Hãy nắm bắt toàn bộ khối kiến thức mênh mông của loài người, đừng đóng khung trong một chuyên môn hẹp

Trả lời phỏng vấn của tờ Sunday Times (Thời báo Chủ Nhật) ra ngày 19 tháng 8 năm 2007, Andrew Moss – người mới được bổ nhiệm vào vị trí Giám đốc điều hành của công ty bảo hiểm lớn nhất Anh quốc, Avisa, nói:

Tôi là một người rất tò mò. Tôi thích ý nghĩ rằng mỗi ngày làm việc, tôi sẽ học được một điều gì đó mới mẻ. Đây là điều khiến tôi cảm thấy hài lòng, bên cạnh việc sát cánh với đội ngũ nhân viên giỏi của mình.

Tại sao bạn cần không ngừng học hỏi?

Có lẽ, ít ai trong chúng ta đồng ý với việc phải ở lại trường và phải làm rất nhiều bài tập về nhà. Nhưng việc học hỏi thật sự là một yếu tố không thể thiếu để tiến lên trong cuộc đời.

Trong nền kinh tế tri thức đầy mới mẻ này, tất cả chúng ta đều phải từng ngày nâng cao hiểu biết. Nếu không thường xuyên trau dồi kiến thức thì chắc chắn chúng ta sẽ bị thất bại trước những đối thủ làm như vậy.

Nếu chỉ là một người thông minh thôi thì chưa đủ và sẽ không bao giờ đủ, bạn cần phải đầu tư cả sức lực, lòng kiên trì và cả thái độ nghiêm túc để có được thành công. Nhưng hãy bắt đầu bằng việc củng cố những kỹ năng mà bạn đã có.

Tại sao học hỏi có thể giúp bạn kiếm được nhiều tiền hơn?

Các ông chủ thường trả lương theo các kỹ năng của bạn. Những người có bằng MBA có thu nhập cao hơn những người chỉ tốt nghiệp đại học, những người đã từng học qua các khóa về quản lý có thu nhập cao hơn những người không học…

Cho dù bạn đang làm nghề gì: tiếp thị, nhân sự, tài chính… hãy tự hỏi xem mình có theo kịp những thành tựu mới nhất trong lĩnh vực đó không? Nếu có, tức là bạn đã nâng cao được giá trị của mình trong công việc.

Bạn có dành thời gian để tham dự các buổi hội thảo, những buổi giảng dạy hay các cuộc họp của các chuyên gia không? Bạn có thường xuyên theo dõi các tạp chí chuyên ngành và đọc sách kinh doanh không? Bạn đã bao giờ nghĩ đến việc lấy thêm các chứng chỉ mới? Bằng MBA có thể là một ý nghĩ dễ khiến bạn nản chí nhưng bạn nên xem xét nó. Nếu bạn không thể tham gia một trường lớp nào thì hãy cố gắng học trong trường đời của bạn. Hãy thường xuyên bổ sung những tri thức mới về tất cả các lĩnh vực.

Hình thành tư duy ham học hỏi

Sau đây là một vài ví dụ về những thứ góp phần hình thành đời sống kinh doanh hiện đại. Tất cả chúng ta cần phải học về chúng và học từ chúng nếu muốn trở thành ứng cử viên sáng giá trong mắt các nhà tuyển dụng hay cán bộ nhân sự của công ty.

Càng học hỏi được nhiều, cơ hội đóng góp của chúng ta tại nơi làm việc càng lớn.

• Môi trường xung quanh: Môi trường có ảnh hưởng thế nào đến công việc? Bạn có chắc là mình sẽ tiếp tục đầu tư để cải tiến và mở rộng công ty khi các bằng chứng xung quanh đều cần phải chững lại? Quan điểm của bạn như thế nào và bạn đã tham khảo các tài liệu cần thiết chưa? Bạn muốn buổi thảo luận tại công ty sẽ diễn ra như thế nào?

