Hai chú bé sinh đôi cảm thông sự thất bại của cha mình một cách sâu xa. Chúng đã được mười lăm tuổi và từ lâu chúng đã ý thức rằng mình là con của một người giàu có. Khó mà từ bỏ ý nghĩ đó được. Nếu các thương gia cười nhạo ông Adam cha chúng, thì bọn bạn trời đánh ở trường trung học còn ác độc hơn. Chẳng mấy chốc chúng đã gọi hai anh em song sinh hỗn danh: “Rau Diếp Aron và Cal” hay tắt hơn: “Thằng Rau Diếp”.

Aron đã bàn về vấn đề này với Abra rằng:

– Vụ này sẽ đưa đến một sự khác biệt lớn lao.

Abra đã trở thành một thiếu nữ nhan sắc. Chẳng những xinh đẹp cô ta còn khỏe mạnh chín chắn và duyên dáng.

Nàng nhìn vào bộ mặt lo lắng của Aron và hỏi:

– Tại sao lại có sự khác biệt?

– Vâng anh nghĩ rằng gia đình anh sau vụ thất bại này sẽ nghèo. Có thể ba má em sẽ không muốn em thành hôn với anh.

– Vậy thì em sẽ không nói cho ba má em biết về chuyện đó. – Abra nói.

– Em có tin chắc ở mình không?

– Em tin chắc ở mình lắm chứ. Hôn em đi.

– Ngay đây à? Ngay giữa đường thế này sao?

– Sao lại không?

– Mọi người thấy kì lắm.

Abra mạnh dạn nói:

– Em muốn cho mọi người thấy và biết rằng em sắp là vợ của chàng Rau Diếp.

Aron liếc nhìn nàng một cái thật nhanh và nói:

– Có lẽ anh đến phải bỏ cuộc mất. Bây giờ anh đã trở thành một thằng con trai nghèo nàn. Em tưởng anh không thấy thái độ phân biệt ở ba em sao?

– Anh chỉ nói khùng.

Abra cau mày nói thế nhưng nàng chỉ khẽ cau mày lấy lệ thôi vì nàng cũng thấy có thái độ ấy ở cha nàng thật.

Hai đứa ghé vào một tiệm bánh kẹo và giải khát, ngồi vào một chiếc bàn. Rau cần tây là thức uống thịnh hành năm đó.

Abra vừa khuấy bọt ly nước uống bằng cọng rơm vừa suy nghĩ không hiểu vì lẽ gì cha của mình đã thay đổi thái độ từ khi vụ rau diếp của ông Adam thất bại. Ông đã từng nói với nàng: “Con phải biết rằng thấy rõ được sự thất bại của người khác để rút kinh nghiệm là một thái độ khôn ngoan.” Nàng cũng thấy gần đây có những cuộc bàn tán trong các gia đình sau khi có tin ông Adam lỗ lã mất hết tất cả tiền bạc.

Nàng chồm qua cạnh bàn nói:

– Anh biết chúng ta có thể làm được gì không? Chúng ta có thể canh tác nông trại của ba anh. Ba của em nói rằng đó là một vùng đất màu mỡ.

Aron trả lời ngay:

– Không. Anh muốn học đại học. Anh muốn thoát khỏi chốn này. Mọi người đều nhạo báng anh. Anh không chịu đựng nổi đâu.

– Họ sẽ quên ngay mà. – Nàng nói.

– Không. Họ sẽ không quên đâu. Ô! Tại sao ba anh lại nhúng vào những việc mà ông chẳng hiểu chút nào.

Abra lý luận:

– Đừng nên trách cứ ba anh không nên. Nếu công việc có kết quả tốt đẹp mọi người đã nghiêng mình thán phục ông.

– Nhưng công việc đã thất bại. Ông đã làm nhục luôn tới anh. Anh bị mất mặt. Anh ghét ổng lắm.

Abra đỏ mặt lên vì tức giận:

– Anh đáng bị đánh đòn. Nếu ở chỗ vắng không có ai, em sẽ tự tay tát vào mặt anh.

Nàng nhìn thẳng vào khuôn mặt bảnh trai của Aron bây giờ đã đanh tại vì tức giậu cau có, nàng nói tiếp:

– Có lúc em chỉ muốn giết anh, nhưng Aron, đồng thời em cũng yêu anh biết chừng nào.

