Suốt sáu tháng Octavia nằm viện bài lao, Lucia Santa không đi thăm được đến một lần . Đường sá xa xôi, công việc nhà bù đầu mà đi cái xe hơi cà khổ của Larry ngán quá . Mà đời nào mụ dám để bọn con nít ở nhà một mình !

Bữa Octavia xuất viện và Larry và Vincenzo ra ga đón chị, cả nhà nôn nao chờ . Mụ Lucia mặc bộ đồ đen sang nhất, bọn con nít diện quần áo mới như đi chơi chủ nhật . Dì Louche cũng chạy sang chơi, chạy lăng xăng trong bếp hết châm thêm nước sôi đến đánh sốt cà chua .

Gino đứng ở cửa sổ đằng trước canh . Nó chạy ào vào bếp la: “Họ về kìa … mẹ ơi !”.

Lucia Santa mừng rớt nước mắt vội lau cho khô . Dì Louche cuống quít nhúng mì vào nước sôi cho mau chín . Bọn con nít mở bật cửa phòng chạy ra đầu cầu thang bám chỗ tay vịn thò đầu xuống nhìn . Chúng lắng nghe từ bước chân lên thang .

Lúc Octavia bước chân về nhà đâu có nhận ra ? Cứ tưởng đâu con nhỏ sẽ xanh mét, bệnh hoạn cái điệu người vừa ốm nặng dậy, cả nhà sẽ phải o bế, săn sóc . Chao ôi, nó lớn bổng hẳn lên, trông rõ ràng gái Mỹ ! Nước da hết mai mái, hai má đỏ hồng hồng và mái tóc uốn từng lọn như Mỹ vậy . Octavia mặc váy ngắn áo thun . Có chiếc áo vét phủ ngoài và mang thắt lưng đàng hoàng .

Bằng ấy thứ chưa lạ ! Lạ nhất là giọng nói, điệu bộ của Octavia . Chẳng ai nhận ra .

Nụ cười duyên dáng, đôi môi khẽ mím lại … Octavia reo lên sung sướng nhưng không quá trớn . Nàng ôm chầm lấy hai đứa bé nhất la “Tao nhớ tụi bây quá xá !”. Rồi chạy lại chỗ mẹ ôm hôn nhưng không hôn môi mà chỉ khẽ hôn lên má: “Về nhà mừng quá mẹ ơi !”.

Lát sau hai anh em Larry mới vác va ly bước vào, xem bộ lúng ta lúng túng . Octavia vuốt má Gino: “Thằng này mau lớn quá, xem đẹp trai ghê” . Nó vội rụt ra . Cả nhà cứ nhìn Octavia .

Chỉ có hai đứa nhỏ chịu chị Octavia . Thằng Sal và con Aileen cứ đeo bám theo, nhìn bằng mắt nghe bằng tai chưa đủ chúng còn lấy tay sờ mó cho đã và được chị ôm lấy vuốt tóc là sướng lắm . Octavia cứ luôn miệng: “Chao ôi, hai đứa này mau lớn quá !”.

Trong khi đó Lucia Santa không buồn để ý những thay đổi của Octavia mà chỉ buộc phải ngồi xuống nghỉ mệt đã . Leo bốn thang gác một lúc mệt lắm chứ ?

Mụ Louche vừa bưng thức ăn vào dọn cơm vừa liếc nhìn Octavia: “À, tạ ơn trời cháu về mạnh giỏi ? Thiếu cháu mẹ cháu mệt quá đi !”. Trước khi nàng kịp trả lời mụ đã lật đật quay trở lại lo cho xong mấy món ăn .

Bữa cơm trùng phùng của gia đình Lucia Santa cũng bằng ấy đứa con song tẻ nhạt lạ kỳ, có chuyện trò cũng nhạt nhẽo như có khách lạ vậy . Hai thằng Vincenzo, Gino không dám ngắt véo nhau đã đành mà hai đứa nhỏ Sal, Aileen cũng không ganh nhau miếng thịt to miếng thịt nhỏ !

Lúc Lousia bồng con lên gặp chị Octavia nó cũng tới hôn mừng nhưng cẩn thận đứng đằng sau lưng hôn khẽ ở vành tai . Ra điều hôn người lao dám lây bệnh như không ! Nó ngồi bên cạnh chồng cố bồng con cho xa bà chị nên Octavia cũng biết ý chỉ ngồi một chỗ âu yếm hỏi đứa nhỏ chứ không sờ tới người nó . Trong khi đó Larry ăn ào ào cho chóng xong bữa, xin lỗi cả nhà vì còn phải đi làm ca chiều từ bốn giờ tới nửa khuya .