• Quản lý các thay đổi: Bạn thực hiện những thay đổi như thế nào? Bạn làm thế nào để tái tạo và đổi mới công việc kinh doanh? Hãy đọc các tài liệu về Welch, Peters, Collins hay Fast Company. Hãy học cách quản lý các chương trình đổi mới. Hãy tham khảo ý kiến của những người đi trước trong việc này xem họ đã làm như thế nào? Hãy mở một cuộc thảo luận về sự thay đổi tại công ty bạn. Những thay đổi sẽ mang lại điều gì?

Kinh nghiệm thực thế cho thấy mọi thứ thay đổi rất nhanh chóng nhưng con người lại ít khi bắt kịp với chúng.

• Sự sáng tạo: Bạn có phải là một người sáng tạo không? Bạn đã học qua một khóa học nào về sáng tạo chưa? Bạn đã bao giờ đọc sách của Edward de Bono chưa? Hãy nghĩ về sự sáng tạo – hãy nhìn vào các chương trình quảng cáo và các thiết kế bao bì. Hãy nhìn vào cửa sổ của các cửa hàng. Khi nào thì sự sáng tạo vây quanh bạn và khiến bạn choáng váng? Sự sáng tạo có phải giống như một tia chớp lóe lên khi bạn làm phép và là một ý tưởng mà bạn chưa từng nghĩ đến? Rất có thể bạn không có khả năng trở thành một nhà văn vĩ đại, nhưng cái bạn cần là khả năng nhìn thấy các phần riêng lẻ và tạo ra mối liên kết giữa chúng. Chỉ cần bắt kịp với những thay đổi. Chỉ cần biết suy nghĩ và tìm hiểu về sự sáng tạo thì bạn có thể xây dựng cho mình một lợi thế cạnh tranh rất lớn. Nhân đây, bạn cũng nên đọc (hoặc lướt qua) một trong những cuốn sách hay nhất từ trước tới giờ của Beryl McAlhone và David Stuart với tựa đề A smile in the Mind (Nụ cười trong tâm hồn).

• Quản lý các mối quan hệ: Hãy hỏi bất cứ vị giám đốc nào của thập niên 1980 về vấn đề này và họ có thể sẽ trả lời: “Nó là cái gì vậy”? Nhưng giờ thì tất cả mọi người đều nói về quản lý các mối quan hệ. Vì vậy hãy đi trước và đón đầu, học cách xây dựng một mạng lưới các mối quan hệ. Học cách tạo ra chiến lược quan hệ bằng cách nói chuyện với một tổ chức phi chính phủ hay một tổ chức từ thiện nào đó. Khi bạn làm những việc này, hãy để ý xem bạn đã giao tiếp với những cá nhân và những tổ chức nào và việc nói chuyện với họ có ảnh hưởng thế nào đến bạn.

• Chiến lược: Hãy đọc phần tranh luận về chiến lược ở Chương 2. Nếu không hứng thú với các chiến lược, có lẽ bạn sẽ đánh mất cơ hội thăng tiến lớn trong tổ chức của mình. Bây giờ thì bạn có muốn có được cơ hội đó không? Hãy tham khảo cuốn Strategy (Chiến lược) trong bộ sách của Đại học Harvard hoặc Exploring Corporate Strategy (Khám phá các chiến lược trong công ty) của Johnson và Scholes trên các trang Web. Các nhà hoạch định chiến lược thường biết chơi cờ tướng. Bạn có biết chơi cờ tướng không? Bạn có muốn học không? Nếu không, bạn vẫn có thể thông thạo về chiến lược bằng cách tìm ra những nhân tố đang chi phối công việc kinh doanh của bạn và thay đổi chúng theo ý mình.

Đây mới chỉ là một số đối tác mà một giám đốc tiếp thị bình thường có thể tiếp xúc

• Điều hành: Trong nhiều năm, trường Kinh doanh Harvard là nơi đào tạo về chiến lược hàng đầu. Tuy nhiên, hiện nay ngôi trường này đã và đang thay đổi phương thức hoạt động của mình và bắt đầu theo đuổi sự xuất sắc trong điều hành kinh doanh, coi đó là chìa khóa của thành công. Như lời một bài hát đã viết: “Không phải là điều bạn đang làm mà cách bạn thực hiện những điều đó sẽ đem lại kết quả.” Hãy học cách trở thành một giám đốc dự án tuyệt vời và chắc chắn bạn sẽ luôn bận rộn. Thế giới cần những người như vậy. Hãy học những kinh nghiệm thực hành trong công việc và học những lý thuyết trong sách vở. Hãy đọc cuốn Brilliant Project Management (Nghệ thuật quản lý dự án) của Stephen Barker. Hãy nói chuyện với các nhà quản lý dự án giỏi, đặc biệt là những người tham gia vào các công việc kinh doanh lớn như NHS (Dịch vụ Y tế cộng đồng) hay các dự án xây dựng lớn.