Có tiếng cười khúc khích ở chiếc bàn gần quày bán sô đa. Tiếng cười càng lớn hơn vang đến tai hai người. Aron thẹn chín người. Những dòng lệ uất hận trào lên trong khóe mắt. Anh bỏ chạy ra khỏi tiệm nước và phóng ra đường.

Abra lặng lẽ cầm ví tay lên. Nàng bước tới chỗ ông Bell trả tiền mấy ly nước rau cần tây. Trước khi ra khỏi tiệm nàng dừng lại trước bàn có mấy người vừa cười nhạo lạnh lùng nói:

– Các người hãy để cho anh ấy yên.

Rồi nàng xoay mặt bỏ đi. Một tên trơ tráo trong bọn nhại giọng eo éo nói với theo: “Ô, anh Aron, đồng thời em cũng yêu anh biết chừng nào.”

Ra tới đường nàng rảo chân chạy để cố bắt kịp Aron nhưng vẫn không thấy Aron đâu cả. Nàng đi qua đi lại các đường phố Salinas hi vọng bắt gặp chàng đâu chăng. Nàng đâm giận dỗi chàng, nhưng cũng cảm thấy mình trơ trọi vô cùng. Aron từ trước đến nay chưa bao giờ trốn tránh nàng thế này. Abra không còn thói quen thích sống cô đơn như trước nữa.

*

Cal đã quen sống cô độc. Mỗi lần anh thử đi theo Abra và Aron nhưng họ không muốn có sự hiện diện của anh. Anh đâm ghen tức và thử tìm cách lôi cuốn sự chú ý của cô gái nhưng thất bại.

Việc học hành đối với Cal quá dễ dàng nhưng không đáng quan tâm lắm. Anh không để ý nhiều đến các môn thể thao ở trường cũng như các hoạt động khác. Một niềm khắc khoải lớn lao thúc đẩy Cal rời khỏi nhà lang thang suốt đêm. Cal cao lớn và mảnh khảnh. Lúc nào trông anh cũng có vẻ trầm ngâm. Aron thường được mọi người yêu mến vì vẻ bảnh trai và tính đơn giản. Cal cố bắt chước anh mình. Cal cũng khao khát được tình cảm thương mến, như mọi người.

Ở Aron người ta thấy vẻ thật thà dễ mến bao nhiêu thì ở Cal với nét mặt sậm màu người ta thấy vẻ khép kín, khó chịu bấy nhiêu. Khi một người có mặc cảm bị hắt hủi, người đó nhìn ở đâu cũng tưởng tượng ra toàn những chuyện bị hắt hủi. Chính vì điểm đó mà Cal đã dựng lên một bức tường khép kín vô hình quanh mình, bức tường đủ vững chãi để tự bảo vệ mình chống lại thế giới bên ngoài. Nếu bức tường này có những chỗ yếu nào thì chỉ là những chỗ dành cho những người thân nhất như Aron, chú Lee và đặc biệt là ông Adam cha anh.

Từ khi còn là một cậu bé, Cal đã khám phá ra một bí mật. Nếu Cal rón rén đến bên chỗ cha nó đang ngồi và khẽ tựa vào đầu gối của ông, thì bàn tay ông sẽ tự động đặt lên vai Cal vuốt ve. Cử chỉ đó của ông Adam gần như vô thức. Nhưng sự vuốt ve đó đã gây cho cậu bé những cảm giác sung sướng khó tả mà nó nhớ mãi và thỉnh thoảng áp dụng khi thấy cần. Lệ thuộc vào một cảm giác như vậy kể cũng lạ thật.

*

Tuy chú Lee biết Cal thường rời khỏi nhà vào ban đêm và mãi đến sáng hôm sau mới về nhưng chú vẫn làm ngơ như không biết, vì chú biết không thể làm được gì. Thỉnh thoảng vài cảnh binh gác đêm cũng thấy Cal lang thang một mình. Họ thấy anh ta nhìn vào các quán đông chơi bài của khu phố người Trung Hoa, dù anh ta không tham dự vào. Ông tỉnh trưởng Heiserman nhấn mạnh vào điểm đó với nhân viên đi tuần và bảo đảm rằng Cal không làm gì bậy cả mà hiện nay Cal còn là một học sinh rất giỏi. Viên tỉnh trưởng dĩ nhiên là có quen biết với ông Adam, và vì thấy Cal không gây rắc rối gì nên ông mới dặn các cảnh binh cứ để cậu ta yên trừ khi cậu ta làm điều gì quấy.

