Nghệ Thuật Hiểu Thấu Tâm Lý Người Khác

HÀNH TRANG VÀO ĐỜI



Phải chăng mỗi con người sinh ra đã mang sẵn trong mình một số phận để có người gặp được toàn chuyện may mắn,thành công, còn kẻ khác gặp toàn chuyện rủi ro,thất bại.

Có thể đâu đó trên trái đất này đang tồn tại những con người như thế, nhưng họ là ai? Trong túi hành trang vào đời của họ có những thứ được coi là bảo bối”?

1. Cái quý nhất trong túi hành tranh của Đức Phật Thích Ca

Có rất nhiều đệ tử theo học Đức Phật Thích Ca,nhưng mãi không đắc đạo. Một lần họ đánh bạo hỏi và xin Đức Phật truyền cho bí quyết.

– Được rồi! Ngày mai ta sẽ nói.

Sáng hôm sau, các đệ tử có mặt rất sớm. Đức Phật Thích Ca sai chú tiểu đồng cho mình một chậu hoa. Ngài ngắt một bông hoa đưa lên, rồi nói:

– Toàn bộ bí quyết thành công của ta nằm ở đây!

Trong khi các trò khác đang còn ngơ ngác thì có một trò tự nhiên mắt sáng bừng lên…Đức Phật liền bảo:

– Trò kia hiểu được ý ta. Từ mai ta cho phép ngươi thay ta truyền đạo.

Ý nghĩa thật thâm thuý đến khôn cùng, nếu bạn yêu thích câu châm ngôn: “Kẻ nào tặng người khác hoa hồng, trên tay kẻ đó phảng phất mùi thơm”. Và coi đó như một nguyên tắc đối nhân xử thế.

Chẳng có ai không bao giờ yêu thích hoa, chỉ có hoa mới hoà đồng được với thế giới tâm linh của con người trong lúc buồn, vui,đau thương…

Bạn đã bao giờ biết đến triết lý về hoa của người Á Đông: tất cả đều đẹp,đều tốt, đều hoàn hảo trong thiên nhiên..thiên nhiên là nguồn gốc của mọi sự tinh khiết, mà hoa là những gì thân thiết nhất, tinh tế nhất của thiên nhiên…

Mỗi loài hoa có một sắc, một mùi hương riêng nhưng đều làm đẹp cho cánh rừng bằng tất cả những gì có thể…

Hoa tiêu biểu cho sự chuyển dấu vết của tự nhiên. Những đường cong uyển chuyển của hoa không chỉ làm đẹp mắt khi ta nhìn, mà chất chứa bao bí ẩn của tạo hoá…

Trước hoa,con người có thể hoà đồng với vũ trụ, mở cặp mắt tâm linh, vượt ra ngoài biên giới của thời gian…

Hoa tượng trưng cho sắc đẹp, cho sự khiêm nhường, cho một quá trình lao động cực nhọc. vì cần phải có một thời gian cây mới đơm hoa, kết quả.

Hoa có đủ mọi đức tính mà một con người cần có: sự im lặng, một tâm hồn trong trắng thanh khiết,một tấm lòng quảng đại bao dung…

2. Vật báu trong túi hành trang của Khổng Tử

Sách Liệt tử có chép rằng: “ Tử Hạ hỏi Khổng Tử:
– Nhan Hồi là người như thế nào?

Khổng Tủ nói:

– cái nhân của Hồi hơn ta Tử Hạ lại hỏi:
– Tử Cống là người thế nào?

– Cái mau mắn của Tú hơn ta

– Tử Lộ là người thế nào?

– Cái dũng của Do hơn ta

– Tử trưởng là người thế nào?

– Cái vẻ nghiêm trang của Sư hơn ta. Tử Hạ thấy thế làm lạ, đứng dậy thưa:
– Vậy thì tại sao bốn người ấy lại còn theo thầy mà học Khổng Tử nói:
– Lại đây ta bảo cho: Hồi chỉ biết nhân mà không biết lúc bất nhân; Tứ chỉ biết cái mau mắn mà không biết lúc chậm chạp; Do chỉ biết cái hùng dũng mà không biết lúc nên nhút nhát; Sư chỉ biết trang nghiêm mà không biết lúc ung dung để hoà đồng cùng mọi người. Nay gộp tất cả những cái hay mà bốn người ấy có mà đổi với cái ta có, ta không đổi. Bởi vậy họ phải thờ ta làm thầy!

Vậy mới hay Khổng Tủ đã thấu suốt cái nguyên tắc quan trọng nhất của đạo xử thế là phải biết biến: “Dịch cùng tắc biên, biến tắc thông,thông tá cửu”( có biến mới thông,có thông mới lâu bền được). Phải biết tuỳ cơ mà biến- thông cho hợp thời trung tiết..nếu chỉ khư khư, nhất mực..dầu hay đến mấy cũng hỏng việc. Mục đích thì có một, nhưng có cả ngàn cách để đạt mục đích ấy, vấn đề là tìm xem cách nào hợp với khả năng của mình nhất, có hiệu quả nhất.