• Cách thực hiện công việc của bạn nhanh hơn, tốt hơn và rẻ hơn. Đây thật sự là một vấn đề về kỹ thuật. Hãy học cách coi công việc kinh doanh của bạn là một hệ thống có cấu trúc với các thành phần riêng lẻ. Học cách áp dụng mô hình “nhanh hơn, tốt hơn, rẻ hơn” của người Trung Quốc trong công việc kinh doanh của bạn. Hãy học cách tổ chức lại công việc và ngay cả cuộc đời của bạn. Bạn có biết cách áp dụng những điều này vào cuộc sống hàng ngày của mình không?

• Các kỹ năng thuyết trình: Hàng ngày, tôi dạy cho các giám đốc và nhân viên điều hành cách thuyết trình và nhận thấy là khi thực hành càng nhiều, mọi người càng tiến bộ. Điều đó thật đơn giản. Bạn sẽ không thể trở nên xuất sắc nếu không trải qua thử thách và thất bại. Trở thành một người thuyết trình giỏi không phải là năng khiếu thiên bẩm, nó là thành quả nỗ lực của bạn. Và khả năng của bạn sẽ được thể hiện ở bài thuyết trình cuối cùng mà bạn thực hiện, vì thế, hãy luôn luyện tập.

• Phát triển tài năng: Đây là một chủ đề lớn trong các buổi hội thảo hay tranh luận của các công ty. Khi thông tin, các quy trình quản lý và công nghệ trở nên phổ biến thì việc tạo ra sự khác biệt trở thành một thách thức lớn. Tuy nhiên, vẫn có những công ty luôn luôn dẫn đầu. Đó là do chính sách phát triển nhân tài của họ – giúp những người giỏi nhất trở nên xuất sắc hơn nữa. Việc lĩnh hội cách nuôi dưỡng và phát triển nhân tài có thể coi là kỹ năng quan trọng nhất trong môi trường kinh doanh hiện nay. Sự thấu hiểu này ảnh hưởng lớn đến tất cả mọi người. Việc cải tiến và phát triển tài năng được xem là hoạt động sống còn của các công ty, hãy chắc chắn rằng bạn là một người tài năng. Và bạn sẽ không bao giờ được nhìn nhận như vậy nếu không phải là một người ham học hỏi.

• Tố chất lãnh đạo: Trong bất kỳ lĩnh vực nào: bóng đá, bầu dục, crikê, chính trị hay kinh doanh, mọi người đều quan tâm đến tố chất lãnh đạo. Dù bạn chỉ muốn là một nhân viên hay thậm chí là một người bỏ việc với mức thu nhập cao, bạn vẫn phải học để biết đâu là những kỹ năng quan trọng của một người lãnh đạo. Nghĩa là: ít nhất bạn cũng phải tìm hiểu xem tại sao các vị lãnh đạo cấp cao của mình lại điều hành được công việc như vậy.

• Truyền thông: Trước đây chỉ là những hình thức hết sức đơn giản: Đài phát thanh, tạp chí, một vài tờ báo và các địa điểm dán áp phích trong thành phố. Và rồi những thứ này đã phát triển thành rất nhiều kênh phát sóng, các trang web, các khu vực quảng cáo – ngay cả trên xe cộ, thân người và thú vật (Bạn có tin rằng một anh chàng ở New York đã dán cả nhãn hiệu hàng hóa trên ngực của những chú chim bồ câu không?). Những người tiêu dùng đáng thương như chúng ta đều phải chịu đựng sức hấp dẫn của các chiêu thức khuyến mãi. Vậy thì chúng ta học hỏi được gì từ điều này?

