Hy vọng bị trì hoãn làm người ta đau lòng, còn ước vọng thành đạt là cây sự sống. – CHÂM NGÔN 13:12 –

Nguồn nhiên liệu vĩnh cửu của loài người

Hơn một trăm năm trước, các kỹ sư và các nhà khoa học đã mơ về một nguồn năng lượng tồn tại vĩnh viễn. Hãy tưởng tượng chiếc ôtô của bạn có thể hoạt động mà không cần nạp thêm nhiên liệu. Tuy nhiên, nguồn năng lượng vĩnh viễn lại trái với quy luật vật lý mà chúng ta biết. Song, vẫn luôn có một nguồn nhiên liệu về cảm xúc và tinh thần giúp chúng ta hiện thực hóa những ước mơ của mình. Đó chính là “hy vọng”.

Ngày nay, chúng ta vẫn thường nghĩ hy vọng đồng nghĩa với ước mong. Tuy nhiên, theo Solomon, hy vọng hữu hình và có sức mạnh hơn rất nhiều. Ông định nghĩa hy vọng là “niềm tin có cơ sở vững chắc và luôn khiến con người tin tưởng rằng sẽ thực hiện được một tầm nhìn (mục tiêu, khát vọng) cụ thể trong một khoảng thời gian cụ thể”.

HY VỌNG: là niềm tin có cơ sở vững chắc và luôn khiến con người tin tưởng rằng sẽ thực hiện được một tầm nhìn (mục tiêu, khát vọng) cụ thể trong một khoảng thời gian cụ thể.

Hãy suy nghĩ xem: làm sao bạn có thể tin chắc rằng mình sẽ thực hiện được một tầm nhìn cụ thể nếu bạn không có một tầm nhìn cụ thể?. Nếu tầm nhìn hoặc mong ước của bạn chung chung hoặc quá mông lung, bạn sẽ không thể hy vọng đạt được chúng. Đó là lý do tại sao quy trình lập sơ đồ tầm nhìn rất quan trọng. Nó là nền tảng để chúng ta có hy vọng thật sự. Khi bạn biết nơi mình muốn đến và có bản đồ chính xác để đến được đó, hãy tiếp nhiên liệu cho những nỗ lực vươn tới mục tiêu của mình.

Hy vọng thật sự trở thành nguồn nhiên liệu giúp bạn đi từ bước đầu tiên tới bước cuối cùng để thực hiện thành công tầm nhìn. Theo một nghĩa cụ thể nào đó, hy vọng là nguồn nhiên liệu vĩnh viễn duy nhất của loài người. Hy vọng tạo ra những bước tiến hướng về mục tiêu, và bước tiến đó sẽ tiếp tục tạo ra nhiều hy vọng, động lực. Trong đó, quy trình lập sơ đồ tầm nhìn mang lại cho chúng ta những hy vọng ban đầu. Khi sử dụng quy trình này, chúng ta sẽ nhìn thấy đích đến rõ ràng và biết cách đến được đó.

Sự trì hoãn có thể mang lại hậu quả lớn

Nếu chúng ta không tiến hành các bước và hoàn thành những nhiệm vụ hướng về mục tiêu thì hy vọng có thể sẽ bị ngăn cản (Solomon gọi là “bị trì hoãn”). Khi hy vọng bị “trì hoãn”, nó sẽ dần dần tiêu tan. Hãy đoán xem điều gì sẽ xảy ra? Solomon viết trong Châm ngôn 13:12 rằng: “Hy vọng bị trì hoãn làm người ta đau lòng, còn ước vọng thành đạt là cây sự sống.” Khi hy vọng bị trì hoãn, bạn sẽ mất nguồn năng lượng về cảm xúc và động lực cho bản thân. Sự sáng tạo và năng suất của bạn sẽ giảm sút. Sớm hay muộn, bạn sẽ từ bỏ tầm nhìn hoặc ước mơ của mình. Đó sẽ là một tình huống rất tồi tệ, chỉ khá hơn tình trạng sống qua ngày một chút.

Chúng ta gieo hạt giống hy vọng ở người khác bằng cách tuyên bố hoặc chỉ ngụ ý những lời hứa. Những lời hứa đó tạo ra tầm nhìn. Nếu không thực hiện đúng lời hứa, chúng ta đã trì hoãn hy vọng của người khác. Họ sẽ mất lòng tin ở chúng ta. Từ đó dẫn tới kết cục đáng buồn của mọi mối quan hệ.