*

* *

Một ngày kia có hai mầm cây dưới đất trò chuyện với nhau: chúng ta đang ngầm chứa một sự sống. chúng ta sắp khai sinh, nhưng mặt đất phía trên chúng ta có một tảng đá lớn. Làm thế nào bây giờ?

Mầm cây thứ nhất nói: chúng ta men theo cạnh tảng đá đó để trồi lên đón ánh mặt trời Mầm cây thứ hai nói: sao anh hèn thế, chúng ta cứ đâm thẳng lên chứ!
Thế rồi mầm cây thứ hai dũng cảm đâm thẳng vào tảng đá và nó không bao giờ nhìn thấy ánh mặt trời. còn mầm cây thứ nhất nhô lên bên cạnh tảng đá. Những tia mặt trời đầu tiên làm nó sung sướng đến ngây ngất, nó thầm nhủ: “ Thế là mình đã khai sinh”. Tảng đá thấy vậy cười bảo: “ Ngươi chỉ là một hạt mầm bé xíu, cò gì đáng tự hào lắm đâu..” Mầm cây buồn lắm, nó nhẫn nại quang hợp, rồi một ngày kia cây to lớn, hòn đá lăn sang một bên. Hòn đá im lặng suốt đời như thầm trách..Còn cây thì đơm hoa và ngát hương. Chỉ có những đêm thu về nó buồn trong tiếng rơi xào xác, có lẽ nó đang nghĩ về người bạn xấu số của nó. Đâu đó dưới mặt đất này liệu còn bao nhiêu mầm hạt có số phận như người bạn của nó…

i. Điều khó nhất trong đạo làm người của Tử Phòng

Sau khi giúp Lưu Bang xây dựng cơ đồ nhà Hán, Tử Phòng từ chối tước hầu ba vạn hộ nước Tề, vào núi học phép tu tiên của Xích Tùng Tủ

Con ông là Bất Nghi, lúc bấy giờ được phong chức quan thị trung trong triều,là người có học vấn uyên thâm, làu thông kinh sử, lại có tài hiểu thấu lòng người, muốn ông cho một lời khuyên:

– Thưa cha! Cha cho điều gì là khó nhất trong đạo làm người?

– Khó nhất là luôn tự biết mình là ai. Muốn thế phải hiểu rõ cái thời mình đang sống…

ii. Điều tâm đắc nhất của cụ Nguyễn Du

Có lẽ các nhà bác học phương Tây khi phát minh ra bom nguyên tử, vũ khí hạt nhân đều đã từng tự hào về tài năng lỗi lạc của mình. Nhưng rồi cũng có lúc họ phải sám hối, cho dù chỉ là vô tình trở thành kẻ tiếp tay cho sự tàn sát nhân loại. và có biết bao những kẻ leo lên đến bậc thang của sự giàu sang và danh vọng bằng con đường dã man tàn bạo, cuối cùng đều phải trở về với ước muốn đánh đổi cả cuộc đời lấy một chữ TÂM để được thanh thản trút hơi thở cuối cùng…

Chữ TÂM đã trở thành điểm xuất phát (cái gốc) có trong bản chất xã hội của con người và đồng thời cũng là đỉnh cao của mọi tài năng: “Tài thu phục nhân tâm”. Tài càng cao thì đức càng phải rộng. có như vậy mới được mọi người không chỉ khẩu phục mà còn “tâm phục”.

Không phải ngẫu nhiên mà bi kịch sau hàng bao thế kỷ phát triển nền văn minh vật chất đã đưa người Phương Tây tìm về mọt chân lí rất đơn giản trong tiềm thức xa xưa của người phương Đông mà được đại thi hào Nguyễn Du coi như một báu vật:

Thiện căn ở tại lòng ta

Chữ Tâm kia mới bằng ba chữ Tài.

Tâm mà sáng thì làm việc gì cũng dễ được mọi người ủng hộ và dễ thành công.

iii. Đoạn trường ai có qua cầu mới hay

Nếu bạn chưa bao giờ bị điện giật thì bạn có nghe cả trăm lần điện giật đau lắm, bạn cũng không thể nào cảm nhận được cái đau đó như thế nào. Nhưng nếu bạn đã bị một lần thì… chỉ có sự trải nghiệm bằng dằn vặt lo âu, sự lao động hết mình nếm mùi những thất bại, bạn mới cảm nhận được niềm vui sướng của sự thành công.