Và nếu đang làm việc ở lĩnh vực liên quan đến thương mại thì bạn cần phải biết ngày nay người ta dùng những cách gì để tiếp cận khách hàng. Và bạn cũng cần biết rằng những lời chỉ trích trên mạng có thể hủy hoại toàn bộ công sức của những người làm quảng cáo. Nếu không thể hòa mình với các công nghệ truyền thông mới, bạn không bao giờ có được cơ hội và cả những rủi ro trong thế giới ngày nay.

Ngay cả khi không có bằng MBA, bạn vẫn có thể được coi là nhân tài trong tổ chức và thăng tiến nhanh chóng trong công việc nếu biết nhìn nhận rõ ràng và sâu sắc các vấn đề trên.

Các ông chủ sẽ luôn bị thu hút bởi khát vọng phát triển năng lực bản thân của bạn

Từ “kết dính” hay được nhắc đến trong thời gian gần đây. Nó có nghĩa là một vật hoặc một người mang một phẩm chất thu hút đặc biệt khiến những thứ khác hoặc những người khác bị cuốn về phía họ. Trước đây, người ta gọi đó là “lực từ”, nhưng bây giờ người ta gọi nó với một từ cùng nghĩa nhưng bình dân hơn: “kết dính”.

Bạn có phải là người tò mò và có thể xây dựng lên cả một thư viện những ý tưởng, suy nghĩ và hình ảnh mỗi ngày không? Bạn có tư tưởng “kết dính” không? Bạn có phải là người luôn đón đầu những trào lưu mới không? Bạn có hay đến những cửa hiệu mới và những hàng ăn mới không? Bạn có thích những thứ mới mẻ và luôn thay đổi không?

Bạn nên là một người kết dính. Trong một thế giới mà mọi thứ thay đổi nhanh chóng như hiện nay, bạn có thể trở thành kẻ ngốc và gây trở ngại cho sự nghiệp của chính mình nếu bảo thủ và cố gắng chống lại những đổi thay. Bạn sẽ phải thích sự đổi thay nếu nó cần thiết để giúp bạn tiến lên.

Hãy viết tên mười sản phẩm mới tốt nhất mà bạn đã từng dùng hay gặp trong hai năm qua. Từ điện thoại nghe nhạc I-phone đến kem sữa Coole Swan, từ rau quả Taj của Brighton Grocer đến bảo hiểm ôtô cho phụ nữ của Sheila’s Wheels, từ khách sạn nhỏ của tôi đến khách sạn Pod ở New York đến Khí đặc, hay còn gọi là “khói đông” (có thể chịu đựng sức công phá trực tiếp của 1kg thuốc nổ, có thể làm chất cách ly với nhiệt độ lên tới 1.3000C, nó được sử dụng để làm vợt cầu lông nhằm tăng độ bền, nó cũng được dùng như miếng bọt biển để lọc chất thải khỏi nước và chỉ nặng hơn không khí một chút) – mỗi sản phẩm này đang từng ngày từng giờ thay đổi cuộc sống của chúng ta theo cách riêng của chúng.

Hàng tháng hãy học một điều mới hoặc cải thiện một thứ bạn đã có

Để làm được điều này, bạn cần phải có mong muốn thật sự. Bạn cần sắp xếp thời gian của mình để thực hiện và phải khao khát nó. Một số những điều tôi muốn bạn thực hiện ở đây có thể hơi kỳ lạ, nhưng chúng sẽ giúp bạn phát triển các kỹ năng của mình và tiến bộ trong công việc.

Học cách thỏa thuận – tiết kiệm tiền

Thỏa thuận là một kỹ năng tương đối khó đối với nhiều người – vì vậy hãy đăng ký ngay một khóa học nếu bạn cảm thấy yếu kém trong lĩnh vực này. Hãy học cách thỏa thuận. Nó là một kỹ thuật khó học, cũng giống như bơi lội, bởi vì không có ai có thể thật sự dạy bạn thành tài. Bạn có thể tiến bộ, nhưng có thể mất nhiều thời gian và cơ hội cho nó. Vì vậy, hãy học thật tốt. Hãy hỏi những người phụ trách mua hàng ở các nhóm phân phối và hỏi xem họ đã học cách mặc cả như thế nào và xin họ lời khuyên cho mình.