Trì hoãn hy vọng trong công việc

Khi giám đốc trì hoãn hy vọng của nhân viên thì sự sáng tạo, năng suất, động lực làm việc của họ dần dần giảm sút đến mức nghiêm trọng. Henry Ford đã có một tầm nhìn khi mong muốn chế tạo chiếc xe ôtô mà bất kỳ gia đình nào cũng có thể mua được. Khi Công ty Detroit chọn Henry Ford làm kỹ sư chính, ban giám đốc luôn bảo Henry Ford phải làm gì. Họ muốn thiết kế và chế tạo xe cho những người nổi tiếng và giàu có chứ không làm theo tầm nhìn của Ford. Hy vọng của Ford đã bị trì hoãn và trong hai năm, ông và Công ty Detroit không bán được chiếc xe ôtô nào. Ông đã bị sa thải. Một năm sau, ông sáng lập hãng Ford. Thay vì trì hoãn, ban giám đốc hãng ủng hộ tầm nhìn và cho phép Henry Ford thực hiện ý tưởng của mình. “Ý tưởng được thực hiện” trở thành “cây sự sống” đối với ông, công ty, nhân viên, khách hàng, quốc gia và toàn thế giới. Năm 1928, cứ hai chiếc ôtô xuất hiện trên thế giới thì một là của Ford.

Khi tôi làm công việc đầu tiên, ông chủ nói nếu tôi chào hàng qua điện thoại và sử dụng những kỹ năng bán hàng mà ông đã dạy, tôi sẽ đạt được doanh số lớn. Ông cho biết những khoản hoa hồng sẽ lớn hơn rất nhiều so với mức lương ít ỏi của tôi (500 đô la/tháng). Tôi làm việc rất chăm chỉ để nâng cao kiến thức bán hàng mà ông chủ đã dạy. Thật không may, tôi không bán được nhiều hàng. Sau sáu tháng bán hàng, tiền hoa hồng của tôi chưa được 40 đô la/tháng. Tôi đã mong đợi quá nhiều và hy vọng bị tiêu tan. Tôi từ bỏ công việc đó chỉ sau bảy tháng.

Khi tôi làm công việc thứ ba, ông chủ bảo rằng nếu tôi làm tốt công việc phân tích thì ông ta sẽ cho tôi tham gia bộ phận sáng tạo và quảng cáo. Tôi hay nhàm chán kiểu công việc đơn điệu và yêu thích công việc đòi hỏi sự sáng tạo. Kết thúc tháng đầu tiên, tôi đã làm tốt công việc phân tích. Khi tôi hỏi ông chủ liệu tôi có thể làm việc với những con người sáng tạo không, ông nhìn tôi đầy khinh bỉ và từ chối. Hy vọng ban đầu ông gieo vào đầu tôi nhanh chóng bị trì hoãn. Tôi trở nên mệt mỏi, thất vọng. Tôi cung cấp chính xác những gì ông cần, không hơn không kém. Thay vì đưa tính sáng tạo vào công việc đang làm, tôi làm ngoài giờ cho những chi nhánh khác của công ty. Tôi đã nộp đơn xin vào một chi nhánh khác và được chấp nhận mà ông chủ không hề biết.

Khi nghe tin tôi chuyển đi, ông chủ đã đuổi việc và nhạo báng tôi trước tất cả các phòng ban. Ông ta cho rằng sức sáng tạo của tôi thật vô giá trị. Ba năm sau khi rời công ty, tôi lập một chiến dịch marketing cho công ty ông chủ với vai trò một người bán hàng ở bên ngoài. Đó là chiến dịch cá nhân sinh lời nhất trong lịch sử công ty. Thay vì trả tôi mức lương 12 nghìn đô la một tháng như trước đây, công ty ông chủ đã phải trả cho tôi và các cộng sự hàng triệu đô la. Nếu không “trì hoãn hy vọng của tôi”, ông có thể tận dụng sự sáng tạo của tôi mà chỉ mất rất ít chi phí. Tồi tệ hơn, ông hầu như không nhận được lời khen ngợi nào của ban giám đốc về chiến dịch này. Những lời khen ngợi lại dành cho tôi − người bán hàng bên ngoài.