Trong các chuyến đi lang thang đó, Cal thường nhớ lại cuộc đối thoại giữa chú Lee và cha mình mà cậu ta đã nghe lóm được ở nông trại. Cal muốn đào bới ra sự thật. Dần dần nó càng hiểu rõ vấn đề nhờ một cuộc bàn cãi ngoài đường và một vụ nhục mạ tại hồ tắm. Cal biết rằng mẹ nó chưa chết và qua cuộc nghe lóm đó, nó cũng biết rằng Aron không muốn khám phá ra mẹ mình đang làm gì.

Một đêm kia, Cal chạy thẳng đến gặp Rabbit Talbot, một tá điền cũ của cha mình ở tận San Ardo, ông này đang say khật khừ. Rabbit tiếp đón Cal một cách niềm nở đúng như cách thức của một người dân quê tiếp đón một người quen ở một chỗ lạ.

Rabbit đang tu một chai rượu màu hồng trên con hẻm phía sau quán Abbot House, nói hết những gì mà ông ta nghĩ trong đầu. Ông ta đã bán một miếng đất nhỏ của mình với một giá hời và đã lên Salinas để ăn mừng, có nghĩa là ông ta ghé lại đường Castroville để chứng tỏ mình là một người đàn ông thực sự.

Cal lặng lẽ ngồi xuống bên cạnh ông ta lắng nghe. Uống đến nửa chai rượu thứ hai, Rabbit chẳng những quên Cal là ai mà còn quên luôn cậu ta mấy tuổi, ông ta chỉ còn nhớ lờ mờ rằng đây là một cậu bé quen biết rất lâu của mình. Ông ta nói:

– Cậu George, này cậu muốn hỏi tôi việc gì? Tôi sắp đi đến ổ nhện của bà Kate bây giờ đây. Cậu còn nhớ bà Kate là ai chứ cậu Harry? Bà ấy là vợ của ông Adam Trask, mẹ của hai cậu con trai sinh đôi khốn khổ. Đừng quên rằng đã có lần bà ấy bắn ông chồng rồi bỏ đi. Bắn vào vai ông ta một phát rồi dông tuốt. Này cậu George, hãy đỡ tôi dậy. Chúng ta cùng xuống ổ nhện đó nhé.

Cal bước theo sau cách Rabbit một quãng để ông ta không để ý gì đến mình cho đến khi tới trước một khoảng sân rộng có chiếc cổng gỗ không sơn phết gì cả. Dù Cal khá cao lớn so với tuổi của mình nhưng cậu ta cũng nhổm đầu ngón chân lên cho cao hơn nữa. Người gác cổng không nhìn kĩ vào mặt Cal. Cậu ta cũng không nán lại lâu và căn phòng mờ mờ với những ngọn đèn thắp kín đáo cùng những người đàn ông đang thấp thỏm chờ đợi đã che khuất sự hiện diện của cậu ta.

*

Sau lần ghé lại nhà bà Kate, Cal cảm thấy thất vọng ê chề và muốn có dịp thổ lộ tâm sự đó với một người nào.

Một đêm kia, trong khi Lee đang gõ lốc cốc trên chiếc máy chữ thì nghe có tiếng gõ cửa. Chú ra mở cho Cal vào. Cal ngồi ở mép giường. Lee buông thân hình gầy guộc của mình trong chiếc ghế bành hiệu Morris. Chú vòng tay trước ngực nhẫn nại chờ đợi. Cal nhìn vẩn vơ phía trên đầu chú Lee.

Bỗng Cal lên tiếng nói nhanh và thấp giọng:

– Tôi biết mẹ tôi hiện ở đâu và đang làm gì. Tôi đã thấy mặt bà.

Chú Lee bối rối nhưng cũng ôn tồn hỏi:

– Cal muốn biết để làm gì kia chứ?

