chàng tính toán, tự hỏi hết thảy thế giới cần dùng bao nhiêu cây đèn và thấy con số vĩ đại quá, chàng đã tưởng tượng có những đống vàng ở trước mắt rồi. Tài sản của chàng sẽ tới con số nào ? Chàng hỏi:

– Dân số của châu Mỹ là bao nhiêu ?

Người này ngó người kia, không ai biết rõ, vì châu Mỹ lúc ấy còn là đất mới, chưa kiểm điểm nhân số một cách chắc chắn. Đại tá suy nghĩ một chút, nhún vai. Ông cần gì biết điều ấy!

**

*

Một hôm Hoggan đi săn. Cầm cây súng mà lởn vởn ở miền chung quanh là một việc nguy hiểm, nhưng chàng ham bắn lắm, không thể nhịn được. Chàng tới một khu rừng thưa và định nghỉ ở đó.

Mặt trời đã lên đến đỉnh đầu. Chim chóc ríu rít trên cành, điếc cả tai. Chàng mải theo vết một con hươu rồi quên cả bạn bè, công việc, đi xa trại quá. Mệt lử, chàng ngồi phịch trên cỏ, mở bình rượu ra tu một hơi rồi thiu thiu. Chàng yên ổn ngủ được khoảng một giờ thì bỗng có tiếng sột soạt rất nhẹ ở chung quanh. Nếu lúc ấy chàng thức thì chắc chắn là chàng phải run lên rồi, vì một tên Da đỏ hiện ra liền, thân hình cao lớn, vẻ mặt gân guốc, mũi cong như mỏ diều hâu. Nó vẹt cành lá, bước vô, bệ vệ khoanh tay đứng trước Hoggan, một nụ cười khó hiểu nở trên môi. Chàng vẫn ngủ say như một khúc gỗ.

Nhưng nếu chàng thấy nó thì chàng yên tâm được vì nó không vẽ mình như khi ra trận. Mớ tóc đen quấn thành một búi ở sau gáy và trên nón không cắm một cái lông nào cả.

Chính là Kaghamisham.

Dân Da đỏ bẩm sinh kiên nhẫn, cho nên hắn đứng trơ trơ như pho tượng trước Hoggan.

Một hồi lâu sau, chàng Da trắng tỉnh dậy. Mới đầu còn ngái ngủ, mắt còn mờ mờ, chàng ngó chung quanh và thấy cây súng vẫn còn ở vừa tầm tay, chàng bèn ngóc đầu lên thì gặp cặp mắt của tên Da đỏ đương ngó chàng. Tức thì chàng tỉnh hẳn lại, nắm chặt lấy cây súng và nhẩy chồm dậy. Kaghamisham đưa tay ra hiệu đừng lo, rồi chậm rãi nói võ vẽ tiếng Anh:

– Bạn cứ yên tâm.

Nhưng Hoggan hoảng sợ và giận dữ vì bị quấy rối giữa giấc ngủ, chĩa họng súng vào giữa ngực Kaghamisham. Hắn thản nhiên mỉm cười, không hề xao xuyến.

Tay vẫn khoanh, hắn đứng trơ trơ, có vẻ như chế nhạo. Sau cùng, khi đã ngắm nghía kỹ Hoggan, hắn nhã nhặn tươi cười nói:

– Tôi xin bạn cứ yên tâm. Bạn không tin bạn Da đỏ ư ?

Hoggan la:

Nếu tụi vô lại chúng bay mà tin được thì Trời đánh tao. Mày là quân gian trá nhất trong bọn. Mày chịu khó cùng đi với tao về trại và tao cho hay trước, nếu mày có cử động gì khả nghi thì tao bắn lòi ruột.

Kaghamisham biết rất ít tiếng Anh. Nếu hắn không hiểu lời nói của Hoggan thì coi vẻ mặt giận dữ của chàng, hắn cũng đoán được ý nghĩa câu ấy. Hắn bình tĩnh đáp:

Bạn tưởng bạn mạnh là lầm. Bạn bị bao vây rồi. Đàn em của tôi ở gần đây. Tôi chỉ ra dấu là bạn sẽ phải bó tay. Vậy liệng cây gậy sấm đó đi và theo tôi. Tôi tới đây vì lòng mến bạn chứ không phải vì ghét bạn đâu.

Hoggan vừa giữ thế thủ, vừa liếc mắt dò xét các bụi cây ở chung quanh, nhưng không thấy gì cả. Chàng cho rằng tên Da đỏ chỉ có một mình và nói dối cho chàng sợ, nên chàng đáp:

Tụi bay có ba ngàn đứa, tao cũng không núng.

Kaghamisham nhún vai, thấy điệu bộ anh hùng rơm ấy, đoán được ý của chàng rồi, mím môi nói:

Bạn chửi nòi giống tôi như vậy có ích gì đâu ? Bạn thử nghĩ tôi tay không lại đây, không có lấy một lưỡi dao dắt lưng nữa mà bạn thì cầm một gậy sấm ghê gớm trong tay. Vả lại tôi bắt gặp bạn đương ngủ, không đề phòng gì hết, nếu muốn hại bạn thì tôi đã ra tay rồi.

Hoggan càu nhàu:

Phải. Mày lý sự giỏi, nghe cũng bùi tai đấy. Vậy mày muốn gì ?

Muốn rằng bạn theo tôi.

Chàng suy nghĩ một chút, tự hỏi đi theo nó có nguy hiểm gì không.

Nó đánh bẫy mình chăng ? Ích lợi gì cho nó ? Nếu thật tình nó muốn hại mình thì sao nó không lựa lúc mình đương ngủ ? Chàng là một người can đảm, rất mạnh mẽ, lại đã từng trải, phiêu lưu. Chàng bằng lòng theo tên Da đỏ, tự nhủ phải canh chừng từng cử động của nó và luôn luôn nắm chắc cây súng.

Hai người đi sâu vào trong rừng, Hoggan đi sau tên Da đỏ vài bước, nghe ngóng tiếng động ở chung quanh. Chàng nhận ngay rằng có một đám đông Da đỏ vẫn lén lút theo sau vì tụi này dù có dè dặt bước nhè nhẹ tới đâu đi nữa thì tai chàng đã quen, cũng nhận được những tiếng sột soạt trong đám lá và tiếng rắc rắc của cành khô dưới gót chân. Chàng không nói gì hết sẵn sàng đối phó.

Họ đi chừng một giờ, không nói với nhau nửa lời. Tới một chỗ rừng bỗng nhiên thưa hơn, Kaghamisham ngừng lại và đợi chàng. Khi chàng theo kịp, tên Da dỏ rút ra một ống điếu, và không đốt thuốc, buông cho nó rớt xuống đất. Do dự một chút, Hoggan làm theo. Tức thì những tiếng động ở chung quanh như ngừng hẳn. Hoggan vẫn không thấy tụi Da đỏ ở đâu, nhưng đoán rằng chúng ẩn núp khéo lắm và vẫn dò từng cử chỉ của chàng. Chàng hỏi:

– Tôi không biết bạn muốn gì.

Kaghamisham ngó chàng một cách nghiêm trang rồi chậm rãi đáp:

Bạn là bạn thân của “Mắt Đại bàng” phải không ? Chàng gật đầu.

Vậy tôi sẽ chỉ cho bạn một cảnh, bạn ngắm kỹ đi rồi làm ơn kể cho “Mắt Đại bàng” nghe.

Kaghamisham không phải là kẻ vô ơn. Bạn nghỉ ngơi một chút rồi chúng ta lại đi.

*