Vậy bài học ở đây là gì? Nếu muốn nhân viên cống hiến lòng trung thành, sự sáng tạo và năng suất, bạn đừng trì hoãn những hy vọng và ước mơ của họ mà phải khuyến khích họ. Bạn phải học cách áp dụng câu châm ngôn này trong công việc của mình.

Trì hoãn hy vọng trong hôn nhân

Các ông chồng thường trì hoãn hy vọng của vợ mình trong một số lĩnh vực quan trọng và phụ nữ thường tha thứ cho họ một cách vô thức. Theo Tiến sỹ Gary Smalley, chuyên gia về các mối quan hệ, bốn nhu cầu lớn nhất của phụ nữ là: (1) sự an toàn, (2) nhu cầu giao tiếp thường xuyên, (3) sự âu yếm không mang tính dục và (4) sự lãng mạn. Mỗi đêm, khi người chồng trở về nhà, các bà vợ đều hy vọng những nhu cầu của mình sẽ được thấu hiểu và thỏa mãn (đôi khi chính bản thân họ không hề biết điều đó) . Họ muốn cảm nhận sự an toàn trong tình yêu và những lời hứa của chồng mình; an toàn khi biểu lộ cảm giác và quan điểm mà không hề bị xen ngang hay phê phán. Họ muốn được chồng ôm vào lòng và vỗ về mà không hề mảy may pha chút tính dục nào. Họ muốn được lắng nghe và kể về một ngày đã qua của họ. Họ muốn nói về những hy vọng, khát khao và ước mơ. Họ muốn nghe chồng mình kể về ngày làm việc của anh ta. Họ muốn cảm nhận sự đồng điệu tâm hồn với chồng mình. Họ muốn người chồng đem đến sự lãng mạn và trân trọng họ vì chính bản thân họ chứ không chỉ qua những gì họ làm.

Các ông chồng đã trì hoãn những hy vọng đó như thế nào? Khi về nhà, hầu hết các ông chồng đều muốn được đắm mình vào “cuộc trò chuyện có ý nghĩa”. Vì vậy, họ làm tiêu tan hy vọng của các bà vợ. Họ có xu hướng trì hoãn hy vọng của các bà vợ về sự lãng mạn cho đến ngày Valentine hoặc đến khi họ muốn điều gì đó. Bi kịch thay, đàn ông không chỉ trì hoãn hy vọng của vợ một lần mà là thường xuyên. Bên cạnh trì hoãn hy vọng của các bà vợ ở những nhu cầu lớn nhất của phụ nữ, đàn ông còn trì hoãn hy vọng ở các lĩnh vực khác như giúp đỡ việc nhà, chăm sóc con cái. Lại một lần nữa, rất nhiều người đàn ông trì hoãn những hy vọng đó.

Làm sao phụ nữ có thể tha thứ cho những điều đó?

Đàn ông cũng có những hy vọng bị trì hoãn. Theo Tiến sỹ Smalley, những nhu cầu lớn nhất của đàn ông là (1) cảm thấy được tôn trọng và ngưỡng mộ, (2) được vợ yêu và luôn khao khát,

• tận hưởng khoái cảm tình dục thường xuyên và liên tục. Các ông chồng hy vọng những ân ái của vợ xuất phát từ sự khao khát chứ không phải là nghĩa vụ. Thật không may, hy vọng của người chồng thường bị trì hoãn nếu anh ta không thỏa mãn nhu cầu và hy vọng của người vợ trước.

Sự khác biệt giữa mong đợi của hai giới có thể tạo ra rất nhiều kiểu “hy vọng bị trì hoãn” trong hôn nhân. Việc tìm kiếm hạnh phúc và sự thỏa mãn giữa một người đàn ông và một người phụ nữ trở nên khó khăn hơn trừ khi mỗi người đặt hy vọng và nhu cầu của phía bên kia lên hàng đầu, cố gắng đáp ứng thay vì trì hoãn chúng.

Giải pháp của Solomon

Nếu như hy vọng bị trì hoãn khiến cho trái tim trở nên yếu đuối, mệt mỏi thì có một điều đáng mừng ở vế thứ hai của câu châm ngôn trong phần đầu chương. Đó chính là “ước vọng thành đạt là cây sự sống”.