Truyền thuyết xưa có kể rằng: vào lúc sáng tạo thế giới, xếp đặt trật tự cho muôn loài, trong kho báu của Thượng đế còn hai thứ bảo bối quý nhất là Bất Tủ và Hạnh Phúc. Con người biết được tin đó, liền xin với Thượng Đế:

Thưa Thượng đế,con nghe nói Thượng đế có hai thứ bảo bối rất quý là sự Bất Tử và Hạnh Phúc,xin Thượng đế hãy ban cho con. Nếu Thượng đế ban cho con, con xin quy phúc và mãi mãi tôn Thượng đế, bằng không,con sẽ náo loạn thế gian và cũng sẽ chẳng để Người yên.

Thượng đế nghe xong những lời yêu cầu của con người, không những không cho những lời nói đó là xấc xược, mà còn hiền từ nói:

– đó là hai giống cây quý nhất mà hạt của nó nhầm lẫn trong túi hạt giống này. Một thứ cây cho quả Bất Tử,nếu con người ăn vào sẽ thành bất tử. Một thứ cây cho hoa Hạnh Phúc,nếu con người được nhìn thấy sẽ có hạnh phúc.

Nghe tới đó con người mừng lắm,vội vã hỏi:

– Xin Thượng đế hãy chỉ cho, làm thế nào con nhận biết hai giống cây quý hiếm trong muôn vàn hạt giống của các loại hoa trái khác?

Thượng đế đáp:

– Ngươi hãy đem giẹp tất cả các hạt giống này và hãy nhớ chăm sóc chúng cho đến ngày chúng đơm hoa kết trái. Cây nào có tất cả các quả bí cùng một lúc thì cây đó là cây bất tử. cây nào có tất cả các hoa nở cùng một lúc, đó là cây hạnh phúc.

Con người sung sướng làm theo lời Thượng đế gieo trồng,chăm sóc vất vả suốt ngày đêm hồi hộp mong chờ cây đơm hoa kết trái. Qua xuân, hạ, thu, đông, con người lần lượt được hưởng những trái chín của tất cả các cây mình trồng, nhưng không thấy có loài cây nào như Thượng đế nói. Sự lao động vất vả, niềm vui khi cây trổ hoa, sự hồi hộp mong chờ mùa quả chín dần dần làm cho con người bừng sáng một chân lý: “ Bất Tử chỉ có được ở sự sinh sôi của muôn loài hoa trái mình gieo trồng. còn Hạnh Phúc là niềm vui sau những tháng ngày lao động vất vả được nếm thử chính những loài hoa trái đó”.

iv. Những quy luật tâm lý của muôn mặt đời thường

– con người thường rất muốn có ai đó tiếp nhận những điều tốt mà họ có thể làm được. và bạn hãy hình dung rằng, nếu như tất cả mọi người bỗng vì lòng tự trọng giả tạo mà thôi, không cần đến sự giúp đỡ lẫn nhau thì sẽ không còn khả năng để thể hiện lòng tốt nữa. cái phẩm chất tốt đẹp đó sẽ dần mất đi vì không còn cần thiết nữa.

– Hoá ra trò chơi ở trong cuộc đời con người thật có ý nghĩa biết bao. Số nước mắt được nhỏ vì lòng thương cảm đối với Ô-ten-lô chắc phải nhiều lần so với số nước mắt được nhỏ ra đối với một con người sống thực nào gặp bất hạnh. Con người dễ tỏ ra thương cảm đối với nổi khổ được đóng kịch hơn là nỗi đau khổ thực sự…

– Con người đau khổ không phải chỉ vì những nỗi đau khổ đó là gánh nặng quá sức chịu đựng mà còn vì không ai nhận thấy những nỗi đau khổ đó, không ai muốn biết chúng. Và đấy chính là điều không thể chịu đựng nổi.

– Chúng ta tiếp xúc với con người nên phần lớn những hạnh phúc và đau khổ cũng đều do con người mang đến, đặc biệt là do những người gần gũi và yêu quý nhất đối với ta.

– Tâm hồn con người nặng gấp trăm ngàn lần thể xác..Nó nặng đến nỗi một người không mang nổi..bởi thế trong cuộc sống, chúng ta phải ra sức giúp đỡ lẫn nhau,làm cho tâm hồn chúng ta trở nên bất tử: anh giúp cho tâm hồn tôi trở nên bất từ, tôi giúp người khác,người ấy lại giúp người khác nữa, cứ thế đến vô cùng…sao cho cái chết của một người không đẩy ta vào tình cảnh cô đơn trong cuộc sống…

– Con người cần ốm nặng ít nhất là một lần trong đời. Như vậy sẽ có dịp phân tích và đánh giá lại toàn bộ quãng đường đã qua.

– Bệnh tật sẽ trở nên dễ chịu hơn đối với chúng ta, nếu biết rằng có những người đang mong chờ ta khỏi bệnh như mong chờ ngày hội…


Bạn có thể dùng phím mũi tên để lùi/sang chương. Các phím WASD cũng có chức năng tương tự như các phím mũi tên.