Vừa xong bữa cơm, Octavia dợm đứng dậy để thu dọn bát đĩa thì bị cả nhà ngăn lại . Ngay thằng Gino cũng vùng dậy, giằng mấy món đồ dơ lại, không cho chị rửa, còn mụ Lucia Santa thì hét lên: “Mày tính làm gì đó ? Mày điên hả, muốn đau trở lại hả ?”

Octavia đành ngồi chơi với hai đứa nhỏ ngắm đôi mắt chúng nhìn nàng vô cùng trìu mến .

Nàng cười nói vui vẻ lắm chứ nhưng bà mẹ cảm thấy nỗi buồn chất chứa bên trong . Nhìn nhà cửa đồ đạc bày la liệt và ngăn tủ cũng ngập ngụa, bừa bãi quần áo của mấy đứa nhỏ, Octavia không khỏi chán ngán . Từ chiều đến chập tối nàng ngồi một chỗ nhìn mẹ lần lượt hì hục một mình thanh toán biết bao nhiêu việc vặt: nào rửa chén đĩa, ủi đồ, chụm than đốt lò sưởi và thắp đèn măng xông, sửa soạn cho tụi nhỏ đi ngủ mới tạm xong .

Giờ này nếu còn ở viện bài lao thì Octavia đang làm gì nhỉ ? Chao ôi, nhàn nhã sung sướng quá: Chập tối khoác tay con bạn đi dạo khắp vườn … rồi tới giờ vào phòng ăn đợi cơm, nói tào lao đủ thứ chuyện . Ăn cơm xong xuống phòng lo chơi bài đến khuya .

Tự nhiên nàng đâm nhớ những ngày trong viện: đời Octavia chưa bao giờ được chiều đãi, săn sóc thế này . Cái gì cũng có người lo cho hết, khỏi lo ngại, khỏi trách nhiệm . Bây giờ về nhà tự nhiên thấy lạc lõng thế nào ấy . Cứ mải ngồi suy nghĩ mông lung, Octavia đâu có nhận ra bà mẹ đi lại dọn dẹp trong nhà mà tay chân vô cùng ngượng ngập, dáng đi cứng nhắc .

Lúc hạ giường sửa soạn đi ngủ, hai đứa lớn thì thào nói chuyện . Thằng Gino ghé tai Vincenzo:

– Thấy không … từ hồi về đến giờ không nghe thấy chị Octavia chửi thề, văng tục lần nào ta ?

– Tao chắc ở nhà thương họ cấm cái vụ đó nên lâu ngày chị ấy quên luôn chứ gì ?

– Nếu vậy tốt quá . Con gái lớn mà ăn nói tục tĩu quá đi, thấy không ?

Đêm về chỉ còn hai mẹ con ngồi dưới bếp, trước cái bàn tròn khăn vàng, mấy ly cà phê nằm đợi sẵn . Đồ ủi cũng nằm cả đống ở góc nhà . Không khí yên lặng như tờ nghe rõ tiếng hơi nước sôi phì phì, tiếng mấy đứa nhỏ ngủ ngáy khò khò ở phòng ngoài . Dưới ánh đèn mờ nhạt, Lucia Santa thong thả kể cho con nghe những biến cố trong nhà sáu tháng vừa qua .

Chao ôi nhà nhiều chuyện . Bọn con nít đâm cứng đầu hết, chẳng phải riêng thằng mất dạy Gino ! Vợ chồng thằng Larry đáng lẽ phải tháng tháng gửi tiền giúp đỡ mẹ nhưng thực tế có được bao nhiêu đâu .

Rồi chính mụ cũng ốm đau, bết bát quá đâu dám viết thư cho Octavia hay, sợ lo nghĩ bệnh nặng thêm thì khổ cả !

Đó là một màn độc thoại dài dài . Mỗi lần Octavia ngắt lời: “Vậy mà sao mẹ không cho con hay ngay ?” là một lần mụ Lucia than thở: “Tại tao muốn mi chóng khỏi” .