Học hỏi là một việc đơn giản nhưng lại có thể tạo ra khác biệt

Bạn có thể ghi điểm ở việc phân phối, viết báo cáo, thuyết trình hay quản lý thời gian – đó đều là những việc đơn giản. Nếu công việc của bạn giống như chơi golf thì bạn nên bắt đầu bằng việc cải thiện khả năng đẩy bóng vào lỗ ở khoảng cách ngắn. Tất cả những người chơi golf đều biết rằng nếu luôn thành công trong những pha bóng ngắn thì thế trận của bạn sẽ tốt hơn rất nhiều, tuy nhiên người ta lại thường không để ý đến phần này – phần mà một đứa bé sáu tuổi cũng có thể làm tốt. Vì thế, hãy tập trung vào những điều sẽ thật sự làm nên khác biệt.

Học cách nói “không”

Chúng ta đều có những lúc nghĩ “không” nhưng lại nói “có” – điều đó thật khó chịu. Hãy học cách nói “không” thật lịch sự. Với nhiều người, việc nói “không”, hay đúng hơn là thể hiện thái độ phản đối là rất khó khăn. Nếu muốn tiến bộ, bạn nên học cách nói “không” một cách lịch sự, bình tĩnh và vui vẻ.

Học cách chọn lọc thông tin

Chẳng hạn: học cách chủ động lắng nghe, hãy làm một bài tập nhỏ với một người bạn. Mỗi người nói trong ba phút về một vấn đề mà cả hai cùng quan tâm, trong khi đó người nghe cố gắng khích lệ người nói thông qua thái độ chăm chú, cử chỉ và sự cảm thông, khiến cho người nói phấn khích và cổ vũ họ. Hãy học cách chắt lọc thông tin từ những nguồn tin lớn.

Học cách gài số và tăng tốc

Bạn cần phải học cách làm việc với tốc độ nhanh hơn nữa. Bởi vì tốc độ sẽ tỷ lệ thuận với năng suất và chi phí tiết kiệm được. Tôi biết nhiều người rất giỏi trong công việc của họ, nhưng lại không đủ nhanh nhẹn như ông chủ của họ muốn. Và một người đã bị đuổi việc chỉ vì không thể giải quyết hết các cuộc điện thoại trên đường dây nóng của công ty sản xuất các sản phẩm dùng cho trẻ sơ sinh. Cô ấy từng ghi điểm rất cao về chất lượng của các cuộc điện thoại nhưng rất thấp về số lượng. Người ta tự hỏi đáng ra cô ấy nên làm thế nào?

Bà mẹ đau khổ: “Con tôi không khỏe… nó đang gào khóc và nó ốm…”

Trung tâm tư vấn: “Ồ, hãy nói vào vấn đề ngay đi. Nhanh lên nào!”

Bà mẹ: “Da nó xanh ngắt.”

Trung tâm tư vấn: “Tôi xin lỗi vì thời gian của chị đã hết… cảm ơn vì đã gọi cho chúng tôi.” Ping!!

Học hỏi từ những người xung quanh

Chúng ta đã nói về tầm quan trọng của việc có một cố vấn trong công việc. Tuy nhiên, vẫn còn một số cách khác để bạn có thể học được những thủ thuật thật hiệu quả – học từ những hình mẫu quanh bạn, từ ông chủ và các đồng nghiệp.

