Hỗ trợ và tạo động lực tối đa cho cấp trên, bạn sẽ thấy cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn.

Hiểu rõ nhu cầu và mong muốn thật sự của cấp trên

Nếu bạn thật lòng mong muốn cấp trên làm việc hiệu quả và có sự nghiệp thành công, thăng tiến đều đặn và duy trì đẳng cấp, bạn nên sẵn lòng hỗ trợ họ. Đó là việc nên làm, vì vậy hãy cố gắng là một nhân viên hỗ trợ nhiệt tình. Những quân sư tài ba người đứng sau những câu chuyện thành công, là những người làm nhiều hơn những gì họ được kỳ vọng, dành nhiều thời gian hơn để làm một việc quan trọng – vận động, ủng hộ cho cấp trên của mình.

Giữ danh tiếng cho cấp trên

Điều này sẽ quyết định giá trị của bạn với cấp trên, giống như trợ lý thân cận Lord Young đối với Margaret Thatcher, Alistair Campbell với Tony Blair hay Carl Rove đối với George Bush. Nếu bạn làm như vậy, cuối cùng bạn có thể có được vị trí của họ… nếu thật sự mong muốn điều đó.

Dù cho điều đó có xảy ra hay không, bạn cũng vẫn cần tập trung vào mục tiêu trở thành một trợ lý tuyệt vời. Trên thực tế, bạn đang làm một việc thật sự tuyệt vời nếu cố gắng giữ danh tiếng cho cấp trên.

Cấp trên của bạn chính là trọng tài trên sân đấu

Thực tế, đây không phải là cách ví von hình ảnh. Cho dù tốt hay xấu, cấp trên của bạn cũng chính là người quyết định sự thành công của bạn. Họ là trọng tài trên sân đấu, họ có thể phạt bạn thẻ vàng, tống bạn ra khỏi sân vì họ không thích cách bạn nhìn họ, hành động và quyết định của họ có thể định đoạt hay rút ngắn thời gian làm việc của bạn.

Hãy quên việc luôn ngồi cuối, gây mất trật tự và pha trò phá bĩnh đi vì bạn đang có một công việc phù hợp. Trong công việc, thái độ đối nghịch, ương bướng rất tai hại. Tuy nhiên, nếu bạn là người như vậy và không thể cải thiện thái độ đó thì hãy nhớ điều này: hãy cứ tiếp tục chống đối và mất việc làm.

Hãy là ông chủ của chính mình, chỉ như thế bạn mới không phải nghe lời ai. Khi đó, chúng tôi sẽ nói chuyện với bạn sau. Còn bây giờ, hãy đứng qua một bên và chúng tôi sẽ làm việc với những đồng nghiệp biết nghe lời hơn bạn.

Chủ động giúp đỡ cấp trên

Trên thực tế, bạn được tuyển dụng để đáp ứng nhu cầu và mong muốn của cấp trên. Điều này không có nghĩa là bạn phải khúm núm, xum xoe nịnh bợ nhưng bạn cần phải chú tâm và tỏ ra hạnh phúc khi thực hiện mệnh lệnh của cấp trên. Trong nền kinh tế dịch vụ, điều này không quá khó khăn. Tìm một nhân viên tốt cũng khó như tìm một cấp trên tuyệt vời. Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc khi là một nhân viên tốt, quan trọng và hữu ích.

Những người mà tôi quý trọng nhất cũng như nhân viên được tôi nhớ lâu nhất luôn quan tâm đến việc làm cho cuộc sống của tôi dễ chịu hơn và hỗ trợ tôi trong công việc.