Lát sau dù bà mẹ không biểu lộ chút tình cảm nào, Octavia cũng lo trấn an:

– Thôi mẹ đừng lo … Tuần sau con lại đi làm chứ gì ? Còn mấy đứa nhỏ thì cứ để đấy . Có con ở nhà tụi nó đâu dám lười học, bỏ bê công chuyện nhà ?

Dường như Octavia thấy lên tinh thần, khỏe mạnh hẳn vì cảm thấy vai trò cần thiết của nàng trong gia đình này . Bao nhiêu ý nghĩ xa lạ lúc nãy biến mất hết . Dù sao đây cũng là nhà mình, là tổ ấm . Đợi lúc mẹ ủi đồ nàng vào trong phòng lấy ra cuốn sách vừa đọc vừa nói chuyện với mẹ cho vui . Octavia về nhà được một tuần mới có dịp gặp ông điều tra viên Fortezza . Dĩ nhiên nàng phải tươi tỉnh, duyên dáng, ăn nói cũng ráng dịu dàng, từ tốn chứ đâu dám … hét lên như thường lệ ?

Bữa đó cỡ năm giờ chiều, Octavia thình lình ở phòng ngủ bước sang phòng khách thì bắt gặp ngay ông điều tra viên đang thản nhiên ngồi ruỗi dài, chân gác lên ghế nhâm nhi ly cà phê đớp xăng uých dăm bông . Đang thưởng thức mấy món ruột, ông Fortezza giật mình ngước nhìn khuôn mặt bầu bầu xinh xắn của cô con bà chủ nhà . Bèn vội vàng đứng dậy rất lịch sự để nghe Lucia Santa giới thiệu:

– Đây là Octavia … con gái lớn nhất của bác .

Fortezza vứt gấp cái vỏ Ý để vào đề thẳng băng, thân tình như Mỹ ! Hắn nói ngay:

– À, Octavia ! Tôi nghe nói về cô bây giờ mới được gặp . Ít lâu nay tôi lại thăm bác gái và đi lại thân tình …

Octavia gật đầu một cách lạnh nhạt, cặp mắt nhìn ông khách tuyệt nhiên không chút tình cảm . Lucia Santa e ngại nhất là mất lòng khách quý, bèn giả lơ nói:

– Con ra tiếp chuyện cậu Fortezza đi … Xem cả nhà tôi chỉ có con nhỏ này chịu học hơn cả . Đọc sách tối ngày …

– Thế ạ, Octavia ngồi uống cà phê đi . Tôi vẫn muốn có dịp nói chuyện với Octavia …

Đến ghét cái thằng cha này ! Nếu không kịp dằn có lẽ Octavia đã buột miệng rủa một phát . Ai cho phép hắn gọi tên con gái của người ta … lại làm ra vẻ thân tình lắm vậy . Bực quá không biết làm gì hơn nàng bèn nhổ một phát … vào chiếc khăn tay . Có biết cũng chẳng làm gì được vì mới ở viện bài lao ra mà ?

Cả mẹ nàng và Fortezza cùng nhìn Octavia đăm đăm xem bộ “như thông cảm hoàn cảnh” lắm . Nàng bèn cứ ngồi ỳ ra nghe hai người ngồi chuyện trò với nhau .

Theo ý Fortezza và … như trong những tiểu thuyết hắn đã có dịp đọc thì có ra gì thân phận một đứa con gái nhà nghèo ? Được một cậu công tử ngon lành ở giai cấp trên chiếu cố nhìn xuống thì chỉ cần cười duyên một cái là em sẽ xiêu lòng cấp kỳ và ngả vào vòng tay vô điều kiện . Dĩ nhiên nàng si mê chẳng phải vì tiền … nhưng giai cấp trí thức không thừa đủ sao ? Có điều Fortezza nhìn nhận là mình yếu hơn mấy thằng Mỹ ở chỗ vui vẻ, trẻ trung, nhộn nhạo mà các em rất chịu . Cũng như lấy đâu ra bạc triệu như thằng triệu phú Mỹ ? Nhưng với người tử tế đàng hoàng thì tiền bạc có ra gì !

Vì đã có quan điểm gái nghèo như vậy, nên Fortezza có dịp trổ tài ăn nói, giở hết duyên dáng, linh động của miệng, của mắt … nhưng không nhận ra là Octavia càng ngày càng lạnh nhạt, hờ hững . Hai thằng Vincenzo, Gino vừa về nhà thấy nét mặt bà chị như nước đá bèn bảo nhau đứng quanh đó để xem sắp có chuyện lạ xảy ra .