Khi tôi trúng tuyển công việc thứ mười, tôi hài lòng với mức lương ông chủ đưa ra. Nhưng ông ta còn khôn ngoan hơn thế. Bên cạnh tiền lương, ông còn cho tôi có cổ phần trong công ty. Hoàn toàn khác với chín công việc trước đó, đây là lần đầu tiên tôi có được “một chút quyền hành động”. Kết quả như thế nào? Trước khi tôi đến làm việc, mỗi năm công ty của ông đạt mức lợi nhuận ròng 100 nghìn đô la và khoảng gần một triệu đô la doanh số. Chiến dịch marketing đầu tiên do tôi phát động (ba tháng sau khi ông thuê tôi) giúp công ty tăng doanh số thêm 20 triệu đô la và lợi nhuận đạt mức ba triệu đô la.

Với các nhân viên chủ chốt khác, ông cũng đối đãi tương tự, biến họ trở thành những cộng sự trong công việc. Cứ thế, chúng tôi đã làm việc cùng nhau, đạt doanh số hàng tỷ đô la và 150 triệu đô la lợi nhuận. Ông chủ và con cái ông trở thành những triệu phú − điều có thể đã không xảy ra nếu như ông không trao cho chúng tôi quyền làm chủ. Nhờ thỏa mãn “những khát khao không diễn đạt được bằng lời”, ông đã trồng cây sự sống mang lại lợi ích lớn lao cho tất cả chúng tôi.

Chúng ta có thể truyền nguồn lực hoàn toàn mới vào công việc, hôn nhân, cuộc sống và giúp đỡ những người khác đạt được các nhu cầu, ước mơ và khát vọng chân chính. Điều đó sẽ làm tăng niềm vui sống và sự hài lòng về cuộc sống của mỗi người; tăng tính nhân văn, sự cam kết, lòng tin cũng như sự sáng tạo và năng suất trong công việc.

Thổi bùng ngọn lửa hy vọng

Nếu hy vọng bị trì hoãn khiến trái tim bạn trở nên mềm yếu, bạn phải làm tất cả những gì có thể để lấy lại sức lực càng nhanh càng tốt. Hãy nhớ, hy vọng bị trì hoãn theo hai cách. Trước tiên, nó bị trì hoãn khi những người khác không thực hiện các lời hứa hoặc cam kết của họ đối với bạn. Thứ hai, nó bị trì hoãn vì bạn thiếu tầm nhìn rõ ràng và chính xác về những ước mơ quan trọng trong cuộc đời mình.

Một tầm nhìn rõ ràng và chính xác về những ước mơ sẽ mang lại mức độ thỏa mãn hoàn toàn mới trong cuộc sống của bạn. Áp dụng quy trình lập bản đồ tầm nhìn để hiện thực hóa những ước mơ, bạn sẽ chỉ mất một khoảng thời gian hợp lý. Với mỗi khát vọng, ước mơ, hay mục tiêu được hoàn thành, mức độ thỏa mãn của bạn sẽ tăng lên đỉnh điểm. Bạn sẽ được tặng thưởng lời hứa của Solomon trong Châm ngôn 13:19: “Ước vọng được thành đạt là điều ngọt ngào cho tâm hồn…”

Từ kiến thức đến sự khôn ngoan

1. Lập danh sách những hy vọng lớn nhất của bạn bị trì hoãn vì hành động của người khác.
2. Lập danh sách những hy vọng bị trì hoãn do bạn thiếu một tầm nhìn rõ ràng và chính xác.
3. Lập danh sách những hy vọng của người khác đã bị bạn làm trì hoãn (Hãy hỏi vợ hay chồng bạn, hoặc những người làm việc cùng bạn. Họ sẽ rất vui lòng giúp bạn).
4. Lập danh sách những hy vọng bạn muốn theo đuổi bằng cách lập bản đồ tầm nhìn.
5. Hãy hỏi vợ hay chồng bạn về những hy vọng lớn nhất của anh/ cô ấy. Đề nghị giúp họ lập bản đồ tầm nhìn để theo đuổi những ước mơ đó.
6. Hãy hỏi con bạn về những hy vọng quan trọng của chúng. Hãy giúp chúng lập bản đồ tầm nhìn để theo đuổi những hy vọng đó.