Càng ủ lâu càng chất lượng

Như đã nói trong phần Lời nói đầu, tôi là một người hâm mộ nhiệt thành đất nước và con người Úc. Quốc gia này luôn mang đến cho tôi cảm giác về một đất nước đầy sức sống và tươi trẻ, vì vậy, thật thú vị khi câu hỏi sau lại được đặt ra cho tôi.

HỎI: Ở Úc, thường có định kiến công khai phản đối việc tuyển dụng lao động lớn tuổi. Trong một bài báo gần đây trên một tạp chí kinh doanh, một chuyên viên tư vấn tuyển dụng đã nói rằng ông ta không thèm để mắt đến những người quá 35 tuổi.

Sau đây là một vài thành kiến thường được nói tới: người lao động lớn tuổi không thể thay đổi; họ không sáng tạo; họ không thể suy nghĩ nhiều chiều; họ không sẵn sàng học hỏi; mất nhiều tiền để tuyển dụng họ hơn.

Cách tiếp cận của ông đối với việc tuyển dụng lao động lớn tuổi là gì? Nếu đang tìm kiếm một vị trí, ông sẽ làm gì để vượt qua rào cản phân biệt tuổi tác?

– C. Goldsworthy, Úc

ĐÁP: Dù cho chuyên viên tư vấn tuyển dụng đó là ai thì anh ta cũng xứng đáng phải đi tìm một công việc mới vì đã đưa ra một tuyên bố lố bịch như vậy. Đây là thời điểm đặc biệt phù hợp để tôi làm rõ vấn đề về tuổi tác và lực lượng lao động. Tôi biết anh sẽ ngạc nhiên nhưng tôi vừa bước sang tuổi 60 đấy.

Cũng vào năm mà tôi gần 60 tuổi, tôi đã tham gia cuộc thi marathon đầu tiên trong đời và không chỉ hoàn thành mà còn hoàn thành nó trong chưa đến năm giờ. Cũng trong năm này, tôi đã cố lập kỷ lục là người già nhất lướt ván diều qua eo biển Anh; tuy nhiên, gió (và sóng) lớn đã buộc tôi phải từ bỏ – nhưng tôi sẽ trở lại!

Những thử thách như vậy trước đây chỉ thuộc về những người trẻ tuổi, nhưng ngày nay, mọi người sống lâu hơn, năng động hơn, nên việc nghỉ hưu ở độ tuổi khá trẻ là điều không còn cần thiết. Nếu mọi người biết tự chăm sóc bản thân bằng việc tập luyện thường xuyên và có một chế độ ăn uống lành mạnh, thì không có lý do gì để họ không trẻ mãi: bà của tôi chơi golf gần như mỗi ngày và đã lập kỷ lục một gậy vào lỗ ở tuổi 90!

Chắc chắn tôi sẽ tiếp tục làm việc cho đến khi cảm thấy mình không còn đóng góp được gì cho Virgin nữa. Tôi thấy rằng 30 năm làm việc tốt đẹp đang đợi tôi phía trước. Đúng là ở tuổi lục tuần, có một số công việc phù hợp với tôi hơn những công việc khác, nhưng tôi không thấy giới hạn thực sự nào ngăn cản mình tiếp tục vai trò hiện tại.

Ở Anh, chính phủ đã đề nghị tăng tuổi nghỉ hưu lên 67, và nhiều quốc gia châu Âu khác đang dự tính những điều luật tương tự. Không chỉ chính phủ, mà hội đồng quản trị của các công ty trên thế giới hiện cũng đang phải đối mặt với thách thức phục vụ dân số già.

Vì vậy, dù chắc chắn đúng là một vài nhà tuyển dụng có những định kiến tiêu cực về việc thuê và giữ lao động lớn tuổi, nhưng họ chỉ đang báo hại chính bản thân và công ty của họ thôi. Các doanh nhân và nhà quản lý muốn thành công đang xem xét kỹ lưỡng những ứng viên lớn tuổi hơn.