Trở thành một nhân viên dễ chịu và vui vẻ

Hãy là người mà tất cả mọi người đều muốn đi cùng trên một chuyến bay mệt mỏi. Bạn có bao giờ cáu kỉnh, gắt gỏng hay nóng nảy trong trường hợp đó hay không? Tất nhiên là có, đó là khi bạn là sếp chứ không phải là nhân viên cấp dưới. Đôi khi việc này không hề dễ dàng nhưng hãy hít một hơi thật sâu mỗi buổi sáng và nói: “Tôi thật sự rất mong chờ ngày hôm nay và tôi sẽ mỉm cười bình thản chào đón nó”. Bình thản, điềm tĩnh là từ thật sự tuyệt vời. Hãy tỏ thái độ điềm tĩnh khi bạn cũng đang tràn trề sinh lực, nhiệt tình. Tôi từng tuyển một nhân viên cực kỳ điềm tĩnh. Nhưng cậu ấy cũng rất lười và làm việc không hiệu quả. Đôi khi, thái độ điềm tĩnh có thể làm bạn nổi cáu và cậu ấy đã khiến tôi phát bực lên.

Đối xử tốt với những người làm việc cùng cấp trên của bạn

Nếu cấp trên của bạn có một trợ lý riêng, hãy đảm bảo chắc chắn rằng bạn cũng coi trọng họ. Sự tôn trọng và tử tế của bạn với những người xung quanh cấp trên, vô cùng có hiệu quả. Tôi biết một số người không quan tâm đến trợ lý của cấp trên, sau đó họ nhận thấy đó chính là điều bất lợi khi họ gặp khó khăn hay rơi vào khủng hoảng. Những người biết rõ cấp trên của bạn đang nghĩ gì đóng vai trò vô cùng quan trọng – đừng bận tâm nếu họ ở vị trí thấp hơn bạn trong hệ thống nhân sự. Đó không phải là thái độ khéo léo, giả tạo mà là một cử chỉ đẹp.

Cấp trên là cố vấn tuyệt vời nhất bạn có thể tìm thấy

Bạn có cơ hội học hỏi tốt nhất khi coi cấp trên của mình là cố vấn hữu ích nhất. Họ thường có nhiều kinh nghiệm và rất vui vẻ chia sẻ vốn kinh nghiệm đó với bạn. Thông thường, cấp trên thích được làm cố vấn và hạnh phúc khi có người để che chở những người mà qua đó họ có thể nhìn thấy chính họ khi còn trẻ. Hãy nhờ họ dạy bạn. Hãy cố gắng thuyết phục và làm họ hãnh diện đến mức sẵn sàng chia sẻ cho bạn vốn kinh nghiệm quý giá nhất của họ.

Hãy đi theo cấp trên (đặc biệt khi họ là người tài năng)

Tìm được một cấp trên tuyệt vời là điều khó khăn. Giả sử bạn đang làm việc cho một người tuyệt vời như vậy. Cố gắng đi theo họ (từ công việc này đến công việc khác) khi họ được thăng chức. Hãy thử nhìn vào trường hợp của Steve Sharpe người đã đi theo Stuart Rose hết nơi này đến nơi khác, nhưng không đâu tuyệt vời hơn vị trí hiện tại của ông là Giám đốc marketing của tập đoàn M&S. Hay như trường hợp của Fred Goodwin tại Ngân hàng Hoàng gia Scotland, ông vốn là nhân viên chịu sự bảo trợ của George Mathewson hay như mối quan hệ khăng khít giữa Jeff Immelt và Jack Welch tại hãng General Electric.

Luôn coi trọng những bài kiểm tra đánh giá năng lực của bạn

Bạn có thể dễ dàng coi những bài kiểm tra năng lực và trình độ như kiểu một trò chơi đố chữ. Hầu như tất cả mọi người không lúc này thì lúc khác sẽ tự hỏi phải chăng hệ thống đánh giá là bản sao của những bài báo cáo ở trường. “Không bị phạt lần nào trong kỳ này – làm rất tốt.” Bạn phải có thái độ nghiêm túc trong các kỳ kiểm tra đánh giá – cố gắng đạt được kết quả đánh giá ấn tượng. Hãy nhớ rằng kết quả đánh giá đó được lưu lại trong hệ thống nhân sự và chắc chắn sẽ được cấp trên tham khảo. Tuy nhiên, nếu bạn ghi được kết quả tuyệt vời hơn hẳn cấp trên của bạn, hãy nhớ rằng họ cũng là con người và không muốn bị bêu riếu. Đôi khi, thật thà thái quá không đem lại tác dụng tích cực.