Nhiều câu hỏi xoáy lên trong đầu khiến Cal lúng túng giây lát mới tìm được một câu:

– Ba tôi có biết chuyện đó không?

– Biết.

– Vậy tại sao ông ấy lại nói dối rằng bà đã chết.

– Để hai cậu khỏi xấu hổ.

Cal hỏi tiếp:

– Có lần mẹ tôi đã bắn ba tôi phải không?

– Có.

Cal ngồi im một lát lâu đến nỗi những ngón tay của chú Lee bắt đầu thấy run run phải nắm chặt vào hai cổ tay để ghìm lại. Đến khi Cal cất tiếng nói trở lại chú mới thấy nhẹ người bớt. Giọng nói của cậu ta đã đổi khác, bây giờ có vẻ năn nỉ:

– Chú Lee, chú có biết bà, vậy chú hãy cho tôi biết bà ấy thuộc hạng người thế nào?

Lee khẽ thở dài, hai bàn tay nới lỏng ra rồi nói:

– Này Cal, theo tôi thấy thì hình như bà ấy không giống như những người bình thc. Bà ấy thiếu nhiều đức tính. Tâm hồn bà đầy ắp thù hận, nhưng tôi không hiểu tại sao bà lại thù hận như vậy và với mục đích gì? Nỗi thù hận của bà thật khác thường. Không phải là nỗi phẫn nộ thường. Trái tim của bà gần như không hề rung động vì bất cứ thứ tình cảm nào. Tôi chỉ có thể nói được chừng đó vì không biết gì hơn.

Cal hỏi thêm:

– Còn ba tôi thì thế nào?

– Câu hỏi này thì tôi thừa sức trả lời. Theo tôi thấy thì ba của cậu có tất cả những đức tính mà mẹ của cậu thiếu sót. Tôi tìm thấy ở ông ấy sự tốt bụng và lòng ngay thật lớn đến nỗi những đức tính đó gần như trở thành khuyết điểm của ông và làm cho ông khổ sở điêu đứng.

– Khi bà ấy bỏ đi ba tôi có phản ứng thế nào?

– Ông như người chết rồi. Mãi đến gần đây ông mới hơi có vẻ sống lại phần nào.

Chú Lee thấy nét mặt Cal ngời lên một sắc thái khác lạ. Hai mắt cậu ta mở lớn hơn, chiếc miệng đang mím chặt bỗng dãn ra. Hai vai cậu ta từ nãy giờ đã rùn lại bây giờ cũng nở ra.

Chú Lee hỏi:

– Hỏi làm gì vậy Cal?

– Tôi thương ba tôi hết sức.

– Tôi cũng rất thương ông ấy. – Chú Lee nói.

Bỗng Cal đứng bật lên nói:

– Thôi, chú Lee ngủ ngon nhé!

– Khoan đã. Cậu đã nói chuyện đó lại với ai chưa?

– Chưa.

– Cậu đừng nói với Aron làm gì nhé. Cậu khoan đi, tôi muốn hỏi cậu một câu, cậu có ghét mẹ cậu không?

– Ghét. – Cal trả lời.

– Tôi thấy làm lạ rằng ba cậu không hề có vẻ giận ghét gì bà ấy cả. Ông chỉ biết buồn thôi.

Cal thọc hai nắm tay vào túi quần nói:

– Tôi ghét bà ấy lắm vì tôi biết tại sao bà đã bỏ đi. Tôi biết. Vì tôi mang dòng máu của bà trong tôi.

Cậu ta cúi gằm mặt xuống và giọng nói chua xót.

Chú Lee đứng bật dậy hăng hái nói:

– Cậu đừng nên nói như vậy. Cậu có chịu nghe lời tôi không? Dĩ nhiên cậu có mang dòng máu của bà ấy trong người. Người nào cũng mang dòng máu của mẹ trong huyết quản, nhưng cậu cũng mang một dòng máu khác. Cậu hãy ngẩng mặt lên nhìn thẳng vào tôi coi nào!

Cal ngẩng mặt lên mệt mỏi hỏi:

– Chú còn muốn nói gì nữa?