Trong khi đó, Fortezza hào hứng chuyển sang chuyện văn chương, tiểu thuyết . “… A, văn sĩ thì kể nhất Zola ! Viết về đời sống của dân nghèo như Zola thì tuyệt . Phải công nhận là đại văn hào người Pháp . Cô đọc Zola chưa ?”.

Octavia chỉ vắn tắt: “Có chứ !”. Ông điều tra viên bèn bắt vào:

“Phải chi ngày giờ này và ở đây chúng ta có một Zola, để viết về những cảnh nghèo thì tuyệt tác ! Những gia đình tháng tháng lãnh ít tiền còm trợ cấp xã hội đó ? Phải biết là giễu ! Bác nên nhớ là chuyện của Zola đọc bổ ích lắm, có thể nói là học hỏi được rất nhiều . Octavia biết không, đọc Zola là tìm hiểu chính mình và môi trường sống chung quanh mình …”

Octavia nín lặng gật đầu . Nàng thấy ngứa ngáy, muốn nhổ vào cặp mắt tròn xoe như mắt cú kia quá !

Cho đến lúc bấy giờ Fortezza và mẹ nàng cũng còn tưởng bở . Hắn giương cặp mắt lên và đưa đề nghị rất trang trọng:

– Nếu thích văn chương sách vở vậy thì bữa nào tôi mời Octavia đi xem kịch đi . Tôi mời Octavia tử tế, đàng hoàng … với tất cả lòng quý mến và trước mặt bác gái đây . Bác gái hiểu tôi nhiều, biết tôi là người như thế nào mà … phải không ạ ?

Làm gì một bà mẹ tinh khôn như Lucia Santa không biết ? Mụ tươi cười gật đầu liên tiếp: “Biết chứ ! Tôi biết cậu người đàng hoàng, tử tế quá mà” . Trong đầu óc mụ Lucia Santa đã vẽ ra một nguyện vọng: “Ước gì con Octavia nhà mình có được thằng chồng luật sư như thế này thì đỡ khổ !”. Mụ là mẹ, là chủ gia đình nên vô cùng thực tế chứ đâu có mơ mộng viển vông như trong tiểu thuyết . Lucia Santa bèn bốc luôn: “Tôi còn biết cậu gia thế đàng hoàng, nhà hơi cổ một chút kìa” .

– Đúng vậy ! Vậy là bác hiểu cháu quá rồi . Chẳng gì cũng chuyện trò bao nhiêu lần rồi . Vậy cháu mời Octavia lâu lâu đi xem kịch chơi đâu có sao phải vậy không ạ ? Xem kịch khoái hơn xi nê nhiều lắm, Octavia ! Huống hồ tôi công chức thị xã đi xem kịch là có quyền mua giấy giá rẻ rất nhiều …

Đi xem kịch thì Octavia đã đi bao nhiêu lần với bọn bạn gái chứ có xa lạ quái gì ? Mà mua giấy giá rẻ thì mấy tiệm may cũng mua được, hà tất phải công chức thị xã ?

Cũng nhờ đọc tiểu thuyết, nàng có xa lạ gì với những hoàn cảnh đau khổ của con gái nhà nghèo ngây thơ đâu có biết gì, bị những quân nhà giàu lợi dụng làm ô danh, những quân cậy có của thả ra mồi chài gái . Nàng cũng chẳng lạ gì ý định hắc ám của thằng cha điều tra viên hạng bét này, tưởng đâu gạ gẫm nàng quá dễ chắc . Octavia tức nổ đom đóm mắt, tức rung người bèn quắc mắt nạt thẳng cánh:

– Xem kịch đâu có sao hả ? Tôi đâu thèm đi chơi với những quân bần tiện bẩn thỉu !

Đứng ở góc nhà, thằng Gino ghé tai Vincenzo: “Thấy không ? Tao nói thế nào cũng có vụ nổ mà !”.

Tội nghiệp cho Lucia Santa hốt hoảng không biết ăn nói làm sao ! Mụ như người tình cờ ngồi trên thùng thuốc súng mắt thấy ngòi dẫn hỏa đang xèo xèo cháy đến gần cuống cuồng tìm chỗ nhảy thoát thân vậy . Ông Fortezza ngồi chết trân, ngồi lặng người như vừa bị sét đánh . Toàn thân như bốc lửa, cặp mắt cú tròn xoe đỏ sọng hẳn .