Nhận ra điểm yếu của họ

Không ai hoàn hảo và bạn sẽ dễ dàng nhận ra những nhược điểm của cấp trên. Nhiệm vụ của bạn là làm tất cả mọi thứ trong khả năng của mình giúp khắc phục những nhược điểm đó. Tôi biết một trợ lý tổng giám đốc đã khóa cấp trên của mình ở trong phòng để ông ấy không thể lao lên gác tranh cãi với cấp trên. Và bà đã được thăng chức. Cuộc đời không phải lúc nào cũng thiếu công bằng.

Tránh xa những cấp trên khó chịu

Nếu bạn thật sự không thích cấp trên của mình, vậy thì nếu bạn đủ thông minh, bạn nên tìm ngay một công việc khác. Tôi từng có một ông sếp rất tài giỏi, ông có thể điều hành suôn sẻ công việc gần như trong tất cả mọi lĩnh vực, ngoại trừ một điều: ông ấy khiến tôi có cảm giác thật kinh khủng và không thể làm việc hiệu quả. Ông ấy không trực tiếp mắng mỏ, riếc móc tôi song khiến tôi có cảm giác như thể tôi cực kỳ ngu ngốc, vụng về. Ngày ông ấy không còn làm sếp của tôi nữa tuyệt vời như thể Mafeking được phóng thích. Tôi cảm thấy tràn trề hy vọng và ngay lập tức trở thành một người cực kỳ thông minh. Tôi lấy lại được sự tự tin và lòng tự trọng của chính mình.

Nhiệm vụ của bạn là giúp cho cấp trên của mình có vẻ ngoài hoàn hảo. Nhiệm vụ của họ là tạo điều kiện cho bạn phát huy năng lực hiệu quả đúng như khả năng của bạn.

Hiểu rõ “luật rừng”

Phong cách nơi làm việc có thể gây cản trở đối với những người có tính cách ôn hòa. Huyền thoại một thời Martin Lukes được Lucy Kellaway kể lại trên Financial Times (Thời báo tài chính), series phim truyền hình The Office (Văn phòng) hay bộ phim hoạt hình Dilbert chính là sự mỉa mai châm biếm những hành động kỳ lạ của mọi người ở chỗ làm. Đó là một thế giới mà mọi người luôn tỏ thái độ lên mặt với rất nhiều biệt ngữ khó hiểu và suy nghĩ ngờ nghệch. Tuy nhiên, cho dù thích hay không, tại chỗ làm luôn tồn tại những “luật rừng” và chế độ phân quyền phát huy tác dụng triệt để.

Sếp là sếp. Họ cũng có thể là bạn bè nhưng hãy cẩn thận. Sếp của bạn là người quyết định mức lương cũng như cơ hội để bạn thăng tiến và có được hạnh phúc. Cấp trên luôn là người có quyền lực. Bạn đừng ảo tưởng rằng họ là người biết điều, ngang hàng với bạn. Chắc chắn không phải vậy. Họ là cấp trên của bạn.

Rắc rối trong quan hệ bạn bè với cấp trên

Tôi biết một người điều hành kinh doanh. Anh ấy có thể cực kỳ thô lỗ nhưng ngay sau đó lại vô cùng lịch sự. Cách anh ấy hành xử rất ngẫu hứng. Anh hùng của ngày hôm qua có thể trở thành kẻ tội đồ của ngày mai. Điều này bị điều khiển bởi những ý tưởng bất chợt. Việc này rất khó chịu nhưng nó thật sự khiến mọi người chú tâm vào những gì họ đang làm. Anh ấy kết hôn (cho lần thứ bao nhiêu không biết nữa), lễ cưới được tổ chức vào đêm Giáng sinh. Anh ấy thản nhiên gửi một thông điệp rõ ràng đến tất cả nhân viên dưới quyền là: (a) Họ được mời dự đám cưới và (b) Anh ấy mong mọi người sẽ đến dự đám cưới. Điều này gây ra một cuộc đấu tranh tâm lý gay gắt giữa mối quan tâm đến gia đình, con cái với lợi ích sự nghiệp.