Các nghiên cứu cho thấy rằng, trái với các định kiến phổ biến, người lao động lớn tuổi có ít vấn đề liên quan đến việc nghỉ làm và đi muộn hơn so với người trẻ trong cùng một công ty; họ cũng có xu hướng có mức độ cam kết cao hơn với công việc và trung thành hơn với nhà tuyển dụng; từ đó giúp giảm rối loạn nhân sự và chi phí tuyển dụng.

Việc các công ty đa dạng hóa các nhóm tuổi mà họ tuyển dụng cũng không phải hiếm. Trong tất cả các doanh nghiệp của chúng tôi, việc cung cấp dịch vụ tuyệt vời đều được nhấn mạnh, và để thành công, chúng tôi phải thực sự hiểu khách hàng cũng như quan sát dịch vụ của chúng tôi qua lăng kính của họ. Khi nền tảng khách hàng của chúng tôi cũng như của các công ty khác trở nên già hơn, các nhà quản lý cần những nhân viên phản ánh các thay đổi về nhân khẩu học này.

Đây là một thách thức đối với Virgin vì chúng tôi có xu hướng khá trẻ. Hiện tại, độ tuổi trung bình trong tập đoàn vẫn thấp, với hơn hai phần ba số nhân viên dưới 35 và chỉ khoảng 3% trên 55 tuổi.

Điều này chủ yếu được quyết định bởi một vài yếu tố, bao gồm các khu vực mà chúng tôi hoạt động và tình hình nhân sự mới của một vài doanh nghiệp. Ví dụ, Virgin Active, chuỗi câu lạc bộ chăm sóc sức khỏe của chúng tôi, thu hút lực lượng lao động trẻ vì bản chất công việc. Với tư cách những kẻ thách thức các thương hiệu lớn, các hãng hàng không của chúng tôi – Virgin America, Atlantic và Úc – có xu hướng trở thành những thanh nam châm hút các phi hành đoàn và đội ngũ nhân viên mặt đất trẻ. Những nhóm nhân viên này đông đến mức làm lệch độ tuổi trung bình tổng thể của Tập đoàn Virgin. Thậm chí mảng kinh doanh tài chính của chúng tôi cũng có đội ngũ nhân viên trẻ – một lần nữa, mọi người thích vị thế kẻ thách thức của công ty và thích cả việc phát triển sản phẩm mới. Nhưng khi chúng tôi chuẩn bị cho tương lai, yếu tố này rõ ràng cần phải thay đổi.

Bằng cách nào? Ồ, nhiều doanh nghiệp cho các nhân viên giàu kinh nghiệm của họ nghỉ việc, đây vừa là việc đương nhiên vừa để giảm chi phí lúc khó khăn. Nhưng những công ty đó phải chịu rủi ro đánh mất nhiều kỹ năng quan trọng khi những lao động giàu kiến thức và kinh nghiệm rời bỏ công ty.

Câu trả lời là hãy điều tiết việc sắp xếp công việc cho thích hợp hơn. Đưa ra đề nghị làm việc bán thời gian, chia sẻ công việc, làm việc với thời gian linh động hoặc toàn thời gian, điều đó sẽ thu hút những nhân viên lớn tuổi. Việc làm này sẽ giúp tất cả mọi người – không chỉ các nhân viên lớn tuổi – đạt được cân bằng tốt hơn giữa cuộc sống và công việc, đồng thời cho phép các công ty giữ lại những kỹ năng, kinh nghiệm của họ, cũng như tạo lập được một đội ngũ cho các thế hệ mới hơn.

Tôi hy vọng rằng với cách tiếp cận này, tập đoàn của chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì được một chính sách tuyển dụng mở và hiện tượng phân biệt tuổi tác sẽ không còn là vấn đề. Thuê lao động lớn tuổi không chỉ là việc làm đúng; nó còn tốt cho kinh doanh.