Cảm hứng đến trước khát vọng sáng tạo, chứ không phải ngược lại.

Một trong những lý do khiến tôi quyết định vẽ biếm họa trên lưng danh thiếp là tôi có thể mang chúng theo mình. Sống ở trung tâm New York như tôi thời đó, bạn sẽ phải bỏ ra rất nhiều thời gian đi lòng vòng quanh thành phố. Tôi muốn mô hình nghệ thuật nào phù hợp với điều đó.

Vậy là nếu như đang dạo phố và đột nhiên nảy ra ý định vẽ một cái gì đó, tôi chỉ cần tạt vào một ghế đá công viên hay tiệm cà phê nào đó, rút tấm danh thiếp từ trong túi ra và cứ thế cắm cúi vẽ. Không bị gián đoạn. Không cần gắng sức. Không hề ồn ào. Tôi thích như thế.

Trước đó, khi còn vẽ tranh khổ lớn hơn, mỗi khi đang đi trên phố mà chợt nảy ra ý tưởng nào đó là tôi lại phải bỏ dở công việc và trở lại xưởng vẽ lúc cảm hứng còn đang quẫy trong đầu. Mười lần thì đến chín lần cảm hứng trôi tuột đi mất khi tôi quay về đến nơi, toi công chạy long tóc gáy. Chắc chắn một điều là kiểu gì thì tôi cũng vẫn vẽ, nhưng hình như tôi luôn vẽ lại một ký ức chứ không phải là vẽ điều xảy ra đúng thời điểm đó.

Nếu bạn đang sắp xếp cuộc sống theo kiểu phải quá bận tâm đến cả việc đón nhận cảm hứng lẫn thực hiện công việc thì bạn đi ngược đường rồi đấy. Có thể bạn đang thốt ra rất nhiều câu nói cường điệu phản tác dụng kiểu như “Tôi, người nghệ sĩ, tôi phải sáng tạo, tôi phải để lại cái gì đó cho hậu thế”. Chẳng hay ho gì, đối với bạn cũng như đối với bất kỳ người nào khác.

Bạn phải tìm ra được phương thức làm việc nào có thể dễ dàng khai thác hết mọi lợi thế của những phút giây cảm hứng dâng trào. Mà cảm hứng chẳng bao giờ xuất hiện vào thời điểm thuận lợi, cũng như chẳng kéo dài được lâu.

Ngược lại, bạn cũng không nên quá khó chịu về “trở ngại của họa sĩ”, “trở ngại của nhà văn”, hoặc đại loại như thế. Nếu bạn nhìn vào tờ giấy trắng mà không thấy gì nảy ra trong đầu, tốt hơn hết bạn nên đi làm việc khác. Trở ngại của nhà văn chỉ là triệu chứng cảm giác như bạn chẳng có gì để nói, trong khi vẫn có ý nghĩ là nên có nhu cầu nói điều gì đó.

Tại sao? Nếu bạn có gì đó để nói thì cứ nói ra thôi. Nếu không, hãy tận hưởng sự yên tĩnh trước mắt. Tiếng ồn sẽ sớm trở lại thôi. Khi đó, tốt nhất là bạn nên bước chân ra thế giới rộng lớn bên ngoài, thực hiện vài cuộc phiêu lưu và lấy lại cảm hứng. Cố gắng sáng tạo khi bạn không có hứng chẳng khác gì nói chuyện chỉ để mà nói. Như vậy không phải là giao tiếp đúng nghĩa, chỉ lảm nhảm như một kẻ nát rượu già nua, say khướt mà thôi.