Tất nhiên, bạn nên giữ thái độ thân thiện với cấp trên. Tuy nhiên, nếu mối quan hệ phát triển thành một tình bạn thật sự, bạn hãy thận trọng. Luật chơi rất rõ ràng.

Học cách nói dối cho cấp trên

Tôi đã băn khoăn rất lâu, tự hỏi liệu cuốn sách có tựa đề Lie and Cheat Your Way to the Top (Nói dối và dối lừa – con đường tới thành công của bạn) có thể mang lại thành công rực rỡ hay không. Song rút cuộc, tiêu đề đó lại phù hợp với trải nghiệm của mọi người hơn là tiêu đề thay thế Become a Winner by being Nice (Chiến thắng bằng cách cư xử tốt).

Thế nhưng, vấn đề lớn nhất mà mọi người thường phải đối mặt tại chỗ làm đó là khi cấp trên yêu cầu họ nói dối thay cho ông ta. Hình thức nói dối có thể đa dạng khác nhau theo nhiều cấp độ:

• Bây giờ ông ấy không có ở văn phòng.

• Bà ấy đang trên đường đến chỗ ông/bà – thật lạ là bà ấy vẫn chưa đến nơi.

• Vâng, ông ấy đã xem báo cáo của ông/bà – ông ấy nói báo cáo rất tốt và sẽ thảo luận với ông/bà sau – ông/bà có thể đợi thêm chút nữa được không?

• Ngân sách tháng này sẽ không bị vượt trội nếu không có điều gì bất thường xảy ra (như kiểu doanh thu bán hàng tiếp tục duy trì như hiện nay).

• Tôi có thể khẳng định điều mà Peter cảm thấy khó nói, tinh thần làm việc lúc này hăng hái chưa từng thấy.

• Carol làm việc chăm chỉ đến mức tôi không tin nổi.

Không ai muốn nói dối người khác nhưng… Đôi khi, người ta cũng cho phép cái mà viên chức tài ba Robert Armstrong gọi là “tiết kiệm sự thật”, hay nói cách khác là thủ thuật nghi binh hay nói dối. Thực ra, ông trích lời Edmund Burke viết năm 1796:

Trong bất kỳ hoàn cảnh nào, nói dối hay lừa gạt đều không được phép, thế nhưng xét tất cả ưu điểm, có thể coi đó là tiết kiệm sự thật.

Vì vậy, hãy tránh nói dối. Nếu bạn phải nói: “Ông ấy không có ở đây”, trong khi thực tế là ông ấy có mặt trong phòng, hãy nhắm mắt lại và nói: “Tôi không thấy ông ấy ở đâu cả.”

Công thức hoá học kỳ diệu của mối quan hệ công việc tuyệt vời

Khi bạn có mối quan hệ tuyệt vời với ai đó, sẽ xuất hiện một điều gì đó có ích. Bạn cảm thấy như thể những gì bạn đang làm có giá trị hơn, bạn làm việc hiệu quả hơn, hiện đại và chuyên nghiệp hơn.

Những gì tất cả chúng ta đều tìm kiếm tại chỗ làm là một công thức hoá học kỳ diệu, tôi sẽ nói về điều này rõ hơn ở phần sau khi tôi phân tích bản chất của hoạt động làm việc theo nhóm. Tuy nhiên, mối quan hệ cấp trên-cấp dưới cũng rất quan trọng. Nguyên tắc cốt lõi trong lãnh đạo là cần phải có hai người để nhảy một điệu tăng-go. Người lãnh đạo muốn được lãnh đạo và biết cách làm lãnh đạo. Những người còn lại phải mong muốn được lãnh đạo, chỉ dẫn và sẵn lòng trở thành một phần của toàn bộ quy trình. Mối quan hệ tuyệt vời giữa cấp trên-cấp dưới phụ thuộc vào yếu tố này.

Nói cách khác, điều này không chỉ phụ thuộc vào việc một cấp trên cao tuổi kém cỏi trở thành một cấp trên tuyệt vời, mà nó còn phụ thuộc vào cách chúng ta làm việc cho họ, giúp họ trở nên hoàn hảo.