Ai là mẫu hình lý tưởng của bạn trong cuộc sống và công việc, và vì sao lại thế? Hãy cố gắng tìm hiểu nhiều hơn về họ; hãy đọc tiểu sử của họ. Và nghiên cứu những thành công vĩ đại trong bất cứ lĩnh vực nào mà bạn yêu thích – Warren Buffett trong việc đầu tư, Jack Welch trong việc quản lý, David Abbott và Bill Bernbach trong việc quảng cáo, Gordon Ramsay trong việc tiếp thị bản thân trước công chúng, Michael Portillo hay Bill Clinton trong chính trị, Steven Spielberg trong sự sáng tạo, Steve Jobs trong phát minh. Hãy lựa chọn – chỉ cần tìm ra được thủ thuật màu nhiệm của họ là gì – thật ra chúng thường chẳng có gì là cao siêu cả. David Abbott nói: “Hãy tập trung vào những việc thường ngày của bạn”. John Hegarty – người sáng lập hãng quảng cáo Bartle Bogle Hegarty, đã khẳng định: “Anh sẽ không thể nào rời mắt khỏi cửa hàng dù là trong một phút.” Ông là người rất quan tâm đến các chi tiết nhỏ nhặt nhưng đồng thời cũng là người thật sự sáng tạo trong công việc.

Hãy làm việc cho ông chủ biết cách cổ vũ bạn. Tôi không thể thường xuyên lặp lại điều này hoặc hét to nó lên để bạn biết nó quan trọng tới mức nào. Hãy tìm một ông chủ với những phẩm chất tuyệt vời mà bạn yêu mến và ngưỡng mộ. Hãy nghiên cứu họ, làm theo họ và học hỏi từ họ.

Ghi lại những điều bạn học được

Moleskine là một sản phẩm tuyệt vời. Nó là cuốn sổ tay được thiết kế hơn 200 năm trước và gần đây được sản xuất trở lại. Nó từng được những bàn tay thiên tài như Van Gogh, Matisse, Hemingway và nhiều người khác nữa sử dụng. Có rất nhiều kích cỡ khác nhau nhưng hãy mua cuốn nào vừa với túi áo hay túi quần của bạn. Trong cuốn sổ đó, hãy ghi lại tất cả những lời nói, những ý nghĩ, quan sát, các sản phẩm mới mà bạn thấy – trên thực tế là tất cả những gì bạn nhìn thấy, nghe thấy, đọc thấy, nếm được hay ngửi được mà bạn cảm thấy thích thú.

Sau một thời gian, bạn sẽ xây dựng được một thư viện bao gồm những thứ bạn thích thú, tất nhiên, chỉ một vài trong số đó hữu ích cho bạn nhưng chúng sẽ là vô giá đối với bạn. Lý do để có một cuốn sổ tay như vậy là nó giúp bạn xây dựng cho mình thói quen học hỏi mọi lúc mọi nơi.

Nếu tôi chỉ tập trung vào công việc của mình thì sao?

Tôi không nói rằng họ sẽ sa thải bạn nếu bạn không có hàng tá các bài tập phải làm hàng đêm. Tôi chỉ muốn nói rằng: Trong thế giới mà chúng ta đang sống và làm việc, suy nghĩ và sức sáng tạo của chúng ta sẽ là những thứ mang lại lợi thế đặc biệt so với tất cả mọi người. Sự ham học hỏi để làm giàu tri thức và tích lũy những kỹ năng mới là dấu hiệu cho thấy chúng ta là những con người hiện đại và cầu tiến. Một nguyên tắc trong cuốn Rules of Work (Những quy tắc trong công việc) của Richard Templar viết muốn được thăng tiến thành giám đốc bạn cũng cần học cách bước đi như một giám đốc.

Bạn không chỉ phải “bước đi như một giám đốc” mà còn cần phải suy nghĩ như một giám đốc nếu thật sự muốn tiến bộ – và không chỉ suy nghĩ, bạn còn phải thể hiện rằng bạn đang suy nghĩ như vậy. Để làm được điều đó, bạn luôn luôn phải học những điều mới.

Những điều nên suy nghĩ:

• Cổ vũ những người xung quanh để cùng nhau học hỏi. Hãy biến việc không ngừng học hỏi thành thói quen của bạn.

• Luôn giữ sự tò mò. Hỏi. Đọc. Quan sát. Thắc mắc.

• Thích học hỏi thật sự là một phẩm chất quý báu giúp bạn tiến bộ – nó giúp bạn quan sát và cư xử như một người biết khao khát chiến thắng.

• Nó cũng khiến bạn trở thành một người đồng hành tốt hơn và giúp người đồng hành của bạn tốt hơn.