Phần mở đầu

Trở lại với câu chuyện về ly nước, cũng vẫn là ly nước ấy, bạn có thề thấy nó đầy một nửa hoặc vơi một nửa. Giả sử ban đầu bạn nghĩ nó vơi một nửa, và sau đó được thuyết phục hoặc tự thay đổi suy nghĩ rằng nó đầy một nửa.

Bạn có cảm nhận được sự khác biệt giữa hai cách nhìn không?

Bạn có cảm thấy khá hơn với cách nhìn mới?

Cùng một ly nước, nhưng bạn đã thay đổi quan điềm hoặc nhận thức về nó!

Khi nhìn lại cuộc đời mình, bạn nhận thấy mình đã làm điều này rất nhiều lần rồi. Chẳng hạn như đứa bạn học mà lúc đầu bạn không thích… nay lại trở thành người bạn thân thiết, bạn đâm ra “nghiện” một chương trình truyền hình nào đó một khi đã quen với khiếu hài hước của các diễn viên.

Vậy, chúng ta có thề thay đổi nhận thức của mình khi cần? Dĩ nhiên là có thề. Điều bạn cần làm là tập cho mình có được nhiều cách nhìn khác nhau. Một số cách nhìn sẽ giúp bạn cảm thấy tốt hơn, nhận ra những ý nghĩa lớn lao hơn và theo đó cho phép bạn hành động hiệu quả hơn.

Từ tiêu cực đến tích cực

Xin lấy ví dụ về việc lái xe. Giả như ai đó chạy băng ngang đầu xe hoặc húc vào đuôi xe của bạn. Lúc này, bạn có sự lựa chọn. Bạn có thề chọn cách mắng nhiếc người lái xe kia hoặc dùng nắm đấm đề thị uy – nhìn chung là tỏ ra bực tức! Điều này có ảnh hưởng gì đến bạn hoặc người lái xe kia không? Ai sẽ đến nơi làm việc trong trạng thái nóng nảy khó chịu, người kia hay là bạn? Tuy nhiên, bạn cũng có thề lựa chọn cách nhìn khác. Sẽ ra sao nếu bạn tự nhủ “Mình thấy tội cho anh ta khi lái xe bất cân nhu thế!”. Làm vậy, liệu bản thân bạn sẽ cảm thấy khá hơn và ít có khả năng gây ảnh hưởng đến những người xung quanh? Có thề lắm chứ!

“Một hành vi tự nó không có ý nghĩa gì cá.

Bạn có thể làm cho nó có ý nghĩa – đặc biệt khi bày tỏ quan điểm khác bòng thái độ hòa hợp, sáng tạo và phù hợp.”

– Reg Connolly

Tôi nhận thấy việc chuyền đổi thái độ từ tiêu cực sang tích cực là một công cụ có sức ảnh hưởng thật sự mạnh mẽ. “Cái máy tính/máy photocopy/máy in/điện thoại/iPod/đâu đĩa DVD này khiến tôi bực mình vì nó không biết cách hoạt động!” là một quan điềm rất tiêu cực. Chiếc máy vô tri vô giác không thề làm cho ai bực mình, chỉ có bạn tự khiến mình điên tiết lên mà thôi. Và tức tối như vậy cũng không thề giúp bạn giải quyết vấn đề. Vậy quan điềm thay thế ở đây là gì? Bạn nghĩ sao về ý tưởng “Tôi tò mò muốn biết vì sao nó không hoạt động. Tôi có thể thử cách khác, nhờ ai đó giúp đỡ, hoặc thậm chí là tự đọc sách hướng dẫn”.

Phương pháp chuyền đổi thái độ theo hướng tích cực cũng phát huy tác dụng tốt với các mối quan hệ. Sau một ngày làm việc cực nhọc, mệt mỏi, bạn rất dễ cảm thấy khó chịu với người khác, nhất là với con cái nếu chúng làm điều gì đó khiến bạn phật ý. Nhưng thay vì tỏ ra bực tức, hãy tự nhủ “Mình không thuơng các con sao?” đề xem có khá hơn không. Làm vậy có thề sẽ ảnh hưởng tốt đến bạn lẫn con cái của bạn.

Dù đang làm việc trong lĩnh vực nào, bạn sẽ rất dễ dàng cảm thấy phiền muộn, không hài lòng với chính mình hoặc thậm chí tự trừng phạt mình. Nếu mọi việc không diễn ra thuận lợi, bạn có thề nhìn cuộc đời theo hướng khác đi bằng cách nào? Hãy suy nghĩ về điều đó và tự đưa ra một số ý tưởng hữu ích cho bản thân (hoặc nếu bạn đang quan tâm đến người khác, vậy thì bạn có thề làm gì đề giúp đỡ họ).

Trong khóa tập huấn, nếu một khách hàng cảm thấy buồn bực về bản thân, tôi thường giúp họ nhận ra mặt tích cực ẩn chứa nào đó ở những điều đã không diễn ra như ý muốn. Có thề họ không hoàn thành được một mục tiêu cụ thề, nhưng họ đã làm rất tốt. Có thề họ không giành được đơn đặt hàng nhưng khách hàng rất ấn tượng với ý kiến đề xuất của họ và sẽ mời họ tham gia chào giá cạnh tranh cho lần đặt hàng sau.

Có lần, vợ tôi nấu thử một món ăn mới cho bữa trưa, món súp hành kiều Anh. Món này ngon, nhưng không ngon như cô ấy mong đợi. Lúc này là giữa tháng giêng, vì thế xét về mặt phòng ngừa bệnh cảm cúm thì súp hành quả thật là “món ăn – bài thuốc” tuyệt vời bởi nó chứa đủ lượng vitamin C cần thiết. Như nhóm hài nổi tiếng Monty Python đã nói “Hãy luôn nhìn thây khía cạnh tươi sáng của cuộc sống!”.