Trên đời này còn gì dữ dằn bằng cơn bốc đồng của một đứa con gái Ý ? Không ngờ Octavia làm dữ vậy ! Nàng hét lớn, giọng lanh lảnh sang sảng … rõ ràng không xem ai ra gì:

– Anh nghe đây … anh là một thằng bần tiện, bẩn thỉu và ăn cắp . Anh nghiễm nhiên ăn chặn mỗi tháng tám đôla của mẹ tôi, anh cướp cơm chim của bốn đứa nhỏ và của một đứa bệnh hoạn là tôi đây này . Anh dư biết gia đình này bao nhiêu hoạn nạn đau khổ mà anh đâu có tha ? Anh rút rỉa như thường và anh còn đủ can đảm để mời tôi đi xem kịch nữa hả ? Có người nào khốn nạn, chó đẻ như vậy không ? Anh mà đứng đắn đàng hoàng ? Anh lầm rồi, con này đâu phải nhà quê để cho anh gạ gẫm rẻ tiền thế ? Ít ra nó cũng học xong trung học, cũng từng đọc Zola và kịch thì xem quá nhiều rồi ! Anh nên đi kiếm con nào, một con chết đói mới ở tàu bước lên mới tán tỉnh, gạ gẫm cái kiểu đó được . Còn tôi thì xin lỗi, tôi biết quá mà ! Anh là một thằng điếm, một thằng bịp hạng bét !

Octavia giận sùi bọt mép, xài toàn những danh từ đáo để chua ngoa . Mụ Lucia Santa muốn bịt mồm nó cũng chẳng kịp nên cứ hét lên: “Octavia … Octavia, ta bảo im ngay !”.

Quay sang ông điều tra viên, mụ quát: “Fortezza … cậu đừng buồn . Con nhỏ khi không bị sảng rồi!” .

Lucia Santa không kịp giư lại thì Fortezza đã vọt thẳng một mạch khỏi nhà, không thèm quay cổ lại . Gói quà biếu thường lệ cũng để quên ở mặt bàn, khỏi xách theo . Mặt hắn hầm hầm giận dữ nhưng vẫn không dằn nổi sự mắc cỡ của một thằng móc túi bị bắt quả tang, hết đường chối cãi . Dĩ nhiên từ đó trở đi là hết thấy mặt hắn ở nhà này luôn !

Nhưng tai hại cho Lucia Santa là đúng hai tuần lễ sau ông điều tra viên cứu tế xã hội vẫn đến . Có điều một ông khác, một ông lạ mặt người Mỹ đứng tuổi . Ông ta đến để cho hay từ nay tiền cứu trợ của gia đình này cắt luôn dù vẫn xác nhận là số tiền tử tuất của mấy đứa trẻ không bị xem như “vốn liếng” của gia đình xét vì tòa chỉ có quyền cho phép trích ra trong trường hợp một đứa nhỏ phải cần đến … chứ mẹ chúng hay anh chị chúng dĩ nhiên không được phép đụng tới .

Dù ông điều tra viên Fortezza chạy mặt luôn, không dám trở lại tới một lần hai, thằng Gino, Vincenzo vẫn nhớ như in cơn thịnh nộ quá bất ngờ và ghê gớm của bà chị Octavia . Chúng nó thấy vậy cũng hết hồn, “chạy mặt” luôn … cho ăn kẹo cũng chẳng dám rước về một bà chị dữ dằn cỡ đó !

Sau vụ làm giặc với Fortezza thì cả nhà đâu còn xem Octavia như một đứa ốm dậy phải gượng nhẹ, nhường nhịn nữa ? Nghiễm nhiên nàng lại trở về địa vị của Octavia ngày xưa, giúp mẹ cai quản gia dình chặt chẽ . Lại mạnh khỏe như cũ . Ngay Lucia Santa cũng chẳng thể buồn mãi cô con gái về vụ nổi giận bậy bạ nhưng mụ vẫn không hiểu nổi tại sao nó dám chửi tận mặt ông điều tra viên Fortezza tàn nhẫn như vậy . Muốn sống ai mà chẳng phải làm ăn .