Biết cách nói “không” để tránh làm hỏng mọi việc

Có những thời điểm chúng ta khao khát có một sứ giả nói với chúng ta “hãy quay lại… những gì bạn đang làm sẽ khiến bạn hối tiếc, đau đớn… hãy lùi bước”. Chúng ta biết điều gì thường xảy ra với các sứ giả.

BÙM! Họ trúng đạn.

Thủ thuật đóng vai trò quyết định ở đây là tìm những ngôn từ và ngữ điệu, giọng nói để báo tin xấu (hay không mong muốn) cho cấp trên mà không khiến họ nổi xung với bạn.

Bạn có thể áp dụng cách sau. Xây dựng mối quan hệ dựa trên sự tin tưởng và bạn không bao giờ lợi dụng mối quan hệ đó, như vậy khi bạn thổi còi, họ sẽ lắng nghe và nhận thấy bạn thật sự hữu ích. Hãy nói cho họ biết vấn đề khi ở ngoài văn phòng – lúc đi uống cà phê ở bên ngoài.

Hãy luôn đưa ra phương án giải quyết chứ không chỉ thông báo vấn đề với cấp trên. Gợi ý cách thức giải quyết một vấn đề cụ thể hay đề xuất phương án khuyến khích mọi người cùng tham gia tìm phương án giải quyết. Và đừng làm mọi chuyện rối lên.

Nếu cấp trên của bạn là một người đặc biệt, bạn cũng sẽ như vậy

Xét cho cùng, chính khả năng xây dựng môi trường làm việc tràn đầy cảm hứng sẽ mang lại công thức hoá học kỳ diệu được nói đến ở trên. Một cấp trên hoàn hảo luôn có tố chất này. Nếu bạn tìm một người như vậy, hãy học tập từ họ và giúp đỡ họ.

Một câu chuyện ngụ ngôn

Một nhân viên bán hàng, thư ký hành chính và người quản lý của họ đang đi đến phòng ăn để ăn trưa thì nhìn thấy một chiếc đèn dầu cũ dưới đất. Chiếc đèn rất bẩn vì thế nhân viên bán hàng lau nó để nhìn rõ hơn. Phùuuu!!! Một vị thần xuất hiện và nói với họ: “Ta sẽ cho mỗi người trong các ngươi một điều ước.”

“Để tôi ước trước!” Nhân viên hành chính kêu lên (đây là hành động nhanh nhẹn nhất của anh này trong suốt cả năm), “Tôi muốn ở Bahamas, lái một chiếc xuồng máy cùng với một cô gái xinh đẹp.” Bụuuup!!! Anh này biến mất.

“Đến lượt tôi! Đến lượt tôi!” nhân viên bán hàng hét lên, nhảy choi choi, như thể cô này sắp nổ tung vì hồi hộp. “Tôi muốn ở Maldives cùng với bạn trai trẻ trung, đẹp trai của mình và vài người bạn của anh ấy, uống cocktail pina colada và chơi pôke.” Bụuuup!!! Cô này biến mất.

Vị thần nhìn chằm chằm vào người quản lý: “Thưa ông, bây giờ đã đến lượt ông ước rồi.” “Vâng,” người quản lý nói “tôi muốn hai người kia quay trở lại văn phòng sau bữa trưa.”

Bài học rút ra: Luôn luôn để cấp trên của bạn nói trước.

Những điều nên suy nghĩ:

• Quản lý cấp trên là một trong những kỹ năng tuyệt vời nhất.

• Và học kỹ năng này không khó nếu bạn là người biết cách đi trước một bước.

• Thậm chí tuyệt vời hơn là bạn biết rằng hầu hết mọi người đều không giỏi việc này.

• Họ là những nhân viên không nhiệt tình, luôn cáu kỉnh.

• Vì vậy, đây là một cơ hội để chứng tỏ mình là nhân viên tuyệt vời.

• Hay đúng hơn là một nhân viên không thể thiếu được.

• Đó là nơi tuyệt vời để phát triển sự nghiệp của bạn.