– Hãy nghe tôi nói đây. Cậu còn mang trong người một dòng máu khác. Cậu không thể không nghĩ đến điều này. Cậu không thể nghĩ một cách nông cạn như vậy được. Cậu đừng vin vào huyết thống của một người nào trong dòng họ mình một cách quá dễ dãi như vậy. Cậu hãy nhìn thẳng vào mặt tôi để nhớ kĩ điều này. Bất cứ việc gì cậu làm đều tùy thuộc vào cá tính riêng của cậu, cậu hoàn toàn chịu trách nhiệm về hành động của mình, chứ không phải tùy thuộc vào mẹ cậu. Tôi tin như vậy và bắt buộc cậu phải tin như vậy, nếu không tôi sẽ dần cậu một trận cho cậu mở mắt ra.

Sau khi Cal đã ra khỏi phòng, Lee lại ngồi xuống chiếc ghế bành của mình. Chú hối hận nghĩ thầm: “Mình đã nổi nóng trái với tinh thần trầm lặng đông phương của mình mất rồi.”

Điều khám phá của Cal về tông tích của mẹ mình chỉ là một minh chứng chứ không phải là một sự kiện mới mẻ gì. Từ lâu Cal đã biết lờ mờ về chuyện đó. Cậu ta đã nóng lòng muốn biết sự thật nhưng sự hiểu biết đó không đem lại cho nó an ủi nào.

Cơ thể của Cal đang phát triển để trở thành một người đàn ông. Cậu ta đang ở thời kì trưởng thành. Trong tâm hồn cậu bừng lên lòng yêu thương cha mình và muốn tìm cách bù đắp những gì ông mất mát, đau buồn. Có lần Cal đi xộc vào phòng tắm trong khi ông Adam đang tắm. Cậu ta nhìn vết sẹo xấu xí trên cánh tay của cha và đã hỏi ông: “Sao ba có vết sẹo đó vậy ba?”

Ông Adam đưa mấy ngón tay lên xoa vết sẹo như muốn san phẳng đi và nói:

– Đó chỉ là một vết thương cũ hồi ba đi dự những trận đánh nhau với mọi da đỏ. Có dịp ba sẽ nói cho con nghe về chuyện đó.

Cal chỉ muốn la lớn lên rằng:

– Con biết vì đâu ba bị vết thương đó và không có gì đáng giấu cả.

Nhưng dĩ nhiên anh không dám thốt ra câu đó mà chỉ nói:

– Con muốn được nghe ba kể lại chuyện đó.

Aron cũng đang trải qua thời kì trưởng thành, nhưng chàng có khuynh hướng nghiêng về tôn giáo hơn. Chàng dự định trong tương lai sẽ vào trường thần học để trở thành mục sư. Chàng tham dự tất cả những buổi lễ tân giáo ở Hội Thánh Episopal Church và nói chuyện nhiều giờ với vị mục sư trẻ, ông Rolf. Cuối cùng chàng đã được gia nhập vào hội thánh đó và tham gia vào ban đồng ca trong những buổi lễ sáng chủ nhật.

Đương nhiên rằng sự theo đạo của Aron cũng ảnh hưởng đối với Cal. Lúc đầu Aron chỉ lặng lẽ cầu nguyện cho Cal, nhưng sau đó chàng tiến xa hơn. Chàng đả kích óc vô thần của Cal và yêu cầu Cal thay đổi quan niệm.

Cal có thể nghe theo nếu Aron khôn ngoan hơn một chút. Nhưng Aron có thái độ cuồng tín đến nỗi làm cho mọi người nổi sùng. Sau một bài thuyết giáo của Aron Cal thấy không chịu đựng được nên đã nói thẳng sự khó chịu của mình.

Sau đó Aron quyết định chọn cuộc sống độc thân. Abra hi vọng tình trạng này sẽ thay đổi. Nàng vẫn muốn kết hôn với Aron và sẵn sàng sanh bao nhiêu đứa con cũng được.

Cal nhìn anh mình ăn năn những tội lỗi tưởng tượng của chàng. Cal nghĩ đến chuyện nói tất cả sự thật về mẹ của hai anh em để Aron sẽ phản ứng ra sao nhưng rồi anh vội dẹp bỏ ý nghĩ đó. Cal biết rằng Aron không thể chịu đựng nổi sự thật phũ phàng đó.